Sorokining jamiyat sotsial strukturasi stratifikasion jarayonlar - Социология - Презентации

Sorokining jamiyat sotsial strukturasi stratifikasion jarayonlar

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

291.7578125 KB

Sorokining jamiyat sotsial strukturasi stratifikasion jarayonlar

Sorokining jamiyat sotsial strukturasi stratifikasion jarayonlar. Reja : • 1. Kishilik jamiyati tarixida sotsial struktura muammosining talqini. Sotsial struktura to'g'risidagi antik davr mutafakkirlarining ta'Iimotlari. 2. P. Sorokinning sotsial stratifikasiya to'g'risidagi nazariyasi. Bozor munosabatlnri sharoitida sotsial strukturaniiig o'zgarishi. O'zbekistonda sotsial stratifikasiya va sotsial mobillik jarayoni. 3. Sotsial harakatchanlikning demografik omillari. Migrasiya va uning tarixiy shakllari. Emigrasiya va migrasiya. Mexnat va iqtisodiy migrasiya

• Kishilik jamiyati tarixida sotsial struktura muammosining talqini. Sotsial struktura to'g'risidagi antik davr mutafakkirlarining ta'Iimotlari. Insoniyat tafakkuri, bilimli quyidan yukoriga, oddiylikdan murakkablikka tomon rivojlanib boradi. Bu qonuniyat sotsiologik tafakkur uchun xosdir. Sotsiologik bilish nazariy va amaliy sotsiolgiya, umumsotsiologik va maxsus sotsiologik nazariya orqali rivojlanadi. Sotsiologik bilishning asosiy bosqichlari quyidagilardan iborat:

• Sotsiologik nuqtai nazardan, jamiyat bu birgalikda yashovchi kishilarning o'zaro bir-biri bilan ijtimoiy aloqada bo'lib, o’z faoliyatlarida bir-biriga tasir ko'rsatuvchi uyushmasidir. Jamiyat tashkil topishi uchun kamida ikki kishi bo'lishi kerak va bular o'zaro xamkorlikda bo'lib turishlari kerak, bu jamiyatning oddiy ko'rinishi bo'lib, uning murakkab shakllarini shakllantirib boradi. Jamiyatning sotsial strukturasi (tarkibi) sotsial munosabatlari bilan uzviy bog'lik bo'lib, biri ikkinchisini taqozo etadi.

• P. Sorokinning sotsial stratifikasiya to'g'risidagi nazariyasi. Bozor munosabatlnri sharoitida sotsial strukturaniiig o'zgarishi. O'zbekistonda sotsial stratifikasiya va sotsial mobillik jarayoni. Jamiyatni tashkil etuvchi ijtimoiy guruhlar, individlar, tabaqalar, qatlamlarning harakatlarini ijtimoiy dinamikaning sotsial mobillik (lotincha mobilis - harakatchan, o'zgaruvchan) va ijtimoiy o'zgarishlar, deb ataladigan ko'rinishlari ifodalaydi. Sotsial mobillik tushunchasi sotsiologik tadqiqotlar doirasiga P. Sorokin kiritgan edi. Sotsial mobillik kishilarning muayyan ijtimoiy guruh va tabaqalardan boshqalariga o'tishlarini (ijtimoiy o'zgarishlar), shuningdek, ayni bir ijtimoiy tabaqa doirasida mashg'ulotlarmng o'zaro almashtirishini anglatadi. Sotsial mobillik tushunchasi guruhlar va bir butun jamiyatlar «ochiqligi» yoki «yopiq!igi»ni tavsiflash uchun ishlatiladi.

IJTIMOIY STRATIFIKASIYA HAMDA UNING TARIXIY TURLARI Stratifikasiya (lot. stratum - qatlam va fasio - bajaraman) - jamiyat tuzilmasi, alohida qatlamlari, ijtimoiy tabaqalanish belgilari tizimi va tengsizlikni ifoda etuvchi sotsiologik tushunchadir. Ijtimoiy stratifikasiya sotsiologik tushuncha bo'lib, jamiyat va uning ayrim qatlamlari tuzilishini, ijtimoiy tabaqalanish, tengsizlik belgilari tizimini ifodalaydi.

• Shuni alohida qayd etish lozimki. «Emmigrant» va «Immigrant» tushunchalari uchun xalqaro yagona ta'rif mavjud emas. Bu tushunchalar bo'yicha har bir davlatning o'z mezonlari bordir. Masalan. Bolgariyada «immigrant» shu davlatga joylashish maqsadida boshqa davlatdan kelganlar: «emmigrant» esa - Bolgariyani butunlay tashlab boshqa davlatga yashash uchun ketganlar: Polshada - oldin xorijda, ya'ni boshqa davlatda yashab,keyinchalik shu davlatga doimiy grajdanlik uchun kelganlar- «immigrantlar» deb: Polshani butunlay tashlab ketganlar esa «emmigrantlar» deb ataladi. Rosiyada - Rossiyaga ishlash yoki o'qish maqsadida 1,5 yildan ko'p mo'hlatga kelganlar va ularning kuzatuvchilari «immigrantlar; deb, o'qish yoki ishlash uchun 1,5 oydan ko'p muhlatga boshqa davlatga ketganlar «emmigrantlar» deb ataladi.

Umuman xalqaro migrasiyani olti guruhga ajratiladi: I.Oilaviy va boshqa sabablargsha kura, doimiy yashash maqsadida bir davlatdan ikkinchi davlatga ketgan emmigrantlar. 2. Migrant - mehnatkashlar. 3. Nolegal immigrantlar. 4. Qochoqlar. 5. Studentlar, stajer-tadqiqotchilar, ilmiy xodimlar va uqituvchilar. 6. Turli maqsadda ko'chib yuruvchilar-turistlar, dam oluvchilar, anjumanlarga qatnashuvchilar va h.k.

• Migrasiya ko'rsatkichlari: 1. Migrasiyaning absolyut va nisbiy son ma'lumotlari. 2. Migrasion harakatning intensivligi yoki koeffisiyenti (ma'lum hududda yashovchi aholida har 100 kishiga to'g'ri keluvchi migrantlar soni). 3. Migrasiya saldosi (bir yil davomida ko'chib kelgan aholi bilan, ko'chib ketgan aholining ayirmasiga) teng. Migrasiya saldosi manfiy yoki musbat bo'ladi va u absolyut (masalan yiliga 3000 kishi) xamda nisbiy ko'rsatkichlarda (100 va 1000 kishi hisobiga) ifodalanadi.

• Ijtimoiy o'zgaruvchanlikning turlari: 1. Reproduktiv. Ishlab chiqarish, tuzilishi, ekologik o'zgarishlar. 2. Statusli - xizmat pog'onasiga ko'tarilish, hayot darajasi va boshqalar. 3. Hududiy - qishlokdan shaharga ko'chish, ishlab chiqarishni ko'chirish, bir davlatdan ikkinchisiga qo'shish va h.k. 4. Ma'naviy - manfaatlar, qadriyatlar, fikr, tushunchalar, his-tuyg'ular. 5. Siyosiy (sinfiy tuzilma), hukmronlik shakli. 6. Ilmiy-texnikaviy va hokazo.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!

Похожие

Jamiyat sotsial strukturasi stratifikasion jarayonlar

Jamiyatning sotsial strukturasi va strafikatsion jarayonlar

Sotsial guruhlar va sotsial institutlar

Sotsial guruhlar va sotsial institutlar

Sotsial munosabatlar