Кийимнинг услубий ечими турлари. Замонавий кийимлар турлари ва тавсифи - Текстиль - Рефераты

Кийимнинг услубий ечими турлари. Замонавий кийимлар турлари ва тавсифи

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

302.5 KB

Кийимнинг услубий ечими турлари. Замонавий кийимлар турлари ва тавсифи Режа: 1. Кийим услуб ечимининг турлари. 2. Кийимнинг услубий ечими турлари: классик, спорт, «фантази» услублари. 3. Замонавий кийимлар турлари: уй кийими, кундалик кийим, башанг кийим, махсус кийимлар.

1. Ҳозирги кийимнинг асосий хусусияти қулайлик ва функционалликка интилиш бўлиб, бу конструкцияни соддалаштиришда, кийимнииг ҳар қандай гавдага мослатиши осон, ёпишмай, бемалол турувчи шаклида ифода топади. Ҳозирги кийимнинг хусусиятлари қуйидагилар:  кийим ансамблининг ёрқин образлилиги;  нимага мўлжалланганига қараб қ ўшимчалар танланиши;  якка кийим турларидаги материалларнинг ихтиёрий композицияси;  кўп вазифалилик, мавсумга қарамаслик, турланувчанлик кийимнинг ишбоплигини ва универсаллигини билдириши. Кийимнинг янги турларини яратишга ва газламаларни нимага ишлатиш жиҳатидан қайта тақсимлашга мойиллик кучаймоқда. Материалларнинг универсалланиши, эркаклар кийими газнамаларини аёллар кийимида ишлатиш, юпқароқ ва енгилроқ материаллардан уст кийим тикиш, енгил кийим турларини (эркаклар кўйлаги, майкалар, нимчаларни) уст кийим тарзида кийиш юз бермоқда. Аралаш услублар, кийимнинг гибрит шакллари, анъанавий бўлмаган пропорциялар, узунлик, ҳажм, силуэтларнинг контраст бирга қўшилишлари, комплектларнинг кўпқатламлиги, контраст, кўпқаватлиги,нотипиклиги афзал бўлиб бормоқда. Спортбоп-ишбоп услубининг етакчилик роли классик структурали газламалар ҳукмронлик қилишига, химиявий толалардан, табиий хом ашёдан тўқилган газлама хусусияти бор газламалар яратишга, ҳамма газлама турлари вазнини енгиллатишга сабаб бўлмоқда. Бадиий услубларни бир-бирига кўшиш ёки услублар контрасти, услублар, газламаларни, кийим турларини эклектик бирга кўшиш (услубларни қориштириб юбориш) ҳамма ёш группаларига характерли бўлиб, бу янги эстетик сифат юзага келганини билдиради. Кийим ансамбли композициясида кийим қисмларини хилма хил тарзда, ҳар хил бирга қўшиб ва турли вариантларда кийиб юриш пайдо бўлмоқда. Турли ёшдаги кишилар гардеробида функционал кийимлар тобора камайиб бормоқда.

2. ХХ-аср костюми шаклининг тараққиёти ҳар хил вазифага мўлжалланган кийим шаклларининг асосий услуб ечимларини вужудга келтирди. Кўпдан-кўп услубларнинг барчасини учта асосий гуруҳга ажратса бўлади: классик услуб, спорт услуби ва “фантази” услуби. Классик услубга функционал ва эстетик жиҳатларнинг айниқса монандлиги характерли. Функционаллик конструкция ва ишлаб чиқариш усули ёрдамида танланса, эстетиклик костюмнмнг замон идеалига мувофиқлиги, костюмдаги бадиий хусусиятлар ёрдамида таъминланади. Классик услубдаги кийимлар шаклининг яққол жиддийлиги ва батартиблиги, декоратив безакларнинг деярли йўқлиги, газламаларининг ранглари ва расмларининг сиполиги каби хусусиятларга эга бўлади. Классик услубдаги кийимлар кундалик кийим, расмий-амалий кийим ва тантанавор- башанг кийим сифатида кийилаверади. Спорт услубидаги кийимлар актив ҳаракат қилиш учун қулай бўлган шаклли, чизиқлари геометрик, қоплама деталлари ва фурнитурасининг ифодалилиги ва йириклиги, безак бахяқаторлари кўплиги, тахламалар, кесимлар ва кокеткалари борлиги билан характерланиб туради. “Фантази” услубидаги кийимда ниҳоятда хилма-хил шакл ва деталлар, одатдагидан бошқача шакл ва бўлинишлар, мураккаб бичим ва конструктив ечимлар, кутилмаган чизиқлар, симметрик ва асимметрик бўлинишлар, башанг ва хилма-хил безаклар бўлади. Материаллари хилма-хил расмли, колоритли ва фактурали бўлиши мумкин. 3. У й к и й и м и. Қулай, яхшилаб ўйлаб тикилган уй костюми одамга ва хонадонга ярашибгина колмай, балки киши кайфият яхши бўлишига, уни иш юритишига кўмак бўлади, атрофдагиларни ҳам мамнун этади. Уй кийими умуман хонадоннинг ички кўринишига мувофиқ келадиган, одам атрофидаги нарсаларга мос тушган, монанд бўлиши керак. Уй кийими – бу интерьер умумий ансамблининг бир қисми.

Уй кийими ҳам мода таъсирида бўлади ва кийимнинг айнан шу вақтга характерли бўлган силуэти, узунлиги, декори, ассортименти уй кийимида ҳам акс этади. Конкрет шаклларни, материалар, декоратив безаклар, услуб ечимларини танлашда одам шахсияти намоён бўлиши учун уй кийими катта имкониятлар беради. Лекин уй кийимининг умумий тузилиши уйда одамларнинг батартиб, кўркам ва бардам кўринишига ёрдам берадиган бўлиши керак. Уй кийими нимага мўлжалланганлигига, йил фаслига ва сутка вақтига караб қуйидаги группаларга бўлинади: 1. Ухлаш кийими, эрталабки ва кечки ювиниш-тараниш кийими. 2. Уйда ишлаш кийими. 3. Меҳмон кутиш кийими. Ухлаш кийими — тунги кўйлаклар, пижама поэтик образ вазифасини ўтайди. Ҳарир, очиқ рангли, юмшоқ газламалар, тўрлар, кашталар, қўйма бурмалар аёл киши қиёфасига нозиклик тиниқлик бахш этади. Бичими содда, чоклари минимал даражада кам, одатда бўйи узун, уни анча енгиллаштириб, ихчам қилиб кўрсатади. Кийим ассортименти, бўйининг узунлиги одамнинг ёшига, гавда тузилиши хусусиятлари, турмуш тарзи ва шароитига караб танланади. Ухлаш кийими ўсимлик ёки геометрик характердаги сийрак, майда гуллари бор очиқ майин тусли бўлиши керак, бу унинг массаси кам бўлиши талабига тўғри келади. Безаклар—кашта, қўйма бурмалар, икки томонлама қўйма бурмалар, тўрлар, мағизлар, бейкалар, тасмалар, бантлар, тикма тўрлар, печак тасмалар ва

бошқалар асосан кийим рангида бўлиб, буларнинг ҳаммаси уйқу кийимини чиройли ва қулай килади. Тақилма минимал микдорда тугмалар ёки боғичлар чатиб, ечими қулай қилиб ҳал этилади. Ёқалар кичик ўлчамли бўлади. Эрталабки ва кечки ювиниш-тараниш кийими — бу тунги кийим устидан кийиладиган халат. Бу кийим тунги кўйлак ёки пижама билан комплектда ҳал этилади, шунинг учун уларнинг ҳажми, узунлиги, енглариниг бичиғи, ёқа ўмизининг ўйиғи ва ёқасининг характери, безаклари, ранги бир-бирига мосланган бўлиши керак. Тақилмаси бир бортли ёки икки бортли, минимал миқдорда тугма чатилган ёки белбоғли бўлади. Халатлар турли шаклдаги ёқали ёки ёқасиз, чўнтаклари чокда ёки қоплама бўлиши мумкни. Бу кийим тунги кийим материалидан ёки шунга монанд газламадан тик и лиш и мумкин. Кўпинча қалпоқча ёки дуррача зарур қўшимча бўлиб, булар соч турмагини авайлашга ёки таралмагаи сочни йиғиштириб туришга хизмат қилади.

Уйда ишлаш кийими асосан шим, юбка, блузка, сарафан, пешбанд кабилардан иборат комплектда ҳал қилинади. У расмият ва ишчанлик хусусиятларисиз, шакли, кўшимчалари ва зийнатлари ҳисобига ўнғайлик, бемалоллик туйғуси ҳосил қиладиган бўлиши керак. Уйда ишлаш кийими комплектлари ниҳоятда бемалол ҳаракат килишга халақит бермайдиган бўлиши керак. Бунинг учун трикотаж майкалар, свитерлар билан шим кийилади ёки гавдага ёпишиб турмаслиги учун қўйими кўпайтирилган блузкалар кийилади. Шакл, ранг, материал ва декоратив безакнинг монандлиги ҳисобига уй кийими билан пешбанднинг комплект бўлишига эришилади. Пешбанд воситасида гавданинг кўнгилдагидек идрок этилишига эришса бўлади. Масалан, елка боғларини бўйинга яқин боғлаб, елкаларни торайтириб кўрсатса бўлади, бурмалар бўксани кенгрок, тахламалар эса торроқ қилиб кўрсатади, кўкракпечнинг кенги кўкраклар ҳажмини катталаштирса, энсиз, чўзиғи кичиклаштиради. К у н д а л и к к и й и м. Одамнинг ташқи кўриниши, унинт саноат корхонасидаги, қишлоқ. хўжалигидаги, муассасалардаги, савдо, транспорт, маиший хизмат соҳасидаги, Сув юртларидаги ва бошқа ерлардаги кийими қандайлиги катта ахамиятга эга. Кундалик кийим – бу ҳам иш, ҳам хизмат костюми. Бир қанча касбдаги кишилар иш хусусиятлари ёки ишлаб чиқариш шароити сабабли махсус кийим кияди (металлурглар, ўт ўчирувчилар, балиқчилар ва бошқалар) ёхуд бошқалардан фарқ қилиш воситаси сифатида форма кийим кияди (ҳарбийлар ва маҳкамалар формаси). Айни вақтда махсус кийим талаб қилинмайдиган кўп касблардаги кишилар оддий кундалик костюм кийиб юрадилар. Ҳозирги турмуш тарзи амалий иш кийимига унинг қулайлигини, рационаллигини, ишбоплигини кўрсатадиган қатор талаблариди. Бу куйидагилардан иборат: ҳажми ўртачалиги, бичими оддийлиги; пролорцияларининг аниқ, қатъийлиги; рангларининг босиқлиги, ёрқинмаслиги; декоратив воситаларнинг минимум даражалиги;

моданинг акс этгани меъёрдан ошмаганлиги. Турли касблардаги хизмат шароити талабларида кийим ассортиментини, унинг умумий шаклини, деталларини, ранг ечимларини декоратив акцентлар жойи ва характерини белгилаб берадиган умумий хусусиятлар ҳам, специфик хусусиятлар ҳам бўлади. Кийимнинг тури, шакли, силуэти, пропорциялари, бўлинишлари, чўнтакларининг қандай жойланиши, уларнинг тури, тақилманинг тури касб белгилаб берадиган эргономик талабларга мувофиқ танланади. Шунинг билан бирга кундалик костюм ечими касблар фарқига биноангина эмас, балки одамларнинг бир-бирига муносабатларини хам ҳисобга олиб ҳал этилиши керак. Бу турли касб-ҳунар кишилари ўртасидаги, масалан, ўқитувчи билан билан ўқувчи, инжене р билан ишчи, офицантка билан хўранда, сотунчи билан харидор ва бошқалар ўртасидаги муносабат бўлиши мумкин. Бу муносабатлар костюмнинг ишбоп (масалан, инженерда), башанг (телевидение дикторида), оммадан ажратиб турадиган (сотувчида), расмий (директорда) ва ҳоказолар бўлишига таъсир кўрсатади. Одам фаолаятининг кун мобайнидаги хилма-хиллиги кўпинча костюмга қўшимча талаблар қ ў яди. Шунинг учун у кўп функцияли ва кўп вариантли, яъни конкрет шароитга осон мослаб олинадиган бўлиши керак. Бунга костюмни комплект қилиб тузиш йўли билан эришилади. Кундалик костюмни н г ранг ечими унинг нимага мўлжалланганлига ва уни қандай ишлатилиши характерига қараб танланади. Одатда, бундай ечим м ў ътаддил, босиқ, ўхшаш ва ўхшаш-контраст рангларни бирга қўшиб ҳал қилинади, конрастлар асосан ранг тусларининг оқишликлари ёки иккита яқин ранглар ўртасида бўлади. Материални кийим нимага мўлжалланганига, эстетика талабларига (пластик хусусиятлар, ранг, расмга) қарабгина эмас, балки меҳнатнинг хусусияти белгилаб берадиган гигиеник талабларига ҳам қараб танланади. Декоратив безаклар, композицион марказ қаерда бўлиши кийимнинг функционал вазифасига боғлаб ҳал этилади.

Қўшимчалар характерининг қандайлиги шу кўшимчалар нимага мўлжалланганига қараб белгиланиб, у хам ишбоп костюмнинг умумий характерига бўйсундирилган бўлади. Б а ш а н г к и й и м. Моданинг янги йўналиши одатда башанг кийимда синовдан ўтказилиб маъкулланади. Башанг кийим одамга ярашадиган, унинг энг яхши хусусиятларини кўзга кўринтирадиган бўлиши керак. Башанг кийим нимага мўлжалланганлигига қараб қуйидагича бўлинади: хонадон тантаналарида кийиладиган, театр ва концетр залларига борганда кийиладиган, рақс кечаларида кийиладиган, расмий тантаналарда кийиладиган, байрамда кийиладиган, мактабни битирувчилар оқшомларида кийиладиган, тўйда кийиладиган ва хоказо. Арзигулик тантаналарнинг ҳаммаси одатда катта-катта хоналар, залларда ўтказилади, шунинг учун ҳамма нарса яқиндан ҳам, узоқдан ҳам кўринадиган бўлиши керак. Башанг костюм ечимини ҳал қилишда бу албатта ҳисобга олинади: рақс кечасида кийиладиган кўйлакларга ифодали зийнатлар, театрга кийиладиган костюмга заргарлик безаклари, тантанали вазиятлар учун оқиш контрастлар танланади. Башанг кийимни моделлашнинг ўзига хос хусусияти шаклдаги хизмат турига, касб-ҳунарга, спорт билан шуғулланишга ва одамнинг бошқа фаолияти турига оид ҳамма қисмларни чиқариб ташлашдан ёки сезилмайдиган қилиб қўйишдан иборат. Ҳатто қулайлик ва ишбоплик ҳам яширин бўлиши керак. Шаклининг барча қисмлари ўз конструктив моҳиятини яшириб, бу моҳият декоратив кўринишда ифода топиши керак. Деталлар ишбоп характерда бўлмаслиги керак. Кийимнинг функционал хусусиятларини сезилмайдиган қилишга кўпинча пелериналар, шарфлар, драпировкалар, турли хил безаклар ёрдам беради. Башанг кийимларда чўнтак бўлмагани маъқул, ёкалар, тақилмалар декоратив характерда бўлиши керак. Башанг кийим шакли ечимининг икки тури бор: 1. Осойишта, «би қ и қ », нейтрал шакллар. Бунда костюм одамнинг к ў ринишини такрорлайди ва унинг учун ў зига хос рамка, фон б ў либ хизмат

қи лади, унинг таш қ и киёфасини таъкидлаб туради ёхуд материалнинг нафислигини, бой к ў риниши ва бош қ а хусусиятларини ёки қў шимчалар ва зийнатларни б ў рттириб к ў рсатади. Бу тур костюмларнинг ечими одатда классик услуб й ў лида б ў лади. Улар одам актив ҳ аракат қ илмайдиган расмий тантаналарда, театрга борганда ва ҳ оказоларда ки й ишга м ў лжалланган б ў лади. Бундай тур башанг к ў йлакларни олиб қў йиладиган деталлар, қў шимчалар ва турли зийнатлар ёрдамида ҳ ар хил қ илиб, уларнинг ишлатилиш диапозонини кенгайтирса б ў лади. 2. Актив ҳ илпираб турадиган, «би қ и қ » шакллар безакларнинг декоративлиги ҳ исобига ва бутун ў зининг тузилиши ёрдамида од а м билан ҳ амкорликда булади. Улар одам актив ҳ аракатлар қ иладиган рақс кечаларида, янги йил балларида, мактаб битирувчилари оқшом ларида кийилади. Башанг костюм нимага м ў лжалланганига қ араб унинг материали читдан то духобагача, зийнатлар ё ғ очдан то бриллиантгача, декоратив безаги оддий мережкадан то зард ў зи буюмларгача б ў лиши мумкин. Башанг кийим моделларини ишлаб чи қ ишда к ў пинча материаллар бирга қў шиб ишлатилиб, монандликка эришиш учун албатта биронта етакчи аломат б ў лиши керак. Материаллар ранги бир хил б ў либ, фактуралар контрасти принципида, фактура бир хил б ў либ , ранглар контрасти принцплари ва айрим ва қт да фактура билан нисбатлари контрасти бирга қў шилиши мумкин. Башанг костюм бадиий-образли ҳ а л этилиши унинг барча қ исмлари ў заро бо ғ лик б ў лишини ва одам шахсияти билан, шунингдек кийиб юриладиган му ҳ ити билан албатта ало қ адор б ў лишини талаб қ илади.

ФОЙДАЛАНГАН АДАБИЁТЛАР ВА МАНБААЛАР РЎЙХАТИ. 1. Сомов Ю.С. Композиция в технике. – М.: Машиностроение, 1987. 2. Основ ы теории проектирования костюма. – М. : Легпромбытиздат, 1988 . 3. Козлова Т.В. Основы художественного оформления изделий из кожи – М.: Легпромбытиздат, 1987. 4. Композиция костюма – М.: Academia, 2003 . 5. Горина Г.С. Моделирование форм одежды – М.: Легкая и пищевая промышленность, 1981. 6. Художественное конструирование. Проектирование и моделирование промышленных изделий – М.: Высшая школа, 1986. 7. Борисоглебский Г.Б. Эстетика и стандарт – М.: Издательство стандартов , 1990. 8. Казаринова В.И. Красота, вкус и экономика – М.: Экономика, 1985. 9. Рытвинская Л.Б., Смородина И.Г. Проектирование и производство головных уборов – М.: Легпромбытиздат, 1987. 10. Художественное оформление текстильных изделий – М.: Легпромбытиздат, 1987. 11. Мода журналлари. 12. www-mode.ru 13. stile.asra.ru 14. kroyka.ru 15. www. glamurneko.ru 16. htt : // nasebya.ru/womtns-fashion 17. sarafan.ru 18. osinka. ru 19. htt : // modellar.fashiontime.ru/

Похожие

Ўзбек миллий кийимлар тавсифи

ЗАМОНАВИЙ КОСТЮМДА УСЛУБИЙ ЕЧИМЛАРИ

Замонавий костюмда услубий ечимлар

Белли кийимлар тавсифи. Уларнинг келиб чикиш тарихи

Пилик машиналари ва уларни турлари