Kostyum dizaynining ijodiy usullari - Текстиль - Презентации

Kostyum dizaynining ijodiy usullari

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

192.94140625 KB

Kostyum dizaynining ijodiy usullari

Kostyum dizaynida evristik usullar. Ijodiy jarayon – bu mazmun va shakl birligini qidirishdir. Ba’zan ijodiy vazifa echilganda an’anaviy usullarni qo’llanishi qiziqarli yechimni bermaydi. Shuning uchun loyihalash jarayonida dizaynerning ijodiy faoliyatini intensivfikastiyalashga yo’naltirish kerak. Butun jaxon dizaynerlari dizaynni barcha sohalarida davrga munosib yangi mollarni yaratish uchun yangi g’oyalarni qidirmoqda. Buyumlarni ishlab chiqaradigan firmalar dizaynerlardan qiziqarli bir g’oyani emas, balki ajoib, yangi cheksiz g’oyalarni talab qilishadi. Bu ijodiy fantaziyani jadallashtirish usullarni yoki evristika usullarni qidirilishiga sabab bo’ladi.

Evristika (grek. heurisiko – qidiraman, kashf etaman) – bu ma’sul ijodiy fikrlashni urganadigan fandir. Ijodiy jarayon juda murakkab va o’ta xilma xil hodisa. Ijodiy tasavvurni rivojlanishi, loyiha ijodiy vazifalarni noan’anaviy usullar bilan echish, psixologik inerstiyani yengish – bu evristik usullarning imkoniyatlaridir. Zamonaviy dizaynerlar ko’pincha analogiya, assostiastiya, kombinatsiyalash, inversiya va b. usullarga asoslangan oddiy evristik usullari bilan foydalanadi. Loyihalovchi evristik usullari bilan foydalanishni bilishi kerak.

Dizaynerni assostiativ fikrlashi buyumli, abstrakt va psixologik assostiastiyalarni ob’ekt yechimini grafik qidiruvga o’zlashtirishdi. Ijodiy jarayonda assostiativ fikrlash juda muhim. Shunday fikrlashga dizaynerning qobiliyat ijodining asosi bo’ladi, chunki har qanday san’at asari – bu xotirada tiklangan real dunyoni va buyumlarni assostiativ tasavvurlash natijasidir. Kostyum dizayneri real borliqni qandaydir transformastiya va o’zlashtirish natijasida kiyimda qo’llashi mumkin va barcha narsalarni olishi mumkin: mavzuli fragment yoki butunlay manbani. Kostyum loyihalashda ijodiy manba sifatida tabiat, voqealar, buyumlar bo’lishi mumkin. Libos dizaynerni shakl, hajmlarni birikmasi, har xil tuzilishlarning birikmalari doimo qiziqtiradi. Assotsiastiyalar har xil bo’lishi mumkin: buyumli, abstrakt, psixologik va noreal. Asfaltda ko’lmaklar, muzni yaltiraganligi, yo’lda yoki daladagi loyning fakturasi, yomg’ir tomchisi, derazada ayozning rasmlari va b. - bular barchasi ixtiro qilish chun ozuqa berishi mumkin. Dar haqiqat, dizaynerning fikri muayyan yo’nalishda bo’lishi uchun u doimiy professional mashqlar qilishi lozim. K.Dior quyidagicha izhor qilgan: “Aslda, barcha meni bilganim, ko’rganim yoki eshitganim hammasi meni vujudimda ko’ylakka o’zlashtiriladi”.

Analogiya (o’xshash) usuli – qo’yilgan vazifani echish usuli. Bu usulda tarixiy, xalq va milliy kostyumdan, muhandislik yechimlardan, me’mor inshoatlaridan olingan o’xshash yechimlar yaratiladi.

Bionik usuli bionika konkret ob’ektlarni tahlilidan iborat. Masalan, hashoratlar kanotlarini tahlil etib, yangi o’ralish shakllarni, ustki kiyimlarni qavatlanishini, detallar transformastisini yaratish mumkin. Ba’zi hashoratlarni nurlanishi ichiga yoritqich o’rnatilgan poyabzalni yaratish g’oyani to’g’diradi . Dizaynda bionik yondoshish o’zgacha konstruktiv bug’umlarni, yangi xususiyatli fakturalarni hosil qilishga imkon beradi.

Neologiya usuli xorijiy va o’z mamlakatiga oid loyihalashda yot g’oyalari bilan foydalanish usuli. Umuman aytganda, moda taqlidga asoslangan. Shuning uchun mutahassislar va ist’emolchilar har bir yangilik yoki alomatni psixologik charchash ro’y bergancha tirajlanadi. Bunga ham prototipni fazoviy qayta tuzish asosida qiritish mumkin.

Karrikatura usuli – dizayn mahsulotining siymo yechimini be’mani, yangi tasodifiy yechimini hosil qilishga olib keladigan usul. U siymoli model chegarasini aniqlashga va ijodiy tasavvurni rivojlanishiga yordam beradi. Giperbola usuli, grotesk siymoni yaratish zamonaviy modali eskizlarida va ba’zi dizaner modellarida ifodali siymoni yaratish uchun keng qo’llanadi (masalan, I.Miyake, Dj.Galyano, A. Mak-Kvin, D.Van Notten). Yordamchi vazifa usuli - o’xshash vazifani echish va uni echishga xalaqit beradigan ko’rsatkichlarni aniqlash. Shunday evristik usul bilan kostyum dizaynerlari doimo foydalangan. Bu usul boshqalarni o’xshash g’oyalarni (moda jurnallaridan, ko’rgazmalardan, libos modellari namoyishidan, magazin, butik va bozorlarni qatnashishdan) kiritishdan va ularning fazilatlarini va kamchiliklarini astoidl tahlil etishdan iborat. Bu usul o’zgani loyihalash tajribasini qo’llab, murakkab vazifani echishga imkon beradi.

“ Kamchiliklar ro’hati” usulida buyum kamchiliklari batafsil to’liq ro’yxati tuziladi. Agar tayyor buyumning sifatini yaxshilash vazifa qo’yilsa, bu usulni qo’llash tavsiya etiladi. Ro’yxat kamchiliklarni yo’qotishga yordam beradi. Umuman aytganda, dizayner dizayn mahsulot ini ist’emolchisiga aylanib ko’proq surash va savollar berishi kerak. Yordamchi savollar usuli psixologik inerstiyani pasytirishga va variantlarni qidirishni tartibga solishga yordam beradi. Quyidagi savollar qo’yilishi mumkin: buyumda nimani ayirish, parchalash, kattalash va h.k. mumkin. Antropotexnika usuli – odamni fizik imkoniyatlariga mos yangi buyumlarni loyihalash usulidir. Xattoki avangard modellarida ham odam tana proporstiyalari, buyumning qo’layligi inobatga olinishi kerak. Masalan, chuntaklarni joylanishi foydalanishga qo’lay bo’lishi kerak, sumkaning taqilmasi bir qo’l bilan ochilishi kerak.

VAQTNING QADRIGA YETAYLIK

ETIBORINGIZ UCHUN RAXMAT1213 171E1F20

Похожие

Kostyum dizaynida ijodiy manbalar va evristik usullar

Zamonaviy kostyum dizaynida milliy an’analar

Kostyum hajmiy-fazoviy strukturasining asosiy хususiyatlari

Kostyumni badiiy loyihalash usullari. Kostyumni loyihalash asoslari

Erkaklar pidjagini loyihalash