Atom nurlarinin' awil-xojaliq eginlerine ta'sir effektleri - Физика - Презентации

Atom nurlarinin' awil-xojaliq eginlerine ta'sir effektleri

Загружено в:

28.02.2024

Скачано:

0

Размер:

546.6728515625 KB

Biofizika ha'm Radiobiologiya Tema:Atom nurlarinin' awil-xojaliq eginlerine ta'sir effektleri

H a 'z ir g i w a q itt a a t o m te x n ik a s in in ' je ti s k e n li kl e r in e n p ay d a la n ip aw il -x o ja li q eg in le r in in ' b io x im iy a , b io fi z ik a , fi z io lo g iy a li q , m o r fo lo g iy a li q h a 'm ge n e ti k a liq p ro c e s sl e r in as h iw s a la si n d a d iq q a tq a ila y iq t a b is la r g 'a e ri sti .

Radioaktiv nurlarinin' o'simliklerdin' o'siwi boyi nsha unamli ta'sirin bo'lek uqtirip otiw kerek . B ul boyinsha a'sirese, A.n.Kolsov, A.m.Kolsovalar din' o'simliklerdin' mutaciyalar salasindag'i birin shi isine u'lken itibar beriw kerek. 1962-jillari da waminda L.P.Berselves radiostimulaciya salasin da u'lken jumislar atqardi. Keyinirek radiostimul aciya salasinda A.M.Kuzin ha'm M.Berezinanin' izertlewleri natiyjesi nurlantirilg'an shigittin' tez kogerip osiwi ha'm awil-xojaligina payda alip kel geni diqqatqa ilayiq.

N.Nazirov , O.Jalilovlar 1965- 1980-jillarda S-4727 navidin' 30 kunlik sortina gamma nuri ta'sir ettirip awil- xojaligi ushin zarurli bolg'an belgilerin saqlag'an halda erte piser sorti iri mutant aliwg'a eristi.

N.Nazirov , O.Jalilovlar ilimpazlari tarepinen t ez piser " 1306-DV " sortli uriqtin' egiwden ald in radioaktiv fosfor R32 eritpesinde 24 saat jiv itip qoyiwha'm jivitilgen shigitten ko'gerip shi qqan o'simlikti qayta jalg'iz tan'law usilinda ja ratqanlar. Ol daslepki formag'a salistirg'anda s orti iri bolip , erte piserligi saqlang'an , keyingi jillarda akademikaliq O.Jalilov ha'm professor F.Joniqulovlar tarepinen radiatsiya ta'sirinde j an'a-jan'a turler jaratildi

Atom yadro nurlarinan awil- xojaligi o'nimlerin radiosterilizaciya qiliw salasinda da ha'zirgi waqitta ken' qollanilip kelinbekte.

A'dette awil-xojaliq o'nimlerin jiynap aliwda 25-30% mug'dari isirap qilinadi. Sol sebepli de awil-xojaliq o'nimlerin saqlaw mu'ddetin radiostimulaciya metodi ja'rdemi menen soziw ilimpazlar , injenerler diqqatin o'zine tartadi

Radiacion sterilizaciya usili jardeminde ba'ha rgi-jazg'i da'wirlerde kartoshka, piyaz ha'm ba sqa da eginler , tez buzilip qalatug'in miywele rdin' sherbeti saqlanadi. Baliqlardi, goshlerdi, yarim fabrika o'nimlerin saqlawda da radiacio n sterilizaciya usili jardeminde amelge asiriladi . Tajiriybeler soni korsetedi, 10 kR gamma nuri menen nurlantirilg'an kartoshka 3-4 ay jaqsisa qlanadi ha'm insanlar tarepinen usinis etile di ha'm hesh qanday ziyanli ta'sir korsetpeyd i

Atom yadrolarin ha'm yadrodag'i ishki proce sslerin u'yreniwde j u'da' kishi bo'lekshele r (elektronlar, protonl ar, a-boleksheler ha'm tagi basqalar) menen jumis koriwge tuwri k eledi.

Radiacion islew beriw to'mendegi maqsetler ushin a'melge asiriladi: 1. Awil-xojaligi o'nimlerinde bolatug'in fiziologiyaliq processlerdi toqtatiw 2. O'nimlerge za'lel bolg'an mikroorganizmlerdin' pasterizaciya menen toqtiw 3.Sterilizaciya joli menen putkilley ziyanli mikroorganizmlerdin' joytiw 4. Dezinfekciya - yag'niy shibin-shirkeylerdi joytiw

Похожие

Atom nurlarınıń awıl xojalıq eginlerine effekti

Atom kuchli mikroskoplar

Atom nimalardan tashkil topgan

Atom yadro fizikasining rivojlanishi tarixi

Atom tuzilishi nazariyalari va kvant mexanikasi