Qashqadaryo vohasi shaharlari - История - Презентации

Qashqadaryo vohasi shaharlari

Загружено в:

29.03.2024

Скачано:

0

Размер:

1657.41796875 KB

Mavzu: Qashqadaryo vohasi shaharlari

Reja : ■ Oʻlka tarixshunosligi ■ Vohada joylashgan shaharlar ■ Foydalanilgan adabiyotlar

■ D

Qashqadaryo vohasida miloddan avvalgi asrlarda vujudga kelgan, yoshi jahonning eng qadimgi manzillari bilan bo’ylashadigan shaharlar bor. Shahrisabz va Qarshi ana shunday shaharlardandir. Shahrisabz va Qarshining 2700 yillik yubileylari nishonlanishi va ularning ulug’ yoshi jahon miqyosida tan olinib, hukumatimiz qaroriga muvofiq bayram sifatida tantana qilingan.

Qarshi shahrining kechmishi qadimiy Yerqo’rg’on, Zahhoki Moron, Nasaf (Naxshab) – Shulluktepa manzillarida o’tgan. Arxeologlarning ma’lumotlariga qaraganda, Qarshi vohasida birinchi shahar hozirgi qarshi shahridan shimolda joylashgan qadimgi Yerqo’rg’onda miloddan avvalgi VI-II asrlarda shakllangan. Eramizdan avvalgi VI-II asrlarda u ikki qator devor bilan o’ralgan va maydoni 150 gektar (tanob)ni tashkil etgan.

Qashqadaryo bronza davrida Chizilgan tasvirlar Nasaf IX-XII asrlarda Janubiy Sug’dning asosiy shaharlaridan hisoblangan. Unda rabot, shahriston, karvonsaroylar, masjid va madrasalar mavjud bo’lgan.Manbalarda Nasafning Boyon guzarida buyuk muhaddis Imom Buxoriy istiqomat qilganligi, Nasafda xadisshunoslik maktabi faoliyat ko’rsatganligi va bu shahar IX-X asrlarda o’ziga xos ilmiy- madaniy markazlardan biri darajasiga ko’tarilganligi qayd etilgan. Mazkur shaharda turli davrlarda 200 dan ziyod Nasafiylar yashab, ijod etgan.

Aleksandr Makedonskiyning tarixchilari Qashqadaryo vohasidagi Nautaka va Ksenippa nomi bilan atalgan viloyatlarni tilga olishgan. M.YE.Massonning fikricha Nautaka – bu Qarshi vohasida, Ksenippa esa yuqori Qashqadaryoda joylashgan. S.K.Kabanov va A.S.Sagdullayev esa M.YE.Masson fikriga qarama-qarshi fikrni bildiradilar.

Kesh tarixiga nazar soladigan bo’lsak, mil.avv. III-II asrlarda Kish (Kesh) tanazzulga uchraydi va shahar hozirgi Kitob shahridagi Qalandartepa o‘rnida qayta qad rostlaydi. Shahar bu yerda IX- X asrlargacha faoliyat ko‘rsatadi. Lekin u hozirgi Shahrisabz o‘rniga qaysi asrda ko‘chganligi masalasi uzoq yillar davomida tarix va arxeologiya fanlarida muammo bo‘lib keldi. Х asrda Keshga tashrif buyurgan arab sayyohi Ibn Xavqalning shaharga bergan ta’rificha, «Kesh «kuhandiz», «hisna» va «rabod» dan tashkil topgan

Yerqoʻrgʻon shahar xarobasi

M.YE.Massonning fikriga ko‘ra Nautaka – bu Qarshi vohasining yunon tarixchilari tomonidan nomlangan qadimgi nomi bo‘lsa, Ksenippa esa yuqori Qashqadaryoda joylashgan va keyinchalik Kesh viloyati nomini olgan tarixiy hudud nomi. Qashqadaryo vohasida uzoq yillar arxeologik qazishmalar olib borgan boshqa bir tadqiqotchi S.K.Kabanov M.YE.Masson fikriga qarama-qarshi fikrni oldinga suradi .

Hozirgi O’zbekistonning Qashqadaryo viloyati qadimgi so’g’d vohasining unumdor dehqonchilik hududini egallagan bo’lib, qadimda o’z suvlarini Amudaryoga quyuvchi Zarafshon va Qashqadaryo daryolari oralig’ida, movarounnahrning qoq markazida joylashgan. Movarounnahrning barcha tarixiy rivojlanish bosqichlari ushbu viloyat bilan chambarchas bog’liqdir. Kitob va Shahrisabzda joylashgan qadimgi shaharlarda olib borilgan qazish ishlari davomida arxeologlar tomonidan topilgan xilma xil moddiy boyliklar va tangalar silsilasi antik so’g’diyonaga xos bo’lgan boy madaniyatdan dalolat beradi.

Foydalanilgan adabiyotlar

Похожие

Buxoro vohasi shaharlari

Qashqadaryo muzeylari

Janubiy Turkmaniston shaharlari

Rossiyaning qadimiy shaharlari

Janubiy Turkmaniston shaharlari