Ўсимликлар морфологиясига кириш. Илдиз, унинг вазифаси ва тузилиши - Ботаника - Презентации

Ўсимликлар морфологиясига кириш. Илдиз, унинг вазифаси ва тузилиши

Загружено в:

08.02.2023

Скачано:

0

Размер:

582.5 KB

Ўсимликлар морфологиясига кириш. Илдиз, унинг вазифаси ва тузилиши

Режа:Режа: 1. Ўсимликлар морфологияси 1. Ўсимликлар морфологияси ҳақидаҳақида тушунча. тушунча. 2. Ўсимликларда қутблилик ва симметрия2. Ўсимликларда қутблилик ва симметрия , т, т ропизм ропизм ҳодисалари.ҳодисалари. 33 . Гомологик. Гомологик ,, аналогик аналогик , р, р удимент органлар.удимент органлар. 4. 4. Корреляция ҳодисаси ва унинг Корреляция ҳодисаси ва унинг қишлоқ қишлоқ хўжалигидаги хўжалигидаги аҳамияти.аҳамияти. 5. 5. Илдиз, унинг вазифаси ва илдиз системаси типлари.Илдиз, унинг вазифаси ва илдиз системаси типлари. 6. 6. Илдиз учининг тузилиши.Илдиз учининг тузилиши. 7. 7. Илдизнинг бирламчи ички тузилиши.Илдизнинг бирламчи ички тузилиши. 8. 8. Илдизнинг иккиламчи ички тузилиши.Илдизнинг иккиламчи ички тузилиши. 9. 9. Илдизнинг шакл ўзгаришлари.Илдизнинг шакл ўзгаришлари.

Ўсимликларнинг ташқи кўринишини, Ўсимликларнинг ташқи кўринишини, айрим органлари тузилишини ҳамда айрим органлари тузилишини ҳамда уларнинг индивидуал ва тарихий уларнинг индивидуал ва тарихий ривожланиши жараёнида ташқи муҳит ривожланиши жараёнида ташқи муҳит таьсирида ўзгариб боришини таьсирида ўзгариб боришини ўў симликлар морфологиясисимликлар морфологияси ўрганади. ўрганади.

Юксак ўсимликларда ташқи муҳит Юксак ўсимликларда ташқи муҳит шароитига мослаша бориш натижасида шароитига мослаша бориш натижасида 1) 1) Вегетатив органлар Вегетатив органлар - илдиз, поя ва - илдиз, поя ва барг. Улар архигонияли, очиқ ҳамда ёпиқ барг. Улар архигонияли, очиқ ҳамда ёпиқ уруғли ўсимликларда яхши ривожланган. уруғли ўсимликларда яхши ривожланган. 2) 2) Генератив органлар Генератив органлар - гул, мева ва уруғ. - гул, мева ва уруғ. Булар асосан гулли ва айрим очиқ уруғли Булар асосан гулли ва айрим очиқ уруғли ўсимликларда тараққий этган. ўсимликларда тараққий этган.

Кўп йиллик, аммо бир неча йил фақат Кўп йиллик, аммо бир неча йил фақат вегетатив органлар ҳосил қиладиган, вегетатив органлар ҳосил қиладиган, умрининг охирги йили генератив органлар умрининг охирги йили генератив органлар пайдо қилиб, уруғ берувчи ўсимликлар пайдо қилиб, уруғ берувчи ўсимликлар гуруҳи ҳам мавжуд. Уларга гуруҳи ҳам мавжуд. Уларга монокарплармонокарплар дейилади (каврак, бамбук). дейилади (каврак, бамбук).

Қутблилик Қутблилик ўсимликлар вегетатив ўсимликлар вегетатив органлари ўсишидаги қонуниятлардан бири органлари ўсишидаги қонуниятлардан бири бўлиб, унинг моҳияти ўсимлик бўлиб, унинг моҳияти ўсимлик новдасининг юқори ҳамда пастки учлари новдасининг юқори ҳамда пастки учлари морфологик ва физиологик жиҳатдан бир-морфологик ва физиологик жиҳатдан бир- биридан кескин фарқ қилиши билан биридан кескин фарқ қилиши билан изоҳланади. Новданинг пастки учида илдиз изоҳланади. Новданинг пастки учида илдиз пайдо бўлади, юқори учидаги куртакдан эса пайдо бўлади, юқори учидаги куртакдан эса янги новда ўса бошлайди. Илдиз пастга янги новда ўса бошлайди. Илдиз пастга қараб, новда эса юқорига қараб ўсади. қараб, новда эса юқорига қараб ўсади.

Ўсимликлар органлари тузилишидаги яна Ўсимликлар органлари тузилишидаги яна бир хусусият бир хусусият симметриялик симметриялик бўлиб, бунда бўлиб, бунда ўсимлик органлари юзасидан симметрик ўсимлик органлари юзасидан симметрик чизиқ ўтказилганда улар тенг бўлакларга чизиқ ўтказилганда улар тенг бўлакларга ажралади. ажралади. СС имметриимметри ялияли к к турлари:турлари: - - радиал симметрияликрадиал симметриялик ;; - - билатериал симметрияликбилатериал симметриялик ;; - - моносимметриямоносимметрия ликлик . .

Ташқи муҳит таъсирига жавобан ўсимлик Ташқи муҳит таъсирига жавобан ўсимлик органлари ўсиш йўналишининг маълум органлари ўсиш йўналишининг маълум томонга қараб ўзгаришига томонга қараб ўзгаришига тропизм тропизм дейилади. Тропизм ўсимликнинг ўсиш дейилади. Тропизм ўсимликнинг ўсиш қисмларида кузатилиб, асосан барг, илдиз қисмларида кузатилиб, асосан барг, илдиз ёки новданинг бир томонидаги ёки новданинг бир томонидаги ҳужайраларнинг нисбатан тез ўсиш ҳужайраларнинг нисбатан тез ўсиш натижасида юзага келади.натижасида юзага келади.

Ўсимликларнинг айрим метаморфозлашган Ўсимликларнинг айрим метаморфозлашган органларининг ташқи кўриниши органларининг ташқи кўриниши (белгилари) бир-биридан фарқ қилсада, (белгилари) бир-биридан фарқ қилсада, уларнинг келиб чиқиши бир хил бўлади. уларнинг келиб чиқиши бир хил бўлади. Бундай органлар Бундай органлар гомологик органларгомологик органлар деб деб аталади. Картошка туганаги ва лоланинг аталади. Картошка туганаги ва лоланинг пиёзбошлари бунга мисол бўлади. пиёзбошлари бунга мисол бўлади. Шунингдек зирк тикани, гулнинг Шунингдек зирк тикани, гулнинг тожбарглари ва нўхатнинг гажаклари келиб тожбарглари ва нўхатнинг гажаклари келиб чиқиши бир хиллиги учун улар ҳам чиқиши бир хиллиги учун улар ҳам гомологик органлардир.гомологик органлардир.

Ўсимликлар баъзи органларининг ташқи Ўсимликлар баъзи органларининг ташқи кўриниши бир хил бўлиб, улар бир хил кўриниши бир хил бўлиб, улар бир хил вазифани бажаради, аммо уларнинг келиб вазифани бажаради, аммо уларнинг келиб чиқиши ҳар хил бўлиши мумкин. Бундай чиқиши ҳар хил бўлиши мумкин. Бундай органларга органларга аналогик органлар аналогик органлар дейилади. дейилади. Ташқи кўриниши ва бажарадиган вазифаси Ташқи кўриниши ва бажарадиган вазифаси (ҳимоя воситаси) бир хил бўлган, лекин (ҳимоя воситаси) бир хил бўлган, лекин келиб чиқиши ҳар хил бўлган зирк ва келиб чиқиши ҳар хил бўлган зирк ва дўлана тиканлари аналогик органлардир. дўлана тиканлари аналогик органлардир.

Бир бирига яқин тупроқ-иқлим Бир бирига яқин тупроқ-иқлим шароитларида узоқ яшаши натижасида шароитларида узоқ яшаши натижасида систематик ҳолати турлича бўлган систематик ҳолати турлича бўлган ўсимликларда кўплаб ташқи белгилар бир-ўсимликларда кўплаб ташқи белгилар бир- бириникига ўхшаш бўлади. Бу ҳодисага бириникига ўхшаш бўлади. Бу ҳодисага конвергенция конвергенция дейилади. Масалан, қуруқ дейилади. Масалан, қуруқ иқлим шароитда ўсувчи Америка иқлим шароитда ўсувчи Америка кактуслари ва Африка сутламагули кактуслари ва Африка сутламагули морфологик бир-бирига ўхшайди.морфологик бир-бирига ўхшайди.

Тарихий ривожланиш жараёнида ўзининг Тарихий ривожланиш жараёнида ўзининг дастлабки кўринишини ўзгартириб, дастлабки кўринишини ўзгартириб, дастлабки аҳамиятини йўқотган ва юқолиб дастлабки аҳамиятини йўқотган ва юқолиб кетиш даражасидаги органлар кетиш даражасидаги органлар рудиментар рудиментар органлар органлар ёки ёки рудиментларрудиментлар дейилади. Оқ дейилади. Оқ ва қора саксовуллар ҳамда шумғиянинг ва қора саксовуллар ҳамда шумғиянинг барг қолдиқлари рудиментларга мисол барг қолдиқлари рудиментларга мисол бўлади.бўлади.

Корреляция Корреляция ҳодисаси ўсимликлар оламида ҳодисаси ўсимликлар оламида кенг тарқалган бўлиб, бунда ўсимлик бир кенг тарқалган бўлиб, бунда ўсимлик бир органининг ривожланиши иккинчиси билан органининг ривожланиши иккинчиси билан чамбарчас боғлиқ бўлади. Масалан, дарахт чамбарчас боғлиқ бўлади. Масалан, дарахт ва буталар шохидаги ён куртаклар фақат ва буталар шохидаги ён куртаклар фақат иккинчи йилда нормал ривожланади. Аммо иккинчи йилда нормал ривожланади. Аммо поядаги барг юлиб ташланса, бу куртаклар поядаги барг юлиб ташланса, бу куртаклар уйғониб шу йилнинг ўзида янги барг ҳосил уйғониб шу йилнинг ўзида янги барг ҳосил қилиши мумкин. қилиши мумкин.

Илдиз юксак ўсимликларнинг (мохлар бундан Илдиз юксак ўсимликларнинг (мохлар бундан мустасно) ер ости вегетатив органидир. У мустасно) ер ости вегетатив органидир. У ўсимликларни тупроққа маҳкам ушлаб туради, ўсимликларни тупроққа маҳкам ушлаб туради, турли механик таьсирларга чидамлилигини турли механик таьсирларга чидамлилигини оширади. Илдиз орқали ўсимликлар тупроқдан оширади. Илдиз орқали ўсимликлар тупроқдан сув ва унда эриган минерал моддаларни сув ва унда эриган минерал моддаларни ўзлаштиради. Шунингдек илдизлар шаклини ўзлаштиради. Шунингдек илдизлар шаклини ўзгартириб запас озиқ моддаларни тўплашга ўзгартириб запас озиқ моддаларни тўплашга хизмат қилади. Айрим ўсимликларда илдиз қайта хизмат қилади. Айрим ўсимликларда илдиз қайта тикланиш (вегетатив кўпайиш) вазифасини ҳам тикланиш (вегетатив кўпайиш) вазифасини ҳам бажаради, баьзи ўсимлик (дуккаклилар) бажаради, баьзи ўсимлик (дуккаклилар) илдизлари замбуруғ ва бактериялар билан илдизлари замбуруғ ва бактериялар билан симбиоз ҳаёт кечиришга мослашган. симбиоз ҳаёт кечиришга мослашган.

Кўпчилик ўсимликлар кучли шохланган, Кўпчилик ўсимликлар кучли шохланган, морфологик ва физиологик жиҳатдан бир бутун морфологик ва физиологик жиҳатдан бир бутун илдизлар йиғиндиси – илдизлар йиғиндиси – илдиз системасигаилдиз системасига эга. эга. Келиб чиқишига кўра асосий, ён ва қўшимча Келиб чиқишига кўра асосий, ён ва қўшимча илдизлар бўлиб, улар илдиз системаси таркибига илдизлар бўлиб, улар илдиз системаси таркибига киради. киради. АсосийАсосий илдизилдиз муртак илдизчадан муртак илдизчадан ривожланиб, тик ўсади ва тупроқнинг қуйи ривожланиб, тик ўсади ва тупроқнинг қуйи қатламларига кириб боради.қатламларига кириб боради. ЁнЁн илдизларилдизлар асосий илдиз атрофида шаклланиб, асосий илдиз атрофида шаклланиб, эндоген йўл билан келиб чиқади. эндоген йўл билан келиб чиқади. ҚўшимчаҚўшимча илдизларилдизлар ўсимликнинг турли органларидан – ўсимликнинг турли органларидан – пояси, илдизи, баргидан ҳосил бўлади. пояси, илдизи, баргидан ҳосил бўлади.

Илдизнинг типлари ва унинг тузилиши.Илдизнинг типлари ва унинг тузилиши. 1-ўқ илдиз, 2-попук илдиз, 3-аралаш, 4-илдиз тугунак, 5-монстеранинг 1-ўқ илдиз, 2-попук илдиз, 3-аралаш, 4-илдиз тугунак, 5-монстеранинг ҳаво илдизлари, 6. илдизнинг бўйлама кесмаси, а-ўтказувчи зона, ҳаво илдизлари, 6. илдизнинг бўйлама кесмаси, а-ўтказувчи зона, в-сўрувчи зона, в,с-ўсувчи зона, д-илдиз қинчаси.в-сўрувчи зона, в,с-ўсувчи зона, д-илдиз қинчаси.

ЎЎ қ илдизқ илдиз ва попук илдиз системалари ажратилади. ва попук илдиз системалари ажратилади. ЎқЎқ илдизилдиз системасидасистемасида асосий илдиз кучли асосий илдиз кучли ривожланган бўлиб, ён илдизларга нисбатан яққол ривожланган бўлиб, ён илдизларга нисбатан яққол ажралиб туради ва вертикал ўсади. ажралиб туради ва вертикал ўсади. Попук илдиз Попук илдиз системасидасистемасида асосий илдиз ривожланмайди ва у асосий илдиз ривожланмайди ва у асосан қўшимча илдизлардан ташкил топган асосан қўшимча илдизлардан ташкил топган бўлади. Баьзи ўсимликлар илдизи бўлади. Баьзи ўсимликлар илдизи универсал универсал типдаги илдиз системаситипдаги илдиз системаси дан иборат бўлиб, дан иборат бўлиб, бунда илдиз ҳам горизонтал, ҳам вертикал бунда илдиз ҳам горизонтал, ҳам вертикал йўналишда яхши ривожланади. Намгарчилик йўналишда яхши ривожланади. Намгарчилик вақти-вақти билан бўладиган шароитда ўсувчи вақти-вақти билан бўладиган шароитда ўсувчи айрим ўсимликларда, масалан баҳорги айрим ўсимликларда, масалан баҳорги намгарчилик вақтида, намгарчилик вақтида, мавсумиймавсумий ёки ёки эфемер эфемер илдизларилдизлар ҳосил бўлади. ҳосил бўлади.

Баьзи кўп йиллик ўсимликлар ён Баьзи кўп йиллик ўсимликлар ён илдизларида қўшимча куртаклар ҳосил илдизларида қўшимча куртаклар ҳосил бўлиб, кейинчалик улардан бўлиб, кейинчалик улардан илдиз илдиз бачкиларибачкилари деб аталувчи янги ер усти деб аталувчи янги ер усти органлари ўсиб чиқади. Бундай органлари ўсиб чиқади. Бундай ўсимликларга ўсимликларга илдиздан бачкиловчи илдиздан бачкиловчи ўсимликларўсимликлар дейилади. дейилади.

Илдиз учи ташқи томондан Илдиз учи ташқи томондан илдиз қини илдиз қини (ғилофи)(ғилофи) билан ўралган. Илдиз ғилофи билан ўралган. Илдиз ғилофи бир-бири билан кучсиз боғланган юпқа бир-бири билан кучсиз боғланган юпқа пўстли, бир оз чўзиқ ва нозик пўстли, бир оз чўзиқ ва нозик ҳужайралардан иборат бўлиб, улар доимо ҳужайралардан иборат бўлиб, улар доимо янгиланиб туради. янгиланиб туради.

Илдиз ғилофи остида меристематик Илдиз ғилофи остида меристематик ҳужайралардан ташкил топган ҳужайралардан ташкил топган бўлиниш бўлиниш зонасизонаси бор. Унинг ўлчами 1 мм атрофида бор. Унинг ўлчами 1 мм атрофида бўлиб, ранги сариқ, ҳужайралари бўлиб, ранги сариқ, ҳужайралари цитоплазма билан тўла ва вакуоласи цитоплазма билан тўла ва вакуоласи бўлмайди.бўлмайди. Бўлиниш зонасидан кейин ўБўлиниш зонасидан кейин ў сиш зонасисиш зонаси жойлашган, унинг узунлиги бир неча мм га жойлашган, унинг узунлиги бир неча мм га етади. Бу зона ҳужайралари кучли етади. Бу зона ҳужайралари кучли ривожланиб, сув билан тўйинади ва уларда ривожланиб, сув билан тўйинади ва уларда тирик вакуолалар ҳосил бўлади. Натижада тирик вакуолалар ҳосил бўлади. Натижада илдиз ҳажми ортади. илдиз ҳажми ортади.

Ўсиш зонасидан кейинги учинчи зона Ўсиш зонасидан кейинги учинчи зона сўриш сўриш зонаси зонаси дейилиб, бу зонадаги эпиблема дейилиб, бу зонадаги эпиблема ҳужайраларининг айримлари ташқи томонга ҳужайраларининг айримлари ташқи томонга бўртиб ўсиб, тукчалар ҳосил қилади. бўртиб ўсиб, тукчалар ҳосил қилади. ТукчаларТукчалар ўзини ҳосил қилган ҳужайрадан тўсиқ билан ўзини ҳосил қилган ҳужайрадан тўсиқ билан ажралмайди. Ўртача узунлиги 1 мм бўлган ажралмайди. Ўртача узунлиги 1 мм бўлган тукчаларнинг қобиғи юпқа целлюлозадан ибораттукчаларнинг қобиғи юпқа целлюлозадан иборат .. Ён илдизлар чиқарувчи Ён илдизлар чиқарувчи ўтказиш зонасиўтказиш зонаси сўриш сўриш зонасидан юқорида жойлашади ва бу зонада зонасидан юқорида жойлашади ва бу зонада иккиламчи тузилишга эга бўлган гистологик иккиламчи тузилишга эга бўлган гистологик элементлар пайдо бўлади ва ўтказиш вазифасини элементлар пайдо бўлади ва ўтказиш вазифасини амалга оширади. амалга оширади.

Эмбрионал тўқима барча ҳужайраларининг ўсиб Эмбрионал тўқима барча ҳужайраларининг ўсиб кўпайиши ва меристемада прокамбий ҳосил кўпайиши ва меристемада прокамбий ҳосил бўлиши натижасида илдизнинг бирламчи бўлиши натижасида илдизнинг бирламчи йўғонлашуви бошланади. Илдизни бирламчи йўғонлашуви бошланади. Илдизни бирламчи қопловчи тўқима қопловчи тўқима эпидермис ўэпидермис ў раб туради. Бу раб туради. Бу тўқимани икки палали ўсимликлар илдизида тўқимани икки палали ўсимликлар илдизида дермотогендермотоген деб аталувчи меристема ҳужайралари деб аталувчи меристема ҳужайралари пайдо қилади. Эпидермис остида бирламчипайдо қилади. Эпидермис остида бирламчи пўстлоқпўстлоқ жойлашади. Бирламчи пўстлоқ жойлашади. Бирламчи пўстлоқ дермотоген ҳужайралари остидаги переблема деб дермотоген ҳужайралари остидаги переблема деб аталувчи ўртанчи қават ҳужайраларидан аталувчи ўртанчи қават ҳужайраларидан ривожланади. Бирламчи пўстлоқ экзодерма, ривожланади. Бирламчи пўстлоқ экзодерма, мезодерма ва эндодерма қатламларидан иборат.мезодерма ва эндодерма қатламларидан иборат.

Марказий цилиндрМарказий цилиндр илдизнинг марказий қисми илдизнинг марказий қисми бўлиб, ўсиш конуси меристемасининг ички бўлиб, ўсиш конуси меристемасининг ички қисми-плеромадан ҳосил бўлади. Марказий қисми-плеромадан ҳосил бўлади. Марказий цилиндр цилиндр перецикл перецикл деб аталувчи эндодермага деб аталувчи эндодермага тақалиб турувчи алоҳида ҳужайралар қатламидан тақалиб турувчи алоҳида ҳужайралар қатламидан бошланади. Бир қаватли ҳужайралардан ташкил бошланади. Бир қаватли ҳужайралардан ташкил топган перецикл ҳужайраларининг пўсти юпқа, топган перецикл ҳужайраларининг пўсти юпқа, ядроси, цитоплазмаси бўлиб, ҳосил қилувчи ядроси, цитоплазмаси бўлиб, ҳосил қилувчи тўқима вазифасини бажаради. Перецикл тўқима вазифасини бажаради. Перецикл ҳужайралари бўлиниб ён илдизчаларни ҳосил ҳужайралари бўлиниб ён илдизчаларни ҳосил қилади. Перецикл, айниқса камбий ҳалқасини қилади. Перецикл, айниқса камбий ҳалқасини ҳамда феллогенни ҳосил бўлишида фаол иштирок ҳамда феллогенни ҳосил бўлишида фаол иштирок этади. этади.

Илдизмевалар Илдизмевалар - паренхима ҳужайрасиларида - паренхима ҳужайрасиларида озиқ моддалар тўпланиши туфайли илдиз озиқ моддалар тўпланиши туфайли илдиз йўғонлашиши тарзида ҳосил бўлади. йўғонлашиши тарзида ҳосил бўлади. Илдизмева кучли ривожланган ўқ илдиз Илдизмева кучли ривожланган ўқ илдиз бўлиб, у бош, бўйин ва асосий илдиздан бўлиб, у бош, бўйин ва асосий илдиздан ташкил топган. Илдизмеванинг бош қисмида ташкил топган. Илдизмеванинг бош қисмида барг ва куртаклар жойлашган бўлиб, унинг барг ва куртаклар жойлашган бўлиб, унинг бўғим оралиғи жуда қисқаргандир. бўғим оралиғи жуда қисқаргандир.

Илдиз мевалар. Илдиз мевалар. 1,2-турп ва унинг кесмаси 3, 6-шолғом ва унинг 1,2-турп ва унинг кесмаси 3, 6-шолғом ва унинг кесмаси, 4,7-сабзи ва унинг кесмаси, 5,8- лавлаги кесмаси, 4,7-сабзи ва унинг кесмаси, 5,8- лавлаги ва унинг кесмаси.ва унинг кесмаси.

Илдиз туганакИлдиз туганак лар ён ва қўшимча илдизларда лар ён ва қўшимча илдизларда запас озиқ моддалар тўпланиши натижасида запас озиқ моддалар тўпланиши натижасида ҳосил бўлади. Илдиз туганаклардан ҳосил бўлади. Илдиз туганаклардан ўсимликларни вегетатив кўпайтиришда ўсимликларни вегетатив кўпайтиришда фойдаланилади. Уларга картошкагул, батат, фойдаланилади. Уларга картошкагул, батат, қўзиқулоқ, ширач, орхидей ва бошқаларни мисол қўзиқулоқ, ширач, орхидей ва бошқаларни мисол қилиш мумкин.қилиш мумкин. Таянч илдизлар Таянч илдизлар маккажўхори, жўхори каби маккажўхори, жўхори каби баланд бўйли ўсимликларда учрайди. Одатда улар баланд бўйли ўсимликларда учрайди. Одатда улар поянинг пастки биринчи, иккинчи бўғинларида поянинг пастки биринчи, иккинчи бўғинларида қўшимча илдиз шаклида ривожланиб, ўсимликлар қўшимча илдиз шаклида ривожланиб, ўсимликлар ер устки қисмини мустаҳкам ушлаб туришда ер устки қисмини мустаҳкам ушлаб туришда таняч вазифасини бажаради. таняч вазифасини бажаради.

Сўрғич илдизлар Сўрғич илдизлар одатда текинхўр ўсимликларда одатда текинхўр ўсимликларда асосий илдиз ўрнида ривожланади. Хлорофилл асосий илдиз ўрнида ривожланади. Хлорофилл доначалари бўлмаганлиги учун бу ўсимликлар доначалари бўлмаганлиги учун бу ўсимликлар сўрғич илдизлари билан бошқа ўсимликларнинг сўрғич илдизлари билан бошқа ўсимликларнинг озиқ моддаларини сўриш ҳисобига яшайди. озиқ моддаларини сўриш ҳисобига яшайди. Сўрғич илдизлар шумғияда, зарпечакнинг ҳар хил Сўрғич илдизлар шумғияда, зарпечакнинг ҳар хил турларида шаклланади.турларида шаклланади. Тропик мамлакатларда ўсувчи ўсимликларда Тропик мамлакатларда ўсувчи ўсимликларда ҳаво ҳаво илдизлари илдизлари ҳам учрайди. Улар поядан ўсиб чиқиб ҳам учрайди. Улар поядан ўсиб чиқиб ҳавода осилиб туради. Масалан, монстера ҳавода осилиб туради. Масалан, монстера ўсимлигида ҳосил бўлган ҳаво илдизлари ёғин ўсимлигида ҳосил бўлган ҳаво илдизлари ёғин суви ёки ҳаводаги сув буғларини ўзлаштиради.суви ёки ҳаводаги сув буғларини ўзлаштиради.

Ботқоқлик ёки ботқоқлашган жойларда Ботқоқлик ёки ботқоқлашган жойларда ўсувчи ўсимликларда аэренхима тўқимаси ўсувчи ўсимликларда аэренхима тўқимаси кучли ривожланган кучли ривожланган нафас олувчи нафас олувчи илдизлар илдизлар шаклланади. Улар ўсимликни шаклланади. Улар ўсимликни кислород билан таъминлашга хизмат кислород билан таъминлашга хизмат қилади. Бу каби илдизлар ботқоқ сарвисида қилади. Бу каби илдизлар ботқоқ сарвисида бўлади.бўлади.

Эътиборингиз учунЭътиборингиз учун раҳмат!раҳмат!

Похожие

Ўсимликлар экологиясига кириш. Абиотик омиллар

Илдиз ва илдизлар тизими

Вегетатив органлар

Ўсимлик тўқималари (гистология)

Магнолиятоифа (Magnoliophyta) ўсимликлар бўлими