Basketbol - Физическая культура - Презентации

Basketbol

Загружено в:

05.02.2024

Скачано:

0

Размер:

552 KB

 1. Basketbol o’yinining kelib chiqish tarixi.1. Basketbol o’yinining kelib chiqish tarixi.  2. Basketbol o’yining qonun qoidalari.2. Basketbol o’yining qonun qoidalari.  3. O’yinchilarning tarkibi3. O’yinchilarning tarkibi  4. Basketbol o’yinining yulduzlari.4. Basketbol o’yinining yulduzlari.

 BasketbolBasketbol — inglizcha — inglizcha basketball soʻzida olingan basketball soʻzida olingan (basket — (basket — savat,savat, ball — toʻp) ball — toʻp) boʻlib, har birida beshtadan boʻlib, har birida beshtadan oʻyinchi ishtirok etadigan oʻyinchi ishtirok etadigan jamoaviy sport turidir. Uyindan jamoaviy sport turidir. Uyindan bosh maqsad — toʻpni qoʻl bosh maqsad — toʻpni qoʻl bilan oʻynagan xolda 3,05 m bilan oʻynagan xolda 3,05 m balandlikdagi shitga balandlikdagi shitga mustaxkamlangan savatga mustaxkamlangan savatga tushirib, imkon qadar koʻproq tushirib, imkon qadar koʻproq ochko olish. Xar bir jamoada ochko olish. Xar bir jamoada beshtadan oʻyinchi ishtirok beshtadan oʻyinchi ishtirok etadi.etadi.

 Basketbolning vatani Basketbolning vatani AQShAQSh ,, uning «otasi» esa uning «otasi» esa JamesJames NaismithNaismith hisoblanadi. Oʻyin hisoblanadi. Oʻyin XIX asr oxirida paydo XIX asr oxirida paydo boʻlgan. Springfild xalqaro boʻlgan. Springfild xalqaro mashgulotlar maktabining mashgulotlar maktabining jismoniy tarbiya oʻqituvchisi, jismoniy tarbiya oʻqituvchisi, bir paytlar ajoyib regbichi va bir paytlar ajoyib regbichi va gimnastikachi boʻlgan James gimnastikachi boʻlgan James Naismith (1861-yil Naismith (1861-yil tug'ilgan — 1932-yil vafot tug'ilgan — 1932-yil vafot etgan) talabalarning qishki etgan) talabalarning qishki paytda jismonan yanada paytda jismonan yanada koʻproq chiniqtirish koʻproq chiniqtirish maqsadida zalda toʻp bilan maqsadida zalda toʻp bilan oʻynaladigan yangi oʻyin oʻynaladigan yangi oʻyin oʻylab topdi. oʻylab topdi.

 U toʻpni tashlash orqali talabalarning merganligini U toʻpni tashlash orqali talabalarning merganligini tekshirib koʻrish uchun qorovuldan ikki boʻsh quti tekshirib koʻrish uchun qorovuldan ikki boʻsh quti keltirishni iltimos qildi. Quti topa olmagan qorovul keltirishni iltimos qildi. Quti topa olmagan qorovul meva solinadigan savat keltirdi. Savatlarni balandligi meva solinadigan savat keltirdi. Savatlarni balandligi 3,05 m bulgan zalning ikki tomonidagi balkonga 3,05 m bulgan zalning ikki tomonidagi balkonga oʻrnashtirdi. Soʻrnashtirdi. S hh u tariqa basketbol vujudga keldi. u tariqa basketbol vujudga keldi. Neysmit yangi oʻyinning qoidalarini ishlab chiqdi va Neysmit yangi oʻyinning qoidalarini ishlab chiqdi va 1891 yilning 21 dekabrda 1891 yilning 21 dekabrda SpringfildSpringfild maktabining zalida maktabining zalida birinchi basketbol uchrashuvi oʻtkazildi. birinchi basketbol uchrashuvi oʻtkazildi.

 Guruxda 18 talaba mavjud Guruxda 18 talaba mavjud edi. Uyinda xar biri 9 edi. Uyinda xar biri 9 kishidan iborat 2 jamoa kishidan iborat 2 jamoa ishtirok etdi. Basketbolning ishtirok etdi. Basketbolning dastlabki qoidalari 13 dastlabki qoidalari 13 qismdan iborat edi va qismdan iborat edi va ulardan baʼzilari ulardan baʼzilari xozirgacha saqlanib xozirgacha saqlanib qolingan. 1893 yilda qolingan. 1893 yilda savatlarni toʻrli temir savatlarni toʻrli temir aylana bilan almashtirishdi. aylana bilan almashtirishdi. 1895 yilda esa ular 1895 yilda esa ular shitlarga oʻrnatildi. Oradan shitlarga oʻrnatildi. Oradan 2 yil oʻtgach, xar bir 2 yil oʻtgach, xar bir jamoada 5 kishidan jamoada 5 kishidan maydonga tushadigan maydonga tushadigan boʻlishdi. boʻlishdi.

 Markaziy o’yinchi qoida tariqasida juda ham baland Markaziy o’yinchi qoida tariqasida juda ham baland bo’yli bo’ladi. U koptokni birinchi irg’itilgandayoq bo’yli bo’ladi. U koptokni birinchi irg’itilgandayoq jamoadoshlariga uzatishni bilishi kerak. Uning bo’yi jamoadoshlariga uzatishni bilishi kerak. Uning bo’yi jamoaga shunday yordam berishi kerakki, ya’ni jamoaga shunday yordam berishi kerakki, ya’ni koptok noaniq irg’itilgandan keyin halqaga yoki koptok noaniq irg’itilgandan keyin halqaga yoki shitga urilib qaytganida, uni o’z nazar doirasida shitga urilib qaytganida, uni o’z nazar doirasida tutishi kerak.tutishi kerak.

 Himoyachilar raqib hujumchilariga ochko Himoyachilar raqib hujumchilariga ochko yutishlariga har qanaqasiga xalaqit berishlari kerak. yutishlariga har qanaqasiga xalaqit berishlari kerak. Shu bois ular harakatchan, ayyor bo’lishlari va Shu bois ular harakatchan, ayyor bo’lishlari va shuning barobarida o’z jamodarining hujumlarida shuning barobarida o’z jamodarining hujumlarida ishtirok etishga ham ulgurishlari lozim.ishtirok etishga ham ulgurishlari lozim.  Basketbol to’pining aylanasi 68-73sm, og’irligi Basketbol to’pining aylanasi 68-73sm, og’irligi 600-650 gr ga teng.600-650 gr ga teng.  O’zbekiston sportchilarining orasida birinchi O’zbekiston sportchilarining orasida birinchi olimpiya o’yinlari chempioni bo’lganlar.olimpiya o’yinlari chempioni bo’lganlar.  Erkaklar o’rtasida Alijon Jarmuxamedov Ayollar Erkaklar o’rtasida Alijon Jarmuxamedov Ayollar o’rtasida Tatyana Tarnikidi.o’rtasida Tatyana Tarnikidi.  Eng nomdor sportchimizdan Ravilya Salimova Eng nomdor sportchimizdan Ravilya Salimova uch karra Jahon va olti karra Yevropa chempioni uch karra Jahon va olti karra Yevropa chempioni unvoniga sazovor bo’lganunvoniga sazovor bo’lgan

 1893 yilda frantsiyalik Mel 1893 yilda frantsiyalik Mel Ridu Springfild kollejini Ridu Springfild kollejini bitirgach, vataniga qaytdi bitirgach, vataniga qaytdi va xamyurtlarini yangi oʻyin va xamyurtlarini yangi oʻyin bilan tanishtirdi. SHu tariqa bilan tanishtirdi. SHu tariqa basketbol butun basketbol butun Yevropaga tarqala Yevropaga tarqala boshladi. 1894 yilda esa boshladi. 1894 yilda esa Bob Geyli xitoyliklarni, Bob Geyli xitoyliklarni, Dunkan Petton esa Dunkan Petton esa xindlarni basketbol bilan xindlarni basketbol bilan tanishtirdi. 1927 yilning tanishtirdi. 1927 yilning sentyabrda Jeneva sentyabrda Jeneva jismoniya tarbiya maktabi jismoniya tarbiya maktabi ochildi va Springfild kolleji ochildi va Springfild kolleji oʻqituvchisi doktor Elmer oʻqituvchisi doktor Elmer Beri maktab direktorii etib Beri maktab direktorii etib tayinlandi. tayinlandi.

 Ushbu maktab bitiruvchilari tufayli basketbol Latviya, Litva, Ushbu maktab bitiruvchilari tufayli basketbol Latviya, Litva, Italiya, Frantsiya, CHexoslavakiyada ommaviylashib ketdi. Italiya, Frantsiya, CHexoslavakiyada ommaviylashib ketdi. Koʻpgina mamlakatlarda basketbol assotsiatsiyalari tashkil Koʻpgina mamlakatlarda basketbol assotsiatsiyalari tashkil topdi. 1932 yil 18 iyunda Jenevada milliy basketbol topdi. 1932 yil 18 iyunda Jenevada milliy basketbol assotsiatsiyalarining dastlabki xalqaro konferentsiyasi assotsiatsiyalarining dastlabki xalqaro konferentsiyasi oʻtkazildi va unda Xalqaro Basketbol Federatsiyasi (FIBA) oʻtkazildi va unda Xalqaro Basketbol Federatsiyasi (FIBA) tashkil etildi. 1999 yilga kelib FIBAga aʼzo davlatlar soni 180 tashkil etildi. 1999 yilga kelib FIBAga aʼzo davlatlar soni 180 dan oshib ketdi. 1936 yilgi Berlin Olimpiadasidan boshlab dan oshib ketdi. 1936 yilgi Berlin Olimpiadasidan boshlab basketbol Olimpiadalar dasturidan oʻrin oldi. basketbol Olimpiadalar dasturidan oʻrin oldi.

 1935 yildan Yevropa, 1950 1935 yildan Yevropa, 1950 yildan boshlab jayildan boshlab ja hh on on chempionatlari oʻtkazilib chempionatlari oʻtkazilib kelinmoqda. Ayollar basketboli kelinmoqda. Ayollar basketboli esa 1976 yili Monrealdagi esa 1976 yili Monrealdagi Olimpiadada debyutini Olimpiadada debyutini nishonladi. AQSH t/j nishonladi. AQSH t/j dunyodagi eng kuchli dunyodagi eng kuchli basketbol jamoasi xisoblanadi. basketbol jamoasi xisoblanadi. Jaxondagi eng kuchli Jaxondagi eng kuchli basketbol ligasi xam Milliy basketbol ligasi xam Milliy Basketbol Assotsiatsiyasi Basketbol Assotsiatsiyasi (MBA)dir. Liganing nomdor (MBA)dir. Liganing nomdor professional basketbolchilari professional basketbolchilari 1992 yilgi Olimpiadadan 1992 yilgi Olimpiadadan boshlab AQSH t/j sharafini boshlab AQSH t/j sharafini yirik musobaqalarda xam yirik musobaqalarda xam ximoya qilib kelmoqda. ximoya qilib kelmoqda.

 Olimpiada oʻyinlari basketbol turnirida eng koʻp AQSH t/j Olimpiada oʻyinlari basketbol turnirida eng koʻp AQSH t/j golib chiqqan — 12 marta, Faqatgina SSSR 2 marta (1972, golib chiqqan — 12 marta, Faqatgina SSSR 2 marta (1972, 1988), Yugoslaviya (1980) va Argentina (2004) Olimpiada 1988), Yugoslaviya (1980) va Argentina (2004) Olimpiada chempioni nomini tortib olgan. Basketbol tarixidagi eng chempioni nomini tortib olgan. Basketbol tarixidagi eng buyuk oʻyinchilar AQSHlik Karim Abduljabbar, Lerri Berd, buyuk oʻyinchilar AQSHlik Karim Abduljabbar, Lerri Berd, Medjik Djonson, Uilt CHemberlen, Uilyam Rassel, Maykl Medjik Djonson, Uilt CHemberlen, Uilyam Rassel, Maykl Jordon xisoblanishadi. Zamonaviy basketbol yulduzlaridan Jordon xisoblanishadi. Zamonaviy basketbol yulduzlaridan SHakil Oʻnil, Kobi Brayant, Tim Dankan, Alen Ayverson, SHakil Oʻnil, Kobi Brayant, Tim Dankan, Alen Ayverson, Lebron Djeymslarni eʼtirof etish mumkin. Lebron Djeymslarni eʼtirof etish mumkin.

 Yevropa basketboli Yevropa basketboli yulduzlaridan rossiyalik yulduzlaridan rossiyalik Andrey Kirilenko, Andrey Kirilenko, germaniyalik Dirk germaniyalik Dirk Novitski, ispaniyalik Pou Novitski, ispaniyalik Pou Gazol, serbiyalik Gazol, serbiyalik Predrag Stoyakovich va Predrag Stoyakovich va frantsiyalik Toni frantsiyalik Toni Parkerlarni eʼtirof etish Parkerlarni eʼtirof etish mumkin. SHuningdek mumkin. SHuningdek xitoylik Yao Min va xitoylik Yao Min va argentinalik Emmanuel argentinalik Emmanuel Jinobili xam Dune Jinobili xam Dune basketbol ixlosmandlari basketbol ixlosmandlari orasida katta nufuzga orasida katta nufuzga egaega

Похожие

Basketbol tarixi

Basketbol 3

Basketbol o'yinida harakatlanish va to'pni boshqarishning texnik usullarini o'rgatish

Jismoniy tarbiya bo'yicha dars konspektini tuzish uslubiyati

Jismoniy sifatlar