logo
  1. Главная страница
  2. Рефераты
  3. Текстиль
  4. Milliy ko’ylak va lozim andozasini tayyorlash, gazlamaga joylash, bichish

Milliy ko’ylak va lozim andozasini tayyorlash, gazlamaga joylash, bichish

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

2150 KB
Скачать
«Milliy ko’ylak va lozim andozasini tayyorlash, gazlamaga joylash, bichish» Andozalar tayyorlash uchun mustaqil ravishda madel-konstruktsiyasi chizmasi, kiyim bo’laklarini yig’ishning chizmasi (texnologik ishlov berish sxemasi), tikish uchun tavsiya etilgan materiallar xossalari xaqidagi ma’lumotlar aniqlab qo’yiladi. (T-33, 35 – modullarga qaralsin). Konstruktsiya chizmasida konstruktiv chiziqlar o’rni (ko’krak, bel, bo’ksa, o’rta chiziq, etak, yeng uchi, yoqa, vitochka); bo’laklardagi montaj kertiklar o’rni, burmalar o’rni, latskanni bukish chizig’i aniq ko’rsatilgan bo’lishi kerak. Montaj kertiklar ko’ylak yon choklarida (2 ta dan) koketkani ulash qirqimida, old bo’yin o’mizida, old va orqa koketka pastki chizig’ida, yeng qiyamasida belgilanadi. Burmalar o’rni okat va gavda qismini koketkaga o’lash chizig’i bo’yicha ko’rsatiladi. Ko’ylak uchun asosiy (avra) va hosila (astar) andozalar, lozim uchun asosiy andozalar ishlab chiqiladi. (1-jadval). Asosiy andozalar yoqa, old, ort koketka, etak (bo’y), yeng, lozim uchun, hosila andozalar old va ort koketka uchun ishlab chiqiladi. Ko’ylak va lozim bo’laklari andozalarini qurish va rasmiylashtirish tartibi 1 a, b, v – rasmlarda chok haqlari qiymatalari 2-jadvalda keltirilgan. Andozalar birikuvchi qirqimlar uzunligi va konfiguratsiyasi bo’yicha solishtiriladi va muvofiqlashtiriladi. Andozalar spetsifikatsiyasida bir kiyim komplektiga kiruvchi bo’laklar tartibi va soni keltiriladi. Andozalar qirqilgach, texnik shartlar asosida rasmiylashtiriladi: Har bir bo’lakka markirovka belgisi qo’yib chiqiladi: kiyim nomi, razmeri, bo’yi, bo’lak nomi, bichilgan bo’laklar soni. Andozalarda tanda ipi yo’nalishi va uning yo’l qo’yiladigan chetga og’ish kattaligi, uloq tushadigan joylarda ularning minimal va maksimal kengligini ko’rsatuvchi chiziqlar, nazorat kertiklar aniq ko’rsatiladi. 1-jadval. Milliy ko’ylak va lozim andozalari spetsifikatsiyasi Bo’lak nomi Belgisi Soni Simmetriya belgisi andozada bichiqda Old koketka 01 1 2 + Ort koketka 02 1 1 - Old bo’lak etagi 03 1 1 + Ort bo’lak etagi 04 1 1 + Yeng 05 1 2 + Yoqa 06 1 2 + Old koketka astari 07 1 2 - Ort koketka astari 08 1 1 + Adip 09 1 2 + Lozim 10 1 2 + Lozim manjeti 11 1 2 + Izoh: «+» belgisi simmetrik bo’lakni anglatadi. Andozalarni gazlamaga joylash va bichish Gazlama tejamliroq ishlatilishi uchun ma’lum qoidalarga rioya qilish kerak. Masalan, guli bir tomonga qaragan yoki tukli gazlamalarni bichish uchun mo’ljallangan bo’rlama tayyorlayotganda, andozalarni shunday joylashtirish kerakki, kiyim tikilgandan keyin ham uning bo’laklaridagi gullar yoki tuklar bir tomonga qaragan bo’lsin. Kiyimdagi simmetrik joylashgan bo’laklarning gullari bir xil joyga to’g’ri kelishi kerak. Bobrik, baxmal, yarimbaxmal, chiyduxoba kabi gazlamalardan tikilgan kiyimlar barcha bo’laklarining tuki yuqoriga yo’nalgan bo’lishi kerak, aks holda kiyimning ko’p ishqalanadigan joylari yaltirab qoladi. Gazlamaning tuki uzun bo’lib, aniq bir tomonga taralgan bo’lsa, uni kiyim tayyor bo’lganda tuklar pastga qarb turadigan qilib bichish kerak. Gulsiz sidirg’a gazlamalarni bichishga mo’ljallangan bo’rlama tayyorlash uchun, andozalarni qarama-qarshi joylashtirsa ham bo’ladi. Agar bichiladigan gazlama yo’l-yo’l yoki katak bo’lsa, tikilayotganda yo’llari yoki kataklarini to’g’ri keltirish uchun bo’laklar mo’ljaldagidan kattaroq qilib bo’rlanadi. Bunda bo’lak bichiladigan gazlama qaysi usulda to’shalishini, qaysi bo’lak tayyor kiyimning qaysi yerida qanday turishini hisobga olish kerak. Shunda kiyim bo’laklarining hamma tomonini barobar kengaytirmay, balki bir tomonini kengaytirilib bo’rlash kifoya. Koketka old bo’lagining bort tomoni kengaytirib bichilsa, adipning qaytarma tashqari chekkasiga qaragan tomoni, yoqaning yuqori va pastki qirqim tomonlari kengaytiribroq bo’rlanadi. Andozalarni gazlamaning tanda va arqog’i yo’nalishiga moslab joylashtirishning nihoyatda katta ahamiyati bor, chunki gazlama o’rish yo’nalishida kam cho’ziladigan bo’ladi. Andozalar bo’rlama ustiga qanchalik zich joylashsa, bichish jarayonida gazlamalardan shunchalik kam chiqindi chiqadi. Shuning uchun andozalarni yaxshilab zich joylashtirish gazlamalarni tejashdagi asosiy omillardan hisoblanadi. Gazlama sidirg’a bo’lsa, chiqindi kamroq, guldor yoki tukli bo’lsa, ko’proq chiqadi, chunki tukli yoki guldor gazlamalar uchun andozalar joylashtirishda kengaytirib bo’rlash kabi qator shartlarni hisobga olish kerak. Andozalarni zichroq joylashtirish uchun, oldin katta bo’laklarni qo’yib, ular orasiga mayda bo’laklar joylashtiriladi. Mayda bo’laklar ko’proq bo’lishi uchun ba’zi bo’laklarga (ostki yoqa, adip va boshqalarga) uloq beriladi. Chiqindi kamroq bo’lishi gazlamaning enlik-ensizligiga, shuningdek, to’shama qanday usulda to’shalganiga ham bog’liq bo’ladi. Tikishbop konstruktsiyali kiyimning bo’laklari keyingi ish jarayonida qo’shimcha qirqish, tekislash talab etilmaydigan qilib aniq bichilgan bo’lishi kerak. Buning uchun andozalarni joylashtirganda, yenglar qiyamasi, old qism bilan ort qismning yelka qirqimi, old yoqa o’mizi bilan boshqa bo’laklar orasida 0,5 sm oraliq qoldirilishi kerak. Tanda ipiga nisbatan bo’laklar yo’l qo’yilishi mumkin bo’lgan chetga chiqishi eng kam bo’lishi kerak (chetga chiqish umuman bo’lmagani yaxshi). Andozalar joylashtirilayotganda kiyim astarida hech qanday uloq bo’lishiga yo’l qo’yilmaydi. Kiyim avrasi old qismi va ort qismi bo’laklarining andozalari o’rish iplari bo’ylab nihoyatda aniq bo’lishi kerak. Lozim bo’laklarini bichishda og’iga uloq berish mumkin. Yon chiziq tanda ipi yo’nalishi bo’yicha joylashtiriladi. Andozalar gazalama ustiga joylashtirilgach bo’rlanadi. Bo’r chizig’i qalinligi 1-2 mm dan oshmasligi kerak. Bichishga mo’ljallangan gazlama ko’rikdan o’tkaziladi, nuqsonlari aniqlanadi, dekatirovka qilinib (suv purkab yoki namlab) dazmollanadi. 2-jadval. Ayollar milliy ko’ylagi va lozimi bo’laklari andozalariga q o’ yiladigan chok h aqlari miqdori Bo’lak belgisi Bo’lak nomi Qirqim nomi. Chok h aqi qiymati, sm. 01. Old koketka. Bo’yin o’mizi 0,8  1,0 Yeng o’mizi 1,0 Koket pastki qirqimi 1,0 Yelka qirqimi 1,0 Bort qirqimi (taqilma). 0,7  0,8 02. Ort koketka. Bo’yin o’mizi 0,8  1,0 Yeng o’mizi 1,0 Koket pastki qirqimi 1,0 Yelka qirqimi 1,0 03, 04. Old va ort bo’lak etagi. Yeng o’mizi 1,0 Koketkani ulash qirqimi 1,0 Yon qirqim 1,0  1,5 Etak qirqimi 3  4 05. Yeng Yeng qiyamasi 1,0 Yon qirqim 1,0 Yeng uchi 3,0 06. Yoqa Yoqa uchlari 0,7  0,8 Yoqani o’ mizga ulash qirqimi 0,8  1,0 10. Lozim Og’ qirqimi 1,0 Yon (ichki) qirqim 1,0 Bel qirqim 3  4 Pocha 1,0 11. Lozim manjeti. Yon qirqim 1,0 Manjetni pochaga ulash qirqimi. 1,0 3-jadval. Ayollar milliy ko’ylagi va lozimi bo’laklarida tanda ipi yo’nalishi va undan chetga chiqish qiymatlari Bo’lak belgisi Bo’lak nomi Bo’laklarda tanda ipi yo’nalishi Mumkin b o’ lgan chetga chiqish, % 01. Old koketka. Bort chizig’iga parallel chiziq (1, a-rasm). 1,0 02. Ort koketka. O’rta chiziqqa parallel chiziq (1, a-rasm). 1,0 03. Old bo’lak etagi. O’rta chiziqqa parallel o’tadi ( 1, a-rasm). 1,0 04. Ort bo’lak etagi. O’rta chiziqqa parallel o’tadi (1, a-rasm). 1,0 05. Yeng. Yeng cho’qqisidan yeng uchiga o’tgan o’rta chiziqqa parallel 2,0 06. Yoqa. Yoqa o’rta chizig’iga parallel. 3,0 07. Old koketka astari. Astarni adipga ulash qirqimiga parallel 2,0 08. Ort koketka astari. Koketka o’rta chizig’iga parallel. 2,0 09. Adip Bort chizig’iga parallel 2,0 10. Lozim. Lozim bel qirqimi o’rtasidan pochasigacha tushgan o’rta chiziqqa parallel. 1,0 11. Lozim manjeti. Manjetni pochaga ulash chizig’iga parallel 2 KERAKLI O ’ QUV – JIHOZ , ASBOB - USKUNA VA ASHYOLAR : - andoza chizish uchun maxsus qog’oz; - chizg’ich, qalam, o’chirg’ich, sm. lenta, qaychi, bo’r; - qog’oz (kalka); - texnologik xarita; - suv purkagich, dazmol; - me’yoriy hujjatlar. - T.33 da ishlab chiqilgan milliy ko’ylak va lozim bo’laklari konstruktsiyasi chizmasi. “MILLIY KO’YLAK VA LOZIM ANDOZALARINI TAYYORLASH” BO’YICHA TEXNOLOGIK XARITA Texnologiya asosida faoliyat turlari Chizma Standart asosida operatsiyani bajarish tartibi I III IV 1. Ko’ylak va lozim bo’laklarini konstruktsiya chizmasidan ko’chirish 1-rasm. Ko’ylak va lozimning har bir bo’lakini konstruktsiya chizmasidan kalka qog’oz vositasida yoki bigiz orqali alohida qilib tushiriladi (ko’chiriladi). Bunda asosiy har bir bo’lakka tegishli kertik va ichki asosiy konstruktiv chiziqlar ham ko’chiriladi. Milliy ko’ylak va lozim bo’laklari model konstruktsiyasi T-33 modulda ishlab chiqilgan. 2. Ko’ylak va Ko’ylak va lozimning yig’ma lozim bo’laklariga texnologik ishlov berish usulini aniqlash modulga qaralsin. chizmasi va asosiy texnologik uzellariga ishlov berishning sxemasi o’rganib chiqiladi. Ishlatiladigan asbob va jihozlar ko’rsatiladi. 3. Ort b o’ lak andozalari ( koketka va etak ) chizmasidan chok h aqi q iymatlarini qo’ yib chi q ish . Áóêëîâ ÷èçè\è Chok qiymatlari texnologik ishlov berish usuliga, material xossalariga bog’liq holda tanlanadi. Sitiluvchan gazlamada chok haqi 1-5 mm gacha ko’proq olinadi. Asosiy biriktiruvchi choklar kengligi 1 sm, etakni va yeng uchini qayirib bukish uchun chok haqi – 3-4 sm. Chok haqi qiymatlari ko’chirib olingan bo’lak konturlari bo’ylab qo’yiladi va andozalar konturlari chiziladi. 4. Old bo’lak ando zalari chizmasida (koketka va etak) chok haqi qiymatini qo’yib chiqish Áóêëîâ ÷èçè\è Asosiy biriktiruvchi choklar kengligi 1 sm, etakni va yeng uchini qayirib bukish uchun chok haqi – 3-4 sm. Chok haqi qiymatlari ko’chirib olingan bo’lak konturlari bo’ylab qo’yiladi va andoza konturlari chiziladi. 5. Yoqa va yeng b o’ laklari chizmasi b o’ yicha andoza tayyorlash . Ko’chirib olingan yoqa va yeng bo’laklari ziylari bo’ylab chok haqi qo’yib chiqiladi va andoza konturlari chiziladi. Chok haqi qiymatlari, 2-jadvalga qaralsin. 6. Lozim bo’laklari andozalarini chizish. Konstruktsiya chizmasidan ko’chirib olingan lozim bo’laklari qirqimlari bo’ylab chok haqi qiymati qo’yib chiqiladi va andozalar konturlari chiziladi. Oq qirqimi bo’yicha chok haqi – 1,0 sm, belni bukish uchun – 3,0 sm, qadam qirqimi uchun – 1,0 sm, manjetni pochaga ulash – 1,0 sm. 7. Adip va astar bo’laklari andozalarini tayyorlash. Ort va old koketka astari va adip bo’laklari, old, ort koketka andozalari (0.1 va 0.2 bo’lakl) asosida chiziladi. Adip kengligi old koketka kengligining (0,6  0,7) qismini tashkil etadi. 8. Andoza konturlari Andozalarni qirqib olish chetlaridan bir oz q o’ yim q o’ yib qirqib olinadi . Bunda qirqimning silliqligiga e’tibor beriladi. 9. Birikuvchi b o’ laklar qirqimlarini tekshirish. Birikuvchi bo’laklar qirqimlari (bo’yin o’mizi, yelka, yeng o’mizi, yon qirqim, lozim og’i va yon qirqimi) uzunliklari va o’zaro muvofiqligi tekshiriladi. Qirqim uchlariga chokning qaysi tomonga dazmollanishiga qarab aniqlik kiritiladi. 10. Ko’ylak va lozim bo’laklari andozalarini rasmiylash- tirish. 1-rasm, 2,3-jadvallar. Andozalarga quyidagi belgilar kiritiladi. (1-rasmga qarang). -andoza nomi (asosiy, astar); -kiyim nomi; -bo’lakning spetsifikatsiyasi bo’yicha tartib raqami; -bo’lak nomi; -chok h aqi qiymati; -tanda ipi yo’nalishi; -kertiklar o’rni (kertik eni 2-3 mm, uzunligi 5-7mm.) 11. Gazlamani namlab dazmollash (dekotirovka- lash). Gazlama namlanib, o’rish (tanda) ipi yo’nalishida dazmollanadi. 12. Gazlama nuqsonlarini Gazlama o’ng tomonidan tekshirib chiqiladi, nuqsonlar bor aniqlash, bo’yi va enini o’lchash. joylari bo’r bilan belgilab qo’yiladi. 13. Gazlamani bichuv stoliga joylashtirish. Bichuv stoli ustiga gazlama yalang qavat qilib to’shaladi. 14. Gazlamaga ko’ylak bo’laklarini joylashtirish. à à ç ë à ì à ý í è c ì = 1 2 0 Æ îéëàøìà óçóíëèãè ñì ì 60 ñì = 260 = 2 0 6 0 6 0 2 1 0 1 0 0 3 1 1 1 1 1 1 1 1 0 9 0 9 0 5 0 5 0 1 0 1 0 4 Ko’ylak old va ort bo’lak andozalari gazlama ustiga joylashtiriladi. Bunda bo’lak tanda ipi yo’nalishi gazlama o’rish ipi yo’nalishi bilan ustma-ust tushishi shart. Gazlama tanda ipidan mumkin bo’lgan chetga og’ish kattaligi 2-jadvalda keltirilgan. 15. Gazlamaga ko’ylak mayda bo’laklarini joylashtirish. Joylashmada avval old va ort etak bo’laklar, so’ng yeng koketka, yoqa bo’laklari simmetrik tarzda joylashtiriladi. B o’ laklarning simmetriya belgisi 1-jadvalda keltirilgan. 16. Gazlama lozim bo’laklarini joylashtirish. Lozim bo’laklari gazlama ustiga joylashtiriladi. Agar lozim tepa qismda uloq loyihalansa, uloq o’rni chegirib, so’ng joylashtiriladi. Joylashmani tejash maqsadida lozim og’ini xishtakli qilib bichish mumkin. 17. Ko’ylak koketkasi astarini va lozim ulog’ini bichish. Ort va old koketka astaridan bichilgan bo’laklar (0,7 va 0,8) astar gazlama ustiga joylashtiriladi va yuqorigi tartibda bichiladi. 18. Joylashmani bo’rlash. Andoza uchi o’tkirlangan bo’r yordamida bo’rlanadi. Bunda: A) bo’r chiziq qalinligi 0,1 smdan oshmasligi kerak: B) chiziqlar andoza konturi bilan mos tushishi kerak. C) yeng qiyamasi, old va ort koketka yelka qirqimi, old yoqa o’mizi, yeng o’mizi bilan boshqa bo’laklar orasida 0,5 sm oraliq joy qoldirish kerak. 19. Gazlama sarfini aniqlash. Gazlama bo’yi uzunligi o’lchanadi. Masalan, keltirilgan joylashma uzunligi ....... sm. 20. ko’ylak va lozim bo’laklarini qirqib olish. O’tkir qaychi yordamida bo’rlama bo’yicha ko’ylak bo’laklari qirqib olinadi. 21. Bichilgan bo’laklarni tekshirib ko’zdan o’tkazish. Bichilgan bo’laklar 2-jadval spetsifikatsiyasi bo’yicha tekshirib, taxlanadi. XVII. MAVZU: «Milliy ko’ylak, lozim tikish ketma-ketligini tuzish, mayda bo’laklarni tayyorlash». Ayollar ko’ylagining yoqalari konstruktiv jihatdan yoqalarga ajratiladi. Gazlama turiga qarab ularga yelimli qotirma qo’yiladi. Ostki yoqaning teskari tomoniga qotirma materialni kleyli tomonini, chetki qirqimlariga 0,5-0,7 sm. yetkazmay namlangan mato yordamida dazmollab yopishtiriladi. Ostki yoqaga kerakli shakl berish uchun qotirma tomonidan yoqa o’rtasidan boshlab qotirma va qaytarma qirqimlari bo’ylab oldin bir tomonga keyin ikkinchi tomonga ostki yoqa cho’zib dazmollanadi. Buning uchun ostki yoqa ko’tarmasi qirqimini ishlovchi tomonga qaratib qo’yib, namlab ko’tarmaning va qaytarmaning qirqimlari tortibroq turiladi va yoqa uchlarini 1-rasm. Milliy ko`ylak va lozim d е tallari konstruktsiyasi a-old va ort bo`lak; b-yoqa; c-lozim. а b c ishlovchidan chetga chiqarib turiladi. Ostki yoqani andozaga binoan aniqlab bo’r bilan chiziladi va kerakmas joylarini qirqib tekislanadi. Ostki yoqa shakliga mo’ljallab, har bir ustki yoqa alohida, teskari tomondan aniqlanadi va qirqib tekislanadi. Ostki yoqa o’ngi tomonini yuqoriga va uning ustiga ustki yoqa o’ngini pastga qaratib qo’yiladi va qirqimlarini ostki yoqa qirqimlari bilan tekislanadi. Uchala tomoniga 0,7 sm. kenglikda ag’darma chok bilan tikilinadi. Tikilgan yoqani burchaklaridan tikilgan chokka 0,1-0,2 sm. yetkazmay kesib chiqamiz. Yoqani o’ngiga ag’darib, burchaklarini to’g’rilab ustki yoqadan 1-2 mm kenglikda kant chiqarib, ostki yoqa tomonidan yoqani ziyi ko’klanadi va dazmollanadi. Yoqani chetki qirqimlarini 0,5 sm kenglikda bezak va bahyaqator yurgiziladi. 1 2 5 Ustki yoqa 1-rasm. Milliy ko’ylak va lozimning chizmali ko’rinishi 1-Yoqaga ishlov berish; 2-Yelkaga ishlov berish; 3-Yengga ishlov berish; 4- Etakning yon boshiga ishlov berish; 5-Etakning yuqori qismiga ishlov berish; 6- Manjetga ishlov berish. Oldi va orqa kaketkani biriktirma chok bilan biriktirayotganda kaketka oldi bo’lak avrasiga ular o’ngini ichkariga qaratib, qirqimlarini to’g’rilab ulanadi. Ustma-ust qo’yib yelka qirqimlarini chetga 0,7-1 sm biriktirib tikiladi. Chok yorib dazmollanadi. Astarni oldi va orqa kaketkalar o’ngini ichkariga qaratib ustma-ust qo’yib yelka qirqimlarini chetiga 0,7-1 sm ga biriktirib tikiladi. Tikilgan yelka choklari yorib dazmollanadi. Yeng qirqimlarini o’ngini ichkariga qaratib qo’yiladi va teskari tomonidan 1 sm chok xaqqi hisobida tikiladi. Tikilgan choklar gazlamaning teskari tomoniga namlangan mato bilan dazmollanadi. Dazmol qilingan yeng qirqimlarini maxsus mashina yordamida yo’rmalanadi. Etak qismini tikishda orqa va oldi bo’laklar etak qismlarini o’ngini ichkariga qaratib qo’yib yon qirqimlari chetidan 1-1,5 sm tikiladi. Tikilgan yon qirqimlari orqa bo’lakka qaratib dazmollanadi. Tikib dazmol qilingan yon qirqimlari maxsus mashina yordamida yo’rmalanadi. Orqa va old yuqori qirqim chetlaridan 0,5 sm 6 4 3 4 ichkarida birinchi bahyaqator yuritiladi. Bahyaqatordan 0,5 sm ichkaridan ikkinchi bahyaqator yuritiladi. Ikkala bahyaqatorlarning ostki iplari tortiladi va burmalar tekislanadi. Lozimni pastki qirqimida manjetni tikishda, manjetni o’rtasidan bukish chizig’i bo’ylab bukib, ostki manjet tomonidan dazmollanadi. Ostki manjet teskari tomonidan dublirinning kley tomonini qo’yib namlab isitib ishlov beriladi, bunda qotirma qirqimlari gazdlama chok haqlariga 2-3 mm kirib turish kerak. Gazlamani o’ngini ichkari tomonga bukib, manjet qirqimlari chetidan 0,5-0,7 sm ichkaridan biriktirib tikiladi. Tikilgan chok qirqimi yorib dazmollanadi. Tayyor manjet ostki manjet tomonidan namlab isitib ishlov beriladi. KERAKLI O’QUV-JIHOZ, ASBOB-USKUNA VA ASHYOLAR: - t ikuv mashinalari: 1022 kl, Pfaff zinger; 97-kl; 51-kl; - dazmol; - milliy ko’ylak detallaridan tikma namunalar; Bitta o’quvchi uchun: - yo’l-yo’riq texnologik xaritasi; - qo’l ishlari asboblarining 1 ta to’plami, bo’r. - W 40; W 80-iplardan 1 ta g’altak; turli raqamli ignalardan 1 ta to’plam; qaychi 1 ta; santimetr lenta 1 ta; angishvona 1 ta; dukcha 1 ta; - yoqa manjet, yeng, koketka uchun yordamchi andozalar. - 100x200 sm mayda bo’laklar ishlab chiqish uchun gazlama «MILLIY KO’YLAK, LOZIM TIKISH KETMA-KETLIGINI MAYDA BO’LAKLARNI TAYYORLASH» BO’YICHA TEXNOLOGIK XARITA Texnologiya asosida faoliyat turlari Tavsiya etiladigan moslama va uskunalar Chizma Standart asosida operatsiyani bajarish tartibi I II III IV Mayda bo’laklarga ishlov berish A) yoqani tikish 1. Ostki yoqaga yelimli qotirmani yopish-tirish Dazm ol Ostki yoqaning teskari tomoniga qotirmani kleyli tomonini, chetki qirqimlariga 0.5-0.7 sm yetkazmay namlangan mato yordamida dazmollab yopishtiriladi. 2. Yoqani tikish U.M. univer sal mashi na Ostki yoqani ustki yoqani o’ngini o’ngiga qo’yib uchala tomoniga 0.7 sm kenglikda ag’darma chok bilan tikiladi. 3. Yoqani uchlarini kesish. Qaych i Tikilgan yoqani burchaklaridan tikilgan chokka 0.1-0.2 sm yetkazmay kesib chiqiladi. 4. Yoqani o’ngiga ag’darish Qo’ld a Tikilgan yoqani o ’ ngiga ag ’ darib , burchaklarini dukcha yordamida chiqaraladi . 5. Ziy chi- qarib dazmollash. Dazm ol Ustki yoqa tomoniga 0.1-0.2 sm ziy chiqarib dazmol qilinadi. B) Yengni tikish 1. Yeng qirqimlarini ulash Unive rsal mashi na Yeng qirqimlarining o’ngi ichkariga qaratib qo’yiladi va teskari tomonidan 1 sm chok haqqi hisobida tikiladi. 2. Yeng chokini dazmollash Dazm ol Tikilgan choklar gazlamaning teskari tomoniga namlangan mato orqali dazmollanadi. 3. Yeng qirqimlarini yo’rmalash Maxsu s mashi na Dazmol qilingan yeng qirqimlarni maxsus mashina yordamida yo’rg’alanadi. 4. Yeng o’miziga burma berish Unive rsal mashi na Yeng o’miz qirqimlaridan 0,5 sm ichkarida 1 bahyaqator yurtiladi. Bu bahyaqatordan 0,5 sm ichkaridan 2 bahyaqator tikiladi. Ikkala bahyaqatorlar va burmalar tekislanadi. V) kaketkani tikish 1. Asos kaketkani tayyorlash Unive rsal mashi na Oldi va orqa kaketkalar o’ngini ichkariga qaratib ustma ust qo’yib yelka qirqimlarini chetga 0.7-1 sm ga biriktirib tikiladi. 2. Tikilgan elka choklarini dazmollash. Dazm ol Tikilgan yelka choklarni yorib dazmol qilinadi. 3. Astar kaketkani tayyorlash. Unver sal mashi na. Oldi va orqa kaketkalarni o’ngini ichkariga qaratib usma ust qo’yib yelka qirqimlari chetiga 0,7-1sm ga biriktirib tikiladi. 4. Tikilgan yelka choklarni dazmollash. Dazm ol. Tikilgan yelka choklarini yorib dazmol qilinadi. II . Etak qismini tikish 1. Etak qismining yon qirqimlarini tikish. Unversal mashina. Orqa va oldi bo’lak etak qismlarni o’ngini ichkariga qaratib qo’yib yon qirqimlari chetidan 1-1,5 sm tikiladi. 2. Tikilgan yonqirqimlar ni dazmollash. Dazm ol. Tikilgan yon qirqimlari (orqa bo’lakka) qaratib dazmol qilinadi. 3. Tikilgan maxsus qirqimlarini yo’rmalash Maxsu s mashi na Tikib, dazmol qilingan yon qirqimlari maxsus mashina yordamida yo’rmalanadi. 4. Etak qismining yuqori qirqimini burtaga yig’ish. Unive rsal mashi na Orqa va old yuqori qirqim chetlaridan 0.5sm ichkarida 1- bahyaqator yuritiladi. Bahyaqatordan 0.5 sm ichkaridan 2-bahyaqator yuritiladi, 2la bahyaqatorlarning ostki iplari tortiladi va burmalar tekislanadi. III . Manjetni tikish 1. Manjetni bukish Dazm ol Manjetni o’rtasidan bukish chizig’i bo’ylab bukib ostki manjet tomondan dazmollanadi. 2. Manjetga qotirma yopishtirish Dazm ol Ostki manjet teskari tomonidan dubnirinning kalit tomonini qo’yib namlab isitib ishlov beriladi, bunda qotirma qirqimlari, gazlama chok haqlariga 2-3 mm kirib turish kerak. 3. Manjetni tikish Unive rsal mashi na Gazlamani o’ngini ichkari tomonga bukib, manjet qirqimlari chetidan 0.5-0.7 sm ichkaridan biriktirib tikiladi. 4. Manjet chokini dazmollash Dazm ol Tikilgan chok qirqimi yorib dazmollanadi. 5. Manjetni o’ngiga ag’darish Qo’ld a bajaris h Tayyor manjet ostki manjet tomonidan namlab isitib ishlov beriladi. XVIII. MAVZU: «Milliy ko’ylakni yig’ish». «Milliy ko’ylakning bo’laklariga ishlov berilgan» dan keyin, yig’ish, ishlari boshlanadi. Avval adib-astar koketkaga biriktirib, avra va astar o’ngini-o’ngiga qo’yib, bir yo’la yoqani, yoqa o’miziga o’tkaziladi. Yoqani yoqa o’miziga o’rnatilganda kertim berishni unutmaslik kerak. Chunki kertim bergandan so’ng yoqa koketkada yaxshi yotadi. Kaketka o’ngiga ag’dariladi, bo’rt ziylari qiya qirma qaviqlar bilan ko’lanadi va dazmollanadi. Yoqaga o’rnatilgan kaketka yordamchi andoza yordamida tekshirib olinadi, ortiqcha joylari qirqib tashlanadi. Kaketka etakga yaxshi o’rnashishi uchun uning avra va astar kaketkalarining yelka, kaketka ochiq qirqimlari ko’klanadi. Kaketkaning ochiq qirqimlari etakning yuqori ya’ni burma terilgan qirqimiga ulanadi. Koketkaning etakka ulangan chokini maxsus mashinalarda yo’rmalanadi va yotqizib dazmollanadi. Tayyorlab olingan ko’ylakni yeng o’miziga yeng o’ranatiladi. Yengni o’rnatayotganda to’g’nag’ichlar yordamida kertimlarini to’g’rilab o’mizga to’g’nab chiqiladi. Avval ko’klab tikiladi so’ng mashina chokida biriktiriladi. Biriktirilgan choklar yo’rmalanadi, dazmollanadi. Etak va yeng uchlari bukib mahkamlanadi. Oxirgi ishlov beriladi va NII bajariladi. 1-rasm. Milliy ko’ylak bo’laklarini yig’ish 1-yoqani-yoqa o’miziga o’rnatish; 2-kaketkani etak yuqori ochiq qirqimiga ulash; 3-engni-eng o’miziga o’rnatish; 4-engni yashirin qaviq bilan tikish; 5-etakni yashirin qaviq bilan tikish.1 1 2 3 4 5 KERAKLI O’QUV-JIHOZ, ASBOB-USKUNA VA ASHYOLAR: - tikuv mashinalari: 1022 kl, maxsus mashina 51 kl; - dazmol, qolip; - ayollar milliy ko’ylagidan tikma namunalar; Bitta o’quvchi uchun: - yo’l-yo’riq texnologik xarita ; - qo’l ishlari asboblaridan 1 ta to’plami, dukcha ; - W 50: W80 – iplardan 1 ta g’altak, turli nomerli iplardan 1 ta to’plam, 1 ta qaychi, 1 ta sm. lenta; - koketka larni tekshirish uchun yordamchi andoza; - bo’r, to’g’nog’ichlar, angishvona. «MILLIY KO’YLAKNI YIG’ISH» BO’YICHA TEXNOLOGIK XARITA Texnologiya asosida faoliyat turlari Tavsiya etiladigan moslama va uskunalar Chizma Standart asosida operatsiyani bajarish tartibi I II III IV 1. Adibni koketkaga ag’darma chok bilan biriktirish va yoqani bir yo’la yoqa o’miziga o’tqazib koketka astarini abraga biriktirib tikish. Universal mashina. Ostki yoqani asosiy bo’lak o’ngiga qaratib qo’yiladi ostki yoqa qirqimini yoqa o’mizi qirqimiga to’g’rilab ustki yoqa qirqimini asosiy bo’lak qirqimidan ishlov haqqi kengligicha chiqarib qo’yiladi. Yoqa ustiga, old bo’lak bort ishlov haqqi o’ngini ichkariga qaratib bukiladi yoki alohida bichilgan adibni o’ngini pastga qaratib qo’yiladi va yoqa asosiy bo’lak tomondan ag’darma chok bilan tikiladi. 2. Yoqani yoqa o’miziga ulash chokida 2 sm oraliqda kertim berish. Qaychi. Ulangan chokning har 2 sm oraliqda tikilgan chokka 0,1 sm yotkazman kertim beriladi. 159 bet 1 b. 3. Koketkani bort uchlaridagi chok haqqini kertish va koketkani o’ngiga ag’darish. Qaychi, dukcha. Koketkani bort uchlaridagi chok haqqini tikilgan chokka 0,1 sm yetkazmay kesiladi va o’ngiga ag’darib bort uchlari dukcha yordamida chiqariladi va bort bilan yoqa to’g’rilanadi. 4. Koketkadagi bort ziyini va bir yo’la yoqani ulash chokini ko’klash. Ip, igna, angishvona. Kaketkadagi bo’rt ziyini va bir yo’la yoqani ulash chokini to’g’ri sirma qaviq bilan ko’klanadi. 5. Koketkadagi bort ziyini va yoqani ulash chokini dazmollash. Dazmol, mato. Tikib ko’klangan bort ziyini va yoqani ulash choki maxsus qolipli yostiqcha yordamida dazmollanadi. 6. Koketka astari va avrasini yelka chokida, qo’lda ko’klab biriktirish. Ip, igna, angishvona. Tikib tayyorlangan koketka astari va abrasini yelka choklari ustiga qo’yib, to’g’rilanib qo’lda ko’klab, biriktirib chiqiladi. 7. Old koketkani astari bilan ochiq qirqim bo’yicha ko’klash. Ip, igna, angishvona. Old bo’lak astar etaki bilan astar (etak) koketka ni o’ngini o’ngiga qaratib qirqimlarini to’g’rilab qo’yib teskari tomondan 1 sm chok bilan biriktirib tikiladi. 8. Ort koketkani astari bilan ochiq qirqimi bo’yicha ko’klash. Ip, igna, angishvona. Ort koketka astari bilan ustma ust qo’yib o’ngi tomonidan ochiq qirqimli ko’klanadi. 9. Old bo’lak etaki yuqori qirqimiga koketkani biriktirib tikish. Ip, igna, angishvona, universal mashina. Old bo’lak etaki o’miziga old koketka o’ngini qo’yib, qirqimlari to’g’rilanib, biriktirib 1 sm ga tikiladi. 10. Ort bo’lak etakiga koketkani biriktirib tikish. Ip, igna, angishvona, universal mashina. Ort bo’lak etaki o’ngiga ort koketka qirqimlari to’g’rilanib, biriktirma chok bilan tikiladi. Chok haqqi - 1 sm. 11. Old va ort etaklarni koketkaga ulangan chokini yo’rmalash. Maxsus mashina. Old va ort etaklarni koketka bilan ulangan choki maxsus yo’rmalash mashinalarida yo’rmalanadi. 12. Old va ort etaklarni koketkaga ulangan chokni yotqizib dazmollash. Dazmol, qolip. Ulangan choklar yuqori tomonga yotqizib dazmollanadi. 13. Yengni yeng o’miziga o’tqazish. Ip, igna, angishvona, Yengni yeng o’miziga to’g’ri o’tkzish uchun uni oldin maxsus to’g’nog’ichlar bilan kertimlarni to’g’rilab o’mizga to’g’nab chiqiladi. Keyin yengni o’mizga ko’klanayotganda ignalar olib tashlanadi. Yengni ko’klab o’tkazish uchun yengni asosiy bo’lak yeng o’mizi ichiga o’ngini ichkariga qaratib qo’yiladi va yeng tomondan sirma qaviqlar bilan ko’klanadi. Qaviq yirikligi 0,5 sm. Yengdagi eng ko’psalqi qiyama qismida bo’lib, qolgan joyida deyarli salqi hosil qilinmay ko’klab o’tkaziladi. Ko’klash chokining kengligi 0,7-0,8 sm bo’ladi. 14. Yengni o’mizga ko’klagan chokni dazmollash. Dazmol. Yeng ko’klab o’tkazilgandan keyin hosil qilingan salqilar dazmollab kirishtiriladi. 15. Yengni o’mizga biriktirish. Universal mashina. Yengni mashinada o’tqazishda bahyaqator yeng ko’klangan qaviqlardan 0,1- 0,2 sm oraliqda yuritiladi. 16. Yengni o’mizga biriktirgan chokni yo’rmash. Maxsus mashina. Yeng yotqizilgan chok qirqimlari maxsus mashinada yo’rmalanadi. 17. Yengni o’mizga yo’rmalangan chokni dazmollash. Dazmol, qolip. Yeng yo’rmalangandan keyin hosil qilingan solqilar dazmollab kiritiladi. 18. Yeng uchi va ko’ylak etakini bukib tikish. Igna, ip, angishvona. Yeng uchi va ko’ylak etakini ko’rinmas qaviqqator bilan mahkamlab tikiladi. 19. Oxirgi ishlov berish. (NIIB). Dazmol, mato, qaychi. Ko’ylakni ortiqcha iplardan tozalanadi, yeng uchi va ko’ylakni etak old va orqa bo’laklari dazmollanadi.

Похожие

Ayollar yengil ko’ylagi andozasini tayyorlash, gazlamaga joylashtirish va bichish
Ayollar yubkasini modellash, andoza tayyorlash, gazlamaga andozani joylashtirish, bichish
Ayollar yubkasini modellash, andoza tayyorlash, gazlamaga andozani joylashtirish, bichish
Ayollar xalatini bichish
Bog’cha yoshidagi qiz bolalar ko’ylagi andozasini tayyorlash