Ijtimoiy informatika asoslari - Информатика и ИТ - Презентации

Ijtimoiy informatika asoslari

Загружено в:

08.11.2023

Скачано:

0

Размер:

1890.7939453125 KB

IJTIMOIY INFORMATIKA ASOSLARI01 01020301

REJA • Ijtimoiy informatika Jamiyatni axborotlashtirish qonuniyatlari • Axborotlashgan jamiyatda madaniyat .

• Axborotlashgan jamiyatga o’tish iqtisodiyotda material ishlab chiqarish( qishloq xo’jaligi, sanoat)ning ikkinchi darajaga o’tqazilib, xizmat ko’rsatish, jumladan axborot xizmati ko’rsatish sohasining asosiy rol bajarishi jarayoni bilan uyg’unlashadi. Axborotlashtirish natijasida XX asrning ikkinchi yarmida mehnat resurslarining material ishlab chiqarish sohasidan axborot ishlab chiqarish va xizmat ko’rsatish sohasiga oqib o’tishi yuz berdi.

• XX asr o’rtalarida sanoat sohasida ishlovchilarning 2/3 qismi band bo’lgan bo’lsa, bugungi kunda ushbu sohada rivojlangan davlatlarning 1/3 aholisi banddir. Masalan, 80-yillarda AQSHda qishloq xo’jaligida 3%, sanoatda 20%, xizmat ko’rsatish sohasida 30% , axborot sohasida 48% aholi band bo’lgan. Axborot sohasida ishlovchilarga o’qituvchilar, bank xodimlari, ilmiy tadqiqotchilar, dasturchilar va boshqalarni kiritish mumkin. Bundan tashqari axborotlashtirish sanoatning an’anaviy sohalaridagi mehnat xarakterini ham o’zgartirdi. Bu holatga robototexnik tizimlarning paydo bo’lishi, mikroprotsessorli texnikaning keng qo’llanilishi sabab bo’ldi.

• Axborotlashgan jamiyat iqtisodiyotining muhim xususiyati – uning globallashuvidir.Bir necha asrlik o’zaro bog’liq iqtisodiyotidan farqli ravishda , global iqtisodiyot “real vaqt” rejimida butun planeta masshtabida mavjud bo’ladi va faoliyat ko’rsatadi.”Real vaqt” rejimi termini tizimni boshqarish qarorlarini qabul qilish va ularning realizatsiyasi ushbu tizimda ro’y berayotgan texnologik jarayonlardan tezroq amalga osirilishini anglatadi. Global iqtisodiyot axborot va kommunukatsion texnologiyalarga asosiga qurilgan bo’lib, boshqa sharoitda mavjud bo’la olmaydi. Yangi texnologiyalar qisqa vaqt ichida kapitallarni dunyo bo’ylab, bitta milliy hudud iqtisodiyotidan ikkinchi milliy hudud iqtisodiyotiga o’tkazish imkoniyatiga ega bo’lib, milliy institutlarini bir tarmoqqa birlashtiradi.

• Axborotlashgan jamiyat iqtisodiyoti ishlab chiqarishni tashkil etishning yangi formalariga ega bo’ladi. Axbarot texnologiyalari moslashuvchan ishlab chiqarishlar deb ataluvchi qisqa muddatlarda yangi mahsulot ishlab chiqarishga moslasha oladigan ishlab chiqarish turiga asos soldi.Bunday tizimlar bozor talabiga tezroq moslasha olgani uchun, an’anaviylariga nisbatan effektivroq bo’lib hisoblanadi.Axborotlashtirishning yana bir oqibati – o’rta va kichik firmalar soni, raqobqtbardoshliligining oshib borishidir. Axborotlashtirish jarayonida “tarmoq tashkiloti” deb ataluvchi tashkilotlar shakli vujudga kelib, bunday umumlashmalarning alohida elementlari ham mustaqil, ham birgalikda faoliyat ko’rsata oladi.

Axborotlashgan jamiyat iqtisodiyotining yana bir xarakteristikasi – rivojlangan axborot mahsulotlari va xizmatlari bozorining mavjudligidir. Ushbu bozor quyidagi sektorlarga ega: 1 • Ishbilarmonlik axboroti(birja, moliya, statistika, tijorat axborotlari 2 • Kasbiy axborot(alohida kasblar bo’yicha,ilmiy-texnik, axborotlar); 3 • Iste’molchilik axborotlar(yangiliklar, turli jadvallar,qiziqarli axborotlar); • Ta’lim xizmatlari

Jamiyatni axborotlashtirish jarayonida aholining ish bilan ta’minlanganlik strukturasi ham o’zgarmoqda. Material ishlab chiqarish sohasi(sanoat va qishloq xojaligi)da band bo’lgan aholi hissasining kamayib borishi; Xizmat ko’rsatish sohasida band bo’lgan aholi foizining va xizmat ko’rsatish turlarining o’sib borishi Boshqaruv va texnik ish joylari sonining tez ortishi ;

Jamiyat va davlatning axoli axborot madanyatini oshirib berishdagi sayi xarakatlari jamiyatning axborotlashtirilishi tizmidagi muhim shart bo’lib hisoblanadi . Xususan, informatika fanining o’qitilishi bu sohada xizmat qiladi . Ammo bu muammo faqat ta’lim tizimigagina tegishli bo’lmay, axborot madanyati elementlari bolalikdan oilada boshlanib, inson butun umri davomida shakllantirilishi kerak .

Tarmoq madanyati axborot uzatishning interaktiv, individual usullarining kashf etilishi turli extiyoj va qiziqishlar bilan birlashgan kishilarning virtual jamiyat va guruxlarini vujudga keltirdi .Yangi axborot texnalogiyalari va texnik vositalar ushbu jamiyat va guruxlarning bitta davlat va hudud chegaralaridan chiqib, jaxon bo’ylab yoyilishiga olib keldi.Bularga masalan, turli ilmiy jamiyatlar, vitual klublar, internet forumlar, shou biznes yulduzlari fanatlari klublari, tor soha mutaxassislari virtual kengashlari va boshqa ko’plab tarmoq jamiyatlari misol bo’ladi.

Axborotlashgan jamiyatda madanyat. Madanyat tushunchasi juda ko’p qirrali bo’lib, bunga davr madanyati (antik madanyat, o’rta asrlar madanyati), turli mamlakat va millatlar madanyati (rus madanyati, o’zbek madanyati), biror soha madanyati (badiiy madanyat, jismoniy madanyat va hokazo) kabilarni kiritish mumkin

Rivojlangan axborotlashgan jamiyat madanyati deganda nimani mushunish mumkin?Ushbu jamiyatga xos bolgan ba’zi madaniy hodisalarga to’xtalib o’tamiz. Bular - axborot madanyati va tarmoq madaniyat tushunchalaridir.Axborot madanyati deganda shaxsning yangi axborot texnalogiyalari vositasida axborot bilan ishlash qobiliyati va extiyoji tushuniladi.

Ushbu extiyoj va qobiliyatlarga: 1 Axborotlashtirish vujudga keltirgan mehnat qurilmalar bilan ishlash malakasi; 2 Axborotlarni izlash va qayta ishlash taxnologiyalaridan foydalanish extiyojlari; 3 Turli manbalardan olingan axborotlarni talabga javob berishi darajasi va muhimligiga qarab tiplashtirish malakasi; 5 O’z faoliyati soxasidagi axborot manbalarini mukammal bilish qoboliyati kiradi.

Ta’lim tizimi sifatiy va miqdoriy darajasi mamlakatning axborotlashish darajasi to’g’risida fikr yuritish imkonini beradiZamonaviy ta’lim tizimi oldida turadigan eng dolzarb muammolardan biri – har bir kishini bu tizimga jalb etishdir.Ushbu muammo iqtisodiy, ijtimoiy va texnologik aspektlarga egadir. Zamonaviy axborotlashgan jamiyat oldida turgan muammolardan biri –uzluksiz ta’lim tizimiga barcha jamiyat a’zolarini jalb qilishdan iborat.

Jamiyatning doimiy ozgaruvchan xususiyatga ega ekanligidan har bir kishidan uzluksiz ta’lim olish , vaqtdan orqada qolmaslik, kasbini o’zgartira olish, ijtimoiy tizimda o’z o’rnini egallashi talab etiladi. Bu borada ta’lim olishning yangi usullari, xususan masofadan va multimediya vositalari yordamida ta’lim olish bu borada katta ahamiyat kasb etmoqda.Axborot texnologiyalari mamlakatning chekka hududlarida yashovchi aholiga yashash joylarida mavjud bo’lmagan maxsus bilim resurslaridan foydalanish imkonini beradi

E’tiboringiz uchun rahmat

Похожие

Ijtimoiy informatika va uning asoslari

Informatika asoslari

Informatika tushunchasi

Informatika fanidan rebus

Informatika va axborot texnologiyalari