Boshqaruv faoliyatida notiqlik mahorati va nutq uslublari - Психология - Презентации

Boshqaruv faoliyatida notiqlik mahorati va nutq uslublari

Загружено в:

14.12.2024

Скачано:

0

Размер:

240.7412109375 KB

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI “ Boshqaruv psixologiyasi” fanidan ORALIQ NAZORAT ISHI IQTISODIY XAVFSIZLIK-75IQTISODIYOT FAKULTETI Mavzu: Boshqaruv faoliyatida notiqlik mahorati va nutq uslublari

REJA: I.KIRISH 1. Boshqaruv – tarbiya va muloqotning o’zagi 2. Boshqaruv faoliyatida notiqlik san’atining o’rni 3. Notiqlik va nutq uslublari, qoidalari II. XULOSA III. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

KIRISH O‘zbekiston ziyolilari bilan uchrashuvda Prezident Shavkat Mirziyoyev qat’iyat bilan “Havas qilsa arziydigan ulug‘ ajdodlarimiz bor. Havas qilsa arziydigan beqiyos boyliklarimiz bor. Va men ishonaman, nasib etsa, havas qilsa arziydigan buyuk kelajagimiz, buyuk adabiyotimiz va san’atimiz ham albatta bo‘ladi”, deb ta’kidlagan edi. Rostdan ham adabiyot va san’at rivoji millat ma’naviy yuksalishiga xizmat qiladi. Ayniqsa, notiqlik san’atining to‘xtovsiz tadrijiy shakllanishi butun bashariyatning ezgulikka do‘nishida ko‘makdosh bo‘ladi.

NOTIQLIK –TARBIYA VA MULOQOTNING O’ZAGI Kishilik jamiyati paydo bo‘libdiki, so‘z va nutqdan foydalanish, uning imkoniyatlari doirasida fikr yetkazish va qabul qilishning turli usullari shakllangan. Notiqlik, voizlik ana shunday san’atdir. “Ritorika”, “oratorlik”, “xatoba” nomlari bilan ham yuritiluvchi ushbu san’at har bir davrda o‘sha zamonning mafkurasiga xizmat qilib kelgan. Shu ma’noda, notiqlikni dudama xanjarga o‘xshatishadi. Ya’ni, u ikki tomoni ham kesuvchi quroldir. Bir tomonida adolat tursa, ikkinchi tomonida adovat. Kim undan qanday foydalanishga bog‘liq. Bu san’atdan buyuk bobokalonlarimiz – Amir Temur, hazrat Navoiy, Mirzo Boburlar ham, Chingizxon, Gitler, Gebelslar ham maqsadli foydalangan.

– Nutqning ta’siri ikki xil omilga bog‘liq. Nutq jarayonida ana shunga rioya etilmasa, maqsad oqibatsiz tugaydi. Bu nutq sifatlari va texnikasidir. Nutqning to‘g‘riligi, aniqligi, mantiqiyligi, sofligi, ta’sirliligi, jo‘yaliligi, boyligi, ifodaviyligi, soddaligi, qisqaligini talab etuvchi omillar uning sifatini tashkil etadi. Har ikkalasini amalda to‘la va shirin qo‘llay bilmagan notiq “yutqizadi”.

Nutq paytida notiq bilan tinglovchilar o‘rtasida bir- birini tushunishi va yaqinlik ancha jonli bo‘lishi lozim. O‘zini tutishi, xarakteri, so‘zlash manerasi, fikr yuritish usulimi, qaysi biri bo‘lishidan qat’i nazar, tinglovchi uni yoqtirib qolishi kerak. Hech bo‘lmaganda, tinglovchilar bir hafta mobaynida sizning ma’ruzangiz ta’sirida to‘lqinlanib, o‘zaro muhokama qilib yurishi kerak. O‘zining so‘zi bilan suydira olish, tinglovchida qayta uchrashish ishtiyoqini uyg‘otish bilan xayrlashish notiq muvaffaqiyatining garovidir.

– Darhaqiqat, bugungi kunda xalqimizni, ayniqsa, yoshlarimizning dunyoqarashini o‘zgartirish deysizmi, dabdadali to‘y-hashamlaru adashgan guruhlarga kirib qolganlarni to‘g‘ri yo‘lga solishdan tortib korrupsion jinoyatlarning oldini olishda notiqlik san’atining roli juda ahamiyatli bo‘lmoqda. Shuningdek, notiqlik san’atining ahamiyati boshqaruv tizimi, ijro, nazorat organlari xodimlari, qo‘yingki, xalq bilan bevosita ishlaydigan barcha tizim vakillari, tadbirkorlik bilan shug‘ullanayotganlar, jamoatchilik uchun ham nihoyatda ahamiyatli bo‘lib qolmoqda.

Shu o‘rinda ta’kidlash joizki, so‘z tuzadi, so‘z buzadi, olqish ham, qarg‘ish ham so‘zdan, obod qilguvchi ham, barbod etguvchi ham so‘z. So‘z kuldiradi, o‘ldiradi. Omonlik ham, yomonlik ham, olamning yaratilishi ham so‘zdan, yo‘q bo‘lishi ham. Bunyodkor g‘oyalar ham so‘z bilan, buzg‘unchi vayronkor g‘oyalar ham so‘z ta’sirida. So‘z qudrati, mohiyati, xosiyati va saxovatini anglamaydigan inson bo‘lmaydi, balki uni anglata olmaydiganlar bo‘ladi.

Bu mulohazalar targ‘ibot va tashviqot ishlari bilan faoliyat yurituvchilarga mas’uliyat va sergaklik yuklaydi. Notiqlik, avvalambor, ishontirish san’ati. Uning uchun dalillarga boy, asoslangan ta’sirli nutq zarur.

XULOSA BIZ O’Z TAQDIMOT ISHIMIZNI SHU SO’ZLAR BILAN YAKUNLAMOQCHIMIZ YA’NI XALQIMIZDA BIR NAQL BOR “YAXSHI SO’Z BILAN ILON ININDAN CHIQAR, YOMON SO’Z BILAN PICHOQ QINIDAN” . BU SO’ZLARDA KATTA MA’NO BOR. CHUNKI HAR BIR INSON XOH U ODDIY INSON XOH U RAXBAR BO’LSIN BARIBIR NOTIQLIK MAXORATIGA EGA BOLMAS EKAN HAYOTDA KO’PLAB QIYINCHILIKLARGA DUCH KELADI.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 1. www.google.com 2. www.Wikipedia.com 3. Toshkent irrigatsiya va qishloq xo‘jaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti dotsenti, “Axborot xavfsizligini ta’minlash” bo‘limi boshlig‘i Rahimboy Jumaniyozov bilan suhbat

Похожие

Qobiliyat, nutq va kasb

Ishontiruvchi nutq ta'siri

Nutq rivojlanishi haqida mulohazalar

Zamonaviy rahbar kadrlarga qo’yiladigan talablar

Ichki irodaviy boshqaruv va irodaviy xususiyatlarini o’rganish metodlari