Pеdаgоgik fikr tаrixi vа mаktаb аmаliyotidа o‘qituvchi mаhоrаti mаsаlаlаri - Педагогиka - Презентации

Pеdаgоgik fikr tаrixi vа mаktаb аmаliyotidа o‘qituvchi mаhоrаti mаsаlаlаri

Загружено в:

07.06.2024

Скачано:

0

Размер:

841.3359375 KB

Pеdаgоgik fikr tаrixi vа mаktаb аmаliyotidа o‘qituvchi mаhоrаti mаsаlаlаri. Pedagogik mahoratning asosiy komponentlari .

 Reja  Pеdаgоgik fаоliyat va uning o‘ziga xos xususiyatlari.  O‘zbеkistоn Rеspublikаsining “Tа’lim to‘g’risidа”gi Qоnuni vа “Kаdrlаr tаyyorlаsh milliy dаsturi”dа pеdаgоgik fаоliyatni tаshkil etishgа qo‘yilgаn tаlаblаr.  “ Pedagogik mahorat” tushunchasi.  Pedagogik mahoratning tarkibiy qismlari.  Pedagogik fikrlar taraqqiyorida o‘qituvchi mahorati masalalari.

 O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi hamda Prezidentimiz tomonidan qabul qilinayotgan har bir Qarorda barkamol avlod tarbiyasi va ularning kasbiy mahoratini avvalo ta'lim muassasalarida oshirib borishga jiddiy e'tibor qaratilmoqda. Xususan 2010 yilning "Barkamol avlod yili" deb e'lon qilinishi ham pedagoglar va tarbiyachilar zimmasiga ulkan mas'uliyatlar yukladi. Mamlakatimizda sog'lom va barkamol avlodni tarbiyalash, yoshlarning o'z ijodiy va intellektual salohiyatizli ro'yobga chiqarishi, mamlakatimiz yigit-qizlarini XXI asr talablariga to‘liq javob beradigan har tomonlama rivojlangan shaxslar etib voyaga yetkazish uchun zarur shart-sharoitlar va imkoniyatlarni yaratish bo'yicha keng ko`lamli aniq yo'naltirilgan chora-tadbirlarni amalga oshirish" muhim vazifa sifatida belgilangan. Ushbu vazifalami bekamu ko'st amalga oshirilishi uchun bugungi kunda avvalo, bo'lajak o'qituvchilaning saviyasini va bilimini uzluksiz takomillashtirib borishga mustahkam zamin yaratilishi kerak.

 Hozirgi zamon pedagogikasi va psixologiyasi «pedagogik mahorat» tushunchasiga turlicha izoh beradi. Jumladan, "Pedagogik ensiklopediya"da ta'rif quyidagicha izohlangan: "O`z kasbining mohir ustasi bo'lgan, yuksak darajada madaniyatli, o'z fanini chuqur biladigan, yondash fanlar sohalarini yaxshi tahlil eta oladigan, tarbiyalash va o‘qitish uslubiyatini mukammal egallagan mutaxassis". Ushbu ta'rifning mohiyatidan kelib chigib o'qituvchining pedagogik mahorati tushunchasi mazmunini shunday izohlash mumkin:

 1. Madaniyatning yuqori darajasi, bilimdonlik va aql- zakovatning yuksak ko'rsatkichi.  2. O'z faniga doir bilimlarning mukammal sohibi.  3. Pedagogika va psixologiya kabi fanlar sohasidagi bilimlami puxta egallaganligi, ulardan kasbiy faoliyatida foydalana olishi.  4. O`quv - tarbiyaviy ishlar metodikasini mukammal bilishi.

 Pedagogik mahorat tizimi quyidagi o'zaro bir-biri bilan bog'liq bo'lgan asosiy komponentlardan iborat:  1. Pedagogik insonparvarlik talablariga bo'ysunishi.  2. Kasbga oid bilimlami boshqa fanlar bilan aloqadorlikda mukammal bilish.  3. Pedagogik qobiliyatga ega bo'lish.  4. Pedagogik texnika sirlarini puxta egallash.

 Shunga asosan, «Pedagogik mahorat» fani, mahoratli o'qituvchilami tayyorlashga xizmat qiladi, o'qituvchilar va tarbiyachilarning kasbiy faoliyati sirlarini, mohirligini o'rgatuvchi va uni takomillashtirish to`g`risida ma'lumotlar berib boruvchi fan ho`lib, o`qituvchilarda pedagogik mahoratning mohiyat mazmunini, hozirgi zamon talablari doirasida kasbiy faoliyatini rivojlantirishning yo`llarini, vositalarini, shakllarini o'rganadi.

 Bu maqsad bo`lajak o'qituvchilarning quyidagi vazifalarni muntazam bajarib borishlari orqali amalga oshiriladi:

 Bo'lajak o'qituvchilar pedagogik mahoratning nazariy va metodologik asoslari bilan qurollantiriladilar.  2. Pedagogik mahorat fanining pedagogik texnika, pedagogik hamkorlik (muloqot), pedagogik nazokat, pedagogik qobiliyat, tarbiyachilik mahorati, ta'lim jarayonini boshqarish, nutq madaniyati, tarbiya texnologiyasi, pedagogik ijodkorlik, Yefleksiya kabi tarkibiy qismlari to'g'risidagi bilimlar tizimini egallaydilar.  3. Bo'lajak o`qituvchilar milliy urf-odat va an'analarimizda va O`rta Osiyo mutafakkirlarining boy ijodiy meroslarida aks etgan pedagogik mahorat sirlarini mustaqil egallashga nisbatan o`zlarida ehtiyoj va havasni rivojlantirib boradilar.  4. Egallangan pedagogik-psixologik va metodik bilimlar, ko'nikma va malakalar to'g'risidagi ma'lumotlar asosida har bir bo'lajak o'qituvchi o'zining shaxsiy pedagogik mahoratini shakilantiradi.  5. O'quv-tarbiyaviy jarayonni jahon andozalariga xos so`nggi zamonaviy metod va shakllar asosida tashkil etish va boshqarishni amalga oshirishning nazariy va amaliy asoslarini muntazam o`zlashtiradilar.  6. O'qituvchilar o`z kasbiy mahoratlarini takomillashtirishlari uchun shaxsiy-ijodiy malaka oshirishning shakl, usul va vositalarini egallaydilar.  7. Tarbiyachi mahoratining mohiyati, funksiyasi, tuzilishi to`g`risida o'qituvchilar uzluksiz ma'lumotlarni o'rganib boradilar.  8. Yuksak zamonaviy axborot texnologiyalari va portal tizimidan erkin foydalanish asosida o'z kasbiy mahoratlarini shakllantiradilar.

 Shuni alohida qayd etib o'tish zarurki, o`qituvchilik kasbi murakkab va mas'uliyatli jarayondan iborat. Ushbu kasbning sharafliligi va murakkabligi shu bilan belgilanadiki, o'qituvchi doimo ongning yagona sohibi bo`lmish insonning ta'Iim-tarbiyasi bilan shug'ullanib, u bilan muloqot olib boradi.

 O`qituvchilarning kasbiy pedagogik tayvorgarligi shartli ravishda quyidagi yo`nalishlarda olib boriladi:  1) O`qituvchining shaxsiy fazilatlar bo'yicha tayyorgarligi.  2) O'qituvchining ruhiy - psixologik tayyorgarligi.  3) O'qituvchining ijtimoiy - pedagogik va ilmiy - nazariy jihatdan tayyorgarligi.  4) O'qituvchining maxsus va ixtisoslikka old uslubiy bilimlarlii egallab borishi.

 Yana ta'kidlash joizki, pedagogik mahorat o`qituvchilar hamda tarbiyachilar shaxsiy va kasbiy sifatlarining yig`indisi bo`lib, o'qituvchi mahoratini shakllantirishni ta'minlovchi omillarni, pedagogik- psixologik, metodik bilimlarni doimiy egallab borishi lozim.

 O`qituvchining pedagogik mahorati pedagogika oliy ta'lim muassasalarida shakllanib boradi. Yuksak saviyali pedagogik kadrlar tayyor lashga nisbatan talablar, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tizimini takomillashtirish, o'z kasbi bilan uzluksiz taraqqiyotga moslasha oladigan o'qituvchining shakllanishi, bo`lajak o'qituvchi umummilliy mavqeining o'sib borishini ta'minlaydi. 

Похожие

Pedagok jamoada axloqiy tartibga solishning o’ziga xos xususiyati

O‘qituvchi va talaba orasidagi munosabat

O‘qituvchi o‘quvchi tizimidagi munosabatlar axloqi

Pedagogik texnologiyalarning turlari

O‘zbekiston Respublikasida ta’lim tizimini rivojlantirish-ning konseptual asoslari. Pedagogika fani va ilmiy-pedagogik tadqiqot metodlari