Биноларда техник эксплуатация тадбирларини ўтказиш

Биноларда техник эксплуатация тадбирларини ўтказиш

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

56 KB

Ko'chirib olish

Биноларда техник эксплуатация тадбирлар и ни ўтказиш Режа: 1. Биноларнинг техник эксплуатацияси бўйича чора-тадбирлар ва уларни ўтказишнинг асосий талаб ва қоидалари. 2. Биноларни кўриб чиқиш тизими. Техник хизмат қилиш бўйича чоралар. 3. Биноларда техник эксплуатация тадбирларини ўтказишда талаб ва қоидалар.

Бинолар ва уларнинг тизимлари ашёларидан фойдаланган эксплуатацион талаблар Қиш мавсуми биноларнинг мухандислик тизими, конструкция ва қурилмаларини техник эксплуатация қилиш борасида анчагина мураккаб давр хисобланади. Бу даврда санитар техник тизимлар энг юқори зўриқиш билан ишлайди. Биноларнинг тўсиқ конструкциялари ўзгарувчан ишорали температура таъсирида бўлади. Паст температурада кучли шамол юклари хоналарни жадаллик билан совушига шароит яратади. бу эса маълум шароитларда хоналардаги меъёрий температура- намлик режимини бузилишга олиб келади. Биноларни қиш масумига тайёрлаш режасини тузишда, биринчи навбатда иссиқлик таъминоти манбалари, иссиқлик трассасини ремонт қилишни, ҳамда ўтган иситиш мавсумида аниқланган иситиш тизимларидаги, иссиқ ва совуқ сув таъминоти ва бошқа мухандислик тизимларидаги камчилик ва нуқсонларни бартараф этишни кўзда тутиш лозим. Тизимлардаги бошқарув ва беркитувчи арматураларни синчковлик билан текшириш биноларини қиш мавсумида эксплуатация қилишдаги муҳим иш ҳисобланади. Қишга тайёрланиш вақтида марказий иситиш ва совуқ сув таъминоти, газ таъминоти ва ташқи коммуникациялар тизимининг график схемаларини текшириш ва қайта тиклаш лозим. улардаги бекитиш- бошқарув арматуралариинг жойлашувини аниқ кўрсатилиши керак. Ремонт ишларида вужудга келган муҳандислик-техник тизимлардаги барча ўзгаришлар бошқарув тизимларида албатта ўз аксини топиши лозим. Турар-жой эксплуатацияси ширкатларининг диспертерлик хизматлари ва шартнома асосида бино унсурларининг техник эксплуатациясини амалга оширувчи ихтисослашган хизматлар бинога ўрнатилинган мухандислик- техник тизимлари ва тузулмаларининг аниқлаштирилган схемеларига эга бўлишлари лозим.

Иситиш мавсуми тамом бўлиши билан капитал ремонт талаб қилмайдиган маҳаллий ўтхона ва иситиш тизимлари консервация қилиниши лозим. Консервация қилишидан аввал қозон қурилмаларини янги иситиш мавсумида меъёрий эксплуатация қилишини таъминловчи жорий ремонт бўйича барча ишлар бажариши лозим. Шулар билан бирга ўтхона ва иситиш тизимларини консервациядан чиқариш (иситиш мавсуми бошланишга икки ҳафта қолганида) графиги тасдиқланади. Газ билан ишловчи ўтхоналарнинг консервациядан чиқарилиш графиги газ хўжалигини эксплуатация қилувчи ташкилотлар билан келишилади. Консервациядан чиқариш муддатига узоғи билан етти кун қолгунича ўтхоналар ўқув комбинатида тегишли тайёргарликдан ўтган ва тасдиқланган дастур бўйича шаҳодатланган машинистлар билан бутланади. Ўтхонанинг эксплуатация бўйича техник хужжатлари тўла ҳажмда бўлиши керак. Обьектларни қиш мавсумига тайёрлаш графикларини тузишда биноларни қиш мавсумида эксплуатация қилишга тайёргарлик кўришнинг биринчи кунлариданоқ куч ва ашёвий ресурсларни маъсулиятлироқ ши учун тайёргарлик даврининг бошидаёқ мураккаб иш участкаларига кўпроқ диққат марказида бўли ва оғирроқ тадбирларни бажарилиши кўзда тутилади. Режаларда шаҳар коммуникациялари ва исиқлик,газ сув таъминотини тайёрлаш муддатини бутун шаҳар ҳўжалигини тайёрлигини ҳисобга олган ҳолда белгиланган муддатларда бўлишини кўрсатиши лозим. Бино барча ремонт- қурилиш ишлари тугалланган ҳамда иссиқлик, газ ва сув таъминоти манбаларини қиш шароитида эксплуатация қилишни тайёргарлиги тугаганлигидан сўнг қишга тайёр деб ҳисобланади. Бинонинг қиш мавсумига тайёрлашда иссиқликдан омилкорлик билан фойдаланишни таъминловчи иситиш бўйича чора тадбирлар, ҳамда иссиқ ва совуқ сув ва электр қувватини тежамкорлик билан сарфлашни кўзда тутувчи тадбирлар катта аҳамият касб этади.

Юқорида санаб ўтилган ишларни бажаришда иссиқликнинг катта қисми бинонинг чордоқ хоналарида йўқотишлишини назарда тутиш лозим. Биноларни куз-қиш мавсумида эксплуатация қилиш амалиёти чордоқ хоналарига харорат ва ташқи ҳароратнинг айирмаси 2 0 с дан ошмаса,у ҳолда қорнинг эриши содир бўлмайди ва музлаш ва сумалак ҳосил бўлмайди. Ташқи ҳаво ва чордоқ ичидаги ҳавонинг айирмаси 2 0 с дан кўпроқ бўлган ҳолда чордоқхонага иссиқлик берилиши манбаини, масалан чордоқ ораёпмасининг иссиқлик изоляцияси етарли эмаслиги ёки ёмон бўлиши; чордоқхонада жойлашган қувур ўтказгичлар, ҳаво йиғувчилар, кенгайтирилувчи баклар, шамоллатув ва канализация устунлари ва бошқаларни аниқлаш зарур. бундан ташқари чордоқхона шамоллатилмаслиги ҳам мумкин. Чордоқ ораёпмаларининг иссиқлик изоляциясини яҳшилаш учун қуйидаги усуллардан бири тавсия этилади: иситишнинг қалинлигини меъёрий талабгача ошириш; қўшимча иситгич енгил: керамзит, менерал пахта, менерал тола ва бошқалар тавсия этлади; қўшимча оғир иситгич, масалан, тошқолни, лойиҳа ташкилоти томонидан тасдиқланган чордоқ ораёпмасининг юк кўтарувчанлигини олдиндан ҳисобламасдан қўллашга тавсия этилмайди; лой сувоқни рулонли гидроизоляцияга алмаштириш мумкин эмас, чунки бунда ораёпманинг шамоллатилиши бузилади. Ўтириб қолган тўкма иситгични ҳаволаштириш керак (5 йилда бир марта). Зинапоя хонасидан чордоқхонага иссиқлик ўтмаслиги учун, уни изоляция қилиш лозим. Қувур ўтказгич ва шамоллатиш шахталарининг иссиқлик изоляцияси атроф-мухитга бўладиган иссиқлик йўқотилишини йўқ қилиш керак. Чордоқхонадан ўтувчи марказий иситиш ва иссиқ сув таъминоти қувур ўтказгичларини текшириш йўли кўрик орқали амалга оширилади. Иссиқлик изоляциясида очилиб қолган участкалар ва дарзлар бўлишига йўл қўйилмайди.

Кенгайтирув баклари, ҳаво тўплагичлар, иситиш тизимининг очқичлари ва бошқа шу кабилар ҳам изоляция қилиниши керак. Чордоқхонадан ўтувчи канализация устунчалари қувурларда ҳосил бўлувчи конденсат, чоклар орқали ораёпмаларга тушмаслиги учун кенгайган учлари юқорига қаратилиши керак ва албатта қалинлиги 6-7 см бўлган минерал пахтадан иборат енгча ёки қалинлиги 10-15 см тошқол солинган ёғоч ўрама билан иситилиши керак. Агар юқорида санаб ўтилган тадбирлар талабдаги температура-намлик режимини таъминлай олмаса, у ҳолда томнинг шамоллатиш тузилмасини диққат билан қараб чиқиш керак. Томдаги эшитув деразалари ёки шамоллатгичларнинг кесим майдони чордоқ ораёпмаси майдонининг 1  300 дан кам бўлмаслиги, яъни чордоқнинг ҳар бир 1000 м 2 майдонига камида 3,5 м 2 эшитув деразаси ёки шамоллатгичлар бўлиши керак. Бунда кўрсатилган тузилма бир-бири билан ҳавонинг тиқилиб қолишини (ҳаво қопчиғи) истисно этувчи чордоқ хонасини тўғридан-тўғри шамоллатишни таъминлаши лозим. Томдаги шамоллатишнинг етарли даражада бўлмаслиги юқори қаватлардаги хоналарни совиб кетишига ва шифт юзаларида мўл-кўл конденсатлар ҳосил бўлишини, конструкция ва иситгичларнинг жиддий намланишини келтириб чиқариши мумикн. Шунинг учун юқори қават шифтларида доғлар пайдо бўлган ҳолда, дарҳол иситгичнинг намлигини текшириш ва тўкманинг қалинлигини ўлчаш керак. Шамоллатиш каналининг панжараларини оқава ёки сўриш тешикларини иситгич, ғишт ва бошқа шу кабилар билан беркитиб, унинг кесим юзасини камайтиришга йўл қўйилмайди. Ўриндош томларни эксплуатация қилишда томқоплама юзасидан чиқиб турувчи унсурлар: дудбурон ва шамоллатиш қувурлари, дефлекторлар, томга чиқиш жойлари, парапетлар, антенналар ва бошқаларнинг ҳолатини текшириб туриш керак.

Уйга кириш эшикларини синчковлик билан ростлаш ва иситиш, уларга беркитиш жиҳозалри ўрнатиш, деразаларни иситиш, иссиқликни сақлашда сезиларли самара беради. бундан ташқари ҳар бир хонадонда уй эгалари томонидан иситиш ишларининг бадарилиши иссиқлик сақлашда катта аҳамият касб этади. Иссиқликни омилкорлик билан сарфлаш учун биринчи навбатда иситиш тизимида айланувчи иссиқ сувнинг лойиҳавий сарфини таъминлаб бериш лозим. Иссиқлик тизимини тўғрилаш учун уни ёз даврида тайёрланаётганда тўғрилаш беркитиш арматурасини техникавий соз ҳолатига келтириш керак; устун қувурларда етишмовчи пробкали кранлар ўрнатилинади (остки ва юқори қисмларида); иситиш асбобларидаги тўғрилайдиган кранларнинг етишмайдиганлари ўрнига ўрнатилади, бузуқлари тузатилади, ишламайдиганлари (буралмайдиганлари) алмаштирилади; уч йўлли тўғрилаш кранларига тўғрилашдаги кераклик томонини кўрсатувчи чизиқлар туширилади. Иссиқлик тармоғининг бинога кирадиган қисмидаги беркитув арматурасини иссиқлик трассасида авария юз берганида маҳаллий тизимни ўчириш имконияти бўлиши учун (уларда тармоқ сувини сақлаб қолиб) герметикликлиги текширилиб кўрилади. Иситиш тизимини тўғрилаш учун синов иситишини амалга амалга оширилади. Агар бино миҳаллий ўтхоналардан иситилса, у ҳолда эксплуатация қилувчи ташкилотлар ўтхоналарни ўз вақтида тузатишлари ва уларни истиш мавсумида эксплуатация қилишга тайёрлашда қозонларни, ғилофларни, дудбуронларни, назорат-иситиш асбобларини ва бошқа керакли унсурларнинг носозликларини бартараф этилади, қозон ва унга тегишли бўлган арматураларни гидравлик синовдан ўтказиб, уларнинг ишлаш самарадорлиги текширилиб кўрилади. Иссиқ сув таъсинотини қиш мавсумига тайёрлаш синов ҳайдови билан тугайди , унда барча сочиқ қуритувчилар бир текисда қизиётганлигига, қувур

ўтказгичларнинг иссиқлик изоляцияси сифати яҳшилигига, барча сув тақсимлагич кранларга тушаётган сув етарли миқдорда ва унинг ҳарорати  50 0 с дан кам эмаслигига, иситиш бойлеридан чиқишда сувнинг ҳарорати  60 0 с атрофида эканлигига тўла ишонч ҳосил қилиниши лозим. Сув ўтказгич ва канализациянинг ички тизимини қиш мавсумига тайёрлашда асосан қувурўтказгичларни музлашдан асраш билан боғлиқ бўлган ишлар бажарилади. Совуқ хоналардан (чордоқлар, ертўлалар ва ёнқурилмалар) ўтувчи қувурўтказгичлар 2 қатлам жунли ёки минерал пахтали иситгичлар билан ўралиб, ундан кейин уни қипиқ тўлдирилган ёғоч қутига жойланади. Тротуарлар майдончалар ва шу кабиларга сепиш учун мўлжалланган барча муваққат сув қувурларида қиш мавсуми мобайнида бутунлай тўхтатилади. Пол остидан ўтувчи канализация қувурўтказгичларини 2 қатлам кигиз билан иситилади. Девор бўйлаб ўтказилган қувурўтказгичлар аввал кигиз билан ўралиб, кейин оҳак суви сепилган қипиқ тўлдирилган ёғоч қути билан беркитилади. Турар-жой уйларининг шамоллатув тизимини қишга тайёрлашда бинонинг баҳорги кўриги натижасида маълум бўлган (жалюз панжарасининг, шамоллатиш каналларининг, йиғма қутиларнинг ва шахталарнинг нуқсонлари), ҳамда қиш мавсуми эксплуатациясини ўтиш вақтидаги (айрим хоналарнинг етарлик бўлмаган ёки ҳаддан зиёд шамоллатилиши) носозликлар бартараф этилиши лозим. Уйларни қишги даврида: гуруҳли ва ажратувчи шитлар, уй фонарларига, зина ҳужраларига, ертўлаларга, ёритувчи арматураларга, ёқиб- ўчирувчиларга, автоматик ёқиб-ўчирувчиларга, навбатчи ёритгичларнинг электр ҳисоблагичларига, ерга ёки нулга уловчи электр ўтказгичларнинг ҳолатини текшириш керак. Гуруҳли ва ажратувчи шитларни ремонт қилишда: Панелнинг бутунлигини текшириш керак ва уни чанг ва ифлосдан тозалаш;

Эрувчан қўйилмаларини ва сақлагичларини ўтаётган ток кучига мослигини текшириш; Ўтказувчи қутичаларга етишмовчи қопқоқларни ўрнатиш керак. Очиқ электр ўтказгичларни ремонти осилган ўтказувчиларни таранглаш, қўшимча маҳкамлагичлар ўрнатиш, патрон ва ўчириб-ёқувчиларни алмаштиришдан иборат. Бино, иншоотлар муҳандислик коммуникацияларини қишга тайёрлаш билан бир қаторда, тасдиқланган графикка кўра хизмат кўрсатувчи ходимларни тайёрлаш, уларни қайта шаҳодатлаш ишларини ўтказиш керак. Қиш ойларида бинонинг ичида бўладиган ремонт ишларини, ҳамда сув ўтказгич, канализация ва электр таъминоти тизимини созлаш ва тузатиш ишларини бажариш тавсия этилади.

Фойдаланилган адабиётлар: 1. Қ осимова С.Т., Шоджалилов Ш. Биноларни техник эксплуатация си га хос хусусиятлари. Ўқув қўлланма. 1- қисм . Тошкент , 20 0 4 й. 2. Қ осимова С.Т., Шоджалилов Ш. Биноларни техник эксплуатация си га хос хусусиятлари. Ўқув қўлланма. 2 - қисм . Тошкент , 20 05й. 3. ШНК 2.08.01-05 «Жилые здания» Т. : Госкомархитекстрой, Т., 20 0 5 й. 4. КМК 2.08.02 – 96 «Общественные здания и сооружения» Т. : Госкомархитектстрой, Т., 1996 г.

O'xshashlar

Қурилиш конструкцияларининг намланиши ва ҳимоялаш усуллари

Деворлар эксплуатацияси

Маъмурий бинолар

Бино курилишини индустрлаштириш

Таъмирланаётган меъморий ёдгорликни қайд қилиш ва ўлчовлар ўтказиш