Kimyoviy destruksiya - Химия - Презентации

Kimyoviy destruksiya

Загружено в:

17.05.2023

Скачано:

0

Размер:

24115 KB

Kimyoviy destruksiya

Polimerlar vaqt o'tishi bilan Polimerlar vaqt o'tishi bilan ishlatiladimi, ishlatilmaydimi bari-bir ishlatiladimi, ishlatilmaydimi bari-bir qariydi, xossalari yomonlashadi, ya’ni qariydi, xossalari yomonlashadi, ya’ni rangi o‘zgaradi, qiyshayadi, yoriladi rangi o‘zgaradi, qiyshayadi, yoriladi va h.k., buning sababi fizikaviy yoki va h.k., buning sababi fizikaviy yoki kimyoviy, kkimyoviy, k оо ‘pincha esa ham fizikaviy ‘pincha esa ham fizikaviy ham kimyoviy jarayonlarning sodir ham kimyoviy jarayonlarning sodir bo’lishidir.bo’lishidir.

Fizikaviy jarayonlarga polimerlarning o‘z- o‘zidan kristallanishi yoki tarkibidagi plastifikator va boshqa qo'shilmalarning ajralishi- "terlashi" kiradi. Ammo kimyoviy jarayonlar polimer modda va materiallarni tez qaritadi. Ular ichida strukturlanish va destraksiya jarayonlari katta rol o ‘ynaydi. Makromolekulalar zanjirining uzilishi yoki parchalanishi, yon o ‘rinbosarlarning uzilishi yoki parchalanishi polimeming destruksiyasi deyiladi.

Destruksiya qanday ta’sirlar natijasida sodir bo‘layotganiga qarab, quyidagi turlarga bo‘linadi: 1.Kimyoviy destruksiya – suv, kislota, tuz, kislorod, peroksid va boshqalar: 2. Fizikaviy destruksiya – issiqlik, yorug‘lik, radiatsiya, ultratovush: 3. Biologik destruksiya – chirish va xakozolar.

• Destruksiya ikkita katta fizikaviy va kimyoviy sinfga bo’linadi. Issiqlik, quyosh nuri, yuqori energiyali nurlanishlar va mexanik ta’sirlar ishtirokida boradigan jarayonlar fizikaviy destruksiya deyiladi. Ta’sirga ko‘ra u termo-, fotokimyoviy, radiatsion va mexanokimyoviy destruksiyalarga ajratiladi deb ataladi.

Polimerlarning kimyoviy destruksiyasi.  Kimyoviy moddalar (kislota, ishqor, suv, kislorod) ta’sirida boradigan jarayonlar kimyoviy destruksiya deyiladi. Real sharoitda polimerlarning qarishi ko‘pincha bir necha omillarning ta'sirida sodir bo’ladi.

• Kimyoviy destruksiya asosan qutbli reagentlar ta’sirida boradi. U reagentlarning belgilariga qarab gidroliz, alkogoliz, aminoliz, asidoliz, va hokozalarga bo’linadi.Gidroliz eng ko’p tarqalgan kimyoviy destruksiyaning bir turidir.

Geterozanjirli makromolekulalarda boradigan destruktiv jarayonlar ancha yaxshi o‘rganilgan. Odatda bunday zanjirda yuqoridagi faktorlar ta’sirida zanjir uglerod- geteratom bog‘i bo‘yicha uziladi va natijada monomer xosil bo‘ladi. Bunday reaksiyalar mos ravishda gedromeralkogoliz, atsidoliz va xakozolar deb yuritiladi.

Kimyoviy destruksiya Polimerlarning kimyoviy destruksiyasi odatda katalizator ishtirokida turli muxitda sodir bo‘ladi. Agar muxit sifatlaridan foydalanilsa gidroliz, spirtli muxitda olib borilsa alkogoliz, kislotali muxitda borsa atsidoliz deb ataladi.

Polimerlarning kimyoviy desrtuksiyasi . Polimerlarning kimyoviy destruksiyasi katalizator ishtirokida polyar suyuqliklarda olib boriladi.Agar muhit sifatida suvdan foydalanilsa u holda bu jarayon gidrolitik destruksiya yoki gidroliz deb ataladi.Agar reaksiya spirtli muhitda olib borilsa u holda jarayon alkagoliz deb ataladi.

Kislotali muhitdagi kimyoviy destruksiyada eritmadagi proton sellyuloza makromolekulasi bo‘g ‘inlari orasidagi glikozid bog‘ kislorodiga birikib glikozid bogii makromolekulani uzadi:

Sellyulozaning destruksiyasi: Sellyuloza qattiq tolasimon modda bo‘lib, kimyoviy jihatdan uning tola va zarrachalari polisaxaridlarga kiradi. Stereoregulyar tuzilishga ega va o‘zaro juda kuchli vodorod bog‘lari bilan bog‘langan makromolekulalari morfologiyasi bo‘yicha kristall polimerlarga kiradi. U har xil ta’sirlarga ayniqsa, kimyoviy destruksiyaga oson uchraydi, ya’ni sellyuloza asosidagi material va buyumlarni ishlatish sharoitini bilish va tanlash hamda sellyuloza tutgan qoldiq xom ashyoni qayta ishlab foydali modda, material va buyumlar olish uchun ishlatiladi. Kislorodsiz muhitda (vakuum, inert gaz) termik desruksiya (piroliz)ga uchratilsa sellyuloza va uning hosilalari 120°C dan boshlab parchalana boshlaydi. Gazsimon va quyimolekulali suyuq moddalardan tashqari 150-250°C da quyuq yog’simon levoglyukozan nomli modda ham (40-45 %) hosil bo'ladi.

Oksidlanish destruksiyasi. Barcha yuqori molekulyar birikmalar oksidlanish destruksiyaga uchraydi.Oksidlanish destruksiyaning mexanizmi kimyoviy destruksiya mexanizmidan farq qiladi. Oksidlanish destruksiyada polimer asosiy zanjirining uzilishi bilan birga funksional gruppalar ham oksidlanadi.Oksidlanish destruksiyaning tezligi polimer tuzilishiga bog’liq.

Похожие

Kimyoviy qonunlar

Kimyoviy elementlar

Kobalt kimyoviy brikmalari

Bijg’ishning kimyoviy reaksiyalari

Kimyoviy muvozanat 2