Yigirish sanoati hom ashyosi, pahta tolasini aralashtirish jarayoni - Текстиль - Рефераты

Yigirish sanoati hom ashyosi, pahta tolasini aralashtirish jarayoni

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

54 KB

Yigirish sanoati hom ashyosi, pahta tolasini aralashtirish jarayoni Reja: 1. Fabrikada pahta tolasini qabul qilish va saqlash. 2. Sortirovkaga chikindilar va uzuklarni kushib ishlatish. 3. Pahtani titish jarayonining mohiyati va undan kuzlangan maksad. 4. Pahta titish mashinasi. Avtomatik ta`minlagich. 5. Avtota`minlagichlarning turlari. 6. AP-18 va A-1/2 avtota`minlagichlar orasidagi fark.

Pahta tozalash zavodlarida pahta tolasi chigitdan ajratiladi, tola presslarda toy kilinadi va to’qimachilik fabrikalariga junatiladi. Odatda pahta tolasi toyini junatishda partiya - partiya yoki marka - marka kilib, temir yul vagonlarida yigiruv fabrikalariga yuboriladi. Partiya yoki markaga kirgan hamma pahta tolasi toyining sifat kursatkichlari bir-biriga yakin bulishi kerak. Bu ish pahta tozalash zavodidagi markalarga ajratish cehida bajariladi. Pahta tolasi uchun belgilangan GOSTga asosan fabrikaga keltirilgan pahta tolasi partiyasida pahta tozalash zavodining nomeri partiya - vagonning nomeri va toy pahtaning nomeri yoziladi. Masalan: 24-190-29 markada 24 - pahta tozalash zavodining nomeri, 190 - partiya vagonlari nomeri va 29 - pahta tolasi toyi nomeri. Mana shu sonlar 40*150 mm ulchamli karton kogozda yozilgan bulib, har bir toyga yopishtirib kuyiladi. Bundan tashkari, pahtaning asosiy fiziko- mehanikaviy sifatini kursatadigan pasport (sertifikat) ham buladi. Unda pahta tolasining asosiy fiziko-mehanikaviy xossalari: tolasining uzunligi, yugonligi, pishikligi, sorti, namligi va boshka kursatgichlari kursatiladi. Ip yigiruv fabrikasiga keltirilgan pahta toyi kabul kilib olinib, omborlarda shtapel ь holida saklanadi. °ar bir markadagi sertifikat bilan solishtirib kurish maksadida kabul kilingan hamma pahta toyi son va sifat jihatidan tekshiriladi. Buning uchun partiya markada kancha pahta toyi bulsa, har bir pahta toyi tarozida alohida - alohida tortib olinadi, sungra bir necha pahta toyining simlari va pahta toyi uralgan kop - kanor olib tashlanadi va ular ham alohida tortiladi, sim va kop - kanor ogirligini pahta tolasining umumiy ogirligidan ayirib tashlab, pahta tolasining sof kondencion massasi aniklanadi. Pahta tolasining kondencion massasi kuyidagi formulada aniklanadi: 100 + Wn Qk = Qh ----------- 100 + Wk bu erda, Qk - pahta tolasining kondincion massasi, kg Qh - pahta tolasining hakikiy massasi, kg

Wn - pahta tolasining normal namligi, % Wk - pahta tolasining hakikiy namligi, % Misol: Fabrikaga keltirilgan pahta massasi 42000 kg 1 sort iflosliklar aralashmasi 3.1% ni tashkil kiladi, hakikiy namligi esa 8%. Pahta tolasining kondincion massasi topilsin. Pahtaning iflosligi normadan ortik bulganligi uchun unga kilinadigan yigirmaning mikdorini topamiz. 42000 (3.1 - 2.1) --------------------- = 420 kg 100 bu erda, 2.1 - sort pahta tolasi uchun hisoblangan nuksonlar va iflosliklar summasi, % hisobiy massasini topamiz: 42000 - 420 = 41580 kg Shunday kilib pahtaning kondincion massasi. 41580 (100 + 8) Q= ------------------- = 41968 kg 100 + 7 Pahta toy mikdor jihatidan kabul kilingandan keyin sifat jihatdan kabul kilish boshlanadi. Bunda tolaning uzunligi, yugonligi- teks (nomeri), pishikligi va boshka xossalari aniklanadi. Pahta tolasini yigirish tehnologik jarayon normal borishi uchun har bir yigiruv fabrikasida uch oy mobaynida uning tuhtovsiz ishlashi uchun etarli mikdordagi pahta zonasi sigadigan omborlar bulishi lozim. Pahta ombori yigiruv fabrikasidan kupi bilan 50-150 m narida bulishi lozim.

Pahta yonadigan va uziga namni oladigan material bulganligi uchun omborlar yonginga karshi vositalar bilan tula ta`minlanishi, kuruk bulishi, pahtani yomgir va kor ta`siridan saklashi zarur. Pahtani tashib ketish kulay bulsin ustma-ust tahlanadi: 5-6 kator kalib ataladi. Bir hil markadagi hamma toy pahta bir joyga tahlanishi6 ularning oldiga borish kulay bulishi kerak. Pahta chirimasligi uchun toylarning ostiga tahtalar kuyiladi, toylarni tabiiy shamollatib turishi uchun orasida tirkishlar koldiriladi. Gazlama tukish uchun muljallangan iplar, uz navbatida, tanda ipi va arkok ipiga bulinadi. Urta tolali pahta uchun oltita tipaviy sortirovka belgilangan bulib, ularning tarkibiga sara sort pahtadan boshlab V sortgacha bulgan hamma pahta kiradi. № Sortirovkalar (tola sorti) GOST 3274-72 0 I II III IV V 1. 1-0 1-1 1-II 1-III 2. 2-0 2-II 2-II 2-III 2-IV 3. 3-0 3-1 3-II 3-II 4. 4-0 4-1 4-II 4-III V 5. 5-0 5-1 5-II 5-III 6. 6-0 6-1 6-II 6-III V-IV 7. 7-0 7-1 7-II 7-III Ingichka tolali pahta uchun beshta tipoviy sortirovka belgilangan bulib, ularning tarkibiga sara sort pahtadan boshlab IV sortgacha bulgan hamma pahta kiradi. Har bir tip pahta tugri keladigan sortirovka tipaviy sortirovka deb ataladi. Pahta tolasidan 31 ta tipaviy sortirovkaga bulingan. Ip yigirish fabrikalarning tajribalariga asosan har bir sortirovka ikki rakam bilan belgilanadi: birinchi rakam pahtaning tipini, ikkinchisi esa pahtaning bazaviy sortini bildiradi.

Masalan, 5-1; 5- pahta tipi bulib, shu tipdagi 1 sortli pahtadan 65% dan kam bulmasligi kerak. Ip yigirish jarayonida har hil chikindilar, braklar hosil buladi. Bular ikki guruhga : uzuk - kaytimlar va chikindilarga bulinadi. Chikindilar ham yigirib buladigan va yigirib bulmaydigan hillariga ajratiladi. Uzuklar kuyidagilardan iborat: holst uzugi (savash tarash mashinalarida hosil buladi), pahta uzugi (pilta, pilik mashinalarida hosil buladi), pilik uzugi (pilik va yigirish mashinalarida hosil buladi) momik (yigirish mashinalarida hosil buladi). Bunday uzukdagi tolalar normal tola bulganligi uchun kayta ishlatiladi. Shuning uchun ular kaytim deyiladi. Chikindilar hamma mashinalarda hosil bulishi mumkin. Uzuklarga chikindi mashinalarida kayta ishlov berib, ularni yana sortirovkalarga (pahtaga) kushib ishlatiladi. Chikindilarning ma`lum kismiga kayta ishlov berib (pahtaga aralashtirib), ulardan yugon ip olinadi, bir kismi esa apparatladi. Savash mashinasidan chikkan mutlako yigirib bulmaydigan yongokcha, momik, valiklarga uralgan momik, erdan supurub olingan va zararlangan chikindilar kurpa - yostik va kiyim - kechakka ishlatiladigan pahta fabrikasiga junatiladi. Bunday chikindilardan tashkari, kuzga kurinmaydigan chikindilar ham buladi. Bular ishlash jarayonida pahtadan chikkan chang va mahsulotning kurishi natijasida yukotilgan namligidir. Chikindilar kancha kam bulsa, pahta yoki aralashmadan shuncha kup ip chikadi, shu sababli chikindilar uchun norma belgilanadi. Ipning chikishi kuyidagi formuladan aniklanadi: qi qi V1 = ------- * 100% B2 = ------* 100% q1 q2 bu erda, V1 - pahtadan ip chikishi, %

V2 - aralashmadan ip chikishi, % qi - olingan ip massasi, kg q1 - ishlatilgan pahta massasi, kg, t q2 - ishlatiladigan aralashma mikdori, t Sarf kilingan pahta yoki aralashma massasi bilan olingan ip massasi urtacha ayrim chikindilar massasini tashkil kiladi. Odatda "Uz" sortirovkasiga aralashtirib ishlatiladigan kaytimlar (uzuklar) va ba`zi chikindilar fabrikaning cehiga mahsus mashinalarda kayta ishlanadi va shundan keyingina sortirovkaga kushib ishlatiladi. Yigiruv fabrikasida kabul kilingan yigirish tizimi, yigirish rejasi, mashinalarga karab urta tolali pahtadan 85-90 % ingichka tolali pahtadan 75-80 % ip chikadi. Ma`lumki, pahta tolasi yigiruv fabrikalariga toy kilingan holda keltiriladi. Pahta tolasining masssi 200-220 kg va ulchamlari 735*980*620 mm li toylar tarzida keltiriladi. Pahta tolasi va kimyoviy tolalarni titish jarayonining birinchi boskichida tolalar hamma titish mashinalari- agregatdan birinketin utkazib titiladi. Tolalarni titish jarayonida titish mashinalarining ignalari ta`sirida pahta toyidan yirik pahta katlamlari mayda- mayda bulakchalarga ajratiladi. Ish organlari ta`sirida va havoning kuch bilan surishi natijasida pahta bir mashinadan ikkinchi bir mashinaga tuhtovsiz utadi, shu bilan birga, pahta uncha mahkam yopishmagan iflosliklardan tozalanadi, pahta tolalari mayda bulakchalarga ajralib, titilishi tufayli ular yahshi aralashadi, natijada deyarli bir hil xossali, titilgan va tozalangan pahta massasi hosil buladi. Titish mashinalari uzluksiz agregatlar tarzida birlashtirilgan bulib, pahta mashinadan-mashinaga mehanikaviy yoki pnevmomehanikaviy usulda utkaziladi. Avtomatik moslamalar mashinalardan utayotgan pahta okimini muntazam ravishda tekislab turadi.

Pahta titish mashinalarida zich presslangan yirik pahta bulaklari mayda- mayda bulakchalarga bulinadi; pahta has-chup, yigirishga yaroksiz tolalar va nuksonlardan tozalanadi. Tolali materiallar ikki hil usulda titiladi: chimdib - chimdib titish va materiallar katlamiga kattik va kayta-kayta zarbalar berish yuli bilan titish. Hozir mamlakatimizning ip yigiruv fabrikalarida pahta tolasi hamda himiyaviy tolalar katlamiga kattik va kayta -kayta zarb berish yuli bilan titish usuli keng tarkalgan. Chimdib-chimdib titish usuli esa kuprok jun tolalarni yigirish fabrikalarida kullaniladi. Avtomatik ta`minlagichlar bir necha hil markalari mavjud bulib, ulardan ancha sodda kam unum mashinalardan boshlab zamonaviy serunum takomillashgan mashinalarigacha mavjud. Ulardan RKA - 2h , APK-3, AP-18, AP-36, 1/2 markalari mavjuddir. RKA - 2H mashinasi mehanik ravishda ikkita kipga hizmat kursatadi. Avtomatik toy titish mashinasining ish unumdorligi 80- 100 kg/soatiga. Titilgan pahta bulakchalarining massasi 0,1- 0,2 g. Pahta katlamidagi chikindilardan tozalanish darajasi 18-28 % gacha. RKA- 2H dan keyinligi avtomatik toy titish mashinasi APK-3H bu mashinaga bir vaktning uzida 6 ta toy pahtadan bir vaktning uzida pahta aralashtiriladi. Mashinaning ish unumdorligi 80-250 kg/soatiga. Pahta maydalangan bulakchalarining massasi 0,2-0,3 g. Aralashma tarkibining tozalash darajasi 5-8% gacha. AP - 18 avtomatik ta`minlagich"Kuztekstil ь mash" zavodidan ishlab chikarilgan bulib, 18-24 tagacha toyga bir vaktning uzida hizmat kursatadi. Avtomatik ta`minlagichning ishchi organi birta pichokli baraban yordamida toy pahtalarining ustidan harakatlanib pahta katlamini mayda bulakchalarga bulib kanal orkali surilib ventilyator yordamida keyingi jarayonni aralashma bilan ta`minlashdan iborat. Zamonaviy avtomatik ta`minlagich 1/2 mashinasi Shveycariyada ishlab chikarilgan bulib, uzidan oldingi avtomatik ta`minlagichlarning avlodi bulib, komp ь yuterlardan foydalanilgan, bu mashinada ogohlantiruvchi lampalar va

ogohlantiruvchi signallar urnatilgan, sodir bulgan kamchilik va uzgarishlar komp ь yuter tablosida yozilib turadi. Mashina ikki tomonlama harakatlana oladi.Bir vaktning uzida 70 ta kipga hizmat kursatadi. Mashina uz-uzidan tuhtagichlari va atrof muhitga chang chikarmasdan ishlashga moslashtirilgan. Mashinaning ish unumdorligi 750-1000 kg/soatgacha aralashma bilan ta`minlash kobiliyatiga ega. Bulardan tashkari chikindi bilan ta`minlagichlar ham shular jumlasiga qiradi. Chiqindi bilan ta`minlash mashinalari : P-1; PU; PU-2 va boshqalar bulib, bu mashinalarning vazifasi chiqindini maydalab keyingi jarayonga uzatishdan iboratdir. Mashinaning asosiy ishchi organi tasmalari kamera va buylama ignali panjara yordamida maydalanib, keyingi jarayonga aralashma holda uzatiladi.

Foydalanilgan adabiyotlar: 1. Sh.R. Marasulov « Pahta va himiyaviy tolalarni yigirish», Toshkent, 1986 yil,I- kism. 2.N.N. Milovidov , K.I.Badalov « Pryadenie hlopka», M,1972 yil, I-kism. 3.B.A. Azimov « Pahta yigirish fabrikalarini loyihalash»,T,1995 yil. 4.N.I. Truevcev «Mehanicheskaya tehnologiya voloknitih materialov»,M,1969 yil. 5.«RIETER» tizimidagi titish mashinalari pasporti.

Похожие

Yigirish sanoati hom ashyosi, pahta tolasini aralashtirish jarayoni

Ipakni yigirish jarayoni

To’qimachilik sanoati xalq xo’jaligining rivojlantirishdagi ahamiyati

Pahta tolasining asosiy xossalari

Buxoro ip gazlamalar ishlab chiqarish hissadorlik jamiyati