Auditorlik tekshiruvi vaqtida ichki nazorat tizimini o’rganish hamda baholash - Экономика - Презентации

Auditorlik tekshiruvi vaqtida ichki nazorat tizimini o’rganish hamda baholash

Загружено в:

17.03.2024

Скачано:

0

Размер:

210.6806640625 KB

Auditorlik tekshiruvi vaqtida ichki nazorat tizimini o’rganish hamda baholash010203040506070804090A 0E0F100504030F0A 05041304140412040A 170F0D06080F0C0D

* REJA1.Tekshiriladigan korxona (mijoz) faoliyatini o’rganish 2. Buxgalterlik hisobining tashkil etilishini o’rganish 3. Korxona hisob siyosatini o’rganish 4. Ichki nazorat tizimini o’rganish01 18 1B1C 241C 261C 281C

Auditor korxona faoliyatini o’rganishdan ikkita maqsadni ko’zlaydi audit o’tkazishni osonlashtirish va sifatini oshirish tekshiriladigan korxona iqtisodini yaxshilashga qaratilgan amaliy maslahat yordami ko’rsatish

* Tekshiriladigan korxonaning hisob yuritish siyosatini bilish auditorga har xil schyotlarni tekshirishning samarali metodlarini ishlab chiqish imkonini beradi. Hisob yuritish siyosatini tushunish uchun quyidagilarni ko’rib chiqish zarur: hisob yuritish siyosatini qabul qilish tartibi; hisob yuritish siyosatiga o’zgartirishlar kiritish; talab etishi mumkin bo’lgan, korxona faoliyatida ruy berishi kutilayotgan o’zgarishlar; hisob yuritish siyosatining amaldagi qonunchilikka mosligi, hisob yuritish siyosatining mazkur tarmoq uchun xosligi.

2.Buxgalterlik hisobining tashkil etilishini o’rganish.

tashkiliy tuzilmada ko’rsatilgan har bir xodimning vazifalari va mas’uliyatlarining bayoni hisob tsiklining muhim uchastkalari bo’yicha hujjatlar aylanish reja- grafigi; hisob tsikllari yo’nalishida namunaviy muomalalar bo’yicha provodkalar bayoni hisob yuritish siyosatidagi yoki ayrim schyotlarni yuritish qoidalarida me’yordan chetga chiqishlarbir martalik muomalalar va xato bo’lish ehtimoli yuqori bo’lgan muomalalar «o’zining» firmalariauditor axborot olishni rejalashtirgan asosiy xodimlar familiyalari ko’rsatilgan korxona buxgalteriyasining tashkiliy tuzilmasiBuxgalterlik hisobi tizimini bayon qilish quyidagi hujjatlarni o’z ichiga olishi mumkin

3. Korxona hisob siyosatini o’rganish

№ 1 - «Hisob siyosati va moliyaviy hisobot» nomli O’zbekiston Respublikasi buxgalteriya hisobi milliy standartiga muvofiq hisob siyosati xo’jalik yurituvchi sub’ekt rahbari tomonidan buxgalteriya hisobini yuritish va moliyaviy hisobotni tayyorlash hamda tuzish uchun foydalaniladigan maxsus tamoyillar, qoidalar va amaliy yondashuvlar to’plamini ifodalaydi

Hisob siyosatining mazmunini ifodalaydigan ma’lumot manbalari quyidagilardan iborat tekshiriladigan korxonaning hisob siyosati to’g’risidagi buyruq (farmoyish) tasdiqlangan dastlabki hujjatlar shakllari va ichki buxgalteriya hisobotlari uchun hujjatlar shakllarining ro’yxati ayrim ko’rsatkichlarni hisobga olish bo’yicha tasdiqlangan uslubiyot va tekshiriladigan korxona hisob siyosati to’g’risidagi buyruqqa boshqa ilovalar hujjatlar aylanish reja- grafigi va hisob axborotlariga ishlov berish texnologiyalaribuxgalteriya hisobining ishchi schyotlar rejasi 13 0512 10 12 04 09 0506 13 13 05 10 0512 0B07 09 13

Hisob siyosati to’g’risidagi buyruqni tahlil qilish chog’ida auditor quyidagilarni aniqlaydi haqiqatan ham buyruqning barcha bandlari hisob siyosatiga taalluqli ekanligi hisob siyosatining barcha jihatlari (tashkiliy-texnik, uslubiy, soliqchilikka doir) buyruqda aks ettirilganligi

Tekshiriladigan ob’ekt Javob eslat ma Ha yo’q Tashkiliy – texnik 1. Hisob yuritishning tashkiliy shakli qanday? a) bosh buxgalter boshqaradigan tarkibiy bo’linma. b) shtatdagi buxgalter lavozimi v) ixtisoslashtirilgan tashkilot bilan tuzilgan shartnoma asosida. g) hisob rahbar tomonidan yuritiladi 2. Tasdiqlanganmi?  buxgalteriya to’g’risida Nizom.  xizmat vazifalari ro’yxati 3. Qo’llaniladigan buxgalteriya hisobi shakli:  jurnal-order shakli.  memorial-order shakli  soddalashtirilgan hisob tizimi.  kompyuterlashtirilgan. 4. Ishchi schyotlar rejasi ishlab chiqilgan va tasdiqlanganmi? Hisob siyosati to’grisidagi buyruqni dastlabki tekshirish uchun anketa-test(namuna)

5. Hujjatlar aylanish qoidalari va hisob axborotlariga ishlov berish texnologiyasi:  dastlabki hujjatlarning unifikatsiyalangan shakllarini qo’llash.  namunaviy shakllari mavjud bo’lmagan dastlabki hujjatlar shakllarini tasdiqlash.  boshlangich hujjatlarni imzolash huquqiga ega shaxslar ro’yxatini tasdiqlash.  hujjatlar aylanish reja-grafigini tasdiqlash.  buxgalteriya hujjatlarini saqlash muddatlarini hisobga olgan holda hujjatlar jildlarining ro’yxatini ishlab chiqish. Hujjatlarni saqlash uchun mas’ul shaxslarni aniqlash. 6. Mulklarni baholash:  xarid uchun qilinadigan ishlab-chiqarish xarajatlarini jamlash yo’li bilan to’lov hisobiga sotib olingan.  kirim qilingan paytdagi bozor bahosi bo’yicha tekinga olingan.  korxonaning o’zida ishlab chiqarilgan uning haqiqiy tannarxi bo’yicha. 7. Inventarizatsiya o’tkazish tartibi:  muddatlarini belgilash.  doimiy faoliyat ko’rsatadigan komissiya tuzish.  inventarizatsiya o’tkazish to’g’risida buyruq tayyorlash. 8. Hisobot hajmi, taqdim qilish muddatlari va manzilgohi: hisobotni buxgalteriya hisobiga oid me’yoriy hujjatlarda belgilangan hajm va muddatlarda tuzish. Yillik moliyaviy hisobotni taqdim qilish: a) soliq organlariga; b) korxona ta’sischilariga; v) davlat statistika organlariga; g) qonun hujjatlariga muvofiq boshqa organlarga;

10. Umumishlab chiqarish xarajatlarini taqsimlash va hisobdan o’chirish tartibi. 11. Kelgusi davr xarajatlarini hisobdan o’chirish tartibi:  bir tekisda;  mahsulot hajmiga mutanosib ravishda. 12. Boshqaruv va tijorat sarflarini tan olish tartibi:  hisobot yilida ular to’liq tan olinadi.  sotilgan va sotilmagan tovarlar (mahsulotlar) o’rtasida taqsimlanadi. 13. Kelgusi davr sarflari va to’lovlari uchun rezervlar yaratish tartibi. 14. Foydani taqsimlash va ishlatishni hisobga olish variantlari:  korxona maxsus maqsadlar uchun mo’ljallangan fondlar tashkil qilmaydi.  sof foyda fondlarga taqsimlanadi. Debitor va kreditor qarzlarni hisobdan o’chirish tartibi: III. Hisob siyosatining soliqqa tortishga doir jihatlari. 1. Korxonada daromadni tan olish tartibi:  pul mablag’larining korxona hisob-kitob schyotiga yoki kassasiga kelish me’yoriga qarab (kassa usuli)  haqiqatan mahsulot (ish, xizmat)larni sotish va xaridorlarga hisob- kitob hujjatlarini taqdim qilish me’yoriga qarab (hisoblash usuli) 2. Qo’shilgan qiymat solig’i (QQS)ga tortiladigan tovarlarni sotishda ishlatiladigan moddiy resurslar bo’yicha QQSni alohida hisobga olish tartibi. 3. QQSni hisoblash uchun xarajatlarni alohida (ajratib) hisobga olish tartibi IV. Hisob siyosati to’g’risidagi buyruq (farmoyish) bilan tanishish tartibi:

Yuqoridagi tartibda test sinovi o’tkazish auditorga eng avvalo, hisob siyosatining qaysi jihatlari to’liq yoritilmagan-ligi va qamrab olinmaganligi to’g’risida xulosa qilishga yordam beradi. Agar xo’jalik yurituvchi sub’ekt buxgalteriya hisobining u yoki bu usullarini mustaqil ishlab chiqadigan bo’lsa, u holda auditor ularning buxgalteriya hisobiga oid me’yoriy hujjatlarda belgilangan qoida va talablarga mos kelishini tek- shirishi lozim.

4. Ichki nazorat tizimini o’rganish.

Ko’plab mutaxassislar ta’kidlashicha, ichki nazorat tizimi faqat korxonada ichki nazorat ichki audit xizmati tomonidan amalga oshirilgandagina yaxshi samara beradi, jamoatchilik taftish komissiyasiga yuklanganida esa yomon ishlaydi, boshqalar esa ichki audit ichki nazorat tizimi elementlaridan birigina xolos deb tasdiqlaydilar. Ichki nazorat tizimi- bu buxgalteriya hisobi va hisobotining to’g’riligini ta’minlashga qaratilgan, hamda korxona resurslaridan maqsadga muvofiq oqilona foydalanishga imkon yaratadigan doimiy, kundalik ishlar majmuidir.

Auditor ichki nazorat tizimini o’rganish va baholash jarayonini o’tkazish hamda hujjatlashtirishda quyidagi namunaviy shakllardan foydalanishi zarur maxsus blankalar va tekshiruv varaqalari; bloksxemalar va grafiklar kamchiliklar ro’yxati, bayonnomalar yoki dalolatnomalar maxsus ishlab chiqilgan testlarrahbar xodimlar va buxgalteriya xodimlarining fikrlarini aniqlash uchun namunaviy savollar ro’yxati

Ichki nazorat tizimini baholashning asosiy maqsadi auditni rejalashtirish, shuningdek auditorlik amallarining turlarini, o’tkazish vaqti va hajmini aniqlash uchun puxta zamin yaratib, ularni auditorlik tekshiruvining dasturida aks ettirishdan iborat. Faraz qilaylik, auditor tomonidan dastlabki auditorlik tekshiruvi dasturi tayyorlangan va u oldinda turgan ishlarning borishi to’g’risida ma’lum tasavvurga ega. Dastlabki dastur sifatida o’tgan yilgi auditorlik tekshiruvining dasturi olinib, mijoz-korxonadagi ichki nazorat tizimini dastlabki tahlil qilish va samarasizlik xavf- xatarini baholash natijalariga muvofiq tuzatishlar kiritiladi

Ichki nazorat tizimi tuzulmasi uchta tarkibiy qismga bo’lingan : nazorat muhiti - korxonada ichki nazorat uchun qulay bo’lgan o’zaro xizmat munosabatlarini aniqlaydigan belgilar yig’indisidir korxonadagi buxgalterlik hisobi tizimi - tegishli xo’jalik muomalalarini yozishga taalluqli hisob siyosati va amallardir nazorat amallari - korxona xodimlari tomonidan bajariladigan maxsus tekshiruvlar

Nazorat muhiti deganda xo’jalik yurituvchi sub’ekt rah-bariyatining xabardorligi, ichki nazorat tizimini o’rnatish va qo’llab- quvvatlashga qaratilgan amaliy ishlari tushuniladi

Nazorat muhiti quyidagi elementlardan iborat siyosat va boshqaruv uslublari korxonaning boshqaruv tuzulmasi direktorlar kengashi, xususan uning auditorlik komiteti faoliyati boshqaruv funktsiyalari va mas’uliyatlarni taqsimlash uslublari nazorat boshqaruv uslublari, shu jumladan ichki audit kadrlar siyosati va amaliyot tashqi ta’sirlar (banklar tekshiruvi, soliq nazorati)

* Ichki nazorat tizimi samarali bo’lishi uchun funktsional mas’uliyatlar yoki xizmat vazifalarining etarli darajada taqsimlanishi juda muhimdir. Bu nazorat amallari samaradorligining muhim sharti hisoblanadi. Bular quyidagilardan iborat: * xo’jalik muomalalarini amalga oshirishga ruxsat etish. Bu vazifani xo’jalik muomalalarini rasmiylashtirish huquqiga ega xodimlar bajaradilar. Ruxsat etish ma’lum turdagi muomalalar (masalan, barcha turdagi sotish)ga taalluqli, umumiy, yoki maxsus (masalan, muhim aktivni sotishga ruxsat etish) bo’lishi mumkin. * xo’jalik muomalalarini ro’yxatga olish. Ko’pchilik korxonalarda xo’jalik muomalalarini yozish (hisob yuritish) va hisobot ishlari kompyuter yordamida bajariladi; * xo’jalik faoliyatida korxona mablag’larining saqlanishini ta’minlash. Bunda korxonaga tegishli aktivlarga haqiqatda egalik qilish yoki ular ustidan nazorat o’rnatish nazarda tutiladi; * schyotlarda aks ettirilgan summalarni va haqiqatda mavjud aktivlarni vaqti-vaqti bilan taqqoslab turish. Bu erda aktivlarni muntazam inventarizatsiya qilish va tafovutlar aniqlangan hollarda tegishli choralarni qo’llash tushuniladi. 01 22190D0B0A 12050E 07 0E 15 01 0A 0A 190C 190C 140213041408 01 0A 0A 09 01 0A 3F 020E0C 01 12 0C 14020B050C 05

Похожие

Ichki nazorat tizimi va uni tuzilishini baholash

Auditga umumiy tavsif

Audit tekshiruvining umumiy maqsadi

Auditorlik riski tushunchasi, auditorlik risklarining maqbul to’plami, uning elementlari

Audit xizmatining faoliyati