Тейлор қатори

Yuklangan vaqt:

12.09.2022

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

396 KB

Ko'chirib olish

Тейлор қатори Режа: 1 0 . Функциянинг Тейлор қатори. 2 0 . Функцияни Тейлор қаторига ёйиш. 3 0 . Элементар функцияларни Тейлор қаторига ёйиш.

1 0 . Функциянинг Тейлор қатори . Айтайлик,  x f функция R x 0 нуқтанинг бирор    0 0 0 0            ; : x x x R x x U атрофида исталган тартибдаги ҳосилага эга бўлсин. Бу ҳол  x f функциянинг Тейлор формуласини ёзиш имконини беради:             x r x x n x f x x x f x x x f xf xf n n n          0 0 20 0 0 0 0 ! ... !2 '' !1 ' , бунда  x rn -қолдиқ ҳад. Модомики,  x f функция   0xU  да исталган тартибдаги ҳосилага эга экан, унда       ... ! ... !2 '' !1 ' 0 0 20 0 0 0 0        n n xx n x f xx xf xx xf xf (1) даражали қаторни қараш мумкин бўлади. (1) даражали қаторнинг коэффициентлари сонлар бўлиб, улар  x f функция ва унинг ҳосилаларининг 0x нуқтадаги қийматлари орқали ифодаланган. (1) даражали қатор  x f функциянинг Тейлор қатори дейилади. Хусусан, 0 0 x бўлганда ( 1 ) даражали қатор ушбу               1 2 ! 0 ... ! 0 ... !2 0'' !1 0' 0 n n n n n x n f x n f x f x f f кўринишга келади. Фараз қилайлик,  x f функция бирор  r r,  да  0r исталган тартибдаги ҳосилага эга бўлиб, унинг 0 0 x нуқтадаги Тейлор қатори     ... ! 0 ... !2 0'' !1 0' 0 2      n n x n f x f x f f (2) бўлсин. Бу қаторнинг қолдиқ ҳадини  x rn дейлик:     x r x n f x f x f f n n n      ! 0 ... !2 0'' !1 0' 0 2 . 1 -теорема. ( 2 ) даражали қатор  r r,  да  x f га яқинлашиши учун ушбу      x r n f x f x f f xf n n n      ! 0 ... !2 0'' !1 0' 0 2

$Тейлор формуласида,  r r x ,    учун   0 lim   x rn n бўлиши зарур ва етарли. ◄ Зарурлиги . Айтайлик, ( 2 ) даражали қатор  r r,  да яқинлашувчи, йи\индиси  x f бўлсин. Таърифга биноан      rr x xf x Sn n , , lim     бўлади, бунда     n n n n f x f x f f x S ! 0 ... !2 0'' !1 0' 0 2    . Равшанки,  r r x ,    да    x f x Sn n  lim б ў лишидан       0 lim ] [ lim      x r x S x f n n n n бўлиши келиб чиқади. Етарлилиги. Айтайлик,  r r x ,    да   0 lim   x rn n бўлсин. У ҳолда       0 lim ] [ lim      x r x S x f n n n n бўлиб, ундан    x f x Sn n  lim бўлиши келиб чиқади. Демак,      ... ! 0 ... !2 0'' !1 0' 0 2      n n n f x f x f f xf бўлади. ► Одатда, бу муносабат ўринли бўлса,  x f функция Тейлор қаторига ёйилган дейилади. 2 0 . Функцияни Тейлор қаторига ёйиш . Фараз қилайлик,  x f функция бирор  r r,  да исталган тартибдаги ҳосила-ларга эга бўлсин. 2 -теорема. Агар   0 0        n r r x M , , , да  M x fn  бўлса,  x f функция  r r,  да Тейлор қаторига ёйилади:       ... ! ... !2 0'' !1 0' 0 ! 0 0 2 0         n n n n x n f x f x f f n f xf (3)$