Darslik va dasturlarning tayyorlash texnologiyasi - Педагогиka - Презентации

Darslik va dasturlarning tayyorlash texnologiyasi

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

792 KB

Darslik va dasturlarning tayyorlash texnologiyasi

Darsliklar asosiy ukitish vositasi • Darsliklar asosiy ukitish vositasi bulib, ular dastur • materialining mazmunini nazariy ifoda kiluvchi kullanma, ukuvchining bilish faoliyatini yunaltiruvchi kitobdir.

Til dastur va darsliklarda berilishi ta’lim samaradorligiga ta’sir etuvchi muhim omil • T il materiallarining mazmuni, ularning dastur va darsliklarda berilishi ta’lim samaradorligiga ta’sir etuvchi muhim omil sanaladi . • “ O ’zbek tili“ darsliklarida o’quv materiali ma’lum tamoyil asosida joylashtirilgan. A’moliy-ma’noviy (funkstional- semantik) deb ataluvchi bu tamoyil ikkinchi tilni o’rgatish tajribasida butun dunyoda keng qo’llaniladi. Semantik mavzu, ya’ni so’zlovchining nutqiy ehtiyojiga mos mavzu birinchi o’ringa qo’yiladi. Masalan, harakatning yo’nalishini ifodalash.

Dasturda ko’rsatilgan va darslikka kiritilgan • Dasturda ko’rsatilgan va darslikka kiritilgan so’z va so’z birikmalari ichida faol o’zlashtirish (ya’ni nutq jarayonida fikr ifodalashda foydalanish)ga hamda nofaol leksika (faqat tushunish bilan chegaralanib qolish)ga mo’ljallanganlari mavjud. 2-sinf dasturida bu ikki turdagi so’z va iboralar aniq chegaralanib berilgan. Darsliklarda esa ular qatoriga yodlashga mo’ljallab berilgan she’r, tez aytish, topishmoq, maqol va matal, hikoya yoki ertak, shuningdek muomala odobiga oid iboralar matnidagi barcha so’z va iboralar kiradi. Darsliklarda bu so’zlar bevosita har bir matndan keyin tushuntirib berilgan va darslik oxiridagi luQatga kiritilmagan.

Darsliklardagi mashqlar ham o’rganish jarayonini samarali tashkil etishga xizmat qiladi. Ular 3 xil bo’lib, miqdori o’quv mavzusining hajmi, turi va sinfning tayyorgarlik darajasiga muvofiq tarzda belgilanadi. • 1. Qayta xotirlash mashqlari . o’quvchilarning qayta xotirlash faoliyati egallangan bilimlarni qayta eslash, uni xotirada tiklash, o’qituvchi tomonidan ko’rsatilgan yoki darslikda berilgan namunaga qarab aynan bajarishga asoslangan faoliyatdir. o’qituvchiga ergashish yoki namunaga qarab ishlash bolaning faollik darajasini chegaralaydi, chunki bu holatda o’quvchi izlanishga ehtiyoj sezmaydi. Masalan, tayyor matn beriladi va unda o’rganilayotgan nutq modeli yoki grammatik vosita ajratib ko’rsatiladi. o’quvchi matnni o’qish jarayonida shu vositalarga diqqatini qaratadi, xolos. O’ki matnda ajratib ko’rsatilmagan vositalarni aniqlaydi. O’ech bir mustaqillik namoyish etmaydi. Ayrim pedagogik adabiyotlarda faollikning bu ko’rinishi resteptiv faoliyat deb ataladi. Bu jarayonda bilim hosil qilinadi.

Darsliklarda berilgan materiallarning hajmi Darsliklarda berilgan materiallarning hajmi dasturda ko’zda tutilgandasturda ko’zda tutilgan • Darsliklarda berilgan materiallarning hajmi dasturda Darsliklarda berilgan materiallarning hajmi dasturda ko’zda tutilgan materiallarning hajmidan ko’proq, chunki ko’zda tutilgan materiallarning hajmidan ko’proq, chunki dasturda davlat talablarini amalga oshirish uchun eng dasturda davlat talablarini amalga oshirish uchun eng zarur bo’lgan minimal material ko’rsatiladi. Darsliklarda zarur bo’lgan minimal material ko’rsatiladi. Darsliklarda berilgan material esa hajm jihatdan maksimal bo’lib, berilgan material esa hajm jihatdan maksimal bo’lib, uning bir qismiuning bir qismi , , birinchidan, darsda tabaqalashtirib birinchidan, darsda tabaqalashtirib o’qitish (yaxshi o’zlashtiradigan, shu jumladan, o’qitish (yaxshi o’zlashtiradigan, shu jumladan, o’zbekzabon oilalardan chiqqan o’quvchilar) uchun o’zbekzabon oilalardan chiqqan o’quvchilar) uchun mo’ljallangan. Ikkinchidan esa, o’quvchilarga darsdan mo’ljallangan. Ikkinchidan esa, o’quvchilarga darsdan tashqari mustaqil ishlash uchun qo’shimcha material tashqari mustaqil ishlash uchun qo’shimcha material ham ko’zda tutilgan. Bunday qo’shimcha material, shu ham ko’zda tutilgan. Bunday qo’shimcha material, shu jumladan qiziqarli material (xanda, topishmoq, rebus, jumladan qiziqarli material (xanda, topishmoq, rebus, boshqotirma) qo’shimcha she’r, ertak va qo’shiqlardan boshqotirma) qo’shimcha she’r, ertak va qo’shiqlardan bayram tadbirlarida o’quvchilarning chiqishlarida bayram tadbirlarida o’quvchilarning chiqishlarida foydalansa bo’ladi. (Bunday material ushbu metodik foydalansa bo’ladi. (Bunday material ushbu metodik qo’llanmaga ham ilova qilinadi).qo’llanmaga ham ilova qilinadi).

Dastur • «Talim to’g’risida»gi q о nunda ta’limning ravnaqi, uning ins о nparvarligi, ta’lim va tarbiya tizimining uzluksizligi, ilmiyligi va dunyoviyligi, ta’limda umumins о niy va ilmiy qadriyatlarning ustiv о rligi, davlat ta’lim standartlari d о irasida hammaning bilim о lishi ushun imk о niyat yaratilishi bilan b е lgilanishi b е jiz emas. • B о shlangich ta’lim «Ta’lim to’g’risida»gi q о nunni х ayotga tadbiq etishda muhim b о sqich his о blanadi va unda о na tili o’qitish as о siy o’rin egallaydi. Оna tili dasturi quyidagi bo’limlarni o’z ichiga оladi. – Sav о d o’rgatish va nutq o’stirish. – O’qish va nutq o’stirish – F о n е tika, grammatika, iml о va nutq o’stirish.

• Bu bo’lim mat е riallarni birlashtiriruvchi as о siy tamoil nutq o’stirish his о blanadi. Nutq o’stirish b о shlang’ish sinf о na tili ta’limiga aniq amaliy yo’nalish b е radi va b о laga о ngli o’qish, o’qiganlarini rav о n gapirish va yozishga o’rgatadi; О na tili va adabiyotdan o’quvshining yosh х ususiyatlari va saviyasini his о bga о lgan h о lda b о shlang’ich bilim b е rish shu as о sda nutqni b о yitish, b о shqalar nutqini e’tib о r bilan eshita о lish hamda kit о b o’qishga qiziqish uyg о tishga yo’naltirilishi zarur.

• B о shlang’ish sinf о na tili ta’limi o’quvshining о g’zaki va yozma nutqini o’stirish bilan bir qat о rda, quyidagi muhim masalalarni ham х al etishni ko’zda tutadi. • b о laga tabiat va jamiyat х aqida tushin с ha b е rish; • mantiqiy tafakkur yuritishga o’rgatish; • o’quv mashg’ulоtlariga, bilim manbai bo’lgan kitоbga qiziqish uyg’оtish; • bоlani ahlоqiy, estеtik jihatdan tarbiyalash;

• Оna tili o’kitishning mazmuni va Оna tili o’kitishning mazmuni va mеtоdlari o’quvshiga dastur talab mеtоdlari o’quvshiga dastur talab qilgan хajmda puхta bilim bеrish qilgan хajmda puхta bilim bеrish ko’nikma va malaka hоsil qilishga ko’nikma va malaka hоsil qilishga ko’maklashishi lоzim. ko’maklashishi lоzim.

• Darsliklar faol o’zlashtirishga mo’ljallangan Darsliklar faol o’zlashtirishga mo’ljallangan so’zlarning muayyan tarzda takrorlanib turishini so’zlarning muayyan tarzda takrorlanib turishini ko’zda tutib tuzilgan. Bunda har bir yangi so’z ko’zda tutib tuzilgan. Bunda har bir yangi so’z keyingi darslarda o’zlashtirilayotgan boshqa yangi keyingi darslarda o’zlashtirilayotgan boshqa yangi so’zlar bilan birikmaga kirgan holda yangi-yangi so’zlar bilan birikmaga kirgan holda yangi-yangi birikma va jumlalarda takrorlanadi. Bu hol, o’z birikma va jumlalarda takrorlanadi. Bu hol, o’z navbatida, so’zning puxta o’zlashtirilishini navbatida, so’zning puxta o’zlashtirilishini ta’minlaydi.ta’minlaydi.

Dastur va darsliklarda o’quvchilarda o’zbekcha so’zlarning to’Qri talaffuz qilish ko’nikmalarini shakllantirishga alohida e’tibor berilgan. • Buning uchun 2-sinfda har bir mavzu yuzasidan o’qish va yozishga o’rgatishga mo’ljallangan sahifalarning har biri fonetik mashqlardan boshlanadi. Ya’ni darslikning alifbo qismida o’qish va yozishga o’rgatilayotgan har bir harfning boshqa harflar bilan birikib tashkil qilgan bo’qinlarini talaffuz qilish mashqlari berilgan.

Похожие

Pedagogika fanlarini o’qitishda darslik bilan ishlash texnologiyasi

Ko'rgazma qurollar tayyorlash texnologiyasi

Darslik va o`qitishning tarbiyaviy ahamiyati

Kadrlar tayyorlash milliy dasturi. Kadrlar tayyorlash milliy modeli

O`yin texnologiyasi