Мақсадни белгилаш. Уч даражали тестлар асосида ўқув ютуқларига эришиш даражасини баҳолаш - Педагогиka - Презентации

Мақсадни белгилаш. Уч даражали тестлар асосида ўқув ютуқларига эришиш даражасини баҳолаш

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

135.173828125 KB

1Мақсадни белгилаш. Уч даражали тестлар асосида ўқув ютуқларига эришиш даражасини баҳолаш www.arxiv.uz01 13 19

2Мақсадни белгилаш. Уч даражали тестлар асосида ўқув ютуқларига эришиш даражасини баҳолаш 1. «Мақсадни белгилаш» тушунчаси. 2. Талабаларнинг ўқув ютуқларини назорат қилиш. www.arxiv.uz

3• Таълимни технологиялаштиришни таълим бериш амалиётига тадбиқ этишнинг асосий муаммолари унинг хусусиятларидан келиб чиқади. www.arxiv.uz

4Технологиялаштиришни тадбиқ этиш самарадорлиги қуйидагиларга боғлиқ Ўқитувчининг технологик маданиятидан Технологик билимлар ва кўникмалар мажмуасидан Ўқув жараёнини лойиҳалаштиришни билиш Ўқув фаолияти натижаларини баҳолашни билишМақсадни белгилаш кўринишида ўқув натижаларини режалаштиришни билиш www.arxiv.uz

5«Мақсадни белгилаш» тушунчаси Мақсад - кўзланаётган натижа модели кўринишидаги муҳим йўналишнинг маҳсули. Бу эса, таълим субъектларининг фаолият якунида эгаллашлари кўзланаётган нарсадир . Мақсад-фаолиятнинг ниҳоят даражада олдиндан билиш натижаси. Мақсадни белгилаш – технологиялаштиришнинг асосий омили ҳисобланиб, педагогик технологияни лойиҳалаштириш, ўқув жараёнини тузиш ҳамда ташкиллаштириш шундан бошланади. www.arxiv.uz

6Билимларни ўзлаштириш ва ўқув фаолиятига даражали ёндашув асосида таълим мақсадларини бирдай қилиш I. ЎҚУВЧИЛИККА ОИД (ТАНИШ БЎЙИЧА ҲАРАКАТЛАНИШ) Уларга эришишнинг мақсад ва натижалари шакллантирилиши. Ўқув фаолиятини баҳолаш мезонлари. Ушбу натижаларга эришиш бўйича таълим берувчи ва таълим олувчи ҳаракатларининг тавсифи Таълим мақсади : ...тўғрисида тушунчаларни шакллантириш. Натижалар: · (маълум, таниш нарсани ўзгартиришсиз, умумий тахминларни) тушунтиради, айтади, санаб ўтади; · (ўз сўзларида) қайтариб беради; · ташқи белги ва хусусиятлари бўйича билади, танийди; · (сўзма-сўз) ёзади. Баҳолаш мезони : ахборотни хатосиз қайта тиклайди. Таълим берувчи : таълим олувчиларнинг билимларни ўзлаштиришлари бўйича фаолиятларини ташкиллаштирувчи, ахборот манбаи бўлади. Таълим олувчилар : ахборот - рецептив (қабул қилиш) фаолиятини амалга оширади: эшитади, кузатади, ўқув ахборотини эслаб қолади ва хатосиз қайта тиклайди. www.arxiv.uz0F10 22 0F 06 2E 0F 13 1A021102 01 2F 13 0B 01 31 16 02 01 31 01 13 09 01 31 01 2F 1307 01 25 08 14 1520 26 02 01 25 08 3103 140D 02 16 1C 17 0802190C0207

7II. ТАРТИБЛИЛИККА ОИД (АЛГОРИТМ, НАМУНА, ЎХШАШЛИК БЎЙИЧА ҲАРАКАТЛАНИШ) Таълим мақсади: ...тўғрисида билимларни шакллантириш, назарий билимни ўхшашлик бўйича қўллаш, ҳаракатларни тартиб бўйича бажариш малакаларини шакллантириш, (ривожлантириш, мустаҳкамлаш). Натижалар: · асосий фикрни ажратади; · баҳо беради, якун ясайди, исботлайди, таснифлайди; тушунтиради, асослайди, умумлаштиради, ишончли далиллар келтиради, солиштиради ва таққослайди, хулосалар чиқаради. Баҳолаш мезонлари: ўқув фаолият йўлларини билади, бор билимларини ўзгартиради ва уларни таниш шароитларда қўллайдилар: намуна, ўхшашлик бўйича бажаради. Таълим берувчи : таълим олувчилар фаолиятини ташкиллаштиради. Таълим олувчилар : ( намуна) кетма- кетлик бўйича репродуктив (қайта тиклаш) фаолиятни амалга оширади: билимларни онгли ўзлаштиради, уларни мустаҳкам эслаб қолади ва қўллайди: ўхшаш ҳолатда ҳаракатларни асос билан намунали ўрганганликлари бўйича таълим берувчи раҳбарлиги остида бажарадилар . www.arxiv.uz0F 20 01 08 0D02 09 09 31 0B 01 02 01 09 13 13 070D140610 17 03 01 15 24150B0B 1520 03 09 01 25 08 26 01 2F 06 06 21 13 09 16 03 1B 18 0D 0D 1B

8III. ИЖОДИЙ ФИКРЛОВЧИЛИККА ОИД (ЭВРИСТИК, ҲАРАКАТЛАРНИ ТАНЛАШ) Уларга эришишнинг мақсад ва натижалари шакллантирилиши. Ўқув фаолиятини баҳолаш мезонлари. Ушбу натижаларга эришиш бўйича таълим берувчи ва таълим олувчи ҳаракатларининг тавсифи Таълим мақсади : шахсий фаолият тартибини ташкил этиш ва шу бўйича мустақил ижодий изланишни олиб бориш ва билимларни излаб топиш, уларни янги ҳолатларда қўллаш малака ва кўникмаларини шакллантириш. Натижалар: · шахсий фаолиятини режалаштиради ва ташкиллаштиради; · керакли ахборотни топади, танлайди, қўллайди ва янгидан ҳосил қилади; · ясайди, мураккаблаштиради, соддалаштиради; синайди; · билим ва малакаларни янги ҳолатларда таниш ва ностандарт топшириқларни, муаммоли ҳолатларни ечиш учун қўллайди; Баҳолаш мезони : янги ҳолатда фаолият юритиш қобилиятини кўрсатади, янгидан ҳосил бўлган билимлари асосида ҳаракатларни бажаради, шахсий фаолиятини мустақил тузади. Таълим берувчи : таълим олувчилар фаолиятини йўналтиради. Таълим олувчилар : ижодий фикрловчилик турдаги натижавий ижодий фаолиятни амалга оширади: мустақил тузилган тартиб бўйича мустақил изланиш ва билимларни излаб топишни олиб боради, ўзлаштирилган билимларни излаб топишни олиб боради, ўзлаштирилган билимларни янгидан ҳосил қилади ва уларни янги ҳолатда қўллайди www.arxiv.uz0F0F0F 2219 0F 0D 2E 0F 09 13 01 2F 13 07 13 21 0B 01 0D 13 01 21 17 01 2704 04 01 09 06 1A 01 2F 03 09 0D 01 25 08 26 01 25 08 13 140D 23 13 09 1520 03 03

9IV. ИЖОДКОРЛИККА ОИД (ҲАРАКАТЛАРНИ ИЗЛАШ) Уларга эришишнинг мақсад ва натижалари шакллантирилиши. Ўқув фаолиятини баҳолаш мезонлари. Ушбу натижаларга эришиш бўйича таълим берувчи ва таълим олувчи ҳаракатларининг тавсифи Таълим мақсади : муаммони мустақил ажратиш ва ечиш қобилияти, тадқиқотчилик ва изланувчанлик фаолиятига тайёргарлик, нотаниш ҳолатларда ҳаракат қилиш қобилиятини шакллантириш (ривожлантириш). Натижалар: муаммони мустақил ажратади ва уни ҳал этиш йўлини топади; тадқиқот объекти ва предметини топади, тадқиқот фарази ва вазифаларини илгари суради, тажриба ўтказиш режасини тузади, тажриба ўтказади, тажриба натижалари асосида фаразни текширади, тажрибадан олинганларни қўллаш чегарасини аниқлайди. Баҳолаш мезони: тадқиқотчилик турдаги мақсадлар фаолиятини амалга оширади, тизимли ёндошиш йўлларига эга, таҳлил қилиш малака ва кўникмаларни намойиш этади. Таълим берувчи : таълим олувчиларга маслаҳат беради. Таълим олувчилар : тадқиқотчилик турдаги маҳсулдор фаолиятни амалга оширади. www.arxiv.uz0F2D 0F 0D 2E 0F 09 13 01 2F 0A 26 1A 31 0B 2316 24 13 26 15 13 13 02 01 08 23 13 03 19 01 25 08 23 08 01 25 08 13 140D 0303

Ўқув топшириғи Билимларни ўзлаштириш ва ўқув фаолиятига даражали ёндашув асосида таълим мақсадларини ишлаб чиқинг. Гуруҳлар ичида кичик тўрт гуруҳларга бўлинган ҳолда ишлар амалга оширилади (ҳар бир кичик гуруҳ ўзлаштиришнинг битта даражасини ишлаб чиқади). Ишларни қуйидаги тартибда бажарадилар: 1. Мақсадни белгилаш учун фан ва мавзуни аниқлайдилар. 2. Машғулот шаклни аниқлайдилар (маъруза, семинар/амалий). 3. Машғулот турини аниқлайдилар (маъруза: кириш, мавзувий, муаммоли ва ҳ.қ.; семинар: билимларни тизимлаштириш/ривожлантириш, мустаҳкамлаш, кўникма ва малакаларни шакллантириш ва ҳ.қ.) 4. Ўқув машғулотини шакли ва тури бўйича мақсадни белгилашни амалга оширадилар. Тавсиялар: 1. “ Билимларни ўзлаштириш ва ўқув фаолиятига даражали ёндашув асосида таълим мақсадларини бирдай қилиш” жадвалидан фойдаланинг. 2. Ишни бажариш вақти -10 дақиқа. 3. Натижалар А4 формат қоғозида расмийлаштирилади. 10www.arxiv.uz

Ўқув топшириғини тақдимот тартиби 1. Биринчи даражадаги мақсадни белгилашни тақдимоти ва муҳокамаси. 2. Иккинчи даражадаги мақсадни белгилашни тақдимоти ва муҳокамаси. 3. Учинчи даражадаги мақсадни белгилашни тақдимоти ва муҳокамаси. 4. Тўртинчи даражадаги мақсадни белгилашни тақдимоти ва муҳокамаси. 11www.arxiv.uz

Мақсадни белгилаш, тест топшириқларини ишлаб чиқиш 12Узлаштириш даражаси Максад Натижа Тест I. Ўқувчиликка оид (таниш бўйича ҳаракатланиши) II. Тартиблиликка оид (алгоритм) (намуна, ўхшашлик бўйича ҳаракатланиш) III. Ижодий фикрловчиликка оид (эвристик) (ҳаракатларни танлаш) IV. Ижодкорликка оид (ҳаракатларни излаш) www.arxiv.uz

132. Талабаларнинг ўқув ютуқларини назорат қилиш Талабаларнинг ўқув ютуқлари назорати - таълим берувчини таълим олувчилар билан қайтар алоқасини, улар томонидан ўқув материалини ўзлаштириш даражаси тўғрисидаги ҳаққоний маълумотни олиш, шунингдек камчилик ва оралиқларни аниқлашни таъминлайди. www.arxiv.uz

14Уч даражали тест топшириқларини ишлаб чиқиш I. Билишликка оид (таниш бўйича ҳаракатланиш) Эслаб қолиш, таниш ва қайта айтиб бериш билан боғлиқ бўлган билимларни текшириш– таълим олувчи ўқув ахборотини муддат, далил, формула, қоида, қонунлар кўринишида эслаши ва қайта тиклаши лозим – 1 та ҳаракат қилинади. Доиранинг майдони формуласини кўрсатинг: А . Б. В . Г . www.arxiv.uz2 2R 2 2 R 2 R R20F 20 1C 3F 3E040B02 09 08 14 21140B160607 08 1C070C 3F 3A 10 2C 06 40 1006 08 41 10

15II. Тартиблиликка оид (алгоритм, (намуна, ўхшашлик бўйича ҳаракатланиш) Амалиётда юзаки шароитларда билимлар (қоида, қонунлар)ни амалий қўллаш кўникмаларини текшириш: таълим олувчи аввал ўрганган намуна бўйича вазифа/топши- риқни бажариши керак- 2 та ҳаракат қилинади. Доира майдонини 2 см радиусли қилиб кўрсатинг: А. 25,12 Б. 6,28 В. 12,56 www.arxiv.uz0F0F 1D 37 1C 31400E020E 0A313E 3F0230 3A 31 2115 08 06 10 1F 08 3F 3A 2C 400E08

16III. Ижодий фикрловчиликка оид (эвристик, (ҳаракатларни танлаш) Мустақил ишлаб чиқилган иш тартиби: мантиқан тузилган, асосланган ўзаро боғлиқ бўлган тўғри хулоса чиқариш орқали бир хил бўлмаган топшириқларни ечиш учун ўзлаштирилган билимларни ўзгартира олиш кўникмаларини текшириш таълим олувчилар берилган топшириқ ва уни ечиш учун маълум бўлган қоидалар асосида мустақил иш тартибини тузиши керак- 3 ва ундан ортиқ ҳаракат қилинади. Ташқи доира майдонини ички доира майдонига нисбатини кўрсатинг: R = 4; r = 2. А. 3:1 Б. 4:1 В. 6:1 Г. 8:1 R r R r www.arxiv.uz0F 36 37 1C3F0230 33 080808 01 13 29 13 09 13 1606 23 4206 3730 1F 06 450846 3A 2C 400E08 41 08080808080808080808080808080808080808080808080808080808080808080808080808080808080808080808080808080808

17IV. Ижодкорликка оид (ҳаракатларни излаш) Топшириқни ечиш бир маъноли тўғри жавобни назарда тутмагани сабабли, ушбу даражада тест назорати ўтказилмайди. www.arxiv.uz0F 16 37 1C 09 1F 12 05

“ Шахс ва жамият” фанидан тест намуналари • 1.Шахснинг таркиб топишига таъсир кўрсатувчи омилларни кўрсатинг. а) идивиднинг генетик хусусиятлари, ижтимоий қуршов ҳамда шахсий тажриба; б) жисмоний қуршов ва маданиятнинг таъсири; в) таълим муассасалари ва оиладаги муҳит; г) тўғри жавоб а ва б. www.arxiv.uz 18

• «Яхшиларга яхшилик килдим, ёмонларга эса ўэ ёмонликларига топширдим. Ким менга дўстлик қилган бўлса дўстлик қадрини унутмадим ва унга мурувват, эҳсон, иззату икром кўрсатдим» ушбу сатрлар кайси алломанинг асаридан олинган? а) Алишер Навоий «Хайрат ул-Аброр»; б) Темурнинг «Темур тузуклари»; в) Саъдий «Гулицон»; г) Фаробий «Фозил одамлар шахри». www.arxiv.uz 19

• Кишилар этник бирлигининг тарихий шакллари ҳамда этник бирликнинг вужудга келиш шартларини кўрсатинг? а) уруғ, қабила ҳамда худуд умумийлиги; б) уруғ, қабила, халқ ва миллат ҳамда худуд умумийлиги, тилларнинг яқинлиги ва ягона хўжалик фаолияти; в) миллий ғурур, миллий ифтихор, миллий хис ва миллий характер; г) тўғри жавоб йўқ. www.arxiv.uz 20

Ўқув топшириғи Билимларни ўзлаштириш ва ўқув фаолиятига даражали ёндашув асосида уч даражали тестларни ишлаб чиқинг. 1. Гуруҳлар ичида кичик уч гуруҳларга бўлинган ҳолда ишлар амалга оширилади. 2. Ҳар бир кичик гуруҳ ўзлаштиришнинг битта даражаси учун тестлар ишлаб чиқадилар ва натижаларни жадвалга киритадилар. 3. Биринчи ва иккинчи гуруҳ 1 ва 2 даражадаги ҳар 3 тури бўйича тестларни ишлаб чиқадилар. Учинчи гуруҳ эса 3 даражадаги 3 та тест ишлаб чиқадилар. Тавсиялар: 1. “Билим, кўникма ва малакаларни муваффақиятли ўзлаштириш тестларини ишлаб чиқиш” (В. Беспалько бўйича) жадвалидан фойдаланинг. 2. Ишни бажариш вақти -10 дақиқа. 3. Натижалар “Мақсадни белгилаш, тест ва тест топшириқларини ишлаб чиқиш” жадвалига киритинг. 21www.arxiv.uz

22Билим, кўникма ва малакаларни муваффақиятли ўзлаштириш тестларини ишлаб чиқиш ( В. Беспалько бўйича) Тест мақсади Тестлар тоифаси ва турлари Хусусиятлари Жавоб лар Тест топшириқларини ифодалаш намуналари Талабалар аввал ўрганган материални танишини текшириш (ўзлаштириш- нинг I даражаси) 1. Таниб олишликка оид топшириқ Бир вақтни ўзида (айтиб бериш учун) топшириқ ва жавобдан иборат бўлади « Ҳа » « Йўқ » … ҳисобланадими? 2. Ажратиб олишликка оид топшириқ Савол ҳамда танлаш учун жавоб вариантларидан иборат бўлади 1) 2) 3) 4) … шулардан қайси бири... тўғрилигини кўрсатинг 3. Таснифлашликка оид топшириқ Мос қисмларни таққослаш топшириқларидан иборат бўлади 1-(а) 2-(в) 3-(б) 4-(г) Мосликларни кўрсатинг (уларнинг тушунчаси ва белгиланиши) www.arxiv.uz

23Ташқи айтиб беришларисиз эсда қолганлар бўйича ўзлаштирил- ган маълумотларн и қайта айтиб бериш ва шулар асосида намунавий топшириқлар ечиш кўникмаларин и текшириш (ўзлаштириш- нинг II даражаси) 1. Қўшимчалар қўйиладиган тестлар Ҳоҳлаган шаклда: оғзаки, белгили, чизмаларда тақдим этилган фикрларни тўлдириш талаб этилади йўқ … (формулани) тўлдиринг, (етишмаётган элементни)... кўрсатинг 2. Тузилишлик (конструкторлик)- ка оид тестлар Эсда қолганларни айтиб беришларсиз қайта такрор тиклашни талаб этади йўқ Бу “ (тушунча / ифодалаш кўрсатилади) нима? ” ... Чизма чизинг … Учун формулани ёзинг 3. Намунавий топшириқлар Маълум бўлган қоидаларни қайта тиклаш ва уни изланаётган натижа учун қўллаш талаб этилади 1) 2) 3) 4) Намунавий топшириқ www.arxiv.uz

24Ижодий фикрлаш кўникмалар ини текшириш (ўзлаштири шнинг III даражаси) Нооддий топшириқлар Намунавий тартиб остидаги топшириқларни охирига етказишда, қўшича маълумотларни қидириш учун, дастлабки шароитларни ўзгартириш талаб этади. 1) 2) 3) 4) Нооддий топшириқлар www.arxiv.uz

Тестларни бажариш натижалари ўқув жараёнида қуйидагича баҳоланади: I даражада - “3” II даражада - “4” III даражада - “5” Агарда ўқув машғулотининг мақсади “...тўғрисида умумий тассавурни шакллантириш” бўлса, ва бунда талаба биринчи даражадаги барча тестларни бажарса талабага қандай баҳо қўйилади? 25www.arxiv.uz

Эслатма: бу баҳолаш тизими жорий, оралиқ ва якуний назоратга мўлжалланган . 26www.arxiv.uz

Похожие

Kaсб таълими жараёнида педагогик технологиялар

Ўқув машғулотларини педагогик технологиялар асосида ташкил этиш амалиёти

Дарсларни технологик ёндашув асосида ташкил этиш, ўқув қўлланмалари ва ўқув-методик мажмуаларни яратиш

Модулли таълим технологиялари

Педагогик технология тараққиёти ва истиқболлари