Qolning erkin turgan bolimidagi suyaklar. Bosh skeleti - Анатомия - Презентации

Qolning erkin turgan bolimidagi suyaklar. Bosh skeleti

Загружено в:

02.12.2024

Скачано:

0

Размер:

5312.1513671875 KB

Qolning erkin turgan bolimidagi suyaklar. Qo’lning kamari suyaklari va ularning birikishi

Yelka suyagi (humerus), rosmana uzun suyaklar turkumidan bo’lib, uning tanasi - diafizi (corpus humeri), ikkala (tepa va pastki) uchlari-epifizlar va ular o’rtasida joylashgan metafizlari tafovut qilinadi.

Yelka suyagining yuqori uchi sharsimon tumtoq boshcha (caput hu meri)bo’lib tugaydi. Boshcha suyakning qolgan boshqa qismlaridan unchalik chuqur bo’lmagan ariqcha - anatomik bo’yinchasi (collum anatomicum)yordamida ajralib turadi; ana shu bo’yinchaning pastki tomonida ikkita dumboqcha (lateral tomonidagi kattarog’i - uberculum majus va oldiroq tomondagi kichkina - tuberculum minus) joylashgan.Har qaysi dumboqchadan pastga qarab bittadan g’adir-budur qirra -crista tuberculi majoris (katta dumboqdan) va crista tuberculi minoris (kichik do’mboqdan) ketgan. Ana shu ikkala do’mboq va g’adir-budur qirralar orasida egatcha (sulcus intertubercularis) bo’lib, bu yerdan yelka ikki boshli muskulining uzun boshli payi o’tadi. Dumboqcha va qirralarga muskullar kelib yopishadi. Yelka suyagining dumboqchalaridan pastki qismi xipcharoq bo’lib, xirurgik bo’yin (collum chirurzgicum - kuproq yelka suyagi ana shu joyidan sinadi) deb ataladi va suyak tanasi (diafiz) ni epifizga qo’shib turadi.

Bilak suyaklari - antebrachium naysimon ikkita uzun suyaklardan iborat.Medial tomonda tirsak suyagi (ulna), lateral tomonda esa bilak suyagi (radius) joylashadi. Tirsak suyagi (ulna) ning yuqori, yo’g’on uchida yelka suyagi g’altagi bilan qo’shiladigan kattagina g’altaksimon bo’g’im o’ymasi (incisura trochlearis) bor.Bo’g’im o’ymasi old tomonda toj o’sig’i (proccessus coronoideus) va orqa tomonda tirsak o’sig’i (olecranon) bilan chegaralanadi.

Oyoqning erkin turgan bolimidagi suyaklar. Oyoq kamari suyaklari va ularning birikishi. (Son, katta va kichik boldir suyaklari, tovon va oyoq panja suyaklari, chanoq kamari)

Oyoq suyaklari qo’l suyaklari singari ikkita qismga bo’linadi. Birinchisi oyoq kamari (cingulum membri inferioris) bo’lib, ikki tomonda bittadan chanoq suyagidan tuzilgan. Ikkinchisi, erkin turgan qismi-skeleton membri inferioris liberi esa uch qismni tashkil qiladi.proksimal qismi- son suyagidan; 2) o’rta qismi-boldir (katta va kichik boldir) suyaklaridan hamda tizza qalpog’i suyagidan; 3) distal bo’limi - oyoq panjasi skeletidan tuzilgan.

Oyoq skeletining erkin turgan qismi (sceleton membri inferioris liberi) son suyagi (femur), tizza qopqog’i (patella), boldir suyaklari (ossa cruris) va oyoq panjasining skleti (ossa pedis) dan tashkil topgan.

Son suyagi (femur), naysimon suyaklar orasida eng uzuni va bo’lib, tanasi (corpus femoris), pastki va yuqori tomon (epifiz) lari tafovut qilinadi. Son suyagining yuqori uchida (ichki tomonga qarab joylashgan) sharsimon boshcha (caput femoris) ko’rinib turadi. boshcha markazining pastrog’ida chuqurcha (fovea capitis ossis femoris) joylashgan. Son suyagining boshchasi qolgan bo’lagi bilan bo’yin (collum femoris) orqali qo’shilgan. Son suyagining bo’yini tanasiga 130 0 o’tmas burchak hosil qilib qo’shilgan. Ayollar chanog’ining keng va kattaligiga ko’ra, son suyagining bo’yin to’g’ri burchak hosil qilib birlashadi.

Tizza qopqog’i (patella) to’rt boshli son muskuli payining orasida joylashgan eng katta sesamasimon suyakdir. Tizza qopqog’ining oldingi yuzasi (facies anterior) g’adir-budir bo’lsa, orqasi, silliq bo’g’im yuzasi (facies articularis) son suyagi bilan bo’g’im hosil qiladi. Uning keng asosiga - basis patellae va uchiga- apex patellae deyiladi.

Bosh skeleti. Kalla suyaklari. (kallaning ensa, peshona, tepa, chakka, ponasimon va galvirsimon suyaklari)

Miya bo’limi tepa tomondan kalla qopqog’i (calvaria) bilan qoplangan, uning ichida bosh miya joylashadigan kalla bo’shlig’i (cavu crani cerebralis) bor. Kalla bo’shlig’i umurtqa kanalining kengaygan uchi hisoblanadi, bu yerda bosh miya va uning pardalari, qon tomirlar joylashgan.

Ensa suyagi (os occipitale) qisman kalla qopqog’ining orqa, pastki tomoni va uning asosini tashkil qilishda qatnashadi. U oldingi tomondan ponasimon suyakka, tepa va chakka suyaklariga birlashgan. Unda palla, yon qismlar, asos yoki tana tafovut qilinadi. Ensa suyagining ana shu qismlari katta ensa teshigi atrofida pars basilaris ensa teshigining oldingi tomonida joylashgan bo’lib, 18-20 yoshlarda ponasimon suyak tanasiga qo’shilib ketadi. Uning kalla bo’shlig’iga qaragan yuzasi botiq bo’lib, ponasimon suyak tanasidagi xuddi ana shunday yuza bilan qo’shilib, ensa teshigi tomonga yo’nalgan nishab- clivus ni hosil qiladi. Bu gishabda uzunchoq miya va miya ko’prigi joylashadi. Ensa suyagi tanasining ikki chakkasida pastki tosh egatchasi- sulcus sinus petrosi inferiores ko’rinib turadi.

Ponasimon suyak (os sphenoidale) juda murakkab tuzilgan bo’lib, kalla suyagining asosan o’rtasida, deyarli barcha kalla suyaklari bilan birlashgan holda joylashgan. Uning katta joylashadi. Ensa suyagi katta teshik - (foramen ocipitale magnum) orqali umurtqa kanaliga qo’shilib turadi. Ensa suyagining pallasi - sguama occipitalis tashqi tomonga qavarib, ichki yuzasi botiq bo’lib, egilgan serbar plastinka - palladan tuzilgan. Ensa suyagining tashqi yuzasi markazida tashqi ensa do’mbog’i (suyaklanish niqtasining o’rni) - protuberantia occipitalis externa mavjud. Ana shu qirradan ikki yonboshga linea nuchea inferior chiziqlari tarqaladi.

Chakka suyagi (tangasimon qismi) pallasi pars squamosa ning ichki yuzasi facies cerebralis da miya egatlarining izlari bor. Pallaning tashqi yuzasi -acies temporalis silliq bo’lib, chakka chuqurining hosil bo’lishida qatnashadi, undan chiqqan yonoq o’sig’i - processus zygomaticus yonoq suyagi bilan birlashadi. Pastroqda pastki jag’ bilan bo’g’im tuzadigan chuqurcha fossa mandibularis joylashgan. Uning oldingi tuberculum articulare do’mbog’i pastki jag’ning bo’g’im o’sig’ini chuqurchadan chiqib ketishdan saqlab turadi

Bosh skeleti. Kallaning yuz suyaklari (tepa jag suyagi, pastki jag suyagi, tanglang suyagi).

Kallaning yuz bo’limi yuqori va pastki jag’, tanglay, burun, pastki burun chig’anog’i, dimog’, yonoq va til osti suyaklaridan tuzilgan. Bu yerda sezgi (ko’rish va hid bilish) a’zolari joylashadigan bo’shliqlar va nafas (burun bo’shlig’i) bilan ovqat hazm qilish sistemalarining (og’iz bo’shlig’i) boshlanish qismlari joylashgan. Shuning uchun yuz suyaklari tuzilishida bir qancha xususiyatlarni kuzatish mumkin. Bu xususiyatlar xususida har bir suyakni ta’riflanganda batafsil to’xtalib o’tam

Yuqori jag’ (maxilla) birmuncha murakkab tuzilgan. U ko’z kosasi, burun va og’iz bo’shliqlarini hosil qilishda ishtirok etadi va chaynov apparatlari ishida faol qatnashadi. Yuqori jag’ning tanasi va to’rtta o’sig’i bor: Tansi-corpus maxillae ning ichida havo saqlanadigan turli shaklda uchraydigan kafak (Gaymor kavagi)- sinus maxillaris bo’lib, burun bo’shlig’iga teshik-hiatus maxillaris orqali ochilib turadi. Tanasida to’rtta yuza (oldingi, chakka osti, ko’z kosasi va burun bo’shlig’i yuzasi) tafovut qilinadi.

Til osti suyagi (os hyoideum) pastki jag’ bilan hiqildoq o’rtasida (til ostida) joylashgan. U taqa kabi bukilib bo’lib, o’rta qismi, tanasi - corpus va katta-kichik ikki juft shoxi (cornea majora et minora) tafovut qilinadi. Bular tanasi bilan tog’ay orqali birlashadi. Faqat 50 yoshdan keyingina suyaklanib b

THANK YOU

Похожие

Suyaklar tuzilishi

Бош, гавда ва қўл-оёқлар скелети

Anatomiyaga kirish. Osteologiya. Umurtqalar. Qovurg’alar. To’sh suyagi

Odam gavdasi tashqi shaklining umumiy xarakteristikasi

Suyak to’qimasi