Дизайн ва эстетик маданият - Основы культурологии - Презентации

Дизайн ва эстетик маданият

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

220.5 KB

РЕЖА : 1. Моддий ишлаб чиқариш соҳасида дизайн ва эстетик маданият 2. Эстетик онг ва эстетик маданиятнинг ижтимоий аҳамияти 3. Техника эстетикаси ва дизайннинг эстетик маданият ривожида тутган ўрни . 4. Фойдаланилган адабиётлар рўйхати

Эстетик фаолият моддий ишлаб чиқаришнинг барча соҳаларини– меҳнат шароитларини ҳам, меҳнат самараларини ҳам қамраб олади. Ишлаб чиқариш мухитининг эстетик жихатларини вужудга келтириш, унга «маънавий қадрият» мақомини бериш дизайн (саноат эстетикаси)га оид расм – чизмалар, моделлар, безаклар воситасида ҳам амалга оширилади. Ҳозирча эстетик адабиётда дизайннинг ягона, ҳаммабоп яхлит коидага айланган илмий таърифи яратилмаган. Лекин, кўпчилик тадқиқотчилар дизайн бадиий – техник фаолият туридир, деб қарашга моилдир. Моддий ишлаб чиқариш соҳасида дизайн ва эстетик маданият

Дизайнда муҳандислик, илмий ва бадиий фаолият қоришиқ ҳолда намоён бўлади, лекин дизайн уларнинг бирортасига айланиб қолмади.Дизайн саноатни лойиҳалаш ва ишлаб чиқаришни уюштиришда нарсалар – чизмалар, расмлар, моделларнинг мақсадга мувофиқлигини технологик фойдалилигини ҳисобга олиш фаолиятининг ажралмас қисмидир. Дизайн санъатдан бахра олади. Санъат билан дизайн ўртасида умумийлик бўлса–да, улар эстетик фаолиятнинг икки ҳар хил турларидир.Санъат, аввало маънавий ишлаб чиқариш тури, онг ва билиш соҳасидир.Дизайн эса моддий – амалий турига киради. Санъат билан дизайн ўртасидаги фарқ ҳакида гапирганда, санъат асари қайси моддий тизимга мансублигидан, қайси муҳитдан вужудга Келганлигидан қатъий назар, мустақил қийматга эга эканини таъкидлаш керак.. Дизайн махсулоти эса нарсалар тизимининг ажралмас қисми бўлиб, ундан ташқари амал қила олмайди Дизайн ...

Эстетик маданият илмий ижоднинг ҳам эстетик томонини ташкил қилади. Лекин, эстетик омиллар илмий ижодга таркибан хос бўлиб, унга ёрдамчи омил вазифасини ўтайди. Жуда кўп илмий тадқиқотлар ва атоқли олимлар гувоҳлик беришларича, олимнинг салоҳияти, ижодий мехнати натижалари ва самарадорлиги унинг эстетик маданияти даражасига бевосита боғлиқ экан. Олимнинг эстетик маданияти деганда унинг эстетик хис – туйғуси, илмий фарази, илмий фаҳм – фаросат (интуиция) кўргазмали рамзий тасаввурларни ҳосил қилиш қобилияти, тафаккурининг ўзига хос тасвирий умумлаштиришларга мойиллигини тушунамиз. Эстетик маданият ...

Эстетик онг объект дунёга нисбатан бўлганинсон эстетик муносабатининг субъектив томонидир. У – маънавий-руҳий вокеа-ҳодисалар мажмуи бўлиб, улар ижтимоий хаёт заминида вужудга келадиган эстетик ҳис, эстетик дид, эстетик фикр, орзу, қараш, назария тизимини англатади. Эстетик онг жамият ҳаётида гурухий манфаатлар ифодаси тарзида намоён бўлади. Эстетик онгнинг мустақил кўринишларидан бири ворисийликдир. Ворисийлик деганда ўтмишдаги эстетик қарашлар, ғоялар, назариялардаги истиқбол тараққиётининг янги шарт – шароитларини, мақсад – манфаатларига хизмат қиладиган бойликларни асрашни, уларни муайян даврга сингдиришни тушунамиз .Эстетик онг ва эстетик маданиятнинг ижтимоий а ҳ амияти.

Эстетик онг жамият хаётида муҳим ўрин эгаллайди. Жамият ҳаётига таъсир кўрсатади. Моддий ишлаб чиқаришнинг барча сохаларига, сиёсат, одоб – ахлоқ, дин, фалсафа, фан сохаларига ҳам таъсир кўрсатади. Эстетик онгнинг ижтимоий онг ва якка одам онги кўринишлари бир – биридан фарқ қилади. Улар субъекти, мазмуни жиҳатдан фарқланади. Якка одам ижтимоий онги онг шакли заминида вужудга келади. Ижтимоий онг айрим одамларнинг эстетик ҳислари, диди, орзулари ва қарашларини умумлаштиради .Эстетик онг

Жамиятнинг эстетик онги таркибий кисмлари1 Эстетик ҳис – туйғулари эстетик дид Эстетик орзу Эстетик қарашлар ва назариялар2 3 4

Энди мавзунинг моҳиятини англатадиган «техника эстетикаси» ва «эстетик маданият» ибораларига тўхталамиз. Нафосатшунослик тарихида биринчи ибора тарафдорлари кўпчиликни ташкил этади. Лекин, юқорида айтиб ўтганимиздек, техника эстетикаси эстетик маданият юксак даражада ривожлангандагина ўзини тўла намоён этади. Ҳозирги пайтда техника нафосатшунослиги ва унинг амалиётдаги соҳаси дизайн, атроф-муҳитни гўзаллаштириш, табиатдаги нафосат борасидаги муаммолар ҳам фикримизнинг яққол исботидир. Зеро бугунги кунда инсон ўзини ўраб турган барча нарса-ҳодисаларнинг гўзал бўлишини, ҳар қадамда нафосатни ҳис этишни истайди: биз тақиб юрган соат, биз кийган кийим, биз ҳайдаётган машина, биз учадиган тайёра, биз яшаётган уй, биз меҳнат қиладиган ишхона, биз юргизаётган дастгоҳ, биз ёзаётган қалам, биз дам оладиган томошабоғлар–ҳаммасидан нафис бир руҳ уфуриб туриши лозим. Техника эстетикаси ва дизайнннинг эстетик маданият ривожида тутган ўрни

Ўзбекистонда барпо этилаётган жамиятнинг иқтисодий асоси ижтимоий йўналтирилган бозор иқтисодиётидир. Бугунги кунда тардбиркорлик фаолиятини эркинлаштириш учун иқтисодий, ҳуқуқий шарт-шароит ва кафолатлар яратилди. Мулкдорлар синфини шакллантириш, уларнинг уқуқини мустаҳкамлаш, нуфузини ошириш борасида талайгина ишлар амалга оширилди. Бундан ташқари, меҳнатнинг маҳсули гўзаллик сифатида идрок этилиши учун меҳнаткаш томонидан ишлаб чиқарилган маҳсулотлар аввало, истеъмолчининг дидига мос келиши, унинг эҳтиёжини қондириши лозим. Бунинг учун эса маҳсулот ишлаб чиқарувчи тадбиркор ҳам муайян эстетик билимга, эстетик дидга эга бўлиши, истеъмолчининг нафақат моддий балки маънавий-эстетик эҳтиёжи билан ҳисоблашмоғи талаб этилади. Холбуки, бусиз меҳнаткаш ўз меҳнатининг маҳсулигагўзалликни сингдира олмайди. Зотан, «Маҳорат, тажриба, уддабуронлик, мақсадли йўналтирилган ихтиёрийлик: мана шулар ижодий меҳнат гўзаллигининг муҳим манбаидир» Хулоса

Каримов И.А. Истиқлол ва маънавият. Т., Ў збекистон 1994й. Кожинов В. Санъат турлари. Т., 1962. Умаров Э. Эстетика. Т., Ў збекистон 1995. Эстетика. Словарь. М.., Политиздан 1989. Абдуллаев А. Жажда прекрасного. КИЖИ. «Правда востока» Т.., 1984. Қўшжонов И. Адабиёт ва эстетика. Т.., 1981й. А. Шер, В. Нусанов Эстетика. Т.., 2010й. ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР РЎЙХАТИ

ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН РАХМАТ!!!

Похожие

Эстетик онг ва эстетик фаолият эстетиканинг асосий тушунчалари

Маънавий кадриятлар ва уларнинг узаро муносабатлари

Маънавият ва маърифат сиёсий барқарорликни таъминлашнинг омили сифатида

Глобаллашув ва маънавий таҳдидлар

Ўзбекистон Республикаси Президенти И.Каримовнинг “Юксак маънавият енгилмас куч” асарида маънавий-ахлоқий ғояларнинг ифодаланиши