Oila haqida donishmandlarning qarashlari - Педагогиka - Презентации

Oila haqida donishmandlarning qarashlari

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

964.228515625 KB

Oila haqida donishmandlarning qarashlari

Reja:  Oila xususida sharq mutafakkirlarining falsafiy qarashlari  Zardushtiylikning qadimiy kitobi — «Avesto»da oila muqaddas dargoh ekanligi haqida  Abu Rayhon Beruniy «ozodalik va orastalik olijanoblikning o`zagi»  Kaykovusning «QOBUSNOMA» sida oila xususida o`g`liga qilgan pand- nasihatlari  Nikoh-oila munosabatlarining evolyutsiyasi

Oila boshqa turdagi kichik guruhlardan o`zining bir qator jihatlari bilan ajralib turadi:  birinchidan, oila ko`p muddatga, ya`ni bir necha o`n yillar va ko`p yillarga mavjud bo`ladi;  ikkinchidan, oilada shaxslararo munosabatlarning bir necha turlari amalga oshadi  uchinchidan, oiladagi barcha munosabatlar zaminida salbiy yoki ijobiy holatlar yuzaga keladi.

Zardushtiylikning qadimiy kitobi — «Avesto»da oila muqaddas dargoh ekanligi, oila barqarorligida er va xotinning teng mas`ulligi, farzand tarbiyasi to`g`risidagi fikrlar bayon etilgan.

 Keltirilgan namunalardan ko`rinadiki, demak diniy manbalarda ham oilaning muqaddas ekanligi, erkak va ayollarning oila oldidagi burch va mas`uliyatlari, ota-onaning bola va o`z navbatida farzandning ota- onasi oldidagi vazifalari, erning xotiniga hurmat va e`zozi muqaddas qadriyatlar sifatida qaralgan ekan.

 Axloq-odob egasi bo`lgan inson eng avvalo o`z yurish-turishi, muomala madaniyatida, hayot kechirishida, oila barqarorligida namuna bo`lishi kerakligi haqidagi fikrlari olimning oila etikasi bo`yicha ibratli qarashlaridan namunadir: «Inson o`z ehtiroslariga hukmron, ularni o`zgartirishga qodir, o`z jon va tanini tarbiyalar ekan, salbiy jihatlarni maqtagudek narsalarga aylantirishga, uni ma`naviy shifokorlik bilan davolashga hamda asta-sekin, axloq haqidagi kitoblarda ko`rsatilgan usullar bilan illatlarni bartaraf etishga qodirdir».

 Ibn Sinoning bola tarbiyasi, tarbiya psixologiyasi va rahbarlarga qo`ygan ushbu talablari o`sha davrda qanchalik taraqqiyparvar va zarur bo`lsa, bizning bugungi kunimizda ham u o`z kuchini yo`qotgani yo`q. Uning fikricha, tarbiyachi, ya`ni ota-ona «nafaqat so`z bilan, balki amalda ham bola ruhiga ta`sir ko`rsatmog`i lozim» /Ibn Sino.

 Bizning fikrimizcha, oila va ayol o`rni xususida Ibn Sino ba`zan bir tomonlilikka yo`l qo`ygandek tuyuladi, chunki bunda asosiy e`tibor va urg`u faqat ayol shaxsiga qaratiladi, lekin bu fikrlarning asosida ayollarning psixologik jihatdan oila muhitini ifodalaydigan kishilar sifatida qarash hozirgi davr uchun ham ahamiyatlidir.

 Turmush madaniyati, odob-axloq, sevgi- muhabbat borasida o`ziga xos qaytarilmas fikrlar sohibi buyuk bobokalonimiz Alisher Navoiyning «Mahbub ul- qulub» yoki «Qalblarning sevgisi» deb nom qo`yilishi bejiz emas.

Sharqda yoshlarni oilaviy hayotga tayyorlashga qadimdan jiddiy ahamiyat berilgan.  Ular «Nasihatnoma», «Pandnoma», «Hikmatnoma» tarzida bizgacha yetib kelgan. Bu manbalarda qizlarni hayotga tayyorlashda, ularda birinchi navbatda insoniy fazilatlar shakllangan bo`lishi, oila muqaddas, uni avaylab- asrash aynan uy bekalariga bog`liq ekanligi haqida turli tarbiyaviy ahamiyatga ega bo`lgan hodisalar hikoya qilinadi.

Похожие

Pestoloststi ta`lim tarbiya haqida qarashlari

Oila

Konfutsiyning pedagogik qarashlari

Umar Xayyomning pedagogik qarashlari

Amir Temurning pedagogik qarashlari