Ona mehri - ma`naviyat bulog`i - Falsafa - Referatlar

Ona mehri - ma`naviyat bulog`i

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

58.5 KB

Ko'chirib olish

Ona mehri - ma`naviyat bulog`i Reja: 1. Qadimda onalarning ulug`lanishi 2. Onalik mehri umuminsoniy ma`naviyatdir 3. Sharq ayollarining fazilatlari. 4. Bola tarbiyasining eng muxim davrlari. 5. Bolalarda ahloq —odob tarbiyasi. 6. Bozor markazi va yoshlar. 7. Oilada yoshlarni milliy g`urur asosida tarbiyalash

1.Donolar so`zi bilan aytganda, erkaklar millatning buguni, ayollar esa uning ertasidir. Ertangi kun, kelajagi. U mexnatni, axloq, odob bilan qo`lga kiritishi mumkun bo`lgan umid-orzular. Inson doimo ertangi kunga umid, ishonch bilan yashaydi. Ayol inson ma`naviyatining oltin xazinasi. Kelajak umidlari ayollar bag`rida, qalbida ulg`ayadi. Inson xayoti eng buyuk ziynat bo`lsa, bu ziynatni ayol baxtli etadi. Shu sababli uni yaratuvchi ayol xam deyiladi. Shak-shubhasiz Sharq xikmatlarida qayd qilinishicha ayolni pul bilan xam o`lchab bo`lmaydi. Qadimgi (ota-bobolar) ayollarni kamsitishni axloqsizlik xisoblaganlar. Bunday axloqsizliklarga yo`l qo`yishimiz xuquqiy jinoyatdan xam qatgiq qoralangan. Ayol kisha farzand ko`rish va uni tarbiyalash uchun dunyoga keladi. Farzand ko`rishga intilish ularni qon-qoniga singib ketgan. Ma`lum yoshga yetganda ona bo`lish orzusi xar bir ayolda tabiiy ravishda uyg`onadi. Bolali bo`lgan ona ularni boqib ximoya qiladi, bilim, tarbiya beradi. Muayyan turmush malakalarini shakllantiradi. Bunday ma`naviy ta`sir farzandning mustaqil oyoqqa turishi bilan tugamaydi. Balki bir umr davom etadi,ona ko`ziga 70 yoshga kirib, qarib qolgan farzand xam yosh ko`rinadi. Ona unga nasixat qilish, yaxshi ishi uchun muxabbat, xatto xayotdan ko`z yumayotgan ona so`nggi daqiqalarda xam nasixat qilishdan to`xtamaydi. Onalik mexri , ma`naviyati tug`ilgan yosh inson sifatida shakllangan xal qiluvchi axamiyatga ega. Ona qalbida o`z farzandining sog`-salomatliligi , axloqi, odobliligini,yaxshi, tinch turmush kechirishini ko`rishdan ko`ra buyuk umid bo`lmaydi. Yaxshi ayol farzandlarinigina emas , balki erining xam baxtidir. Uzbeklar "erni er qiladigan -qaro yer qiladigan xam xotin" deb bejizga aytishmagan. Xaqiqatdan xam yaxshi xotin farzandlarinigina emas, balki uning xalolligini, mexr muruvvati, axloq-odobi, oilaparvarligi bilan erini xam tarbiyalaydi. Erkak kishi oila boshlig`i bo`lsa xam ko`proq miya kuchayadi, tashqarida bo`lgach, oiladagi sog`lom ma`naviy muxitni ayol yaratadi. Shu sabab "yaxshi xabar- baxtu " degan gap bor. Ona mexri, go`zalligi va ma`naviy kuchi jixatdan va betakrordir ... saxiylik bobida xatto xam ona mexribonligi oldida xayri xoxdir baxor go`zalligini xam ona mexri

go`zalligi bilan taqqoslab bo`lmaydi. Shu sababli olamda onadan ko`ra saodatli, mexr-muruvvatli inson bo`lmaydi. Xammamiz xam farzand qiyofasidagina emas, balki jamiyat taraqqiyotida xam o`zining axamiyati turadi. Ona bir qo`li bilan beshikni. ikkinchisi bilan dunyoni tebratadi.Ona mexri cheksiz, beg`araz. Jamiyat xayotidagi, farzand tarbiyasidagi, barcha qiyinchilik xam bu cheksiz mexrini so`ndira olmaydi. Og`ir darddan ona o`zni unutsa unutadiki, lekin farzandlarini unutmaydi. " dunyo xor bo`lganda xam , ona mexri xor bo`lmaydi". Bu so`zning chuqur ichki dunyosi...... Ayol qalbida ma`naviyat shunchalik go`zal serqirraki, uni tariflashga inson ojizlik qiladi. Onalar ko`pincha o`zida bir Dunyo farzandlarini to`la tasavvur etolmaydi. O`z oilasi barqarorligini, axilligini, farzand tarbiyasini jamiyat oqlagan dunyoda emas. balki o`ta tabiiy, insoniyburchi deb qiladilar. Onalar uchun bag`rida tarbiyalangan barcha farzandlari azizdir. Onalar qalbini faqat onalar tushunadi. Onalarga farzandlar ko`zi bilan xam qarash kerak. Ona turli xalqlarga, turli irqlarga mansub bo`lishi mumkin. Lekin ona xamma yerda - ona. Onalik mexri milliy, irqiy fazilat emas, balki umum insoniy ma`navitdir. Tan maxramidan o`zga bo`lsa xamki xusndor Xalol ayol qaramas begonaga biror bor. Falak bu bir kam xusnda u yagona Xayolik ayol doim begonaga begona. A.Jomiy. 2.Ayol o`ziga oro bersa, yaxshi kiyinsa ilmiy dunyo qadriyatlarimizga zid kelmaydi. Lekin bu tur boshqalarga o`zini ko`z- ko`z qilish uchun emas, balki eriga, farzandlariga yaxshi ko`rinishi kerak. Axli ayolki, farzandsiz o`tadigan ( olifta) olisdagi dunyo eng go`zal jannatiga olib borib qo`yyadigan faol u tinch, bemalol roxat qilib dam ololmaydilar. Onaning shodligi oiladagi baxt vatotuvlik boisidir. Onaning kulgusi butun jaxonning kulgusidir. Bu kulgu oddiy xam kulgu emas, balki farzandlarga, turmush o`rtog`iga g`oyat kuch-kdrat, ishonch etuvchi ma`naviy omilldir. Ona mexri bamisoli bir ma`naviyat bulog`idir. U abadiy qaynaydi. Undan taralayotgan nurlar avloddan-avlodga o`tadi. Sovet tuzimi to`la ozodlikka o`zbek ayolining bir kunlik vaqtini ta`savvur etib ko`raylik. Srvet tuzimi davrida ayol yaxshi

bering. O`ziga oro berish nima ekanini o`ylab ko`ring. (temir xotin). Bunday xildagi bolalar xam dam olish , o`yin kulgu qilish uchun sharoit bo`lmagan. Molu dunyo mashrab deb,barqarorlik yo`liga kirishdi ba`zi ayol.so`ragan bilan bergan . Kelgan oqsoqoldan biri bu vaziyatdan ataylab unga : "Malikam, siz juda badavlat ayolsiz, nima uchun dam olmay , bo`z to`qib o`tiribsiz?" deganida, u shunday javob bergan ekan: " Nima qilsam xam men ayolman. Agar qo`lim biror zarur ish bilan band bo`lmasa, miyamga turli xavoyi fikrlar kelishi mumkin. Bu fikrlar miyamga kelmasin deb, ish bilan band bo`laman". Sharq ayollari o`z jismoniy extiyojlarini insoniy ma`naviyatga to`la bo`ysunuvchi xam , xar qanday vaziyatda o`zini qadr-qimmati, or nomusini baland tutushi xam, oila mustaxkamligini birinchi sabablaridandir. Onaning xalolligi, vijdonan pokligi erning, farzandlarining, butun millatning obro`sidir. Oiladagi to`y taraddudini o`ylab ko`raylik. Onalarning yana bir muxim burchi qizlarini vafodor yor, mexnatparvar, pokiza, mexribon uy bekasi, kamtarin, axloqli, odobli, murabbiy sifatida tarbiyalashidir. "Qizim! Eringdan kuchi yetmaydigan, sotib olishga imkoni bo`lmagan narsalarni talab qilma, bunday qilsang, turli janjallar paydo bo`ladi. O`zingga xushbo`y narsalar bilan oro ber. Noxush xidlar er dimog`iga kirishini oldini ol ! Pokizalik xamisha yo`ldoshing bo`lsin. Achchiq, piching so`zlar aytishdan saqlan, tilingni shirin, yuzingni ochiq tut! Ering sendan faqat yaxshi va shirin so`zlarni eshitsin! Yarashmaydigan yoki eski libosda, yoki yuzingga oro berilmagan xolda uning oldida o`tirma! Xayot doim osoyishta bo`lmaydi. Unda og`ir kunlar, musibatli damlar bo`ladi. Oilaning mustaxkamligi xayotning xar qanday vaziyatida er-xotinni bir- biriga xamdard, xamkor bo`lishligidadir. Ayollarga yon bosish, ularni mushkulini yengillashtirish, oilaviy ishlarida yordamlashish erkak uchun or emas, balki uning ma`naviyatliligini ko`rsatuvchi fazilatdir. Erkak ayolga yordamlashishidan ayolni uzigina emas, butun oila ko`radi. Onani xurmatini joyiga qo`ygan oila baxtli oiladir. Sovet tuzumi davrida ayollar erkaklar bilan teng xuquqli deb e`lon qilindi. Lekin bu " men xuquqliman" ayolga xos zaiflik ularning oiladagi o`rni va burchini butunlay inkor etish edi. Er amriga itoat etmaslik uni aql bilan o`ylab, oila manfaatlarini etiborga olib aytgan so`zlariga , qilgan ishlariga ko`maklashishdir. Lekin erning

irodasi xam ma`naviy omillar doirasida bo`lish mumkinligini unutib bo`lmaydi. Erning yoqtirganini yoqtirib, yoqtirmaganini yoqtirmaslik oilada bir-biriga ma`naviy uyg`unlashuvchi belgisidir. Lekin bu birdamlikda munosabatlar bir yoqlama bo`lishi mumkin emas. Er xam xotinning istaklarini e`tiborga olib o`z irodasini namoyon qilishi lozim. Oila munosabatlarida, farzand tarbiyasida er bilan xotin bir-biriga yon berishi axamiyatli. " Jaxl kelganda , aql ketadi". Xissiyot ta`sirida bo`lgan odamning xakiqat oldida ko`zi qamashib qoladi. Anna shunday vaqtda er-xotin xaq-xuquq bilishlari bir-birlari uchun qo`ldan kelguncha intilish oilaviy turmushga raxna soladi, xatto uni izdan chiqarib yuborishlari xam mumkin. Birozdan so`ng er qo`qqistan aybni xotinga to`nkaydi, noxaq so`zi va ishlari bilan o`zi vaziyatdan chiqib oladi. Bunday vaziyatda er emas, balki sabr toqatli Xotin g`alabaga erishadi. Uzbekiston ayoli tejamkorligi, ro`zg`or tebratishi, sarf xarajatlarni imkoniyatlariga qarab qilishi xam oila barqarorligini muxim shartlaridandir . Z.Xadisda " Xotinlarning barakali sarf-xarajatlarni kamroq talab qiladigandir". Oilaviy turmush faqat oilaviy, roxatu -farog`atdangina iborat emas. Turmushning shirin, achchiq damlari bo`lib turadi. Ayol buni xama narsadan ko`proq bilmog`i kerak. Ro`zg`ordagi ayollarning ertangi kunga kerak bo`ladigan narsasi doim taxt bo`li turadi. Ayol buni xammadan ko`proq bilmog`i kerak. Uzbekistonda oiladagi ayol oilaning boyligi, er va farzandlarning buyugi deb qaraladi. Aqlli ayol , tejamkor uy bekasining ota-onasigina emas , balki umid bilan bir yostiqqa bosh qo`ygan eri xam tarbiyachisidir.Gap tarbiyalashda emas, balki sadoqatli umr yo`ldoshi bo`la oladigan oqila, ozoda, pokiza juft topa olishidadir. Bunaqa kelinni ko`chada tanishib, uyga olib kelish bizning milliy ma`naviyatimizga mos kelmaydi. Bu oila qurishga befarq qarashdir. Dunyoda qizlar ko`p. Lekin ular barchaga vafodor yor, tejamkor uy bekasi bo`lishi qiyin. Shu sababli yigitlar xotin tanlashlarida kelinni yaxshi bilish kerak. Oiladagi tarbiyaning hozirgi dolzarb muammolari.

Tarbiya bir umr davom etadigan jarayon... Lekin inson , kamolotga asos bo`ladigan barcha boshqa omillar oiladan barchaning o`rnini bosa olmaydi. Jamiyat rivojlangan sari oiladagi tarbiya ahamiyati, ota — onaning ma`suliyati ortib boraveradi, Tarbiyali farzand ota — ona baxti, yomoni bir umrlik darddir. Bunday dardni olamda hech bir shifokor davolay olmaydi. Oila bola tarbiyasini ancha erta boshlab uzluksiz, bosqichma — bosqich olib borgan ma`kul. Donolar farzand tarbiyalashni 3 davrga bo`lganlar: 1. Bola 1 yoshdan 8,10 yoshgacha bo`lgan davrlar. Bolani ozodalikka, mehnatga, kattalarga salom berishga o`rgatish ma`naviyati poydevoriga qo`yilmagan g`ishtlardir. 2. 10, 11... 16 yosh orasidagi davr. Ancha murakkab, ma`suliyatli davrdir... O`z qilmishlari nimaga olib kelishini to`la tasavvur eta olmaslik og`ir oqibatlarga kelishi mumkin. 3. 15,16 yoshdan boshlab ijtimoiy hayot ehtiyojlari asosida tarbiyalash lozim. Bu davrda bolaga ota —onaga o`z yo`lini va baxtini mehnat topa oladigan shaxs sifatida qaramog`i kerak... Turfa fikrlashga, faoliyat ko`rsatishga keng yo`l ochib berish lozim. — Bola katta bo`lgach ota — onaga xamkor, maslahatgo`y bo`lib qoladi. — Bola bilan maslahatlashish katta tarbiyaviy ahamiyatga ega. — Bola qalbidagi birinchi ma`naviyat urug`ini ota — ona ekkan unib chiqadi. «Ekkaningni o`rasan». — Farzand noqobilligidan nolish ... Ota —ona bola tarbiyasida ularning iste`dodiga ham ahamiyat berish kerak. Xoja Samandar Termiziy: «Farzandlarni otasining xizmatlari tufayli emas, o`zlarida bor qobiliyatga asoslanib tarbiyalanish lozim». Farzanddarni odobli qilib tarbiyalash oiladagi vaziyatga bog`liq. Lekin u ko`chaga chiqib beadab yoshlar davrasiga kirib qolsa, Xoja Samandar Termiziy: «Agar har kim yoshligidan beodob kishilar orasida o`sib ulg`aysa, katta bo`lgach, uning vujudiga o`rnashib olgan badfe`llik illatlarini chiqarib tashlash qiyin bo`ladi».

Beodoblik insonda uchraydigan eng og`ir nuqsondir. Inson odobi ,bilan go`zal, deydi xalqimiz. Axloq va odob shunday poydevorki, insonning boshqa barcha ma`naviy fazilatlari ho`r ilmg` bilimi ham uning zaminida shakllanadi. Ulug`lik aqli odob, bilim birligi bilan shakllanadi. Axloqli, odobli bolada bilim olishga ishtiyoq kuchli bo`ladi. Shu sababli xaleda aql qadri odob bilan, boylik qadri sahovat bilan, kuvvat qadri baxrdirlik bilan bezaladi, deydi. Farzandga birinchi qadamdanok., axlok, va odob o`rgatgan ota — ona uning kelgusi baxtiga mustaxkam poydevor o`rnatgan bo`ladi... Ba`zan insonning kichik nuqsonlari uning soyasida qolib ketadi. Farzand tarbiyasi shunchalik ma`suliyatliki, bu ishda xatoga yo`l ko`yish oson, lekin bu xato tuzatish qiyin. Ba`zi ota — onalar farzand tarbiyasiga befark, qaraydi. Ish bilan bandman. Bola 18 — 20 yoshga to`lgach o`z qadr — qimmatini, izzatini va ma`naviyatini aqlan, axloqan his qiladi. qizlar or —nomus, iffati, qadr — qimmatini ancha to`g`ri tushunadi. Bu davrda yoshlar ma`naviy omillarga ko`proq beriladi. Bozor munosabatlari faqat pul topish yo`lini izlashdan iborat emas. Kishilarda yuksak ma`naviyat ham bo`lishi kerak. Yoshlar taqdiriga ijobiy va salbiy tomoni bor. Yoshlar zamonaviy fan asoslarini, ` eng yangi texnika va texnologiyani, milliy va umuminsoniy ma`naviyat asoslarini chuqur egallash lozim. Yosh avlodni bugungi ko`p imkoniyatlargagina emas, balki ertangi kun ehtiyojlariga kdrab tarbiyalash kerak. Bolalar doim foydali ish bilan band bo`lishi lozim. Ota —ona farzand tarbiyasini davr ruhiga mos kelishi bilan birga jamiyat, millat taraqqiyoti ehtiyojlariga va imkoniyatlari bilan bog`liq kelajagi ham turishi kerak. Ota —ona farzand tarbiyasida o`z dunyoqarashi, tasavvurlari va tushunchalari doirasida qolib ketmasligi lozim. Tarbiyada yoshlarning xohish — istaklarini inobatga olish kerak. XXI asr fan va texnika, inson ma`naviyati juda tez o`sib borayotgan davr.

Fan va texnika taraqqiyoti o`z —o`zidan amalga oshavermaydi. Uni aqliyg axloqiy, ilmiy, salohiyati rivojlangan yoshlar amalga oshiradi. Hozirgi davrda oilada axloqiy tarbiyaga e`tibor berish zaruriyati yuzaga keldi. I.Karimov: «Biror jamiyat ma`naviy imkoniyatlarini odamlar ongida ma`naviy va axloqiy qadriyatlarini rivojlantirmay mustaxkamlamay, o`z istiqbolini tasavvur eta olmaydi». (O`zbekiston XXI asr bo`sag`asida). Oiladagi axloq, odob tarbiyasi avtomatik tarzda amalga oshmaydi. Eng muhimi — oiladagi ma`naviy muxitdir. U inoqlik ahillik,totuvlikdir. Ota — onalarning milliy — madaniy saviyasi kasb — hunari, milliy mansubligiga, diniy e`tiqodlari ham bolalarning axloqi, odobi, butun ichki dunyosi shakllanishiga ta`sir etadi. Bola o.ta — onasidan mehr ko`rmasa, bag`ritosh bo`ladi, ortiqcha erkalatilsa, taltayib ketadi. Oiladagi tarbiyada yoshlarda milliy iftixor tuyg`usini tarbiyalashga-Ae`tibor berish kerak. Muayyan millatga mansublikni ham xis qilish lozim, Uning tarixi, tili, qadriyatlarini bilish inson ma`naviy kamol topishida nihoyatda muxim. Milliy iftixor har bir yosh yigit va qiz o`z millati va tarixi, taqdiri, istiqboli mamlakatining imkoniyatlarini bilishidir. Vatan millat manfaatlari yo`lida fidokorona mehnat qilish uning shon — shuxratining ulug`ligiga intilishidir. Milliy rux esa milliy iftixor, vatanparvarlik tuyg`usi asosida shakllanadi. Milliy rux har bir shaxsdagi ichki ma`naviy qudratdir. Kelajakka ishonch mustaxkam e`tiqoddir. Milliy ruh milliy irodani mustahkamlaydi, uni unvon darajasiga ko`taradi. Insonning vataniga bo`lgan sevgisi ham o`z millatiga bo`lgan ishonchi va xurmati asosida shakllanadi. Yoshlar vatan millat takdiriga nisbatan loqayddik kuchaysa, ular mamlakatda bo`layotgan voqealarga nisbatan befarq qarasalar — bu chuqur millyay fojeaning belgisidir. Vatan va millat har bir inson qiblagohdir, sajdagohdir. Inson uchun vatan va millat bittadir. Shu vatan tinch bo`lsa, biz tinch bo`lamiz. Boy bo`lsa boy bo`lamiz. Tinch,

osoyishta rivojlansa, barcha orzu — umidldrimizga erishamiz. O`zbekiston dunyodagi barcha o`zbeklarning boshini qovushtiradigan, manfaatyni himoya qiladigan qadr — qimmatini ulug`laydigan, tarixiy xotirasini shakllantirib mustaxkamlaydigan yagona mamlakatdir. Uzbeklarning e`tiqodi, ma`naviyati, mezonlariga qarab inson uchun eng katta fojea vatangadolikdir, eng katta xiyonat esa vatanfurushlikdir. Oilada milliy iftixor tuyg`usini tarbiyalash ota — onalarning umumiy dunyoqarashi, ma`naviy saviyasiga xdm bog`liq. Hozirgi ko`plab ota — onalar sovet tuzumi davrida tarbiya ko`rgan. Bu davrdagi siyosat esa kishilarning milliy iftixor tuyg`usini soxtalashtirishga, ularning o`z tarixiiy xotirasidan maxrum bo`lgan mankurtlarga aylantirishga qaratilgan edi. Shu sababli yoshlarnigina emas, xatto ayrim ota — onalarni ham milliy ongi va tarixiy xotirasi xam yetarli darajada shakllangan emas. I.Karimov:«O`ylab ko`ringlar aziz do`stlar, o`shanda bizlar kimlar edik. Taqdirimiz, erkimiz kimlar qo`lida edi? Ka`ba deb qayerga sig`inar edik. Har tong «Assalom» — degan madhiya ohanglari ostida kimlarga qulluq qilib uyg`onardik? Bilimimiz, dinimiz qay ahvolda edi? Imom Buxoriy, At — Termiziy, Xoja Baxouddin Naqshbandlarning nomlariga e`tibor berdikmi? Amir Temur, Bobur va boshqa bobokalonlarimiz buyuk nomlari qaysi kitoblarga qorishib yotgan edi? Milliy g`ururimiz insoniy sha`nimiz, urf — odatlarimiz qanday tushunchalarga almashtirilgan edi. Xo`sh, o`zimizchi? O`zimiz o`zligimizni bilarmidik? Qanday mo`tabar zamin, ulug` ajdoddarimizning mehri bilan oziqlangan yer o`g`lonlari ekanligimizni anglarmidik?1». Yuqoridagilarning ota — ona bilib olgandan so`ng farzandlariga o`rgatishi zarur. Ota — ona farzandlariga berayotgan tarbiya inson shaxsi shakllanishining birinchi poydevoridir. Bu poydevor inson ma`naviy olami degan jarayonning hammasi emas, balki boshlanishi, Bu poydevor aql, idrok, ma`suliyat bilan barpo etilgan bo`lsa, uning ustiga go`zal mustaxkam bino urish mumkin. Bu binoning chiroyi naqshlari inson hayotining barcha davrlarida jilolanib sayqal berib turadi. Inson umri qancha uzun bo`lmasin, bu binoni takomillashtirishi, go`zallashtirishni davom etaveradi,

hech vaqt o`z nihoyasiga yetmaydi... Aqlli inson qanchalik buyuklikka erishmasin, ota — onasi unga o`ziyam uzunroq qo`shilaveradi. Ota — ona burchi va ma`suliyatining buyukligi tarixnyng barcha davrlarida tan olingan haqiqatdir. O`zbek oilalarining o`ziga xos tomonlaridan biri ko`p farzandlilikdir. Lekin asosiy gap oiladagi bolalar sonining ko`paytirishdangina iborat emas... Hozirgi kunda jamiyat taraqqiyoti va u odamlarining srni emas balki sifati ahamiyatli bo`lib qolmoqda. Bu muammo O`zbekistonda ham kun tartibiga qo`yilgan. O`zbekistonda oilalar ko`p farzandlidir. Odatda ko`p farzanddi oilada bitta ota ishlaydi. Ona esa bolalarni boqish va uy — ro`zg`or ishlari bilan shug`ullanadi. Bozor munosabatlariga o`tish davrida ota ish topolmay qolishi ham mumkin. Unda oila qiynaladi. Shu sabab ko`p bolali oilalarni ta`ugrsshansin. Oilalar va farzandlar tarbiyasi borasidagi vaziyatni davlat hech qachon o`z holiga tashlab qo`ygan emas. Oila mustahkam bo`lmasa, jamiyat ham mustahkam bo`lmaydi. (Barkamol avlod orzusi. Toshkent. 2000Y. 26 —bet.)

O'xshashlar

Ona mehri - ma`naviyat bulog`i

Axloqning ma`naviyat tizimidagi o`rni

Axloqning ma`naviyat tizimidagi o`rni

Ota - ona ibrati - farzanddir ziynati

Ota - ona ibrati - farzanddir ziynati