Maxsuslashtirilgan harakatlanuvchi tarkibga texnik xizmat ko'rsatish va ta'mirlashni o'ziga xos xususiyatlari - Транспорт - Рефераты

Maxsuslashtirilgan harakatlanuvchi tarkibga texnik xizmat ko'rsatish va ta'mirlashni o'ziga xos xususiyatlari

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

68 KB

Maxsuslashtirilgan harakatlanuvchi tarkibga texnik xizmat ko'rsatish va ta'mirlashni o'ziga xos xususiyatlari Reja: 1.Maxsuslashtirilgan harakatlanuvchi tarkibning maxsus jihozlariga TXK va T tizimi. 2.O'ziog'dargich ko'tarish mexanizmlariga, avtofurgon, avtosisterna va refrejeratorlarga TXK va T ishlari texnologiyasi. 3. TXK va Tda qo ' llaniladigan jihozlar .

Tayanch so'z va iboralar Maxsuslashtirilgan harkatlanuvchi tarkib. Maxsuslashtirilgan avtomobillarga TXK va T tizimi. Maxsuslashtirilgan avtomobillarni texnik Ekspluatsiyasini o'ziga xos xususiyatlari. TXK va Tda qo'llaniladigan jihozlar Maxsus tuzilishga ega bo`lgan, bir va bir necha turdagi yuklarni tashishga mo`ljallangan, qayta jihozlangan avtomobil, tirkama yoki yarim tirkama AT ining ixtisoslashtirilgan qismi hisoblanadi. Nizomga ko’ra, ixtisoslashtirilgan harakatdagi qismga ham KX, 1-TXK, 2- TXK, MX, JT va KT ishlari bajariladi. Faqatgina ularga o`matilgan maxsus jihozlar uchun qo`shimcha ravishda TXK va JT ishlari bajariladi. Hozir mamlakatimizda avtomobillar o`ziog`dargichlar, yarim tirkama tsisternalar esa maxsus jihozlar bilan ishlovchi shatakchi avtomobillar safi oshib bormoqda. Bu transport vositalaridan unumli foydalanish ularga TXK va JT ishlarini o`z vaqtida va sifatli bajarishga bog`liqdir. Ixtisoslashtirilgan harakatdagi tarkibning o`ziga xos texnik Ekspluatatsiyasi bilan tanishishdan oldin ixtisoslashtirilgan avtomobillarning tasnifi bilan tanishamiz, zero bu tasnif juda kam adabiyotlarda keltirilgan, ular ham to`liq shaklda berilmagan. Ixtisoslashtirilgan harakatdagi tarkibga maxsus sharoitlarda maxsus ishlarni bajarishga mo`ljallangan yakka tarkibdagi avtomobillar va avto’oezdlar, o`ziog`dargich avtomobillar, uzun bazali avto’oezdlar, avtofurgonlar, avtotsisternalar va boshqa turdagi maxsuslashgan avtomobillar kiradi. Oddiy va uzun bazali avtomobillarga TXK. Xalq xo`jaligi yuklarini tashishda mehnat unumdorligini oshirish maqsadida avtomobillarga tirkamalar ulab, avto’oezdlar shaklida Ekspluatatsiya qilinadi. Bunda oddiy avto’oezdlarga avtomobil tyagach va bitta yoki ikkita tirkama ulangan hamda egarli avtomobil tyagach bilan yarim tirkamali ‘oezdlar kiradi. Uzun bazali avto’oezdlarga esa egarli avtomobil tyagach bilan o`zun o`lchamdagi yog`och materiallarni va quvurlarni tashuvchi yig`iladigan tirkamalardan iborat ‘oezdlar kiradi.

Oddiy va uzun bazali avto’oezdlarga TXK asosan shatakchi avtomobilga tirkamalarni ulash moslamalari holatini tekshirish va sozlashdan iboratdir. Qurilish konstruksiyalarini tashuvchi va barcha yarim tirkamali avto’oezdlarga TXK. Q urilish konstruktsiyalarini tashuvchi ixtisoslashtirilgan harakatdagi qismning yarim tirkama o`tirish qurilmasiga, yarim tirkama va qo`shimcha jihozlarga TXK ishlari bajariladi. KX da avtomobilning tayanch bog`lovchi qurilmasining ishonchli qotirilganligi tekshiriladi, yarim tirkamada esa tayanch bog`lovchi qurilmaning holati, maxsus konstaiksiya elementlarining sozligi (ferma, maydoncha, tross, tortuvchi lebedka, tayanch va h.k.) nazorat qilinadi. Undan tashqari, tormoz tizimi zichligi va ballonlardan kondensat to`kilganligi tekshiriladi. 1-TXK vaqtida yarim tirkamalarda burilish mexanizmlari o`qining vtulkasi, egari, muvozanat o`qi, barmoqlar moylanadi. SHinadagi havo bosimi, tormoz tizimining zichligi, qo`l tormozining sozligi, tross va lebedkalarning mustahkamligi tekshiriladi. 2-TXK da 1-TXK da ishlarning hammasi bajarilib, qo`shimcha ravishda barcha mexanizmlar iflosdan tozalanib, yangi surkov moyi surtiladi. O`ziog`dargich avtomobillarga TXK. Oddiy o`ziog`dargich avtomobillarga TXK asosan ulaming koptarish mexanizmlariga xizmat koprsatishdan iboratdir. Avtomobil kuzovini 60° burchak ostida koptarish, sochma yuklarni ortish va tushirish uchun juda qulay holatni hosil qiladi. Hamma avtomobil kuzovlarini koptarish dvigatel quvvati hisobiga bajariladi. Unga qo`shimcha ravishda quvvat oluvchi uzatmalar q utisi, shestemyali nasos NSH-32L (1400...1650 ayl./daqiqadagi ishlab chiqarish q obiliyati 40...55 l/daq.), saqlovchi klapan va gidrotsilindr o`rnatiladi. Bu agregatlarni buzilmasdan ishlashi kuzovni koptarish va tushirish ishlarini yengillashtiradi. SHuning uchun ularga o ` z vaqtida TXK ishlarini o`tkazib turish zarur. Avtomobil o`ziag`dargichlarga KXK da kuzov tirgagining texnik holati, orqa bort yo’gichining sozligi va gidrotizimning zichligi

tekshiriladi. Har 200...500 km dan so`ng yoki 3-4 kunda gidrokoptargich sa’fasini tozalab va moylab turish zarur. 1-TXK va 2-TXK da gidrotizimdagi suyuqlik sathi tekshiriladi, kerak bo`lsa me`yoriga keltiriladi, koptarish mexanizmining yuksiz koptarilishi va mexanizmlarining soz ishlashi tekshiriladi. Kuzov bir tekis koptarilishi va tushishi zarur. Undan tashqari, gidrokoptargich, sharnirlar va shlangalar holati tekshirilib, tizimdagi moy har 100 koptarishdan so`ng almashtiriladi. Qolgan ishlar esa avtomobilning turiga qarab, nizom bo`yicha bajariladi. O`ziag`dargich karer avtomobillariga TXK. Tog`-metallurgiya sanoatida, karerlarda, kopmir va ruda konlarida asosan «BelAZ-540A» (27 tonnali), «BelAZ- 548A» (40 tonnali), «BelAZ-549A» (75 tonnali), «BelAZ- 7519» (110 tonnali) avtomobillari hamda o`ta og`ir yuk koptaruvchi (75-200 t) «Kater’iller 754», «Yuklid 200» avtomobillari ishlatiladi. Bu avtomobillar 4x4 formula bilan ishlovchi hamda kichik bazali avtomobillardir. Avtomobillarning yumshoq yurishi uchun ularda pnevmogidravlik osmalar GM’. Tormoz sekinlatgi,ch takomillashgan ag`darish tizimlari ishlatiladi. Ishlash sharoitlarining avtomobillar Ekspluatatsiyasiga ta`siri 3 guruhga bo`lib o`rganiladi: - transport sharoiti. - yo`l sharoiti. - iqlim sharoiti. Transport sharoitlariga ish hajmi, yuklarning turi, yuklash va tushirish sharoitlari. avtomobilni ishlatish tartibi va boshqalar kiradi. Yo`l sharoitlari esa o ` z ichiga yo`l qoplamining turi va tasnifi, yo`l, ko’prik va q urilmalarning chidamliligi. yo`l loyihasi va profili, yurish qismining holati va boshqalarini oladi. Iqlim sharoitiga havoning issiqligi. quyosh nurining ta`siri, havoning namligi, bosim, suvning qattiqligi va havoning iflosligi (changliligi) kiradi. YUqorida kcltirilgan koprsatgichiar o`ziog`dargich karer avtomobillariga TXK va ta`mirlash tartibiga ta`sir koprsatadi. Nizomda keltirilishicha, 1-TXK va

2-TXK ning davriligiga to`rtta koprsatgich t a ` s i r qiladi: yuk tashish masofasi (km), qiyalikka koptarilish uzunligi va burchagi, yo`l qoplamasining turi, shu jumladan 1-TXK va 2- TXK ning ish hajmiga ATK dagi avtomobillar soni ham ta`sir etadi. JT ning i s h hajmiga esa, i q l i m zonasi, ATK dagi avtomobillar soni, avtomobillarning yoshi va yuqoridagi to`rtta koprsatk ich t a ` s i r koprsatadi. Avtosamosvallarning g`ildiraklarini JT ish hajmiga esa, yuk tashish masofasi, qiyalik uzunligi va burchagi, tog` jinsining qattiqligi va ishlov berilgan yo`l qoplamasining turi ta`sir qiladi. Karer o`ziog`dargich avtomobillariga TXK va JT ni tashkil qilishning quyidagi uslullaridan foydalaniladi:  kom’leks usul - bunda ishchilar o`zlariga biriktirilgan o`ziag`dargich avtomobillar bo`yicha hamma ishlarni bajaradilar.  texnologik usul - bunda ishchilar birlamchi guruhlarga birlashib, har bir guruh faqat ayrim ishlarni bajaradilar (misol: TX, JT, g`ildiraklar bo`yicha ishlar, payvandlash va boshqalar).  v) texnologik-detallar usuli - bunda birlamchi guruhlar ayrim agregat va birikmalar bo`yicha hamma ishlami bajaradi (misol: boshqaruv qismi (ml), yonilg`i ta`minlash qismi va h.k.). Kom’leks usulda ishni tashkil qilish o`ziog`dargichlar soni 50 gacha bo`lganda yaxshi natija beradi, texnologik usul esa 50 dan ko’p bo`lganda qo`llaniladi. Texnologik- detal usuli shaxsiy javobgarlik yuqori va tayyorgarlik ishlari hajmini kamaytirish imkoni bo`lgani uchun, maxsus joy va bo`lim talab qilinishiga qaramay, avtosamosvallar 100 tadan ortiq bo`lganda qo`llash katta samara berishi mumkin. 27 va 40 t li o`ziog`dargichlar uchun kom’leks usulda 1-TXK va 2-TXK ishlari, nosoz detallarni almashtirish universal ish joylarida tashkil qilinadi. Texnologik usulda 1-TXK oqimli qatorda, 2-TXK ishlari nosoz detal va agregatlarni almashtirish berk universal ishchi postda bajariladi. Texnologik-detal

usulini tashkil qilishda esa 2-TXK ish hajmi nosoz detal, agregatlami almashtirish ish hajmi bilan asosiy agregat va birikmalar guruhlariga bo`linadi (dvigatel, GM’ va h.k.) va ixtisoslashtirilgan ish bo`limlarida bajariladi. TXK va JT ning hamma usullarida ham yuvish-tozalash, shina va payvandlash ish joylari alohida tashkil qilinadi. Avtofurgonlar va refrejeratorlarga TXK. Sanoat mollarini va qadoqlangan buzilmaydigan oziq-ovqat mollarini tashiydigan oddiy avtofurgonlarga TXK, asosan kuzovlarni tozalash va dezinfikatsiyalash ishlarini bajarishdan iboratdir. Refrejerator furgonlar oziq-ovqat va boshqa tez buziladigan mahsulotlarni tashish uchun xizmat qiladi. Kuzovlarning izotermik holatini tekshirib turish, tashiladigan yuklar buzilmasligini ta`minlaydi. SHuning uchun, ularga KXK da sanitar ishlov beriladi va zichligi tekshiriladi. Bunda 30-35 °C issiqlikda kaltsiyli sodaning 1 % li suvdagi eritmasi bilan kuzov ichiga ishlov beriladi. Belgilangan vaqt oralig`ida dezinfektsiyalanadi (10% li xlor eritmasinig 0,5 litri 1 m 2 yuzaga ishlatiladi). Avtosisternalarga TXK. Sut va suv tashuvchi avtotsisternalarga TXK asosan tsisternalarning ichini yuvish (KX) va nasos mexanizmlariga (1-TXK) texnik xizmat koprsatishdan iborat. Xuddi shunday tsement tashuvchi avtotsisetrnalarga TXK da ham nasos mexanizmlariga (1- TXK) texnik xizmat koprsatiladi. Avtosistrena-yonilg`i quyuvchilarga TXK da quyidagi ishlar bajariladi: - mashinani tozalash va yuvish; - maxsus jihozlar mexanizmlari, as’oblari va agregatlari holatini aniqlash, nosozliklarni bartaraf etish; - yong`indan muhofaza etuvchi agregatlarni tekshirish va sozlash. KXK da majburiy ravishda va to`liq hajmda tozalash, yuvish, moylash, agregatlarning texnik holatini tekshirish, sozlash hamda Ekspluatatsion suyuqliklarni me`yoriga keltirish ishlari bajariladi.

1-TXK avtomobillardagi kabi bajarilib, maxsus jihozlar bo`yicha quyidagi tekshirish ishlari bajariladi: - quvurlarning g e rm e tikligi; - quvvat oluvchi uzatmalar qutisi va yonilg`i haydovchi nasosning salnigi holati; - yonilg`i quyish lyuki rezina ji’slashtiruvchisining holati; - nasos kardon uzatmasining holati; - nafas oluvchi klapanlarning sozligi; - nasos uzatmasining tortgichi va richaglarning moylanishi. Yuqoridagi ishlar bajarilgan mexanizm, birikma va detallarning holati ishlash jarayonida yana bir bor tekshiriladi. 1-TXK da 2-TXKda bajarilgan ishlar bilan birgalikda, quyidagilar bajariladi: - quvvat oluvchi uzatmalar qutisi yechib olinadi, ajratish-yig`ish, almashtirish, sozlash va sinash ishlari bajariladi; - nasos yechib olinadi, ajratish-yig`ish, almashtirish, sozlash va sinash ishlari olib boriladi, aniqlangan nosozliklar bartaraf etiladi. Avtosistrena-quyuvchilar uchun nazorat ishlari ishga chiqishdan avval, KX da ishdan qaytgach, 1-TXK ishlari 1500 km dan so`ng, 2-TXK ishlari 4500 km dan so`ng, MX ishlari bir yilda 2 marta o`tkaziladi. Avtokran va boshqa maxsus avtomobillarga TXK. A vtokranlar va yuk ortuvchi bortli avtomobillariga TXK. Avtomobil transportida yuk tashish tannarxini kamaytirish va ortish-tushirish jarayonida avtomobillarning to`xtab turish vaqtini kamaytirish maqsadida avtomobillar turli yuk koptaruvchi mexanizmlar bilan jihozlanadi. Bular tarkibiga: - kuzovlarga o` matilgan yuk koptamvchi strelalar; - yuk ortuvchi bortlar; - e giladigan kuzovlar kiradi.

Bundan tashqari, katta hajmdagi yuklarni ortish-tushirish ishlarini bajarish uchun avtomobil kranlardan foydalaniladi. Bu avtomobillar koptarish va tushirish uchun maxsus mexanizmlar bilan jihozlangan. Bu mexanizmlarga TXK da gidravlik tizimning ji’sligi, tizimdagi suyuqlikning sathi, ishlatiladigan trosslar holati tekshiriladi. Bundan tashqari, 1-TXK davrida lebedkalarning va strelalarning barcha sharnirlari moylaniadi. Texnik, «Tez yordam», dezinfektsiyalovchi va hammom avtomobillariga TXK. Texnik yordam avtomobillari furgon shaklida bo`lib, Ekspluatatsiya jarayonida ishdan chiqib, o`z korxonalariga yetib borolmagan avtomobillarga texnik yordam koprsatish, ta`miriash, shuningdek o`z korxonalaridan ajratib ishlatiladigan avtomobillarga TX koprsatish uchun ishlatiladi. Texnik yordam dezinfektsiyalovchi va hammom avtomobillarga TXK jarayonida avtomobil kuzoviga o`rnatilgan jihozlarning sozligi tekshiriladi va ularga texnik xizmat koprsatiladi.

Похожие

Avtomobillarga texnik xizmat ko'rsatish va ta'mirlash tizimi

Avtomobil dvigatelining yonilg'i ta'minlash tizimiga texnik xizmat ko'rsatish va ta'mirlash ishlar texnologiyasi

Avtomobillarga texnik xizmat ko’rsatish stansiyalari

Transport vositalariga texnik xizmat ko’rsatish va ta`mirlash tizimi

Kabina va kuzovlarga texnik xizmat ko’rsatish va ta`mirlash ishlari texnologiyasi