Халқаро хусусий ҳуқуқда ашёвий ҳуқуқлар - Юриспруденция - Презентации

Халқаро хусусий ҳуқуқда ашёвий ҳуқуқлар

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

4418.5 KB

Мавзу:Халқаро хусусий ҳуқуқда ашёвий ҳуқуқлар www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

Фукаролик хукук и д а ашё л арнинг турлари Хусусий ва турга хос аломатлари билан белгиланад и ган ашёлар ; (УзР ФКнинг 87-м.) Б ўл и н адиган ва б ў линмайдиган ашёлар (УзР ФКнннг 88-м.) Истеьмол килинадига н ва истеъмол килинмайд и ган ашёлар (УзР ФКнияг 89-м.) Асосий ва мансуб ашёл а р (УзР ФКнинг 90-м.) Мураккаб ашёлар (УзР ФКнинг 91-м.) www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

Хорижий давлатлар қонун ҳужжатларида дастлабки ва ҳосила усулида мулкка эгалик ҳуқуқи мустаҳамлаб қўйилган. Агар ишнинг таннархи, бошқа шахсга тегишли материалнинг баҳосидан ортиқ бўлса тайёрловчи ашёга мулкдор бўлган ҳолда материал қийматини унинг эгасига қоплаши шарт. Қолган бошқа ҳолларда қайта ишлаган материалнинг мулкдори бўлиб бажаорилган ишнинг ҳақини тўлаган тақдирда, бу материал эгаси ҳисобланади (Франция Фуқаролик Кодексининг 570-571-моддалари, Германия фуқаролик тузукларнинг 950-§, Шотландия Фуқаролик Кодексининг 726-моддаси, англо-америка суд амалиёти). www.arxiv.uz

Хосил олишда шу назарда тутиладики, ҳосил берувчи ашё, унинг "ҳосили" ишлаб чиқилган ашёлар, табиий маҳсулотлар, масалан, ҳайвон боласи, қишлоқ хўжалик маҳсулотлари ҳосили ва бошқалар ёҳуд ундан фойдаланиш натижасида олинадиган ашёлар юридик даромад, хусусан ижара ҳақи ва шу кабилар (Франция Фуқаролик Кодексининг 547-550-моддалари, Германия фуқаролик тузукларининг 99, 987-993-§, Шотландия Фуқаролик Кодексининг 642-моддаси). www.arxiv.uz

Мулк ҳуқуқининг коллизион масалалари. кўчмас мулк кўчар мулк Кўчар мулк қайси мамлакатда рўйҳатдан ўтган бўлса, ўша мамлакат қонуни қўлланилади Кўчмас мулк жойлашган мамлакат ҳуқуқи билан ҳал қилинади. www.arxiv.uz 0C 01 0C 15 0C 15 1C 18 0A 1E 09 1C 200B100802 18 1E

Айрим давлатларда ашё турган мамлакат қонуни қўлланилиши ҳақидаги қоидалар амал қилса, бошқа ҳолатда эса мулкдорнинг шахсий қонуни билан тартибга солинишига устуворлик берилади. Узоқ йиллар мобайнида Буюк Британия ва Америка Қўшма Штатларида кўчмас мулкка нисбатан мулк ҳуқуқига мулкдорнинг шахсий қонуни қўлланиши тамойили ҳал қилувчи аҳамиятга эга бўлиб келди. Франция ҳуқуқига асосан бир қатор ҳолларда кўчар мулкларга нисбатан мулк ҳуқуқида ашё жойлашган ер қонунини қўллаш назарда тутилсада, шу билан бир қаторда, мерос ҳуқуқида мулк ҳуқуқининг мерос тариқасида ўтишида мерос қолдирувчининг шахсий қонуни билан белгиланиши ҳам ифода этилган. Шуни эътироф этиш керакки, шахсий қонун тамойили умумий қоидадан истисно сифатида қўлланилади. Бу тамойил фақатгина айрим давлатлар қонун ҳужжатларида сақланиб қолган (Аргентина, Бразилия). www.arxiv.uz

Мол-мулкка нисбатан ашёвий ҳуқуқларнинг вужудга келиши ва бекор бўлиши Битим предмети бўлган мол –мукка нисбатан ашёвий ҳуқуқларнинг вужудга келиши ва бекор бўлиши. Эгалик қилиш ҳуқуқини вужудга келтирувчи муддат туфайли мол – мулкка инисбатан мулк ҳуқуқининг вужудга келиши ва бекор бўлиши. Ўзр қонунларида бошқача тартиб назарда тутилган бўлмаса,ашёвий ҳуқуқларнинг вужудга келиши ёхуд бекор бўлиши учунасос бўлган ҳаракат ёки бошқа ҳолат содир бўлган пайтда бу мол-мулк турган мамлакатнинг ҳуқуқи бўйича аниқланади. Агар тарафларнинг келишувида бошқача тартиб белгиланган бўлса,ушбу битим бўйсундирилган мамлакатнинг ҳуқуқи билан аниқланади. Эгалик қилиш ҳуқуқини вужудга келтирувчи муддат туфайли мол-мулкканисбатан мулк ҳуқуқининг вужудга келиши эгалик қилиш ҳуқуқини вужудга келтирувчи муддат тугаган пайтда мол-мулк жойлашган мамлакатнинг ҳуқуқи билин аниқланади. Ашёвий ҳуқуқларнинг вужудга келиш ва бекор бўлишига оид қоидалар. www.arxiv.uz

 хорижий давлатларда кўчар ва кўчмас мулкларга мулкдор бўлишлик эгалик қилиш ҳуқуқини вужудга келтирувчи муддат шартлари ва мулкни эгаллаб туриш муддати бир хилда ҳал этилмаган. Масалан, француз қонунчилигига асосан, ФФК 2162-2265-моддалари фақат кўчмас мулкларга эгалик қилиш ҳуқуқини вужудга келтирувчи муддат 30 йил белгиланган. Англияда эгалик ҳуқуқини вужудга келтирувчи муддат бўйича эгалик ҳуқуқини олиш фақат кўчмас мулкларга қўлланилиб, 12 йил мобайнида инсофли эгалловчи бўлишлик талаб этилади.  Ҳамма ҳуқуқий тизим давлатларида ҳосила усулида мулк ҳуқуқини олишда асосий ўринни "шартномали усул" эгаллайди. Бундай шартномалар жумласига олди-сотди, пудрат, қарз ва бошқалар киради. хорижий давлатларда кўчар ва кўчмас мулкларга мулкдор бўлишлик эгалик қилиш ҳуқуқини вужудга келтирувчи муддат шартлари ва мулкни эгаллаб туриш муддати бир хилда ҳал этилмаган. Масалан, француз қонунчилигига асосан, ФФК 2162-2265-моддалари фақат кўчмас мулкларга эгалик қилиш ҳуқуқини вужудга келтирувчи муддат 30 йил белгиланган. Англияда эгалик ҳуқуқини вужудга келтирувчи муддат бўйича эгалик ҳуқуқини олиш фақат кўчмас мулкларга қўлланилиб, 12 йил мобайнида инсофли эгалловчи бўлишлик талаб этилади. Ҳамма ҳуқуқий тизим давлатларида ҳосила усулида мулк ҳуқуқини олишда асосий ўринни "шартномали усул" эгаллайди. Бундай шартномалар жумласига олди-сотди, пудрат, қарз ва бошқалар киради. www.arxiv.uz

 1. Национализация усулида ваколатли давлат органининг махсус ҳужжати асосида хусусий шахсларга қарашли мулк давлат ихтиёрига ўтказилади. Бу усул Англия, Франция, Италия, Австрия ва бошқа давлатларда ишлаб чиқариш ва бошқа соҳаларда мулкни давлат ихтиёрига ўтказиш асосида қўлланилган.  2. Реквизиция, нисбатан кам қўлланиладиган усул бўлиб, фавқулодда ҳолатларда мулкнинг қийматини тўлаган ҳолда давлат томонидан олиб қўйилади. Давлатнинг иқтисодий манфаатларини эътиборга олиб мулкни давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштириш кенг татбиқ этилмоқда. Бундай тажриба Англия, Франция, Германия, Португалия ва бошқа бир қатор давлатларда муҳим ўрин эгаллайди.  3. Мусодара усулига кўра, қонунда назарда тутилган ҳолда содир қилинган ҳуқуқбузарлик учун санкция сифатида ҳақ тўламасдан мусодара қилинаётган мулк олиб қўйилади www.arxiv.uz

Транспорт воситаларига ва давлат реестирида қайд этилиши лозим бўлган бошқа мол-мулкка нисбатан ашёвий ҳуқуқлар бу транспорт воситалари ёки мол-мулк рўйҳатга олинган мамлакат ҳуқуқи бўйича белгиланади . www.arxiv.uz

Қайд этилган ашёвий ҳуқуқларга қайси мамлакат ҳуқуқини қўллашни аниқлаш ва давлат реестрида қайд этилиши лозим бўлган мол-мулкларга нисбатан рўйхатга олиш жойини аниқлаш муҳим аҳамиятга эга. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик Кодексининг 1188-моддасига кўра, мулк ҳуқуқини ва бошқа ашёвий ҳуқуқларни ҳимоя қилишга нисбатан ариза берувчининг танлови бўйича мол-мулк турган мамлакатнинг ҳуқуқи ёки суд қайси мамлакатга қарашли бўлса ўша мамлакатнинг ҳуқуқи қўлланади. Кўчмас мулкка бўлган мулк ҳуқуқи ва бошқа ашёвий ҳуқуқларни ҳимоя қилишга нисбатан бу мулк турган мамлакатнинг ҳуқуқи қўлланилади. Ўзбекистон Республикасининг давлат реестрида қайд этилган мол-мулкка нисбатан Ўзбекистон Республикасининг ҳуқуқи қўлланилади. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

 биринчидан, ўз ҳуқуқини ҳимоя қилиш мақсадида ариза берган томоннинг танлови бўйича ўзига тегишли бўлган мол-мулк турган мамлакат ҳуқуқи,  иккинчидан, унинг аризасини кўрадиган суд қайси мамлакатга қарашли бўлса, ўша мамлакатнинг ҳуқуқи қўлланилишидан далолат беради.  Кўчмас мулкка бўлган мулк ҳуқуқи ва ашёвий ҳуқуқларни ҳимоя қилиш кўчар мол-мулкларни муҳофоза қилишдан фарқли равишда кўчмас мол-мулк турган давлат ҳуқуқини, шунингдек Ўзбекистон Республикаси ҳуқуқини ҳам қўллашни назарда тутади. Кўчмас мулкка нисбатан бўлган ҳуқуқни ҳимоя қилишга қаратилган ариза ҳам ушбу мамлакатга тегишли суд томонидан кўрилади. www.arxiv.uz

 Ўзбекистон Республикасининг давлат реестрида қайд этилган транспорт воситалари ва бошқа мол-мулклар қайси мамлакат ҳудуди доирасида жойлашган ёки турган бўлишидан қатъи назар, бундай мулкларга нисбатан Ўзбекистон Республикаси ҳуқуқи қўлланилади. www.arxiv.uz

 Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси . –Т . : "Ўзбекистон", 1993 й.  Ўзбекистон Республикасининг Фу қ аролик кодекси . –Т . : "Адолат", 1996 й.  Чет эл инвестициялари тўғрисида Ўзбекистон Республикасининг 1998 й. 30 апрел Қо нуни // Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Ахборотномаси . 1998 й., № 5-6, 91-модда.  Чет эллик инвесторлар ҳуқуқ ларининг кафолатлари ва уларни ҳ имоя қ илиш чоралари тўғрисида Ўзбекистон Республикасининг 1998 й. 30 апрел қо нуни // Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Ахборотномаси . 1998 й., №5-6, 93-модда.  Инвестиция фаолияти тўғрисида Ўзбекистон Республикасининг 1998 й. 24 декабр қо нуни // Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлнсининг Ахборотнома си . 1999 й. № 1-10-модда. www.arxiv.uz

Похожие

Халқаро хусусий ҳуқуқда коллизион нормалар

Халқаро хусусий ҳуқуқда низоларни арбитраж тартибида кўриб чиқиш

Халқаро хусусий ҳуқуқнинг предмети ва тизими

Халқаро хусусий ҳуқуқ бўйича меҳнат муносабатлари

Халқаро зиддиятлар даврида халқаро ҳуқуқ