Ta’limning zamonaviy mеtоdlari va vоsitalari

Ta’limning zamonaviy mеtоdlari va vоsitalari

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

1480.5 KB

Ta’limning zamonaviy m е t о dlari va v о sitalari

• Metod – yunoncha atama bo'lib, aynan nimagadir yo'l ma'nosini anglatadi. Ayni vaqtda pedagogik manbalarda “Ta'lim metodi” tushunchasiga xilma-xil ta'riflar berilgan bo'lib, biz quyida bir nechasini keltiramiz: ta'lim metodi – zamonaviy darajada o'quv- tarbiyaviy maqsadlarga erishishga yo'naltirilgan pedagogik va o'quvchilarning o'zaro bog'liq faoliyat usullaridir (V.I.Zagazinskiy) ; ta'lim metodi – maqsadga erishish usullari (Filosofiya lug'ati) ; ta'lim metodlari – o'quv jarayonining murakkab tarkibiy komponenti bo'lib, o'qituvchi va o'quvchi faoliyatining barcha yo'nalishlarini yoritishga xizmat qiladi, ular o'rtasida ko'p sonli aloqa va bog'lanishlarni yuzaga keltiradi (G.I.Xukina) ; ta'lim metodlari deganda o'qituvchining o'rgatuvchanligi va o'quvchilarning o'quv materialini egallashga yo'naltirilgan turli didaktik masalalar yechimini topishga oid o'quv-bilish faoliyatlarini tashkil etish usullari tushiniladi (I.F.Xarlamov) ; ta'lim metodi belgilangan maqsadga erishishni ta'minlovchi algoritmlashtirilgan, muayyan mazmunga ega harakatlar tizimidir (P.I.Podlasviy) ; ta'lim metodlari dastlab pedagog ongida muayyan yo'nalishdagi faoliyatning umumlashma loyihasi tarzida namoyon bo'ladi. Mazkur loyiha amaliyotda o'qituvchi va o'quvchilar faoliyatining o'zaro tutashuvi, o'qitish va o'qishga qaratilgan aniq harakatlar, amallar yoki usullar majmuasi sifatida joriy etiladi. Metod boshqa shakllarda namoyon bo'lmaydi, buning boisi ta'lim metodi o'zida umumiy holda faoliyatning didaktik modelini ifoda etadi (I.YA.Lerner).

• Yuqoridagi qarashlardan kelib chiqib, xulosa qilish mumkin: ta'lim metodlari ta'lim jarayonida qo'llanilib, uning samarasini ta'minlovchi usullar majmuidir. Ta'lim metodlari bir necha funktsiyalarni o'zida qamraydi. Bu funktsiyalar ta'lim metodini qo'llash jarayonida yaxlit holda qo'llaniladi, chunki ular o'zaro singib ketgan holda bir butunlikni tashkil etadi.

• Motivatsiyali ta'lim metodi – Motivatsiya – bu shaxs hatti-harakatini yuzaga keltiruvchi ichki harakatlantiruvchi kuch, hissiyot bo'lib, pedagog uni boshqarashga harakat qiladi va o'quv jarayonini tashkil etish hisobga olinadi. Uni amalda vujudga keltirish uchun o'qituvchi o'rganilayotgan faoliyat tajribalaridan taassurotli dalillarni maxsus yig'ishi va o'quvchi (talaba) larga o'qitilayotgan fanning asosiy holatlari bo'yicha bilimlar asosida noqulay vaziyatlardan chiqib ketish yo'llarini namoyon qilish kerak. Ta'limiy ta'lim metodi – O'quv materiallarining mazmunini bilish, ya'ni ushbu fanga tegishli ilmiy bilimlarni o'zlashtirish va amaliyotga tatbiq qila olishdir. Rivojlantiruvchi ta'lim metodi – Ta'lim jarayoni ta'sirida shaxsning aqliy kamolotini, bilish qobiliyatini, o'qishga, mehnatga bo'lgan munosabatini rivojlantirishdan iborat. Tarbiyaviy ta'lim metodi – Fan asoslarini o'zlashtirish orqali uni mazmunida yotgan g'oyalar, dunyoqarashlar ta'sirida o'zining shaxsiy sifatlarini, iymon-e'tiqodlarini shakllantirishdir. Tashkiliy ta'lim metodi – Pedagogikada o'qitishning tashkiliy shakli deganda o'quvchi (talaba) larga o'qitish jarayonida qo'yilgan tashqi shart-sharoitlar yig'indisi tushiniladi. Metodlarni har qanday muammoni uzatish va qabul qilish xarakteriga qarab quyidagi turlarga ajratish mumkin:

• So'z orqali ifodalanadigan metod . Ko'rgazmali metod . Amaliy metod . Ta'lim mazmunini o'zlashtirishda o'quvchilarning bilim saviyasi, o'zlashtrish qobiliyati, ta'lim manbai, didaktik vazifalarga qarab, munosib ravishda quyidagi metodlar qo'llaniladi: o'qitishning ma'ruza (suhbat) metodi; o'qitishning amaliy ishlar metodi ; labaratoriya ishlar metodi ; mustaqil ishlar metodi ; muammoli evristik modellashtirish metodi ; ilmiy tatqiqot metodlari ; o'qitishning muammoli-izlanish va reproduktiv metodi ; o'qitishning induktiv va diduktiv metodi ; o'qitishning nazorat va o'z-o'zini nazorat qilish metodi.

• Ta'lim metodlari oldiga quyidagi asosiy talablar qo'yiladi. O'quv materialini o'rganish yo'li fikr yuritishning didaktik materialistik usullarini, milliy istiqlol g'oyasiga asoslangan milliy qadriyatlarga asoslangan axloq, xulq-atvorning irodaviy sifatlarini shakllantirishga olib kelishi kerak. Shu talab nuqtai nazaridan qaraganda, ta'lim metodi tarbiyalovchi xarakterda bo'lishi, ya'ni bilimlarni o'zlashtirishgagina emas, balki ta'limning tarbiyalovchilik imkoniyatlarini ishga solishga ham yordam berishi kerak. Ta'lim metodi ilmiy dalillar bilan ravshan va aniq asoslangan bo'lishi lozim. Ana shunda o'qituvchi, bu metod bilan ishlashda qanday vazifalarni qo'yib, hal qilish mumkinligini va qanday vazifalarni amalga oshirib bo'lmasligini ko'ra oladi. Metodning ilmiyligi o'quvchilarning ravshan va aniq fikr yuritishini: materiallarni o'zlashtirish jarayonidagi dalil-isbot va muhokamalarning maqsadi, vositalari, usullari, asosiy va ikkinchi darajali natijalarni ham bildiradi. Ta'lim metodlarining tizimliligi ularning samaradorlik darajasini belgilaydi. O'quv materialini o'rganishning har qanday alohida olingan usuli, garchi shu darsda qo'llanish uchun juda qulay bo'lsa ham, o'qitishning boshqa metodlari bilan birga qo'llanilmaganda o'quvchilar aqlining o'sishiga uncha ta'sir ko'rsatmasligi mumkin.

• Ta'lim metodlari oldiga muqarrar suratda qo'yiladigan yana bir talab ularning tushinarli bo'lishidir. O'qitish yo'li o'quvchiga tushinarli va maqbul bo'lishi, o'quv materialini o'rganish usullari esa uning bilimlarni o'zlashtirishdagi yosh imkoniyatlariga muvofiq kelishi lozim. Bolani sezgi organlari orqali bilishga o'rgatish va o'quv jarayonida ko'rsatmali qurollardan iloji boricha ko'proq foydalanish zarurligi ta'lim metodlari oldiga qo'yiladigan muhim talabdir. Ta'lim metodlarini ta'limni ongli va faol shaklda olib borish tamoyili nuqtai nazaridan asoslash zarurligi ham muhim talablardan biridir. Bolaning o'quv mashg'ulotlariga ongli munosabatda bo'lishi, o'quv materiali mazmunining ongli ravishda tushinishi, undagi bilish faolligi va qiziqishining darajasi o'qituvchining tushintirish metodlariga va bolalarning bilimlarni o'zlashtirish usullariga bog'liqdir. Ta'lim metodlari oldiga qo'yiladigan talablardan yana biri bilimlarning asosli va puxta bo'lishidir. Ta'lim metodlari yaxshi natija beradigan bo'lishi lozim. O'qituvchining tushintirish va o'quvchilarning o'zlashtirish usuli rejalashtirilgan yoki mo'ljallangan natijani berishi kerak.

• Og'zaki bayon qilish metodlari. O'quv informatsiyasini so'z orqali uzatish va axborotni eshitish orqali qabul qilish metodiga og'zaki bayon qilish metodi deb ataladi. Og'zaki bayon qilish metodlarida o'qituvchining nutqi – o'qitishning eng tushunarli va tarqalgan vositasidir. O'qituvchi nutqdan foydalanishni o'rganib olgach, xatto eng mavhum tushunchalarni, g'oyalarni bolalarga tushunarli qilib aytib beradi. Nutq yordamida u bolalar ongida o'tmishning yaqqol manzarasini, insoniyatning ajoyib istiqbolini, koinotning tuzilishini tasavvur qila oladi. Nutq o'quvchilarning tasavvuri xotirasi tuyg'ularini faollashtiradi. • Og'zaki bayon qilish metodlari yordamida beriladigan ta'limning muvaffaqiyati o'qituvchining og'zaki tushuntirishni to'g'ri olib borish mahoratiga va o'quvchining material mazmunining og'zaki bayonini tushuna olishiga bog'liqdir. Ta'limning og'zaki metodlari o'qituvchidan tushuntirishlarini dalillar keltirib, mantiqiy izchillik bilan olib borishni, materialni to'g'ri tanlashni, obrazli va tuyg'uni bayon qilishni, adabiy jihatdan to'g'ri, aniq-ravshan gapirishni talab etadi.

• Hikoya – o'quvchilar yashab turgan zamon va joydan uzoq bo'lgan, bevosita kuzatish mumkin bo'lmagan narsa, hodisa va voqealar to'g'risida bilim berishnng asosiy metodlaridan biridir. Hikoyaning bir necha turi mavjud: hikoya – muqaddima, hikoya-bayon, hikoya- xulosa. Hikoya – muqaddimaning maqsadi – o'quvchilarni suhbat orqali yangi bilimlarni qabul qilishga tayyorlash. Hikoyaning bu turi nisbatan qisqaligi, yorqinligi, qiziqarliligi va hissyotga boylgi bilan ajralib turadi, yangi bilim olishga qiziqish uni faol o'zlashtirishga ehtiyoj uyg'otadi, darsga befarqlik, loqaydlikni yo'qotib, bilim olish maqsadini hosil qiladi.

• O'quv materialini tushuntirish – O'qituvchining masala, qonun- qoidalarini doskaga yozishdan, tajriba ko'rsatishdan keng foydalangan holda izchillik bilan bayon qilishidir. Tushuntirishda asosiy o'rinni isbotlash, mulohaza qilish egallaydi. Bu esa o'quvchilarning o'quv materialini osonlik bilan o'zlashtirib olishlariga, mustaqil fikr yuritishlariga zamin tayyorlaydi. Maktab ma'ruzasi. Maktab ma'ruzasi asosan yuqori sinflarda qo'llaniladi. Ma'ruza jarayonida mavzu sidirg'a bayon qilinsa ham, o'quv materialini og'zaki bayon qilish metodining boshqa turlari, xususan hikoya qilish va tushuntirishlardan ham foydalanish mumkin. Maktab ma'ruzasi – bir soatlik mashg'ulot davomida o'rganilayotgan mavzuning haqiqiy mohiyatini ochib berish, unda ilgari surilgan g'oyalar asosida ilmiy xulosalar chiqarish va ularni umumlashtirish asosida bilimlarni muayyan izchillikda bayon etishdir. Suhbat – atroflicha o'ylangan savollar yordamida o'qituvchi bilan o'quvchilar orasidagi suhbatni ko'zda tutib, u o'quvchilarning fikrlash tizimini yangi tushunchalar va qonuniyatlarni o'zlashtirishga olib keladi. Suhbat metodi aksariyat hollarda savol-javob metodi deb ham yuritiladi. Chunki, ushbu metod asosida ta'lim jarayonini tashkil etish asosan savol-javob tarzida olib boriladi

• O'quvchilarning darslik va manba (kitob) bilan ishlash metodi . Darslik yoki manba (kitob) bilan ishlash – materialni og'zaki bayon qilish metodining asosiy turi bo'lib, maktab amaliyotida muhim rol` o'ynaydi. Darslik – o'qituvchi undan foydalanishni o'quvchilarga o'rgatgan bo'lsa, o'quvchilar bilimining uhim manbai bo'ladi. Avvalo o'quvchilarning o'qish texnikasini hamda o'qilgan matn mazmunini tushunishni egallab olishlariga erishish zarur. Bunga izohli o'qish yo'li bilan erishiladi. Izohli o'qishdan asosiy maqsad o'qitiladigan matndagi fikrlarni, so'zlarning ma'nosini bilib, tushinib o'quvchilarning fikrlash qobiliyatini, tafakkurini o'stirish va shu asosida ularning bilimini oshirishdir. • O'quv adabiyotlari bilan ishlash murakkab psixologik jarayon sanaladi. U ta'lim jarayonida o'qituvchi tomonidan bayon qilinayotgan bilimlar, axborotlarni kitob matnidan ko'rib, ongli idrok qilish faoliyatini rivojlantirishni nazarda tutadi. Darslik va kitob (manba) bilan ishlash ikki yo'nalishda olib boriladi.

Darslik va manba (kitob) bilan ishlash metodining yo’nalishlari Dars jarayonida darslik va o’quv adabiyotlari (manbalar) bilan ishlash Dars mavzusiga bog’liq holda hamda sinfdan tashqari darslik va o’quv adabiyotlari bilan mustaqil ishlash

Manbalar bilan ishlash metodining yo’nalishlari • Namoyish metodi o'rganilayotgan ob'ekt harakat dinamikasini ochib berishda qo'l keladi va ayni chog'da fanning tashqi ko'rinishi va ichki tuzilishi haqida to'laqonli ma'lumot berishda keng qo'llaniladi. Tabiiy ob'ektlarni namoyish qilishda odatda uning tashqi ko'rinishi (shakli, hajmi, miqdori, rangi, qismlari, ularning o'zaro munosabatlari) ga e'tibor qaratiladi, so'ngra ichki tuzilishi yoki alohida xususiyatlarini o'rganishga o'tiladi. Ko'rsatish ko'p holatlarda o'rganilayotgan ob'ektlarning sub'ekti yoki chizmasi yordamida kuzatiladi. Tajribalar namoyishi esa sinf taxtasiga chizish yoki o'qituvchining maxsus jihozlar yordamida ko'rsatib berishi hisobiga amalga oshadi, bunda ushbu tajriba asosida yotuvchi tamoyillarni tushunish osonlashadi.

• Tasvir (illyustratsiya) metodi namoyish metodiga chambarchas bog'liq bo'lsa-da, didaktikada alohida o'rganiladi. Illyustratsiya narsa, hodisalar va jarayonlarni ularning ramziy ko'rinishlari – chizma, portret, rasm, fotosurat, yassi modellar va boshqalar yordamida ko'rsatishni taqozo etadi. Namoyish va tasvir metodlari o'zaro bog'liqlikda bir-birini to'ldirgan holda qo'llaniladi. Agar hodisa va jarayonni o'quvchi yaxlit holda qabul qilishi zarur bo'lsa namoyishdan foydalanish, agar hodisa mohiyati hamda uning unsurlari o'rtasidagi bog'lanishlarni anglash talab etilsa illyustratsiyaga murojaat qilinadi. • Ko'rgazmali metodlardan foydalanishda samaradorlikka erishish uchun quyidagi shartlarga amal qilish maqsadga muvofiqdir: ko'rgazmalilikning o'quvchilar yoshi va rivojlanish darajasiga mos kelishi; namoyish etilayotgan ob'ektlar barcha o'quvchilarga yaxshi ko'rinib turishi; namoyishda uning boshlang'ich bosqichi va asosiy jarayon (holat) larning ajralib turishi; tajribalar namoyishi maket, jihoz, qurollar yoki tajriba sxemasini chizib ko'rsatish asosida tashkil etilishi; namoyish va illyustratsiya o'quv materialining mazmuni bilan uyg'un bo'la olishi lozim.

• Kuzatishlar metodini keng tatbiq etish zarurati bolalar tevarak- atrofdagi voqeilik hodisalarini bilish jarayonini hisobga olishdan kelib chiqadi. Kuzatishlar asosida o'quvchilarning tasavvurlari tarkib topadi hamda ularning bilimlari chuqurroq va ishonchliroq bo'lib qoladi. Kuzatish samaradorligining ana shu oxirgi sharti uni o'quvchilarning amaliy ish metodi bilan birlashtiradi, bu metod ham hozirgi vaqtda keng yoyilmoqda. Mavzuning mazmuniga bog'liq bo'lgan narsa, hodisa va voqealarni hamma vaqt sinf sharoitida namoyish qilish mumkin bo'lavermaydi. Shuning uchun ham o'tilayotgan mavzuning xarakteriga qarab, ekskursiya metodidan ham foydalaniladi. Ekskursiya metodi sinf sharoitida – dars jarayonida qo'llaniladigan o'qitish metodlaridan tubdan farq qiladi. • Ekskursiya ta'lim va tarbiya ishlarining shunday formasiki, bu metod qo'llanilganda o'rganilayotgan narsa va hodisalarni tabiiy sharoitda (zavod, fabrika, fermer xo'jaliklari, tabiatni o'rganish va shuning singari joylar) yoki maxsus muassasalarga (muzey, vistavka va hokazolarga) tashkiliy ravishda boriladi. Umuman ekskursiya – dars turidir. Ta'limning ko'rgazmali metodlarining o'ziga xos xususyati shundaki, ular yolg'iz o'zi qo'llanmay so'z bilan ifodalash uslubi bilan u yoki bu darajada uyg'unlashib ketadi. So'z va ko'rgazmalilikning chambarchas bog'liqligi shundaki, ob'ektiv borliqni qonuniyat va xususiyatlar amaliyotda birgalikda qo'llanilishini taqozo etadi.

• Ta'limning amaliy metodlari. Ta'limning amaliy metodlariga o'quvchilarda turli malaka va ko'nikmalarni hosil qilish va takomillashtirish jarayoni bilan bog'liq bo'lgan metodlar kiradi. Albatta, bilim berishning har qanday metodi amaliyot bilan bog'langandir. Ammo amaliy metodlar nomi o'quvchilarning darsdagi asosiy ishi amaliy topshiriqlarni bajarishdan iborat ekanligini bildiradi. Amaliy metodlarni quyidagicha tasvirlash mumkin: Amaliy metodlarning turlariTA’LIMNING AMALIY METODLARI mashqlar laboratoriya amaliy ishlar

• Amaliy ishlar metodi – o'zlashtirilgan bilimlarni amaliy masalalar yechimini topishga yo'naltirilgan jarayonda qo'llashni taqozo etadi. Bunda nazariy bilimlarni amaliyotda qo'llash ko'nikmasi hosil qilinadi. Amaliy ishlar sinfda yoki tabiiy sharoitlar – maktab yer maydoni, issiqxona, geografiya maydonlarda amalga oshiriladi. Ularni amalga oshirishda sodir etiladigan harakatlar o'qituvchi tomonidan nazorat qilinadi va zarur hollarda yo'riqnoma yoki maxsus ko'rsatmani o'quvchilar e'tiboriga havola etadi. • Qayd etilganidek, ushbu metodlar o'quvchilarda amaliy ko'nikma va malakalarni shakllantirishga yordam beradi. Aynan amaliy faoliyat jarayonida nazariy bilimlar harakatdagi shaklga ega bo'ladi. Mashq – aqliy yoki amaliy (jismoniy) harakatlarni bajarish ko'nikmalarini egallash yo'lidagi ko'p marta takrorlanishlar bo'lib, mashqsiz ko'nikma hamda malakalarni shakllantirish mumkin emas. Mashqlar og'zaki, yozma, grafikaviy (texnik jarayonlar mohiyatini ifodalash, ijtimoiy-foydali, jismoniy va boshqa turlarga bo'linadi).

• Yozma mashqlar – ta'limning tarkibiy qismi sifatida zaruriy ko'nikma va malakalarni shakllantirish hamda mustahkamlash maqsadida qo'llaniladi. Diktant, insho, masala, misol, shuningdek, referat yozish va tajriba mohiyatini yoritish ham yozma mashqlar sirasiga kiradi. Grafikaviy ishlar – ham yozma ishlar bilan o'xshash jihatlarga ega bo'lib, ulardan asosan texnik jarayonlar (jumladan, geografiya, fizika, matematika, chizmachilik, rasm hamda texnologik ta'lim) da keng ko'lamda foydalaniladi. Mashqlarning bajarilish samarasi quyidagi shartlar hisobga olinganda birmuncha yuqori bo'ladi: mashqlarni bajarishga nisbatan ongli yondashish; bajarish qoidasini bilish; vaqt bo'yicha takrorlanishning to'g'ri taqsimlanishi.

• Mashqni bajarishni tashkil etish quyidagi bosqichlardan iborat: o'qituvchining faoliyat maqsadi va mazmunini tushuntirishi; topshiriqni bajarish ketma-ketligini ko'rsatishi; o'qituvchi nazorati ostida o'quvchilar tomonidan o'quv harakatining dastlabki bajarilishi; zarur ko'nikma va malakalar shakllangunicha o'quv harakatlarning ko'p bora takrorlanishi. • Ayrim holatlarda o'quvchilar ovoz chiqarib o'quv harakatlarini takrorlashlari va bajarishlari lozim bo'ladi. Ular izohli mashqlar deb nomlanadi va bajariladigan harakatlarning mohiyatini anglagan holda ko'nikma va malakalarni egallashga imkon beradi. Laboratoriya ishlari o'quvchilarning jihoz, maxsus uskuna, qurol hamda turli texnikaviy qoliplardan foydalangan holda tajribalarni o'tkazish metodlari bo'lib, ular ko'proq tabiiy fanlar asoslarini o'rganishda qo'llaniladi. Bu metod o'quvchilarning asbob- uskunalar bilan ish ko'rish, o'lchash ishlarini amalga oshirish va ularning natijalariga ishlov berish kabi ko'nikmalarini tezkor shakllantirishga imkon beradi. Laboratoriya ishlarini bajarish maxsus qurilma va jihozlar, shuningdek, materiallar hamda vaqtni sarflash, ularni ishga tayyor holatga keltirishni talab etadi. Biroq bu harakatlar o'quvchilarning yuqori darajadagi faolligi asosida mustaqil ravishda tajriba va o'lchash ishlarini tashkil etish bilan takomillashtirilib boriladi.

• Laboratoriya amaliy ishlarning farqi shundaki, bu metod o'quvchilarning mavjud nazariy bilimlarni amaliy masalalar yechimini topishga yo'naltirilgan faoliyatini tashkil etishga xizmat qiladi. U o'quvchilarning bilimlarini chuqurlashtirish, bilish faoliyatini nazorat qilish hamda yo'l qo'yilgan kamchiliklarni tuzatish borasidagi ko'nikmalarini shakllantirish kabi funktsiyalarni bajaradi. Amaliy mashg'ulotlarda o'quvchilarning bilish faoliyati quyidagi besh bosqichda tashkil etiladi: o'qituvchining tushuntirishi, faoliyat mohiyatini nazariy jihatdan anglash bosqichi; ko'rsatma, yo'l-yo'riq berish bosqichi; sinov bosqichi (bu bosqichda ikki-uch nafar o'quvchi amaliy harakatlarni bajaradi, qolgan o'quvchilar esa ularning faoliyatini kuzatadi); faoliyat (harakat) ni bajarish (har bir o'quvchi topshiriqni mustaqil ravishda bajaradi, ayni o'rinda topshiriqni bajarishga qiynalgan o'quvchilarga alohida e'tibor qaratilib, ularga yordam ko'rsatiladi); nazorat bosqichi (bu bosqichda o'quvchilarning ishlari qabul qilinadi va baholanadi; ishning sifati, materialning maqsadga muvofiq tanlanganligi, vaqt nuqtai nazardan tezkorlik, topshiriqni bajarish tizimining to'g'riligi va samaradorligi kabi holatlarga alohida e'tibor beriladi).

• Muammoli o'qitishda o'quv muammolarini hal etish jarayonida bilimlarni mustaqil egallash, o'quvchilarning ijodiy fikrlashlari va idrok etish faoliyatlarini rivojlantirish yo'li bilan ta'lim tashkil etiladi. Uning texnologiyasi turli-tumanligi bilan ajralib turmaydi, chunki o'quvchilarni faol idrok etish faoliyatiga jalb etish bir necha bosqichlardan iborat bo'ladi. Ular ketma-ket tartibda va kompleks amalga oshirilishi kerak.

Foydalanilgan adabiyotlar: 1. Karimov I.A. Barkamol avlod – O’zbekiston taraqqiyotining poydevori. – T.: Sharq, 1997. 2. Karimov I.A. “Barkamol avlod yili” Davlat dasturi. –T.: O’zbekiston, 2010. 3. Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat - yengilmas kuch. – T.: Ma'naviyat, 2008. 4. Karimov I.A. O’zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida. –T.: O’zbekiston, 2011. 440 b. 5. Avloniy Abdulla. Turkiy guliston yoxud ahloq. – T.: O’qituvchi, 1993. 6. Axmedova M.E. Pedagogika nazariyasi va tarixi. O’quv qo’llanma. – T.: Tafakkur bo’stoni, 2011. 157 b. 7. Axmedova M.E., Niyozov G. Pedagogika tarixidan seminar mashg’ulotlari. O’quv qo’llanma. – T., Noshir, 2011. 157 b. 8. Azizxo’jaeva N.N. Pedagogik texnologiya va pedagogik mahorat. – T.: TDPU, 2006. 9. Forobiy Abu Nasr. Fozil odamlar shahri. – T.: Xalq merosi, 1993. 10. Hasanboeva O., Hasanboev J., Homidov X. Pedagogika tarixi. O’quv qo’llanma. – T.: O’qituvchi, 1997.

Похожие

Ta’limning shaxsga yo’naltirilgan texnologiyasi

Ta’limning shaxsga yo’naltirilgan texnologiyasi 2

Darslik va dasturlarning tayyorlash texnologiyasi

Zamonaviy ta`lim metodlari

Zamonaviy o`zbek qizlarining axloqi