logo
  1. Главная страница
  2. Презентации
  3. Лингвистика
  4. Sifat turkumi 2

Sifat turkumi 2

Загружено в:

04.07.2024

Скачано:

0

Размер:

95.990234375 KB
Скачать
Sifat turkumi  Kirish;  Sifatlarning ma’no guruhlari;  Sifatlarning yasalishi;  Sifatlarning tuzilishi;  Sifat darajalari;  Asliy sifat va nisbiy sifat;  Otlashish grammatik hodisasi. Otga bog‘lanib, uning belgisini bildiradigan va «qanday ?», «qanaqa ?» «qaysi ?» so‘roqlariga javob bo‘ladigan so‘zlarga sifat deyiladi. kuzgi ekinchiroyli ko‘ylak baland bino devoriy gazeta qiziq gap sifat ot Sifatlarning ma’no guruhlari Sifatlar qanday belgini ifodalashiga ko‘ra quyidagi guruhlarga bo‘linadi: Xususiyat: odobli, xushfe’l Rang-tus: qizil, sariq Maza-ta’m: shirin, nordon Hid: xushbo‘y, qo‘lansa Makon-zamon: ichki, kuzgiHajm-o‘lchov: uzun, og‘ir Sifatlarning yasalishi morfologik usul sintaktik usul sheryurak, xomsemizaqlli, gulsimon, quvnoq -li ser- -dor ba- - mand aql li ser suv gul dor ba ma’ni kasal man d no- -siz be- no qulay aql siz be nuqso n -gi (-ki, -qi) payt va o‘ringa xos (qishki, tashqi); -simon o‘xshashlik (tuxumsimon, yoysimon) ; -(v)iy xoslik (hajviy, devoriy, oilaviy). Sifatlarning tuzilishiga ko‘ra turlari sodda qo‘shma juft takrori ykatta, ishchan oq-qora, yaxshi-yu yomon dilozor, oqko‘ngil sap-sariq, uzun-uzun Sifat darajalari Belgining ortiq yoki kamlik jihatidan farqlanishi sifat darajalari deyiladi. 1) oddiy daraja; 2) qiyosiy daraja; 3) orttirma daraja; 4) ozaytirma daraja. Oddiy daraja Belgining odatdagi me’yorda ekanligini bildiruvchi va boshqa darajalar uchun asos bo‘lib xizmat qiluvchi sifat shakli oddiy daraja dir. Lola qizil , oq , sariq ranglarda tovlanib ochildi. Orttirma daraja Belgining me’yordan ortiq ekanligini bildirgan sifat shakli orttirma daraja dir. 1) oddiy daraja shaklidagi sifat oldidan eng, g‘oyat, juda, nihoyatda, bag‘oyat so‘zlari keltiriladi: juda qizil, g‘oyat shirin. 2) oddiy daraja shaklidagi sifatning birinchi bo‘g‘ini tovush o‘zgarishi bilan takrorlanadi: bus-butun, kap-katta, to‘ppa-to‘g‘ri . Qiyosiy daraja Belgining me’yordan biroz oz yoki ko‘p ekanligini qiyosan ifodalaydigan sifat shakli qiyosiy daraja dir. Qiyosiy daraja shakli -roq qo‘shimchasi yordamida yasaladi. Uning nazarida bundan suyumliroq , bundan ham zavqliroq va shavqliroq ish yo‘q edi. Ozaytirma daraja Belgining me’yordan kam ekanligini bildiruvchi shakl sifatning ozaytirma daraja shaklidir. Sifatning oddiy daraja shakli oldiga sal, biroz, picha, xiyla, nim so‘zlarini qo‘shish orqali hosil qilinadi: sal katta, xiyla shirin, nimqorong‘i Rang-tus bildiruvchi sifatlardan - ish , - (i)mtir qo‘shimchalari yordamida yasaladi: ko‘kish, oqish, qoramtir… asliy sifatlar nisbiy sifatlar  belgini to‘g‘ridan to‘g‘ri ifodalaydigan;  belgini darajalab ko‘rsata oladigan;  -roq qo‘shimchasini qabul qiladigan. mazali, go‘zal, chiroyli , qora, qizil, katta  belgini tushunchaga nisbatlab ifodalaydigan;  belgini darajalab ko‘rsata olmaydigan;  -roq qo‘shimchasini qabul qilmaydigan. ro‘molli, tonggi, qishki, serg‘alva, chillaki, beor Otlashish grammatik hodisasi. sifat son ravish sifatdos h taqlid undov modal ot egalik kelishik ko‘plikso‘rog‘i sintaktik vazifasiYaxshi odam lar ko‘paysin. Yaxshilar ko‘paysin.

Похожие

Sifat so`z turkumi
Sifat so’z turkumi haqida ma’lumot
Sifat so’z turkumi, leksik grammatik xususiyati
Fe’l so’z turkumi 2
Son so‘z turkumi 2