Chorrahalarda harakatlanish - Транспорт - Рефераты

Chorrahalarda harakatlanish

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

3332 KB

Chorrahalarda harakatlanish Reja : 1. Chorraha turlari 2. Chorrahalarni jihozlash 3. Chorrahalarda harakatlanish tartibi

Chorraha turlari Chorraha yo`llarning o`zaro bir sathda kesishadigan, tutashadigan va ayriladigan joyi bo`lib, bu yerda harakatlanish tartibga solingan yoki tartibga solinmagan bo`lishi mumkin. Yondosh xududlarning asosiy yo`lga qo`shilgan joylari chorrha hisob- lanmaydi. Chapga yoki o`ngga burilayotgan haydovchi kesishayotgan yo`lning qatnov qismidan o`tayotgan piyodalarga, shuningdek, velosiped yo`lkasidan yo`lni kesib o`tayotgan velosipedchilarga yo`l berishi kerak (7.1-rasm). 7.1-rasm. Trayektoriya o`zgartirayotgan haydovchi trayektoriya o`zgartirmayotgan transport vositalari va piyodalarga yo`l beradi . Qarama-qarshi yo`nalishda bir vaqtda trayektoriya o`zgartiriladigan bo`lsa, o`ng tarafdagi transport vositasi imtiyozga ega (7.2-rasm). 7.2-rasm. Tirbandlik tufayli to`xtashga majbur bo`lgan haydovchi, agar u ko`ndalang yo`nalishdagi transport vositalarining harakatlanishiga to`sqinlik tug`diradigan bo`lsa, uning chorraha yoki qatnov qismlari kesishmasiga kirishi taqiqlanadi (7.3-rasm).

7.3-rasm . Miltillovchi sariq ishorada, svetoforlar ishlamayotgan yoki tartibga soluvchi bo`lmagan chorrahalarda haydovchilar tartibga solinmaydigan chorrahalardan o`tish qoidalariga, chorrahada o`rnatilgan imtiyoz belgilariga amal qilishlari shart. Tartibga solingan chorrahalar. Chorrahadagi harakatlanish navbatini svetofor yoki tartibga so luvchi belgilaydigan bo`lsa, bunday chorraha tartibga solingan chorraha hisoblanadi. Svetoforning yashil ishorasida chapga burilayotgan yoki qayrilib olayotgan relssiz transport vositasining haydovchisi qarama-qarshi tomondan to`g`riga harakatlanayotgan va o`ngga burilayotgan transport vositalariga yo`l berishi shart. Tramvay haydovchilari ham o`zaro ushbu qoidaga amal qilishlari kerak (7.4-rasm). Svetoforning qizil yoki sariq, ishorasi bilan bir vaqtda yongan ko`shimcha tarmoqning yashil ishorasidagi yo`naltirgich yo`nalishida harakatlanayotgan transport vositasining haydovchisi boshqa yo`nalishlardagi transport vositalariga yo`l berishi kerak (7.5-7.6-rasmlar). 7.5-rasm.

7.6-rasm. Agar svetofor yoki tartibga soluvchining ishoralari tramvay va relssiz transport vositalariga bir vaqtda harakatlanishga ruxsat bersa, harakatlanish yo`nalishidan qat`iy nazar, tramvay oldin o`tish xuquqiga ega bo`ladi (7.7-rasm). Svetoforning ruxsat etuvchi ishorasida chorrahaga kirgan haydovchi, undan chiqishdagi svetofor ishorasidan qat`iy na - zar, belgilangan yo`nalishda harakatni davom ettirishi kerak. Biroq, chorrahada haydovchining yuradigan yo`lida joylashgan svetoforlar oldida to`xtash chiziqlari (yoki 5.33 belgisi) bo`lsa, u svetoforning har bir ishorasiga amal qilishi shart (7.8- rasm). 7.8-rasm. O`ngga yoki chapga buripib chorrahadan chiqishdagi svetofor ko`ndalang yo`lda o`rnatilgan svetoforning dublyori bo`lishi mumkin (7.8-rasm). Svetoforning harakatlanishga ruxsat beruvchi ishorasi yonganda haydovchi chorraha orqali harakatlanishni tugallayotgan transport vositalari va qatnov qismidan tegishli yo`nalishda o`tishni tugallayotgan piyodalarga yo`l berishi shart (7.9-rasm).

7.9-rasm. Tartibga solinmagan chorrahalar Transport oqimi zich va serqatnov bo`lmagan yo`llarning kesishmasidagi chorrahalarda harakatlansh tartibini imtiyoz belgilari, ular bo`lmaganida haydovchilarning o`zlari o`zaro yo`lning qoplamasi bor-yopqligiga, chorrahaga yaqinlashayotgan transport vositasining o`ng va chap tarafda joylashganligiga qarab belgilaydilar. Svetofor yoki tartibga soluvchi bo`lmagan va shu qatori svetofor ning miltillovchi sariq ishorasida svetofor ishlamayotgan chorrahalar tartibga solinmagan chorraha hisoblanadi. Chorrahalar yo`llarning ahamiyatiga (darajasiga) qarab, teng ahamiyatli va teng ahamiyatli bo`lmagan yo`llar kesishadigan chorrahalarga bo`linadi. Teng ahamiyatli bo`lmagan yo`llar kesishgan chorraha imtiyoz belgilari bilan belgilangan yoki qoplamasi bor va qoplamasi yo`q yo`llarning kesishmasi hisoblanadi . Teng ahamiyatga ega bo`lmagan yo`llar kesishgan chorrahada asosiy yo`lning yo`nalishi o`zgarmagan yoki o`zgargan bo`lishi mumkin. Asosiy yo`lning yo`nali shi o`zgargan bo`lsa, chorraha «asosiy yo`lning yo`nalishi» belgisi bilan ta`minlanadi. Bunday chorrahaga yaqinlashayotgan haydovchi chorrahada imtiyoz berilgan yo`nalishni aniqlay olishi kerak. Chapga yoki o`ngga burilayotgan haydovchi kesishayotgan yo`lning qatnov qismidan o`tayotgan piyodalarga, shuningdek, velosiped yo`lkasidan yo`lni kesib o`tayotgan velosipedchilarga yo`l berishi kerak. 7.10-rasm. Teng ahamiyatga ega bo`lmagan yo`llar kesishgan chorrahada, keyingi harakat yo`nalishidan qatpi nazar, asosiy yo`ldan kelayotgan trans port vositasiga ikkinchi

darajali yo`ldan kelayotgan transport vositasining haydovchisi yo`l berishi kerak (7.10-rasm). Teng ahamiyatli yo`llar kesishmasi «Teng auamiyatli yo`llar kesishmasi» (1.6) belgisi bilan ta`minlangan yoki ta`minlanmagan qoplamali yoxud qoplamasiz yo`llarning kesishuvi. 2.05.02-85 -Q urilish normalari va Qoidalarga asosan ikkinchi da rajali yo`lning chorrahaga tutash qismini qoplamalashtirish ko`zda tutilgan, lekin bu uni asosiy yo`l bilan teng huquqli qila olmaydi. Teng ahamiyatga ega bo`lgan yo`llar kesishgan chorrahada relssiz transport vositasining haydovchisi o`ngdan kelayotgan transport vositalariga yo`l berishi shart (7.11-rasm). 7.11-rasm. Bu qoidaga tramvay haydovchilari ham o`zaro amal qilishlari kerak. Bunday chorrahalarda, keyingi harakat yo`nalishidan qat`i nazar, tramvay relssiz transport vositalariga nisbatan oldin o`tish xuquqiga ega bo`ladi. Tirbandlik tufayli to`xtashga majbur bo`lgan haydovchi, agar u ko`ndalang yo`nalishdagi transport vositalarining harakatlanishiga to`sqinlik qiladigan bo`lsa, uning chorraha yoki qatnov qismlari kesishmasiga kirishi taqiqlanadi. Asosiy yo`lning yo`nalishi chorrahadda o`zgarganda, asosiy yo`lda harakatlanayotgan haydovchilar o`zaro teng ahamiyatli yo`llar chorrahasidan o`tish qoidasiga amal qilishlari kerak (7.12-rasm). Ikkinchi darajali yo`llarda harakatlanayotgan haydovchilar ham o`zaro shu qoidaga amal qilishlari lozim.

7.12-rasm. Chapga burilishda yoki qayrilib olishda relssiz transport vositasining haydovchisi teng ahamiyatli yo`ldan qarama-qarshi yo`nalishdan to`griga yoki o`ngga harakatlanayotgan, shuningdek, ruxsat etilgan hollarda quvib o`tayotgan transport vositalariga yo`l berishi shart.Bu qoidaga tramvay haydovchilari ham o`zaro amal qilishlari kerak (7.13-rasm). Agar haydovchi o`zi harakatlanayot- gan yo`lning qoplamasi bor-yo`qlgini aniqlay olmasa (qorong`i vaqt, loy, qor va h.k.) va imtiyoz belgilari bo`lmasa, unda u o`zini ikkinchi darajali yo`lda deb hisoblashi kerak. Bunga: 7.13-rasm. birinchidan, qoor yoki muz ostida yo`lning qoplamasi bor yoki yo`qligini aniqlab bo`lmaydi. Shu sababli haydovchi chorrahani teng ahamiyatlimi, yo`qmi aniqlay olmaydi. ikkinchidan, ba`zi sabablarga ko`ra (qurilish ishlari, yo`lni ta`mirlash va shunga o`xshash) imtiyoz belgilari olib qo`yilgan yoki yopqolib qolgan bo`lishi mumkin. Mana shu ikki holatda haydovchi yuqorida aytilganlarga amal qilishi kerak.

Foydalanilgan adabiyotlar: 1. I.A. Karimov, Jahon moliyaviy inqirozi O`zbekiston sharoitida uni bartaraf etish yo`llari va choralari. Toshkent. “ O`zbekiston” – 2009 y. – 56 bet. 2. “Yo`l harakati qoidalari”. Toshkent – 2001 y. 3. “Yo`l belgilari va yo`l chiziqlari”. Toshkent – 2001 y. 4. Q. X. Azizov. “Yo`llarda xavfsiz harakatlanish asoslari”. Toshkent – 2005 y.

Похожие

Murakkab sharoitlarda harakatlanish tartibi

Ogohlantiruvchi va falokat ishoralari falokat sababli to`xtash belgisining qo`llanilishi

Harakatlanish tezligi, quvib o‘tish, to‘xtash va to‘xtab turish

Yo‘l-transport hodisalari keltiradigan iqtisodiy zararlar Piyodalar harakat xafvsizligini oshirish yo‘llari

Piyodalar va yo`lovchilarning vazifalari maxsus transport vositalarini harakatni tartibga solish