Pedagogik texnologiyalarning rivojlanish tarixi - Педагогиka - Презентации

Pedagogik texnologiyalarning rivojlanish tarixi

Загружено в:

08.02.2023

Скачано:

0

Размер:

776.5 KB

PEDAGOGIK TEXNOLOGIYALARNING RIVOJLANISH TARIXI Reja: 1. Ta’lim texnologiyasi tushunchasining paydo bo’lishi. 2. Pedagogik texnologiyalar nazariyasi. 3. Ta’lim texnologiyalarini rivojlanish bosqichlari.

Pedagogik texnologiya (PT) tushunchasi keng ko‘lamli, serqirra tushuncha bo‘lib, u ta’lim-tarbiya amaliyotini rivojlantirish ehtiyojlari asosida kelib chiqqan va hozirda pedagogika, psixologiya fanlarida o‘z o‘rniga ega.

 Pedagogik texnologiya tushunchasi XX asrda paydo bo‘lib, quyidagi rivojlanish bosqichlaridan o‘tib kelmoqda. 1-bosqich ni o‘quv mashg‘ulotlarini aniq va samarali tashkil etishga ko‘maklashuvchi usul va vositalar yig‘indisi – pedagogik texnikaning shakllanishi boshlab berdi. Oldin pedagogik amaliyotga keyin pedagogikaga qaratilgan o‘qitish texnologiyasi XX asrning 30 yillarida AQSHda shakllangan.

2-bosqich o‘qitishning texnik vositalarini taraqqiy etishi bilan bog‘liq. XX asrning 40- yillaridan 50-yillar o‘rtasigacha «ta’limda texnologiya» deb qo‘llanilib, ta’lim jarayonida audiovizual texnika vositalarni qo‘llash, ularning imkoniyatlarini takomillashtirish va ularga asoslangan holda ta’lim samaradorligini oshirish chora-tadbirlari ko‘rildi.

3-bosqich (o‘tgan asrning 50-60-yillari) – dasturli ta’limning vujudga kelishi va shakllanishi bilan bog‘liq. Dasturli ta’lim – ta’lim maqsadlarini aniqlash, o‘quv jarayonini loyihalash, to‘liq o‘zlashtirish tamoyiliga asoslanishga qaratilgan.

 4-bosqich XX asrning 70-yillariga to‘g‘ri keladi. Bu bosqichda «pedagogik texnologiya» ifodasi qo‘llanilib, u avvaldan loyihalashtirilgan va aniq belgilangan maqsadlarga erishishni kafolatlovchi o‘quv jarayonini bildirgan.

5-bosqich XX asrning 80- yillarining boshidan pedagogik texnologiyaning mazmuni ta’limning kompyuterli va axborot texnologiyalaridan foydalangan holda amalga oshirilishini nazarda tutgan.

Texnologiya yunoncha so‘z bo‘lib, «texne» – mahorat, san’at hamda «logos» – ta’limot so‘zlaridan tashkil topgan.

Pedagogik texnologiya – bu bilim berish va uni egallashda texnika va inson resurslarini o‘zaro uzviy bog‘liq holda ko‘rib, butun ta’lim jarayonini loyihalashda va amalda qo‘llashda majmuali yondashuv usulidan foydalanishdir (YUNESKO).

БАҲОЛАШ БАҲОЛАШ МОНИТОРИН ГМОНИТОРИН Г TA ЪЛИМ ОЛУВЧИ TA ЪЛИМ ОЛУВЧИ TA ЪЛИМ ВОСИТАЛАР И TA ЪЛИМ ВОСИТАЛАР И TA ЪЛИМ МЕТОДЛАРИ TA ЪЛИМ МЕТОДЛАРИ TA ЪЛИМ ШАКЛЛАРИ TA ЪЛИМ ШАКЛЛАРИ TA ЪЛИМ ОЛУВЧИ TA ЪЛИМ ОЛУВЧИ ТАЪЛИМ МАЗМУНИ ТАЪЛИМ МАЗМУНИ ТАЪЛИМ НАТИЖАЛАР И ТАЪЛИМ НАТИЖАЛАР ИТАЪЛИМ МАҚСАДЛАР ИТАЪЛИМ МАҚСАДЛАР И ТАЪЛИМ ЖАРАЁН ИТАЪЛИМ ЖАРАЁН И 10

11 11Педагогик технологияларнинг турлари

Pedagogik texnologiyalarni mazmuni quyidagi yo‘nalishlarni chuqurlashtirishga qaratilgan: A . Insonparvarlashtirish va demokratla shtirish. B . Individuallashtirish C . Rivojlantirish D . Faollikni oshirish (bajarib o‘ rganish) .

Pedagogik texnologiyaning tadqiq qilish doirasi quyidagi qismlardan tashkil topgan: - kon s eptual asos ; - ta’lim jarayoni ; - ma zmu ni va texnologik jarayon .

14Инсерт жадвали “ ИНСЕРТ” жадвали Мустақил ўқиш вақтида олган маълумотларни, эшитган маърузаларни тизимлаштиришни таъминлайди; олинган маълумотни тасдиқлаш, аниқлаш, четга чиқиш, кузатиш. Аввал ўзлаштирган маълумотларни боғлаш қобилиятини шакллантиришга ёрдам беради. Ўқув фаолиятини ташкиллаштиришнинг жараёнли тузилмасиГрафик ташкил этувчи нинг тури, аҳамияти ва хусусиятлари Инсерт жадвалини тўлдириш қоидаси билан танишадилар. Алоҳида ўзлари тўлдирадилар. Ўқиш жараёнида олинган маълумотларни алоҳида ўзлари тизимлаштирадилар - жадвал устунларига “киритадилар” матнда белгиланган қуйидаги белгиларга мувофиқ: “ V ”- мен билган маълумотларга мос; “ - “ - мен билган маълумотларга зид; “ +” - мен учун янги маълумот; “ ?” - мен учун тушунарсиз ёки маълумотни аниқлаш, тўлдириш талаб этилади.5D 3E 5F 4D 3F603F4E 37 47 5D 3F 3E3F 4E 4E 36 62 3D 36 18 36 36 63 36 64 4E 5147

15Инсерт жадвали V + – ?

16Кластер КЛАСТЕР (Кластер-тутам, боғлам)- ахборот харитасини тузиш йўли- барча тузилманинг моҳиятини марказлаштириш ва аниқлаш учун қандайдир бирор асосий омил атрофида ғояларни йиғиш. Билимларни фаоллаштиришни тезлаштиради, фикрлаш жараёнига мавзу бўйича янги ўзаро боғланишли тасаввурларни эркин ва очиқ жалб қилишга ёрдам беради. Кластерни тузиш қоидаси билан танишадилар. Ёзув тахтаси ёки катта қоғоз варағининг ўртасига асосий сўз ёки 1-2 сўздан иборат бўлган мавзу номи ёзилади Бирикма бўйича асосий сўз билан унинг ёнида мавзу билан боғлиқ сўз ва таклифлар кичик доирачалар “йўлдошлар” ёзиб қўшилади. Уларни “асосий” сўз билан чизиқлар ёрдамида бирлаштирилади. Бу “йўлдошларда” “кичик йўлдошлар” бўлиши мумкин. Ёзув ажратилган вақт давомида ёки ғоялар тугагунича давом этиши мумкин. Муҳокама учун кластерлар билан алмашинадилар.01 65 47 41 43 01 66 5C 57 6A 59 53 41 5147 4445604B

18ТОИФАЛАШ ЖАДВАЛИ Тоифали шарҳлашни тузиш қоидаси билан танишадилар. Ақлий ҳужум / кластер тузиш/ янги ўқув материали билан танишишдан сўнг, кичик гуруҳларда, олинган маълумот лавҳаларини бирлаштириш имконини берадиган тоифаларни излайдилар.ТОИФАЛАШ ЖАДВАЛИ Тоифа-хусусият ва муносабатларни муҳимлигини намоён қилувчи (умумий) аломат. Ажратилган аломатлар асосида олинган маълумотларни бирлаштиришни таъминлайди. Тизимли фикрлаш, маълумотларни тузилмага келтириш, тизимлаштириш кўникмаларини ривожлантиради. Тоифаларни жадвал кўринишида расмийлаштирадилар. Ғояларни / маълумотларни тоифага мос равишда бўладилар. Иш жараёнида тоифаларнинг айрим номлари ўзгариши мумкин. Янгилари пайдо бўлиши мумкин. Иш натижаларининг тақдимоти01 3C 47 5B 4649 423F41 59 01 3C 50 47 47 74 37

19ТОИФАЛАШ ЖАДВАЛИ

20Б/БХ/Б ЖАДВАЛИ Б/БХ/Б ЖАДВАЛИ- Биламан/ Билишни ҳоҳлайман/ Билиб олдим. Мавзу, матн, бўлим бўйича изланувчиликни олиб бориш имконини беради. Тизимли фикрлаш, тузилмага келтириш, таҳлил қилиш кўникмаларини ривожлантиради. Жадвални тузиш қоидаси билан танишадилар. Алоҳида /кичик гуруҳларда жадвални расмийлаштирадилар. “ Мавзу бўйича нималарни биласиз” ва “Нимани билишни хоҳлайсиз” деган саволларга жавоб берадилар (олдиндаги иш учун йўналтирувчи асос яратилади). Жадвалнинг 1 ва 2 бўлимларини тўлдирадилар. Маърузани тинглайдилар, мустақил ўқийдилар. Мустақил/кичик гуруҳларда жадвалнинг 3 бўлимни тўлдирадилар01 70 473F 3E 01 36 44 36 46 45 70 443F 01 44 3E

21Б/БХ/Б ЖАДВАЛИ Биламан Билишни хоҳлайман Билиб олдим

22ВЕННА ДИАГРАММАСИ ВЕННА ДИАГРАММАСИ - 2 ва 3 жиҳатларни ҳамда умумий томонларини солиштириш ёки таққослаш ёки қарама-қарши қўйиш учун қўлланилади. Тизимли фикрлаш, солиштириш, таққослаш, таҳлил қилиш кўникмаларини ривожлантиради. Диаграмма Венна тузиш қоидаси билан танишадилар. Алоҳида/кичик гурҳларда диаграмма Веннани тузадилар ва кесишмайдиган жойларни (х) тўлдирадилар Жуфтликларга бирлашадилар, ўзларининг диаграммаларини таққослайдилар ва тўлдирадилар Доираларни кесишувчи жойида, икки/ уч доиралар учун умумий бўлган, маълумотлар рўйхатини тузади.01 71 473F 40 57 474942 01 70 4952 473F 01 71 4555 4E

23ВЕННА ДИАГРАММАСИ

24Т – жадвал Т – жадвал - бита концепция (маълумот)нинг жиҳати ўзаро солиштириш ёки уларни (ҳа/йўқ, ҳа/қарши) учун. Танқидий мушоҳада ривожлантиради Т – жадвал қоидалари танишилади. Якка тартибда расмийлаштирилади Ажратилган вақт оралиғида тартибда (жуфтликда) тўлдиради, унинг чап томонига сабаблари ёзилади, ўнг томонига эса чап томонда ифода қарама – қарши ғоялар, омиллар ва шу кабилар. Жадваллар жуфтликда (гуруҳда) таққосланиши тўлдирилиши Барча ўқув гуруҳи ягона Т – тузади.

25Т-ЖАДВАЛИ Афзалликлар Камчиликлар

26 “ Нима учун” схемаси- муаммонинг дастлабки сабабларини аниқлаш бўйича фикрлар занжири . Тизимли, ижодий, таҳлилий фикрлашни ривожлантиради ва фаоллаштиради. “ Нима учун” схемасини тузиш қоидаси билан танишадилар. Алоҳида/кичик гурҳларда муаммони ифодалайдилар. “Нима учун” сўроғини берадилар ва чизадилар, шу саволга жавоб ёзадилар. Бу жараён муаммонинг дастлабки сабаби аниқланмагунича давом этади. Кичик гуруҳларга бирлашадилар, таққослайдилар, ўзларининг чизмларини тўлдирадилар. Умумий чизмага келтирадилар. Иш натижаларининг тақдимоти“ Нима учун” схемаси01 36 38 473F4D 4E 4649 3E 40 51 01 6543 473F 4749 37

Н има учун? Н има учун? Н има учун? Н има учун?1. Айлана ёки тўғри тўртбурчак шакллардан фойдаланишни ўзингиз танлайсиз. 2. Чизманинг кўринишини - мулоҳазалар занжиринитўғри чизиқлими, тўғри чизиқли эмаслигини ўзингиз танлайсиз. 3. Йўналиш кўрсаткичлари сизнинг қидирувларингизни: дастлабки ҳолатдан изланишгача бўлган йўналишингизни белгилайди. «Нима учун?» чизмасини тузиш қоидалари

28 Чизмани тузиш қоидаси билан танишадилар. Алоҳида/кичик гуруҳларда юқори “суягида” кичик муаммони ифодалайди, пастда эса, ушбу кичик муаммолар мавжудлигини тасдиқловчи далиллар ёзилади Кичик гуруҳларга бирлашадилар, таққослайдилар, ўзларининг чизмларини тўлдирадилар. Умумий чизмага келтирадилар. “ Балиқ скелети” чизмаси Бир қатор муаммоларни тасвирлаш ва уни ечиш имконини беради. Тизимли фикрлаш, тузилмага келтириш, таҳлил қилиш кўникмаларини ривожлантиради Иш натижаларининг тақдимоти“ Балиқ скелети” чизмаси01 78 473F 7A 43 4E 40 01 65 47 47 57 37

29« Балиқ скелети » с хема си - Уларни тасдиқловчи муаммочаларни аниқлаш ва тасдиқлаш ( лавҳа ) …

Похожие

Pedagogik texnologiyalarning turlari

Pedagogik texnologiyalarning ilmiy asoslari

Pedagogik texnologiyalarning turlari va klassifikatsiyasi

Pedagogika fanining rivojlanish tarixi

Jahon pedagogika fanining rivojlanish tarixi