Diniy madaniy an’analarning ahamiyati - Основы культурологии - Презентации

Diniy madaniy an’analarning ahamiyati

Загружено в:

04.07.2024

Скачано:

0

Размер:

4197.9609375 KB

MAVZU: Diniy madaniy an’analarning ahamiyati

Reja :  Milliy madaniyatlarning diniy madaniyat shakllanishidagi roli.  O‘zbekistonda diniy madaniyatni rivojlanish tarixi va hozirgi davrdagi ahamiyati.  Diniy urf odatlarnnig shaxs dunyoqarashi va tafakkuriga ta’siri.  Diniy madaniy an’analarnnig ahamiyati va ularning o‘zaro ta’siri.

Tayanch tushunchalar Milliy madaniyat, an’ana, urf-odat, Qur’on va hadis, Islom. ADABIYOTLAR: 1.A Ochildiyev. Dinshunoslik asoslari T.2013. 2.A.Mo`minov . Dinshunoslik. Toshkent . 2004 3.X.Yo`ldoshov. Dinshunoslik.(ma`ruza matnlari) 2000 4.Xusanov. S. Dinshunoslik. (o`quv- uslubiy qo`llanma.) Toshkent 2005 5.S.Jabborov. Jahon dinlari tarixi. 2002

Mavzu shiori Ilm- mol-dunyodan ko‘ra yaxshiroqdir. Chunki, ilming seni asraydi, mol-dunyoni esa sen asrashing kerak bo‘ladi. Mol- dunyo sarf qilinsa kamayadi, ilm esa o‘zgalarga o‘rgatish bilan yanada ziyoda bo‘laveradi. Ali ibn Abu Tolib

Ma'lumki, bizning qadimiy va saxovatli zaminimizda ko‘p asrlar davomida turli millat va elat, madaniyat va din vakillari tinch-totuv yashab kelganlar. Mehmondo‘stlik, ezgulik, qalb saxovati va tom ma'nodagi bag‘rikenglik bizning xalqimizga doimo xos bo‘lgan va uning mentaliteti asosini tashkil etadi. Shavkat Mirziyoyev

2019 – 2020 yillarda Oʻzbekiston Respublikasida milliy madaniyatni yanada rivojlantirish konsepsiyasini amalga oshirish boʻyicha “yoʻl xaritasi”Madaniyat tushunchasini har bir inson o’zining dunyo qarashi, tafakkuri doirasida anglaydi va talqin qiladi, shunday bo’lsa-da, ko’pchilik tomonidan e’tirof etilgan tarifini keltirib o’tishni joiz deb o’yladim. Madaniyat insonning hayot-faoliyati davomida yaratilgan ma’naviy qadriyat, uning shaxs sifatida shakllanishida va kamol topishida asosiy omil bo’lgan ijtimoiy hodisadir. Milliy madaniyat - millatning butun bir xalqning tarixini, asrlar davomidagi turmush tarzi, ilimiy, ma’naviy va moddiy salohiyatini belgilab beruvchi birlamchi hodisa. Qisqa qilib aytganda millatning jahon sahnasidagi in’ikosi desak to’g’ri deb o’ylayman. Milliy madaniyat haqida so’zlar ekanmiz millatimiz, milliy madaniyatimiz haqida har qancha g’urur va iftixor bilan so’zlashdan to’xtamasak bo’ladi.

8 Zardushtiylikning axloqiy-falsafiy ta’limoti Ezgu fikr Ezgu so’z Ezgu amal0B 21 21 21

To‘g‘rilik, rostgo‘ylik, poklik, halollik, ezgulik, yaxshilik, saxovat, do‘stlik, birodarlik, o‘zaro totuvlik, hamjihatlik, tinchlik osoyishtalik dini . Islom

Islom davri diniy madaniyat yo‘nalishlariHadisshunoslik Tasavvuf Islom me’morchiligi Kalom ilmiShariat ilmi

Islom dinida ko‘plab marosimlar mavjud bo‘lib, ular mazmuniga ko‘ra shodiyona yoki marsiyaviy harakterga ega bo‘ladi hamda majburiy va majburiy bo‘lmagan guruhlarga ajratiladi . .

TARIXGA NAZAR Islom olamida qiyosiy dinshunoslik sohasida ham salmoqli ishlar qilingan. Ulardan: Abu Rayhon Beruniyning «Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar», Ibn Nadimning «Ko‘rsatkich», Muhammad ibn Huzaylning «Majusiylik va ko‘pxudolik kitobi», Abul-Abbos ibn Muhammad Saraxsiyning «Sobiiylarning mazhablari vasfi haqida risola», Abu Zayd Balxiyning «Dinlar shariatlari kitobi» asarlarini sanab o‘tish mumkin.

Ислом динидаги aсосий байрамларИйди Рамозон Ийди Қурбон Лайлатул қадр Мавлуд ан Наби

 Hayit kunlari odamlar orasida gina va kuduratlar unutiladi. Kambag‘al, beva- bechoralar, yetim-yesirlarga, gadolarga hayitlik, hayriya va sadaqalar berish savob hisoblanadi. O‘tganlarning ruhiga duoi-fotiha qilinadi.

An'ana Odat Marosim Urf Madaniyat

Inson hayotida bo‘lib o‘tayotgan muhim voqeani nishonlash jarayonida an'ana ham, odat ham, marosim ham mujassamlashadi. An'ana, odat va marosim bir-biri bilan bevosita bog‘liq hodisalar hisoblanadi. Odat - ma'lum sharoit ta'sirida vujudga kelib, kishining fe'l-atvorida mustahkamlanib qolgan va keyinchalik o‘z-o‘zidan beixtiyor bajariladigan harakat ma'nosini bildiradi. Marosim - inson hayotidagimuhim voqealarni nishonlashga qaratilgan, rasmiy va ruhiy ko‘tarinkilik vaziyatda o‘tadigan, umum qabul qilgan tartib-qoidalarga amal qilinadigan tadbir sanaladi. Urf-odat - kishilarning turmushiga singib ketgan, ma'lum muddatda takrorlanib turuvchi xatti-harakat, ko‘pchilik tomonidan qabul qilingan xulq-atvor qoidalari ko‘nikmasidir.

Ba'zi holatlarda «an'ana», «odat» va «marosim» tushuncha-lari alohida ishlatilsa, ular mavhum ma'noni anglatishi ham mumkin. Bunday paytda ularga aniqlovchi so‘zlar qo‘shilib, masalan, «an'anaviy bayram», «an'anaviy festival», «an'anaviy kecha» yoki «mukofotlash maro-simi», «to‘y marosimi», «pensiyaga kuzatish marosimi» tarzida qo‘llaniladi.

Musulmonlarning ilm istab qilgan sa'y- harakatlari tufayli dunyoda birinchi to‘laqonli universitetlarga asos solindi. Tunisda «Zaytuna» 732-yilda, Bog‘dodda «Bayt ul-hikma» 829-yilda, Fesda (Marokash) «Qaroviyun» 859-yilda, Qohirada «al-Azhar» 970-yilda, Xorazmda Ma'mun akademiyasi 1004-yilda tashkil etilgan. Zaytuna universiteti Al-Azhar universiteti Qaroviyun universiteti

Musulmon olamidagi bu ilm dargohlarining aksariyati ming yildan ortiq faoliyat ko‘rsatmoqda.Ma’mun akademiyasi Bayt-ul Hikma akademiyasi

1995-yil oktabr oyida Toshkent shahrida «Bir samo ostida» shiori bilan xalqaro musulmon- xristian konferensiyasi, 1996-yil noyabrda Rus pravoslav cherkovi Toshkent va Markaziy Osiyo yeparxiyasining 125 yilligi tantanalari o‘tkazildi .TARIXGA NAZAR

Диннинг моҳияти турлича изоҳлансада, унинг асосида ишонч, эътиқод туйғуси ётади. Зеро бундай туйғудан маҳрум халқ, одам йўқ. Ҳеч бир халқ динсиз, эътиқодсиз, бирон-бир нарсага ишончсиз яшай олмайди.

Qushlar kabi havoda uchishni o‘rgandik. Baliqlar kabi dengizlarda suzishni o‘rgandik. Lekin hozirgacha yer yuzida aka-ukadik yashashni o‘rganmadik. Martin Lyuter KingBizning tajribamiz shuni ko‘rsatmoqdaki, birinchi galda yoshlarni ilm-ma'rifatga o‘rgatish, ularga islom dinining insonparvarlik mohiyati, islom madaniyatining asl qadriyatlarini yetkazish ekstremizmga qarshi kurashishning eng samarali vositasi hisoblanadi. Bu borada biz Samarqandda Imom Buxoriy xalqaro ilmiy- tadqiqot markazi va Toshkentda Islom sivilizatsiyasi markazini tashkil etishga qaror qildik. Shavkat Mirziyoyev

Diniy ekstremizm - mutaassiblik va murosasizlikdir. .

 Қурқитиш ва жангарилик ғояларни тарқатиш -террорчиларнинг ишлатаётган асосий усулларидир

 Aqiqa (arabcha) – “chaqaloq sochini olish, qurbonlik so‘yish” – musulmon oilalarida yangi tug‘ilgan bolaga ism qo‘yish va “qorin sochi” (bolaning tug‘ilgandagi sochi)ga qaychi urish bilan bog‘liq odat.

Markaziy Osiyoda islom dini e’tiqod sifatida kirib kelgan dastlabki davrlardan boshlab tashkil etilgan maktab, madrasa va diniy ta’lim muasasalari diniy maqsadda tuzilgan bo‘lishiga qaramay, jamiyat ma’naviy mada-niyatining tarkibiy qismi sifa-tida dunyoviy bilimlarning rivojlanishiga ham yo‘l ochgan . .

Din va diniy e’tiqod insonning ruhiy ehtiyojlarini qondirsa, ilm, fan, kashfi-yotlar asosan odamlarning ijtimoiy-iqtisodiy ehti-yojlarini qondirishga qara- tilgan bo‘ladi .

Xulosa  Yoshlarimiz shuni yodda tutishlari kerakki, biz buyuk ajdodlarimiz bilan faxrlanamiz, g‘ururlanamiz. Ayni vaqtda faqat g‘ururlanishning o‘zi yetarli emas, kelinglar, o‘zimiz ham, xuddi ular kabi, mana shu bebaho merosga o‘z hissamizni qo‘shaylik!

Agar temir ishlatilmasa, zanglaydi. Agar suv harakatlanib turmasa, ayniydi. Agar kishi fikrlamasa, aqlda ham shunday holat yuz beradi. Leonardo Da Vinchi

Похожие

Ilk diniy e'tiqodlar

Diniy bag`rikenglik

Diniy fanatizm va dindorlik

Diniy ekstremizm va ularning faoliyati

Arablar, Islom va diniy ekstremizm