Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalarni tekshirish va hisobga olish - БЖД - Презентации

Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalarni tekshirish va hisobga olish

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

1055.5 KB

Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalarni Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalarni tekshirish va hisobga olishtekshirish va hisobga olish Mashg‘ulotning maMashg‘ulotning ma qq sadisadi ::  Ishlab chiqarishda sodir bо‘lgan baxtsiz Ishlab chiqarishda sodir bо‘lgan baxtsiz hodisalarni tekshirish va xujjatlashtirish hodisalarni tekshirish va xujjatlashtirish tartiblarini о‘rganish, N-1 shakldagi tartiblarini о‘rganish, N-1 shakldagi dalolatnomani tо‘ldirish bо‘yicha amaliy dalolatnomani tо‘ldirish bо‘yicha amaliy kо‘nikma hosil qilish.kо‘nikma hosil qilish.

Mashgulot rejasi:Mashgulot rejasi:  Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalarni Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalarni tekshirish va xujjatlashtirish tartiblari.tekshirish va xujjatlashtirish tartiblari.  N-1 shakldagi dalolatnomani tо‘ldirish N-1 shakldagi dalolatnomani tо‘ldirish tartibi.tartibi.  Baxtsiz hodisalarni maxsus tekshirish.Baxtsiz hodisalarni maxsus tekshirish.

TopshiriqTopshiriq :: Ixtiyoriy tanlangan kasb va Ixtiyoriy tanlangan kasb va jarohatlanish turi uchun N-1 shakldagi jarohatlanish turi uchun N-1 shakldagi dalolatnomani tо‘ldiringdalolatnomani tо‘ldiring  Tayanch sо‘zlar va Tayanch sо‘zlar va iboralar:iboralar: ishlab ishlab chiqarish, baxtsiz chiqarish, baxtsiz hodisa: jarohatlanish, hodisa: jarohatlanish, shikastlanish, shikastlanish, kasallanish, tekshirish, kasallanish, tekshirish, maxsus tekshirish maxsus tekshirish hujjatlashtirish, hujjatlashtirish, dalolatnoma, N-1 dalolatnoma, N-1 shakl.shakl.

Mashgulotning mazmuniMashgulotning mazmuni ::  1.1. Ishlab chiqarishdagi baxtsnz xo1.1. Ishlab chiqarishdagi baxtsnz xo didi salarsalar nini tekshirish va tekshirish va xx ujjatlashtirish tartiblariujjatlashtirish tartiblari ..  Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalar va hodimlar Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalar va hodimlar salomatligining boshqa xil zararlanishlarini tekshirish salomatligining boshqa xil zararlanishlarini tekshirish hamda xujjatlashtirish hamda xujjatlashtirish О‘zbekiston Respublikasi О‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Vazirlar Maxkamasining 1997 yil 6-iyunda 286-Maxkamasining 1997 yil 6-iyunda 286- sonli qarori bilan qabul qilingan «Ishlab chiqarishdagi sonli qarori bilan qabul qilingan «Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalarni va hodimlar salomatligining baxtsiz hodisalarni va hodimlar salomatligining boshqa xil zararlanishini tekshirish va hisobga olish boshqa xil zararlanishini tekshirish va hisobga olish tо‘g‘risida tо‘g‘risida nizom» asosida olib boriladi.nizom» asosida olib boriladi.

Nizomga muvofiq:Nizomga muvofiq:  korxona hududida va uning tashqarisida korxona hududida va uning tashqarisida meme hh nat vazifasini bajarayotganda nat vazifasini bajarayotganda (shuningdek, xizmat safarlarida) yuz bergan (shuningdek, xizmat safarlarida) yuz bergan jarohatlanish, zaxarlanish, kuyish, chо‘kish, jarohatlanish, zaxarlanish, kuyish, chо‘kish, elektr toki va yashin urishi о‘ta issiq yoki elektr toki va yashin urishi о‘ta issiq yoki о‘ta sovuо‘ta sovu qq harorat ta’siri, portlash, harorat ta’siri, portlash, hh alokat, alokat, imoratlar, inshootlar va konstruksiyalar imoratlar, inshootlar va konstruksiyalar bо‘zilishi natijasida hamda sudralib yuruvchi bо‘zilishi natijasida hamda sudralib yuruvchi hayvonlar va hayvonlar va hh ashoratlar tomonidan ashoratlar tomonidan shikastlanishlar, shuningdek tabiiy ofatlar shikastlanishlar, shuningdek tabiiy ofatlar (yer qimirlashlar, о‘pirilishlar, suv toshqini, (yer qimirlashlar, о‘pirilishlar, suv toshqini, tufon va boshqalar) natijasida tufon va boshqalar) natijasida salomatlikning boshqa xil zararlanishlari;salomatlikning boshqa xil zararlanishlari;

Nizomga muvofiq:Nizomga muvofiq:  ish beruvchi topshirik bermagan ish beruvchi topshirik bermagan bо‘lsa ham, lekin korxona bо‘lsa ham, lekin korxona manfaatlarini kо‘zlab, qandaydir manfaatlarini kо‘zlab, qandaydir ishni amalga oshirilayetgandagi;ishni amalga oshirilayetgandagi;  avtomobil, temir yо‘l, avtomobil, temir yо‘l, hh avo yо‘llari, avo yо‘llari, dengiz va daryo transportida, elektr dengiz va daryo transportida, elektr transportida yо‘l harakati hodisasi transportida yо‘l harakati hodisasi natijasidagi;natijasidagi;  korxona transportida yoki korxona transportida yoki shartnoma (buyurtma)ga muvofiq shartnoma (buyurtma)ga muvofiq о‘zga tashkilot transportida ishga о‘zga tashkilot transportida ishga ketayotgan yoki ishdan ketayotgan yoki ishdan qaytayotgandagi;qaytayotgandagi;

Nizomga muvofiq:Nizomga muvofiq:  ish vaqtida shaxsiy transportida, uni ish vaqtida shaxsiy transportida, uni xizmatga oid safarlarda ishlatish xizmatga oid safarlarda ishlatish xuquqi berilganlik haqida ish beruvchi xuquqi berilganlik haqida ish beruvchi farmoyishi bor bо‘lgandagi; farmoyishi bor bо‘lgandagi;  mehnat faoliyati xizmat kо‘rsatish mehnat faoliyati xizmat kо‘rsatish ob’yektlari orasida yurish bilan bog‘lik ob’yektlari orasida yurish bilan bog‘lik ish vaqtida jamoat transportida yoki ish vaqtida jamoat transportida yoki piyoda ketayotgandagi; piyoda ketayotgandagi;  shanbalik (yakshanbalik) shanbalik (yakshanbalik) о‘tkazilayotganligida, qayerda о‘tkazilayotganligida, qayerda о‘tkazishdan katiy nazar, korxonalarga о‘tkazishdan katiy nazar, korxonalarga otalik yordami kо‘rsatilayotgandagi;otalik yordami kо‘rsatilayotgandagi;

Nizomga muvofiq:Nizomga muvofiq:  ish vaqtida mehnat vazifasini ish vaqtida mehnat vazifasini bajarayotganda boshqa shaxs bajarayotganda boshqa shaxs tomonidan tan jarohat tomonidan tan jarohat yetkazilgandagi;yetkazilgandagi;  smenali dam olishda bо‘lgan smenali dam olishda bо‘lgan hodim bilan transport vositasi hodim bilan transport vositasi vaqtidagi shaharcha hududida vaqtidagi shaharcha hududida yoki yollangan hududdagi yoki yollangan hududdagi (kо‘zatib boruvchi, smenali (kо‘zatib boruvchi, smenali haydovchi, dengiz va daryo haydovchi, dengiz va daryo kemalari hodimlari shuningdek, kemalari hodimlari shuningdek, vaxta va ekspeditsiya usulida vaxta va ekspeditsiya usulida ishlayotganlar va boshqalar) ishlayotganlar va boshqalar) baxtsiz hodisalar tekshiriladi va baxtsiz hodisalar tekshiriladi va hisobga olinadi.hisobga olinadi.

Ushbu «Nizom»:Ushbu «Nizom»:  ishlab chiqarishda ishlayotgan ishlab chiqarishda ishlayotgan davrida sud hukmi bо‘yicha jazoni davrida sud hukmi bо‘yicha jazoni о‘tayotgan fuqarolarga;о‘tayotgan fuqarolarga;  ish beruvchilarga; ish beruvchilarga;  pudrat va topshiriqlarga kо‘ra pudrat va topshiriqlarga kо‘ra fuqarolik huquqiy shartnomalar fuqarolik huquqiy shartnomalar bо‘yicha ishlarni bajarayotgan bо‘yicha ishlarni bajarayotgan shaxslarga:shaxslarga:  tabiiy va texnogen tusdagi tabiiy va texnogen tusdagi favqulodda vaziyatlarni bartaraf favqulodda vaziyatlarni bartaraf etishda katnashayotgan etishda katnashayotgan fuqarolarga;fuqarolarga;  agar maxsus davlatlararo bitimda agar maxsus davlatlararo bitimda о‘zgacha xol kо‘rsatilmagan о‘zgacha xol kо‘rsatilmagan bо‘lsa, yollanib ishlayotgan chet el bо‘lsa, yollanib ishlayotgan chet el fuqarolariga;fuqarolariga;

Ushbu «Nizom»:Ushbu «Nizom»:  qurilish, qishloq xо‘jaligi va harbiy qurilish, qishloq xо‘jaligi va harbiy xizmatni о‘tash bilan bog‘liq. xizmatni о‘tash bilan bog‘liq. bо‘lmagan, о‘zga ishlarni bajarish bо‘lmagan, о‘zga ishlarni bajarish uchun korxonaga yuborilgan xarbiy uchun korxonaga yuborilgan xarbiy xizmatchilarga, shu jumladan muqobil xizmatchilarga, shu jumladan muqobil xizmatni о‘tayotgan xarbiy xizmatni о‘tayotgan xarbiy xizmatchilarga;xizmatchilarga;  korxonada ishlab chiqarish amaliyotini korxonada ishlab chiqarish amaliyotini о‘tayotgan talabalar vaо‘tayotgan talabalar va  о‘qо‘q uvchilarga ham tuvchilarga ham t aa tbtb iq etiladi.iq etiladi.  bliy bliy оо ‘quv yurtlari talabalari, kollejlar, ‘quv yurtlari talabalari, kollejlar, urta maxsus urta maxsus ОО ‘quv yurtlar, litseylar va ‘quv yurtlar, litseylar va umumta’lim maktablari umumta’lim maktablari оо ‘quvchilari ‘quvchilari bilan bilan оо ‘quv-tarbiya jarayonida yuz ‘quv-tarbiya jarayonida yuz bergan baxtsiz hodisalar bergan baxtsiz hodisalar mehnat mehnat vazirligi bilan kelishilgan holda vazirligi bilan kelishilgan holda xx alk alk ta’limi vazirligi tomonidan. beta’limi vazirligi tomonidan. be ll gilangan gilangan tartibda tekshiriladi va hisobga olinadi.tartibda tekshiriladi va hisobga olinadi.

Ushbu «Nizom»:Ushbu «Nizom»:  Ishlab chiqarishda sodir bо‘lgan baxtsiz hodisa Ishlab chiqarishda sodir bо‘lgan baxtsiz hodisa ish beruvchining bо‘yrugiga asosan, ish ish beruvchining bо‘yrugiga asosan, ish beruvchi vaqillari hamda kasaba uyushma yoki beruvchi vaqillari hamda kasaba uyushma yoki hodimlarning boshqa vaqillik organi a’zolaridan hodimlarning boshqa vaqillik organi a’zolaridan tashqil topgan komissiya tomonidan tashqil topgan komissiya tomonidan tekshiriladi. Komissiya a’zolarining xar tekshiriladi. Komissiya a’zolarining xar qq aysisi aysisi baxtsiz hodisani tekshirish komissiyasi raisi baxtsiz hodisani tekshirish komissiyasi raisi bulishi mumkin. bulishi mumkin.  Jabrlanuvchi bevosita bо‘ysunadigan va Jabrlanuvchi bevosita bо‘ysunadigan va jabrlanuvchi uchun mehnat xafjabrlanuvchi uchun mehnat xaf ss izligini izligini ta’minlash. vazifasi yuklatilgan raxbar (smena, ta’minlash. vazifasi yuklatilgan raxbar (smena, tt sex boshlsgi, usta va tunga о‘xshashlar) sex boshlsgi, usta va tunga о‘xshashlar) komissiya tarkibiga kiritilmaydikomissiya tarkibiga kiritilmaydi ..

 Korxonadagi mehnatga jalb qilinib, - ishni uning Korxonadagi mehnatga jalb qilinib, - ishni uning ma’murima’muri yy texnik hodimi boshchiligida texnik hodimi boshchiligida bajarayotgan., ahlobajarayotgan., ahlo qq tо‘zatish mehnat muassasasi tо‘zatish mehnat muassasasi (ATMM) da sa(ATMM) da sa qq lanayotgan shaxslar bilan baxtsiz lanayotgan shaxslar bilan baxtsiz hodisa yuz bersa u ATMM vakili ishtirokida hodisa yuz bersa u ATMM vakili ishtirokida ish beruvchi tomonidan tekshiriladi va baxtsiz ish beruvchi tomonidan tekshiriladi va baxtsiz hodisa korxona tomonidan hisobga olinadi.hodisa korxona tomonidan hisobga olinadi.  ATMMda xо‘jalik ishlarini bajarayotgan shaxATMMda xо‘jalik ishlarini bajarayotgan shax ss bilan bilan shuningdek, о‘zining ishlab chiqarishida baxtsiz hodisa shuningdek, о‘zining ishlab chiqarishida baxtsiz hodisa yuz bersa, u Ichki ishlar vazirligi va Sogyuz bersa, u Ichki ishlar vazirligi va Sog ’’ lili qq ni sani sa qlql ash ash vazirligi tomonidan belgilangan tartibda tekshiriladi va vazirligi tomonidan belgilangan tartibda tekshiriladi va hisobga olinadi.hisobga olinadi.  Korxona hodimi rahbarligida ishlab chiqarish amaliyoti Korxona hodimi rahbarligida ishlab chiqarish amaliyoti о‘tayotgan yoki ish bajarayotgan umumta’lim maktabi, о‘tayotgan yoki ish bajarayotgan umumta’lim maktabi, kasb-hunar kollejlari о‘quvchilari va oliy о‘quv yurti kasb-hunar kollejlari о‘quvchilari va oliy о‘quv yurti talabalari bilan yuz bergan baxtsiz hodisalar korxona talabalari bilan yuz bergan baxtsiz hodisalar korxona tomonidan о‘quv yurti vaqili bilan birgalikda tekshiriladi tomonidan о‘quv yurti vaqili bilan birgalikda tekshiriladi va korxona tomonidan hisobga olinadi.va korxona tomonidan hisobga olinadi.

 Korxona tomonidan ishlab chiqarish amaliyoti Korxona tomonidan ishlab chiqarish amaliyoti uchun ajratilgan uchastkada o’qituvchilar uchun ajratilgan uchastkada o’qituvchilar rahbarligida ishlab chiqarish amaliyoti rahbarligida ishlab chiqarish amaliyoti о‘tayotgan, yoki its bajarayotgan umum-о‘tayotgan, yoki its bajarayotgan umum- t’alim maktabi kasb-hunar kollejlari t’alim maktabi kasb-hunar kollejlari o’quvchilari, yoki Oliy О‘quv yurti talabalari o’quvchilari, yoki Oliy О‘quv yurti talabalari bilan yuz bergan baxtsiz hodisalar о‘quv bilan yuz bergan baxtsiz hodisalar о‘quv yurtlari tomonidan korxona vaqili bilan yurtlari tomonidan korxona vaqili bilan birgalikda tekshiriladi va о‘quv yurti tomonidan birgalikda tekshiriladi va о‘quv yurti tomonidan hisobga olinadi.hisobga olinadi.  Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisani va Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisani va hodimlar salomatligining boshqa xil hodimlar salomatligining boshqa xil zararlanishlarini tekshirish kuyidagi tartibda zararlanishlarini tekshirish kuyidagi tartibda amalga oshiriladi:amalga oshiriladi:

 1. Ishlab chiqarishdagi xar bir baxtsiz hodisa 1. Ishlab chiqarishdagi xar bir baxtsiz hodisa haqida jabrlanuvchi yoki guvoh darhol bulinma haqida jabrlanuvchi yoki guvoh darhol bulinma (sex) rahbariga xabar berishi kerak, u esa:(sex) rahbariga xabar berishi kerak, u esa:  jabrlanuvchiga zudlik bilan yordam kо‘rsatishi jabrlanuvchiga zudlik bilan yordam kо‘rsatishi va uni tibbiy sanitariya qismiga, yoki boshqa va uni tibbiy sanitariya qismiga, yoki boshqa davolash muassasasiga yetkazishni tashqil davolash muassasasiga yetkazishni tashqil etishi;etishi;  tekshirish komissiyasi ish' boshlashiga qadar tekshirish komissiyasi ish' boshlashiga qadar ish joyidagi vaziyatni va jihozlar holatini, hodisa ish joyidagi vaziyatni va jihozlar holatini, hodisa yuz bergan daqiqada qanday bо‘lsa yuz bergan daqiqada qanday bо‘lsa shundayligicha (agar bu atrofdagi hodimlar shundayligicha (agar bu atrofdagi hodimlar xayoti salomatligiga tahlika solmayotgan bо‘lsa xayoti salomatligiga tahlika solmayotgan bо‘lsa va halokatga olib kelmasa) saqlab turish zarur.va halokatga olib kelmasa) saqlab turish zarur.

 Baxtsiz hodisa yuz bergan joydagi korxona Baxtsiz hodisa yuz bergan joydagi korxona raxbari darxol hodisa tо‘g‘risida ish raxbari darxol hodisa tо‘g‘risida ish beruvchiga va kasaba uyushmasi, yoki beruvchiga va kasaba uyushmasi, yoki korxona hodimlarining boshqa vaqillik korxona hodimlarining boshqa vaqillik organiga xabar qilishi shart.organiga xabar qilishi shart.  2.Korxonaiing tibbiy-sanitariya qismi 2.Korxonaiing tibbiy-sanitariya qismi (shifoxona, poliklinika) bir sutka ichida (shifoxona, poliklinika) bir sutka ichida yordam surab murojaat qilgan hodimlar shu yordam surab murojaat qilgan hodimlar shu jumladan, xizmat safaridagi va korxona' jumladan, xizmat safaridagi va korxona' ishlab chiqarish ob’yektlarida ish ishlab chiqarish ob’yektlarida ish bajarayotgan xorijiy tashkilot hodimlari bilan bajarayotgan xorijiy tashkilot hodimlari bilan yuz bergan xar bir baxtsiz hodisa haqida ish yuz bergan xar bir baxtsiz hodisa haqida ish beruvchiga, kasaba uyushmasiga yoki beruvchiga, kasaba uyushmasiga yoki hodimlarning boshqa vakillik organiga xabar hodimlarning boshqa vakillik organiga xabar beradi.beradi.

 3. Ish beruvchining bо‘yrug’iga ko’ra ish beruvchi va 3. Ish beruvchining bо‘yrug’iga ko’ra ish beruvchi va kasaba uyushmasi qumitasi vaqillari yoki hodimlarning kasaba uyushmasi qumitasi vaqillari yoki hodimlarning boshqa vaqillik organi tarkibida komissiya tо‘ziladi. Ishlab boshqa vaqillik organi tarkibida komissiya tо‘ziladi. Ishlab chiqarishdagi mehnat xavfsizligiga bevosita javob chiqarishdagi mehnat xavfsizligiga bevosita javob beruvchi rahbar baxtsiz hodisani tekshirishda ishtirok beruvchi rahbar baxtsiz hodisani tekshirishda ishtirok etmaydi.etmaydi.  4. Komissiya:4. Komissiya:  -uch sutka ichida baxtsiz hodisani tekshirib chiqishi, -uch sutka ichida baxtsiz hodisani tekshirib chiqishi, guvohlar va mehnat muxofazasi qoidalari, mehnat guvohlar va mehnat muxofazasi qoidalari, mehnat xavfsizligi andozalarini bо‘zilishga yul qo’ygan shaxslarni xavfsizligi andozalarini bо‘zilishga yul qo’ygan shaxslarni aniqlab suroq qilishi, imkoni bo’lsa jabrlanuvchidan aniqlab suroq qilishi, imkoni bo’lsa jabrlanuvchidan tushuntirish xati olishi;tushuntirish xati olishi;  - baxtsiz xodisa cabablarini yuqotish chora-tadbirlari - baxtsiz xodisa cabablarini yuqotish chora-tadbirlari kursatilgan N-1 shaklidagi dalolatnomani kamida uch kursatilgan N-1 shaklidagi dalolatnomani kamida uch nusxada tuzishi va imzo chekib ularni tasdiqdash uchun nusxada tuzishi va imzo chekib ularni tasdiqdash uchun ish beruvchiga berishi kerak.ish beruvchiga berishi kerak.

 5. Ish beruvchi ishlab chiqarishda 5. Ish beruvchi ishlab chiqarishda baxtsiz hodisani keltirib chiqargan baxtsiz hodisani keltirib chiqargan sabablarni bartaraf etish choralarini kuradi va sabablarni bartaraf etish choralarini kuradi va tekshirish, tamom bo’lgandan sung uch tekshirish, tamom bo’lgandan sung uch sutka davomida tasdiklangan N-1 shaklidagi sutka davomida tasdiklangan N-1 shaklidagi dalolatnomalarni:dalolatnomalarni:  - jabrlanuvchiga yoki uning manfaatlarini - jabrlanuvchiga yoki uning manfaatlarini himoya qiluvchi shaxsga, tekshirish himoya qiluvchi shaxsga, tekshirish materiallari bilan korxonaning mehnatni materiallari bilan korxonaning mehnatni muxofaza qilish xizmati rahbari (muxandisi, muxofaza qilish xizmati rahbari (muxandisi, mо‘taxassisi)1ga, davlat texnika mо‘taxassisi)1ga, davlat texnika nazoratchisiga yuboradi.nazoratchisiga yuboradi.

N-1 shakldagi dalolatnomani tо‘ldirish tartibiN-1 shakldagi dalolatnomani tо‘ldirish tartibi  Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisa natijasida hodimning Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisa natijasida hodimning mehnat qobiliyati kamida bir kunga yuqotilsa yoki tibbiy mehnat qobiliyati kamida bir kunga yuqotilsa yoki tibbiy xulosaga muvofiq yengilroq boshqa ishga utishi zarur xulosaga muvofiq yengilroq boshqa ishga utishi zarur bo’lsa N-1 shaklidagi dalolatnoma bilan: rasmiylashtiriladi bo’lsa N-1 shaklidagi dalolatnoma bilan: rasmiylashtiriladi (1-ilova),(1-ilova),  N-1 shaklidagi dalolatnoma bilan rasmiylashtirilgan baxtsiz N-1 shaklidagi dalolatnoma bilan rasmiylashtirilgan baxtsiz hodisalar korxona tomonidan hisobga olinadi va maxsus hodisalar korxona tomonidan hisobga olinadi va maxsus daftarda daftarda ayd qilinadi.ayd qilinadi.  Mehnatni muxofoza qilish xizmati rahbari Mehnatni muxofoza qilish xizmati rahbari (muhandisi, mо‘taxassisi)ga tekshirish materiallari (muhandisi, mо‘taxassisi)ga tekshirish materiallari bilan yuborilgan N-1 shaklidagi dalolatnoma 45 yil bilan yuborilgan N-1 shaklidagi dalolatnoma 45 yil davomida sadavomida sa qq danishi lozim. Boshqa joylarga yuborilgan danishi lozim. Boshqa joylarga yuborilgan N-1 shaklidagi dalolatnomadar va uningN-1 shaklidagi dalolatnomadar va uning  nusxalari extiyoj yuqolguncha sanusxalari extiyoj yuqolguncha sa qq lanadi. lanadi.

 Agar korxona qayta tashqil etilsa N-1 shaklidagi Agar korxona qayta tashqil etilsa N-1 shaklidagi dalolatnoma huquqiy vorisga korxonaning boshqa dalolatnoma huquqiy vorisga korxonaning boshqa qiymatli qogozlarini topshirish tartibida beriladi. Agar qiymatli qogozlarini topshirish tartibida beriladi. Agar korxona tugatilsa N-1 shaklidagi korxona tugatilsa N-1 shaklidagi dalolatnoma'korxonaning yuqori turuvchi xо‘jalik dalolatnoma'korxonaning yuqori turuvchi xо‘jalik organiga beriladi.organiga beriladi.  Agar korxonada yuqori turuvchi xо‘jalik organi bulmasa, Agar korxonada yuqori turuvchi xо‘jalik organi bulmasa, unda N-1 shaklidagi dalolatnoma viloyat unda N-1 shaklidagi dalolatnoma viloyat (Qorakalpogiston Respublikasi, Toshkent shaxar) (Qorakalpogiston Respublikasi, Toshkent shaxar) ijtimoiy ta’minot bo’limiga beriladi.ijtimoiy ta’minot bo’limiga beriladi.  Boshqa tashkilot tomonidan usha tashkilot topshirigini Boshqa tashkilot tomonidan usha tashkilot topshirigini bajarish uchun yoki, xizmat vazifasini ado etish uchun bajarish uchun yoki, xizmat vazifasini ado etish uchun mazkur korxonaga junatilgan hodim bilan yuz bergan mazkur korxonaga junatilgan hodim bilan yuz bergan baxtsiz hodisa shu baxtsiz xodisa yuz bergan korxona baxtsiz hodisa shu baxtsiz xodisa yuz bergan korxona ish beruvchisi tomonidan tо‘zilgan komissiya tomonidan ish beruvchisi tomonidan tо‘zilgan komissiya tomonidan jabrlanuvchi ishlaydigan tashkilot vakili ishtirokida jabrlanuvchi ishlaydigan tashkilot vakili ishtirokida tekshiriladi. Baxtsiz hodisa jabrlanuvchi qaysi tashkilot tekshiriladi. Baxtsiz hodisa jabrlanuvchi qaysi tashkilot hodimi bо‘lsa, usha tashkilot tomonidan hisobga olinadi.hodimi bо‘lsa, usha tashkilot tomonidan hisobga olinadi.

 Baxtsiz hodisa yuz bergan korxona N-1 shaklidagi Baxtsiz hodisa yuz bergan korxona N-1 shaklidagi dalolatnomaningdalolatnomaning bir nusxasini baxtsiz hodisa sabablarini bir nusxasini baxtsiz hodisa sabablarini bartaraf etish uchun о‘zida bartaraf etish uchun о‘zida olib qoladi, 3 ta tasdiklangan olib qoladi, 3 ta tasdiklangan nusxasini jabrlanuvchi hodimi bnusxasini jabrlanuvchi hodimi b оо ‘lgan tashkilotga hisobga ‘lgan tashkilotga hisobga olish, saqlash va «Nizom»da kolish, saqlash va «Nizom»da k оо ‘rsatib o’tilgan manzillarga ‘rsatib o’tilgan manzillarga junatish uchun yuboradi.junatish uchun yuboradi.  Ish beruvchi tekshirish tugaganidan sIsh beruvchi tekshirish tugaganidan s o’o’ ng 3 sutkadan ng 3 sutkadan kechiktirmay jabrlanuvchiga yoki uning manfaatlarini kechiktirmay jabrlanuvchiga yoki uning manfaatlarini hh imoya imoya qiluvchy shaxsga davlat tilida yoki boshqa maqiluvchy shaxsga davlat tilida yoki boshqa ma qq bul tilda bul tilda rasmiylashtirilgan baxtsiz hodisa tо‘g‘risidagi N-1 shaklidagi rasmiylashtirilgan baxtsiz hodisa tо‘g‘risidagi N-1 shaklidagi dalolatnomani berishi kerak.dalolatnomani berishi kerak.  Ish beruvchi yshlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalarni turi va Ish beruvchi yshlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalarni turi va о‘z vaqtida tekshirish hamda hisobga olish, N-1 shaklidagi о‘z vaqtida tekshirish hamda hisobga olish, N-1 shaklidagi dalolatnomani tо‘zish, baxtsiz hodisa sabablarini bartaraf dalolatnomani tо‘zish, baxtsiz hodisa sabablarini bartaraf etish chora-tadbirlarini ishlab chiqish va amalga oshirish etish chora-tadbirlarini ishlab chiqish va amalga oshirish uchun javobgardir. uchun javobgardir.

 Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalarni tо‘g‘ri Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalarni tо‘g‘ri va о‘z vaqtida ' tekshirish va hisobga olishni, va о‘z vaqtida ' tekshirish va hisobga olishni, shuningdek baxtsiz hodisa kelib chikishi shuningdek baxtsiz hodisa kelib chikishi sababalarini bartaraf etishga oid chora-sababalarini bartaraf etishga oid chora- tadbirlarning bajarilishini korxonaning-yuqora tadbirlarning bajarilishini korxonaning-yuqora turuvchi xо‘jalik,organi, kasaba- uyushmasi turuvchi xо‘jalik,organi, kasaba- uyushmasi qumitasi yoki hodimlarning boshqa vaqillik qumitasi yoki hodimlarning boshqa vaqillik organi, davlat mehnat texnika nazoratchisi, organi, davlat mehnat texnika nazoratchisi, kasaba uyushmalarining mehnat texnik kasaba uyushmalarining mehnat texnik nazoratchisi (О‘zbekistan Kasaba uyushmalari nazoratchisi (О‘zbekistan Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashiga a’zo tashkilotlarda),, Federatsiyasi kengashiga a’zo tashkilotlarda),, «О‘zsanoatkontexnazorat» davlat qumitasi «О‘zsanoatkontexnazorat» davlat qumitasi organlari (nazorat ostidagi obyektlarda) organlari (nazorat ostidagi obyektlarda) nazorat qiladi.nazorat qiladi.

 Ish beruvchi N-1 shaklidagi dalolatnomani tо‘zishdan Ish beruvchi N-1 shaklidagi dalolatnomani tо‘zishdan bosh tortsa;bosh tortsa;  jabrlanuvchi yoki uning manfaatlarini ximoya qiluvchy jabrlanuvchi yoki uning manfaatlarini ximoya qiluvchy shaxe N-1 shaklidagi dalolatnoma mazmunidan norozi shaxe N-1 shaklidagi dalolatnoma mazmunidan norozi bо‘lsa, u kasaba uyushmasi kumitasiga yoki korxona bо‘lsa, u kasaba uyushmasi kumitasiga yoki korxona hodimlarining boshqa vaqillik organiga murojaat qiladi. hodimlarining boshqa vaqillik organiga murojaat qiladi.  Kasaba uyushmasi qumitasi yoki korxona Kasaba uyushmasi qumitasi yoki korxona hodimlarining boshqa vaqillik organi 10 kun muddat hodimlarining boshqa vaqillik organi 10 kun muddat ichida baxtsiz hodisaning kelib chiqishi sabablarini ichida baxtsiz hodisaning kelib chiqishi sabablarini o’rganib chiqadi, mehnatni muxofaza qilish koidalari va o’rganib chiqadi, mehnatni muxofaza qilish koidalari va me’yorlari, mehnat xavfeizligi andozalari bо‘zilishini me’yorlari, mehnat xavfeizligi andozalari bо‘zilishini aniqlaydi, zarur deb hisoblasa, ish beruvchidan N-1 aniqlaydi, zarur deb hisoblasa, ish beruvchidan N-1 shaklidagi dalolatnomani tо‘zishni yoki qayta tо‘zishni shaklidagi dalolatnomani tо‘zishni yoki qayta tо‘zishni talab qiladi. Ish beruvchi bu talablarni bajarmasa, talab qiladi. Ish beruvchi bu talablarni bajarmasa, korxona kasaba uyushmasi qumitasi yoki boshqa korxona kasaba uyushmasi qumitasi yoki boshqa vaqillik organi davlat mehnat texnika nazoratchisiga vaqillik organi davlat mehnat texnika nazoratchisiga murojaat qiladi.murojaat qiladi.

 N-1 shaklidagi dalolatnoma tо‘zilmaganligi yoki N-1 shaklidagi dalolatnoma tо‘zilmaganligi yoki notо‘g‘ri tо‘zilganligi aniqlangan xollarda davlat notо‘g‘ri tо‘zilganligi aniqlangan xollarda davlat mehnat texnika nazoratchisi ish beruvchidan N-1 mehnat texnika nazoratchisi ish beruvchidan N-1 shaklidagi dalolatnomani tо‘zishni yoki shaklidagi dalolatnomani tо‘zishni yoki boshqatdan tо‘zishni talab qilish huquqiga boshqatdan tо‘zishni talab qilish huquqiga egadir. Ish beruvchi davlat mehnat texnika egadir. Ish beruvchi davlat mehnat texnika nazoratchisi xulosasini bajarishga majburdir. nazoratchisi xulosasini bajarishga majburdir.  Ish beruvchi bilan davlat mehnat texnika Ish beruvchi bilan davlat mehnat texnika nazoratchisi ohrtasidagi anglashilmovchilikni nazoratchisi ohrtasidagi anglashilmovchilikni bosh davlat mehnat texnika nazoratchisi xal bosh davlat mehnat texnika nazoratchisi xal qiladi.qiladi.

1.3. Baxtsiz hodisalarni maxsus tekshirish1.3. Baxtsiz hodisalarni maxsus tekshirish  QQ uyidagi baxtsiz hodisalar maxsus tekshiriladi:uyidagi baxtsiz hodisalar maxsus tekshiriladi:  - bir vaqtning о‘zida ikki va undan ziyod hodimlar bilan yuz bergan guru- bir vaqtning о‘zida ikki va undan ziyod hodimlar bilan yuz bergan guru hh iy iy baxtsiz hodisalar;baxtsiz hodisalar;  - o’lim bilan tugagan baxtsiz hodisalar;- o’lim bilan tugagan baxtsiz hodisalar;  - oqibati og’ir baxtsiz hodisalar.- oqibati og’ir baxtsiz hodisalar.  Guruhiy, o’lim bilan tugagan va oqibati og’ir baxtsiz hodisa tufisida ish Guruhiy, o’lim bilan tugagan va oqibati og’ir baxtsiz hodisa tufisida ish beruvchi darhol qo’yidagilarga habar berishi kerak:beruvchi darhol qo’yidagilarga habar berishi kerak:  - davlat mehnat texnika nazoratchisiga;- davlat mehnat texnika nazoratchisiga;  - yuqori turuvchi x- yuqori turuvchi x оо ‘jalik organiga;‘jalik organiga;  - Qorakalpogiston Respublikasi Mehnat vazirligiga, viloyat (Toshkent - Qorakalpogiston Respublikasi Mehnat vazirligiga, viloyat (Toshkent shaxar) mehnat boshqarmasiga;shaxar) mehnat boshqarmasiga;  - baxtsiz hodisa yuz bergan joydagi prokuraturaga;- baxtsiz hodisa yuz bergan joydagi prokuraturaga;  - baxtsiz hodisaga uchragan hodimni yuborgan tashkilotga;- baxtsiz hodisaga uchragan hodimni yuborgan tashkilotga;  - - ОО ‘zbekistan Respublikasi Mehnat vazirligiga; -«‘zbekistan Respublikasi Mehnat vazirligiga; -« ОО ‘zsanoatkontexnazorat» ‘zsanoatkontexnazorat» davlat kumitasining maxalliy organigadavlat kumitasining maxalliy organiga  (agar baxtsiz hodisa ushbu tashkilot nazoraxi ostidagi korona (obyekt) da (agar baxtsiz hodisa ushbu tashkilot nazoraxi ostidagi korona (obyekt) da yuz bergan byuz bergan b оо ‘lsa); ‘lsa);

 - Viloyat (Korakalpogiston Respublikasi, - Viloyat (Korakalpogiston Respublikasi, Toshkent shaxar) kasaba uyushmalari Toshkent shaxar) kasaba uyushmalari kengashiga, agar baxtsiz hodisa kengashiga, agar baxtsiz hodisa ОО ‘zbekiston ‘zbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashiga azo Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashiga azo tashkilotda yuz bergan btashkilotda yuz bergan b оо ‘lsa.‘lsa.  Guruhiy, o’lim bilan tugagan va oqibati og’ir baxtsiz Guruhiy, o’lim bilan tugagan va oqibati og’ir baxtsiz hodisalar yuz berganida N-1 shaklidagi dalolatnoma hodisalar yuz berganida N-1 shaklidagi dalolatnoma komissiya tomonidan maxsus tekshirish komissiya tomonidan maxsus tekshirish dalolatnomasi tdalolatnomasi t оо ‘zilgandan sung bir sutka ichida ‘zilgandan sung bir sutka ichida komissiya xulosalaryga muvofiq rasmiylashtiriladi.komissiya xulosalaryga muvofiq rasmiylashtiriladi.  Besh va undan ziyod kishi ulgan baxtsiz hodisalar Besh va undan ziyod kishi ulgan baxtsiz hodisalar ОО ‘zbekistan Respublikasi Vazirlar Maxkamasining ‘zbekistan Respublikasi Vazirlar Maxkamasining karori asosida tkarori asosida t оо ‘zilgan komissiya tomonidan ‘zilgan komissiya tomonidan tekshiriladi.tekshiriladi.

 Maxsus tekshirish komissiyasi 15 kun mobaynida Maxsus tekshirish komissiyasi 15 kun mobaynida baxtsiz hodisani tekshirib chiqadi, korxona (bulimi, baxtsiz hodisani tekshirib chiqadi, korxona (bulimi, sex)dagi mehnatni muxofaza qilish axvolini agar zarur sex)dagi mehnatni muxofaza qilish axvolini agar zarur bb оо ‘lsa, tarmokning boshqa korxonalarada ham ‘lsa, tarmokning boshqa korxonalarada ham tekshirishni tashkil etadi, maxsus tekshirish tekshirishni tashkil etadi, maxsus tekshirish dalolatnomasini tdalolatnomasini t оо ‘zadi hamda «Nizomda» k‘zadi hamda «Nizomda» k оо ‘zda ‘zda tutilgan boshqa xujjatlarni rasmiylashtiradi. tutilgan boshqa xujjatlarni rasmiylashtiradi.  Komissiya a’zolari jabrlanuvchilar yoki ularning oila Komissiya a’zolari jabrlanuvchilar yoki ularning oila a’zolari bilan uchrashuvlar tashqil etadilar, zurur ba’zolari bilan uchrashuvlar tashqil etadilar, zurur b оо ‘lsa ‘lsa tegishli organlarga takliflar kiritadilar yoki iqtisodiy tegishli organlarga takliflar kiritadilar yoki iqtisodiy tusdagi yordam masalalarini joyida hal qiladilar, tusdagi yordam masalalarini joyida hal qiladilar, jabrlanuvchiga yoki o’lganning oila a’zolariga ularning jabrlanuvchiga yoki o’lganning oila a’zolariga ularning huquqlarini tushuntiradilar.huquqlarini tushuntiradilar.  Kasaba uyushmalarining (bosh) mehnat texnik Kasaba uyushmalarining (bosh) mehnat texnik nazoratchisi bu masala bо‘yicha о‘zining aloxida fikrini nazoratchisi bu masala bо‘yicha о‘zining aloxida fikrini bildirishi mumkin.bildirishi mumkin.

 Texnik hisoblashlar, laboratoriya tadkikotlari, sinovdan Texnik hisoblashlar, laboratoriya tadkikotlari, sinovdan о‘tkazish va taklif qilishgan mо‘taxassislar amalga. о‘tkazish va taklif qilishgan mо‘taxassislar amalga. oshirayotgan boshqa ishlar shuningdek, transport va oshirayotgan boshqa ishlar shuningdek, transport va aloqa vosytalar xarajatlarini baxtsiz hodisa yuz bergan aloqa vosytalar xarajatlarini baxtsiz hodisa yuz bergan korxona tulaydi.korxona tulaydi.  Komissiya a’zolari tekshirish davomida ish Komissiya a’zolari tekshirish davomida ish beruvchidan, korxona va uning, tarkibiy bo’linmalari . beruvchidan, korxona va uning, tarkibiy bo’linmalari . rahbarlari,; guvohlar va boshqa shaxslardan yozma va rahbarlari,; guvohlar va boshqa shaxslardan yozma va og’zaki tushuntirishlar olishga haqlidir.og’zaki tushuntirishlar olishga haqlidir.  Baxtsiz hodisa yuz bergan korxona ish beruvchisi (yuqori Baxtsiz hodisa yuz bergan korxona ish beruvchisi (yuqori turuvchi xо‘jalik organi rahbari) maxsus tekshirish turuvchi xо‘jalik organi rahbari) maxsus tekshirish materiallarini zudlik bilan kurib chiqishga, baxtsiz materiallarini zudlik bilan kurib chiqishga, baxtsiz hodisaga kelib chiqishy sabablarini bartaraf etish hodisaga kelib chiqishy sabablarini bartaraf etish tо‘g‘risida komissiya taklif qilgan chora-tadbirlardan tо‘g‘risida komissiya taklif qilgan chora-tadbirlardan bajarish haqida mehnatni muxofaza qilish va xavfsizlik bajarish haqida mehnatni muxofaza qilish va xavfsizlik texnikasi bо‘yicha lavozimi va kasbiga oid vazifalarning texnikasi bо‘yicha lavozimi va kasbiga oid vazifalarning bajarilmasligiga (bо‘zilishiga) : Yo’l qo’ygan shaxsni bajarilmasligiga (bо‘zilishiga) : Yo’l qo’ygan shaxsni javobgarlikka tortish haqida bо‘yruq chiqarishga javobgarlikka tortish haqida bо‘yruq chiqarishga majburdir.majburdir.

N-1N-1 shaklshakl «Tasdiklayman» «Tasdiklayman» Bir nusxadan yuboriladi: Bir nusxadan yuboriladi: -jabrlanuvchiga (ulgan bо‘lsa, oilasiga);-jabrlanuvchiga (ulgan bо‘lsa, oilasiga); -mehnatni muxofaza kilish xizmati raxbari (muxandisi, mо‘taxassisi)ga; -mehnatni muxofaza kilish xizmati raxbari (muxandisi, mо‘taxassisi)ga; -bosh davlat mehnat texnika nazoratchisiga-bosh davlat mehnat texnika nazoratchisiga DALOLATNOMA №____DALOLATNOMA №____ Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisa va salomatlikka boshqa xil zarar yetkazishi Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisa va salomatlikka boshqa xil zarar yetkazishi tо‘g‘risidatо‘g‘risida  1. Korxonaning nomi_________________________________________________1. Korxonaning nomi_________________________________________________  2. Korxonaning manzili_______________________________________________2. Korxonaning manzili_______________________________________________  1.2.Mulkchilik shakli__________________________________________________1.2.Mulkchilik shakli__________________________________________________ (davlat, aksiyadorlik, xususiy va hokazo)(davlat, aksiyadorlik, xususiy va hokazo)  1.3.Baxtsiz hodisa yuz bergan joy_______________________________________1.3.Baxtsiz hodisa yuz bergan joy_______________________________________ (bulinma, sex)(bulinma, sex)  2.Vazirlik, korporatsiya, uyushma, konsern________________________________2.Vazirlik, korporatsiya, uyushma, konsern________________________________  3. Hodim ni yo’llagan korxona:__________________________________________3. Hodim ni yo’llagan korxona:__________________________________________ ______________________________________ (nomi, manzili, vazirlik, korprratsiya, uyushma, konsern)(nomi, manzili, vazirlik, korprratsiya, uyushma, konsern)  4.Jabrlanuvchining familiyasi, ismi va otasining ismi_________________________4.Jabrlanuvchining familiyasi, ismi va otasining ismi_________________________  5,Jinsi: erkak, ayol___________________________________________________5,Jinsi: erkak, ayol___________________________________________________ (tagiga chizilsin)(tagiga chizilsin)  6.YOSHI_________________________________________________________6.YOSHI_________________________________________________________ ' .' . (tulik ykllar soni k(tulik ykllar soni k оо ‘rsatilsin)‘rsatilsin)

 7.Kasbi, lavozimi_________________________________________7.Kasbi, lavozimi_________________________________________  8.Baxtsiz x,odisa yuz berganda bajarilayotgan ish b8.Baxtsiz x,odisa yuz berganda bajarilayotgan ish b оо ‘yicha ish staji ‘yicha ish staji ______________________________________________________________________________________________________________  9.Mehnat xavfsizligi b9.Mehnat xavfsizligi b оо ‘yicha yuriqnoma o’tganligi:______________‘yicha yuriqnoma o’tganligi:______________  9.1. Kirish yuriknomasi (sana)_______________________________9.1. Kirish yuriknomasi (sana)_______________________________  9.2.Mehnat xavfsizligi b9.2.Mehnat xavfsizligi b оо ‘yicha o’qitish (sana)__________________‘yicha o’qitish (sana)__________________  9.3.Dastlabki (davriy) yuriqnoma (sana)_______________________9.3.Dastlabki (davriy) yuriqnoma (sana)_______________________  9.4.9.4. ОО ‘ta xavfli ishlar uchun bilimlarni tekshirish (sana)____________‘ta xavfli ishlar uchun bilimlarni tekshirish (sana)____________  9.5.Ishga kirayotganida va davriy tibbiy kurikdan o’tganligi ________9.5.Ishga kirayotganida va davriy tibbiy kurikdan o’tganligi ________  10. Baxtsiz hodisa yuz bergan sana va vaqt ___________________10. Baxtsiz hodisa yuz bergan sana va vaqt ___________________ (yil, kun, oy) (yil, kun, oy)  11.Baxtsiz hodisa holati___________________________________11.Baxtsiz hodisa holati___________________________________  11.1.Baxtsiz hodisa sabablari 11.1.Baxtsiz hodisa sabablari ______________________________________________________________________________________________________________  11.2. Jarohat yetkazilishiga sabab b11.2. Jarohat yetkazilishiga sabab b оо ‘lgan asbob-‘lgan asbob- uskuna_________________________________________________uskuna_________________________________________________

 11.3 Jabrlanuvchining xushyorligi (alkogol 11.3 Jabrlanuvchining xushyorligi (alkogol yoki narkotiklar ta’siridaligi) yoki narkotiklar ta’siridaligi) ________________________________________________________________________ (tibbiy xulosaga binoan) (tibbiy xulosaga binoan)  11.4 11.4 TashxisTashxis (( dastlabkidastlabki , , oxirgioxirgi )) ______________________________________________________________  12. 12. Baxtsiz hodisa sabablarini bartaraf etish Baxtsiz hodisa sabablarini bartaraf etish tadbirlari:tadbirlari:  №№ Tadbirlar nomlTadbirlar noml __________________________________________  BajarilishBajarilish mudmud dd atiati __________________________________________  BajaruvchiBajaruvchi ______________________________________________________

 13.Mehnat t13.Mehnat t o’o’ g‘rg‘r isidagi isidagi qonqon unchilik, mehnatni muxofaza unchilik, mehnatni muxofaza qilish qilish qq oidalari va meoidalari va me ’’ yorlari bо‘zilishiga yо‘l yorlari bо‘zilishiga yо‘l qq uygan uygan shaxslar:____________________________________________shaxslar:____________________________________________ _________________________________________________ _________________________________________________ (fish., lavozimi, korxona (fish., lavozimi, korxona nn omom ii )) (ular tomonidan b(ular tomonidan b оо ‘zilgan qonunlar, qoidalar va me’yoriy ‘zilgan qonunlar, qoidalar va me’yoriy xujjatlarning moddalari, bandlari)xujjatlarning moddalari, bandlari)  14.Baxtsiz hodisa guvo14.Baxtsiz hodisa guvo hh lari lari ____________________________________________________________________________________________________  Dalolatnoma Dalolatnoma tt оо ‘zildi:____________________________________________‘zildi:____________________________________________  Komissiya raisi: Komissiya raisi: __________________________________________________________________________________________________ (Yil, oy, kun)(Yil, oy, kun)  Komissiya Komissiya a’zolari:_____________________________________________a’zolari:_____________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________

ADABIYOTLAR:ADABIYOTLAR: 1. G’.Yo.Yormatov. Hayotiy faoliyat xavfsizligi. Toshkent, “Mehnat” 200 9 . 2 . O. Qudratov, T. G’ani y ev. Hayotiy faoliyat xavfsizligi. Toshkent, “Mehnat” 2004. 3 . O. Qudratov, T. G’ani y ev. Mehnat muhofazasi. Toshkent “O’zinkomtsentr” 2002. 4 . X.Rahimova, A.A‘zamov, T.Tursunov. Mehnatni muhofaza qilish. Toshkent, “O’zbekiston” 2003. 5 . Jamilov M, Parmonov A. “Inson faoliyati xavfsizligi”. Toshkent. TPDU. 2000.

Похожие

Ishlab chiqarishda hosil bo’ladigan baxtsiz xodisalar va kasb kasalliklari

Baxtsiz hodisalar

Ishlab chiqarishda sodir bo’ladigan baxtsiz xodisalar va kasb kasalliklari mazmuni

Ishlab chiqarishda hosil bo’ladigan baxtsiz xodisalar va kasb kasalliklari 2

Baxtsiz hodisalarda shikastlanganlarga birinchi yordam ko’rsatish