Atom nurlarinin' awil-xojaliq eginlerine ta'sir effektleri - Физика - Презентации

Atom nurlarinin' awil-xojaliq eginlerine ta'sir effektleri

Загружено в:

28.02.2024

Скачано:

0

Размер:

546.6728515625 KB

Biofizika ha'm Radiobiologiya Tema:Atom nurlarinin' awil-xojaliq eginlerine ta'sir effektleri

H a 'z ir g i w a q itt a a t o m te x n ik a s in in ' je ti s k e n li kl e r in e n p ay d a la n ip aw il -x o ja li q eg in le r in in ' b io x im iy a , b io fi z ik a , fi z io lo g iy a li q , m o r fo lo g iy a li q h a 'm ge n e ti k a liq p ro c e s sl e r in as h iw s a la si n d a d iq q a tq a ila y iq t a b is la r g 'a e ri sti .

Radioaktiv nurlarinin' o'simliklerdin' o'siwi boyi nsha unamli ta'sirin bo'lek uqtirip otiw kerek . B ul boyinsha a'sirese, A.n.Kolsov, A.m.Kolsovalar din' o'simliklerdin' mutaciyalar salasindag'i birin shi isine u'lken itibar beriw kerek. 1962-jillari da waminda L.P.Berselves radiostimulaciya salasin da u'lken jumislar atqardi. Keyinirek radiostimul aciya salasinda A.M.Kuzin ha'm M.Berezinanin' izertlewleri natiyjesi nurlantirilg'an shigittin' tez kogerip osiwi ha'm awil-xojaligina payda alip kel geni diqqatqa ilayiq.

N.Nazirov , O.Jalilovlar 1965- 1980-jillarda S-4727 navidin' 30 kunlik sortina gamma nuri ta'sir ettirip awil- xojaligi ushin zarurli bolg'an belgilerin saqlag'an halda erte piser sorti iri mutant aliwg'a eristi.

N.Nazirov , O.Jalilovlar ilimpazlari tarepinen t ez piser " 1306-DV " sortli uriqtin' egiwden ald in radioaktiv fosfor R32 eritpesinde 24 saat jiv itip qoyiwha'm jivitilgen shigitten ko'gerip shi qqan o'simlikti qayta jalg'iz tan'law usilinda ja ratqanlar. Ol daslepki formag'a salistirg'anda s orti iri bolip , erte piserligi saqlang'an , keyingi jillarda akademikaliq O.Jalilov ha'm professor F.Joniqulovlar tarepinen radiatsiya ta'sirinde j an'a-jan'a turler jaratildi

Atom yadro nurlarinan awil- xojaligi o'nimlerin radiosterilizaciya qiliw salasinda da ha'zirgi waqitta ken' qollanilip kelinbekte.

A'dette awil-xojaliq o'nimlerin jiynap aliwda 25-30% mug'dari isirap qilinadi. Sol sebepli de awil-xojaliq o'nimlerin saqlaw mu'ddetin radiostimulaciya metodi ja'rdemi menen soziw ilimpazlar , injenerler diqqatin o'zine tartadi

Radiacion sterilizaciya usili jardeminde ba'ha rgi-jazg'i da'wirlerde kartoshka, piyaz ha'm ba sqa da eginler , tez buzilip qalatug'in miywele rdin' sherbeti saqlanadi. Baliqlardi, goshlerdi, yarim fabrika o'nimlerin saqlawda da radiacio n sterilizaciya usili jardeminde amelge asiriladi . Tajiriybeler soni korsetedi, 10 kR gamma nuri menen nurlantirilg'an kartoshka 3-4 ay jaqsisa qlanadi ha'm insanlar tarepinen usinis etile di ha'm hesh qanday ziyanli ta'sir korsetpeyd i

Atom yadrolarin ha'm yadrodag'i ishki proce sslerin u'yreniwde j u'da' kishi bo'lekshele r (elektronlar, protonl ar, a-boleksheler ha'm tagi basqalar) menen jumis koriwge tuwri k eledi.

Radiacion islew beriw to'mendegi maqsetler ushin a'melge asiriladi: 1. Awil-xojaligi o'nimlerinde bolatug'in fiziologiyaliq processlerdi toqtatiw 2. O'nimlerge za'lel bolg'an mikroorganizmlerdin' pasterizaciya menen toqtiw 3.Sterilizaciya joli menen putkilley ziyanli mikroorganizmlerdin' joytiw 4. Dezinfekciya - yag'niy shibin-shirkeylerdi joytiw

Похожие

Atom nurlarınıń awıl xojalıq eginlerine effekti

Atom kuchli mikroskoplar

Atom yadro fizikasining rivojlanishi tarixi

Atom tuzilishi nazariyalari va kvant mexanikasi

Atom tashqi elektr va magnit maydonida Shtark effekti