logo
  1. Главная страница
  2. Презентации
  3. Информатика и ИТ
  4. Texnik va texnologik jarayonlarida axborot xavfsizligini ta’minlash. Geotizimlarda himoya qilishning zamonaviy usullarini joriy etish

Texnik va texnologik jarayonlarida axborot xavfsizligini ta’minlash. Geotizimlarda himoya qilishning zamonaviy usullarini joriy etish

Загружено в:

02.08.2023

Скачано:

0

Размер:

1811.697265625 KB
Скачать
Texnik va texnologik jarayonlarida axborot xavfsizligini ta’minlash.Geotizimlarda himoya qilishning zamonaviy usullarini joriy etish . Reja: 1. Korporativ tarmoqlar 2. Lоkal tarmоq topologoiyasi 3. Aylanasimon tarmoq 4. Yulduzsimon tarmoq Korporativ tarmoqlar Ko’pchilik tashkilotlar, himoyalanish maqsadida o’zlarining individual korporativ tarmoqlarini yaratadilar ( harbiy, bank va boshqa sohalarda). Korporativ tarmoqlar minglab turli davlatlarda joylashgan kompyuterlarni bog’lashi mumkin. Lоkal tarmоq topologoiyasi Kompyuterlarning mantiqiy va fizik bog’lanish usullari tarmoq topologoiyasi deyiladi. Tarmoq topologiyalarining quyidagi turlari keng tarqalgan: Chiziqli tarmoq. Bu tarmoq ikkita tugash tuguniga ega, ikkita ixtiyoriy tugun o’rtasida bitta ulash yo’li mavjud. Aylanasimon tarmoq Bu tarmoqda har bir tugunga ikkita yo’l ulangan bo’ladi. Yulduzsimon tarmoq Faqat bitta oraliq tuguniga ega bo’lgan tarmoq.   Axborot xavfsizligi  ( inglizcha :  Information Security , shuningdek,  inglizcha :  InfoSec ) — axborotni ruxsatsiz kirish, foydalanish, oshkor qilish, buzish, oʻzgartirish, tadqiq qilish, yozib olish yoki yoʻq qilishning oldini olish amaliyotidir. Ushbu universal kontseptsiya maʼlumotlar qanday shaklda boʻlishidan qatʼiy nazar (masalan, elektron yoki, jismoniy) amal qiladi. Axborot xavfsizligini taʼminlashning asosiy maqsadi maʼlumotlarning konfidensialligi, yaxlitligi va mavjudligini muvozanatli, [1]  qoʻllashning maqsadga muvofiqligini hisobga olgan holda va tashkilot faoliyatiga hech qanday zarar yetkazmasdan himoya qilishdir [2] .  Bunga, birinchi navbatda, asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar, tahdid manbalari, zaifliklar, potensial taʼsirlar va mavjud xavflarni boshqarish imkoniyatlarini aniqlaydigan koʻp bosqichli xavflarni boshqarish jarayoni orqali erishiladi. Bu jarayon xavflarni boshqarish rejasining samaradorligini baholash bilan birga olib boriladi [3] . Ushbu faoliyatni standartlashtirish maqsadida ilmiy va kasbiy hamjamiyatlar texnik axborot xavfsizligi choralari, yuridik javobgarlik, shuningdek, foydalanuvchi va maʼmurlarni tayyorlash standartlari sohasida asosiy metodologiya, siyosat va tarmoq standartlarini ishlab chiqishga qaratilgan doimiy hamkorlik asosida ish olib boradi. Ushbu standartlashtirishga asosan  maʼlumotlarga  kirish, qayta ishlash, saqlash va uzatishni tartibga soluvchi keng koʻlamli qonunlar va qoidalar taʼsir koʻrsatadi. Biroq, tashkilotda agar doimiy takomillashtirish madaniyati toʻgʻri shakllantirilmagan boʻlsa, har qanday standartlar va metodologiyalarni joriy etish yuzaki taʼsir koʻrsatishi mumkin Axborot xavfsizligining markazida axborotni himoya qilish faoliyati — uning maxfiyligi, mavjudligi va yaxlitligini taʼminlash, shuningdek, tanqidiy vaziyatda har qanday murosaga yoʻl qoʻymaslik masalasi yotadi  [5] . Bunday holatlarga tabiiy, texnogen va ijtimoiy ofatlar, kompyuterning ishdan chiqishi, jismoniy oʻgʻirlik va boshqalar kiradi. Dunyodagi aksariyat tashkilotlarning ish jarayonlari hanuz qogʻoz asosidagi xujjatlarga asoslangan [6] , boʻlib, tegishli axborot xavfsizligi choralarini talab qilsa-da, korxonalarda raqamli texnologiyalarni joriy etish boʻyicha tashabbuslar soni barqaror oʻsib bormoqda  [7] [8] .  Bu kontekstda  kompyuter  nafaqat maishiy shaxsiy kompyuterni, balki har qanday murakkablik va maqsadli raqamli qurilmalar, yaʼni elektron kalkulyatorlar va maishiy texnika kabi ibtidoiy va izolyatsiya qilinganlardan tortib, sanoat boshqaruv tizimlari va kompyuter tarmoqlari orqali ulangan superkompyuterlargacha boʻlgan raqamli qurilmalarni anglatadi. Yirik korxona va tashkilotlar oʻz bizneslari uchun axborotning hayotiy ahamiyati va qiymati tufayli, qoida tariqasida, oʻz xodimlariga axborot xavfsizligi boʻyicha mutaxassislarni yollaydilar. Ularning vazifasi barcha texnologiyalarni maxfiy maʼlumotlarni oʻgʻirlash yoki tashkilotning ichki tizimlarini nazorat qilishga qaratilgan zararli kiberhujumlardan himoya qilishdir.

Похожие

Axborot xavfsizligini taminlash
Kompyuterlar tarmog\\'ida iqtisodiy axborotlar xavfsizligi va uni ta\\'minlash usullari
Axborot sohasini isloh qilish, axborot va so'z erkinligini ta’minlash
Axborot komplekslarning texnik va dasturiy ta'minoti
Axborot xavfsizligi siyosati