Электрожарроҳлик-усулнинг тамойиллари ва асослари - Медицина - Рефераты

Электрожарроҳлик-усулнинг тамойиллари ва асослари

Загружено в:

15.09.2023

Скачано:

0

Размер:

1609.5 KB

Электрожарроҳлик-усулнинг тамойиллари ва асослари Режа: 1. Монополяр усул. Монополяр кесиш 2. Монополяр алоқа коагуляцияси 3. Монополяр контакциз коагуляция 4. Аргоноплазма коагуляцияси 5. Биполяр усул. Биполяр кесиш 6. Биполяр коагуляция 7. Бемор ва шифокор хавфсизлигини таъминлаш учун умумий талаблар 8. Беморнинг хавфсизлигини таъминлаш. Беморнинг операция столидаги жойлашуви 9. Нейтрал электрод қопламаси 10. Электрожарроҳлик ускунасидан нотўғри фойдаланиш хавфи 11. Нерв-мушак стимуляцияси хавфи 12. Ходимларнинг юқори частотали куйишининг олдини олиш 13. Ёнувчан материалларнинг ёнишини олдини олиш

Электрожарроҳлик муолажалари юқори частотали электр токини кесиш, қон кетишини тўхтатиш ва патологик шаклланишларни девитализация қилиш учун ишлатишга асосланган. Тиббий маънода юқори частотали электр токи-бу 300 кҲз дан 10 МГц гача бўлган частотага эга бўлган синусоидал ёки бошқа мураккаб шаклдаги ўзгарувчан ток. 300 кҲз дан паст частоталар ишлатилмайди, чунки бундай частотали оқим нерв-мушак стимуляциясини келтириб чиқариши мумкин. Электрожарроҳлик юқори частотали электр токининг таъсири остида биологик тўқималарни маҳаллий иситиш таъсирига асосланган. Тез қиздирилганда ҳужайра суюқлиги тезда қайнатилади ва ҳосил бўлган буғлар тўқималарни йиртиб ташлайди-бу содир бўлади кесиш. Секин иситиш билан суюқлик аста-секин қизийди, тўқималардан буғланади, оқсил кıврıлıр, майда қон томирлари тиқилиб қолади – гемостаз. Муайян шаклдаги юқори частотали электр токидан фойдаланиш матоларда турли хил таъсирларга эришишга имкон беради: кесиш, коагуляция билан кесиш, тез ва силлиқ алоқа ва контакциз коагуляция ва бошқалар. Шуни таъкидлаш керакки, юқори частотали кесиш таъсирига асбобни иситиш натижасида эмас, балки биологик тўқималарни иситиш орқали эришилади. Электрожарроҳликнинг иккита усули мавжуд – монополяр ва биполяр. Монополяр усул. Монополяр кесиш Монополяр режимлардан фойдаланганда, электрожарроҳлик аппарати томонидан ишлаб чиқарилган юқори частотали электр токи жарроҳнинг қўлидаги фаол электроддан беморнинг танаси орқали қўшни бўлган катта майдоннинг нейтрал электродига ўтади унинг бутун юзаси беморнинг танасига (расм). Фаол электрод Нейтрал электрод

РФ генератори Расм. Монополяр электрожарроҳлик таъсири Кесиш фаол электрод воситаси ҳар доим нисбатан кичик майдонга эга бўлган иш юзасига эга. Шунинг учун, беморнинг танаси билан алоқа қиладиган жойда, электр токининг зичлиги юқори ва у тўқималардан ўтиб, уларнинг исишига олиб келади. Юқори оқим кучи билан ҳужайра суюқлигининг тез исиши содир бўлади, у тезда қайнатилади ва пайдо бўлган буғлар тўқима ҳужайраларини йиртиб ташлайди –кесиш. Агар кесиш пайтида генератор асбобдан учқунни автоматик равишда болса (мос келадиган генератор режими танланган), у ҳолда электродга улашган тўқималарнинг минимал исиши ва шунинг учун минимал латерал коагуляция билан кесишга эришилади (2-расм). 7, а). Турли ишлаб чиқарувчилар орасида минимал латерал коагуляция билан кесиш режимлари "кесиш" деб номланиши мумкин ёки "тоза кесиш" ("пуре cут»). Агар кесиш пайтида генератор асбобдан учқунни қўллаб қувватласа, у ҳолда қўшни тўқималарнинг исиши ва аниқ латерал коагуляция билан кесишга эришилади (2-расм). 7, б ва C). Ён коагуляцион кесиш режимлари "аралаш" ("бленд"), "КОАГУЛЯТСИЯ БИЛАН КЕСИШ" ("cут анд биланоаг") ва бошқалар.

б Расм. коагуляциянинг ҳар хил қалинлиги билан монополяр кесиш режимларида тўқималарни ажратиш: а-тоза кесиш (кесиш), б-коагуляция билан кесиш (аралаш), C-интенсив қўшма коагуляция билан кесиш (аралаш 1) Электрожарроҳлик аппаратининг ҳар қандай танланган режимида латерал коагуляциянинг қалинлигини кесиш асбобининг ҳаракат тезлигини камайтириш орқали ошириш мумкин (жарроҳ кесилганда асбобни тўқима орқали ўтказиш тезлиги). Шуни таъкидлаш керакки, электрожарроҳлик кесмаси механик куч талаб қилмайди, фаоллаштирилган асбоб уларга энгил тегса, тўқималар ажратилади. Агар мато қийинчилик билан узилиб қолса, электрод тиқилиб қолади ва матоларга ёпишади – бу танланган восита ва ажратилган мато учун қувват этарли эмаслигини англатади. Кесиш электрожарроҳлик асбоблари ечилаётган вазифага қараб ҳар хил шаклларда бўлиши мумкин: пичоқлар, игналар, илгаклар, илмоқлар, "елканлар" ва бошқалар, лекин улар ҳар доим нейтрал электрод майдонига нисбатан мато билан кичик алоқа майдонига эга бўлиши керак. Қурилмага ўрнатилган "тоза кесиш" режимида қоида ишлайди: асбоб қанчалик нозик бўлса ва унинг тўқима орқали ҳаракатланиш тезлиги қанчалик тез бўлса, тўқималарнинг термал шикастланиши шунчалик кам бўлади ва электрожарроҳлик кесмаси ўткир скалпел кесмасига ўхшайди. Бу, масалан, биопсия олишда ва косметик кесмаларда муҳим аҳамиятга эга.

Монополяр алоқа коагуляцияси Монополяр контактли коагуляция гемостазга эришиш ва патологик тўқималарни девитализация қилиш учун жарроҳликда қўлланилади. Юқори частотали оқимнинг оқим даври монополяр кесиш режими учун юқорида тавсифланганларга ўхшайди. Контакт монополяр коагуляция учун фаол электрод воситаси (масалан, электрод тўпи) кесиш асбобига (масалан, электрод игнаси) қараганда анча катта майдонга эга. Фаол электрод ва беморнинг танаси алоқа қиладиган жойда электр контактининг майдони кичик, оқим юқори зичликка эга ва шунинг учун электродга улашган тўқималарни иситади. Бироқ, чиқиб кетиш воситаси билан таққослаганда, коагуляцион электроднинг сирт майдони туфайли ҳужайра ичидаги ва ҳужайралараро суюқликнинг тез, портловчи қайнаши содир бўлмайди. Ушбу электрод билан коагуляция қилиш учун этарли қувват билан ("коагуляция" аппарати ишлаш режимида), ҳужайра суюқлигининг нисбатан секин исиши, унинг тўқимадан буғланиши, оқсил катланами, майда қон томирлари тиқилиб қолади – гемостаз ёки тўқималарнинг юзаки девитализациясига эришилади (расм). Расм. Монополяр алоқа коагуляцияси Шуни ёдда тутиш керакки, тўқималарнинг коагуляцияси бир зумда содир бўлмайди. Генераторда тўғри ўрнатилган (танланган электрод ва

режим учун ишлаб чиқарувчи томонидан тавсия этилган) қувват билан тўлиқ эришиш вақти 1-5 сония бўлиши мумкин. Қувватни ошириш орқали контакт коагуляциясини тезлаштиришга ҳаракат қилганда, электродга улашган тўқималар тезда қурийди, уларнинг карбонатланиш жараёни бошланади. Олинган қорақўтир тўқималарнинг чуқур қатламларини электр токидан ажратиб туради ва тўқималарга чуқур кирмайди. Коагулянтнинг қалинлиги қон кетишини ишончли тўхтатиш учун этарли эмас ва у қайта тикланиши мумкин. Бундай ҳолда, мато электродга ёпишиши мумкин, бу эса асбоб тўқималардан узоқлашганда коагулянтнинг ажралишига олиб келади. Танланган восита ва режим учун ишлаб чиқарувчи томонидан тавсия этилган оптимал коагуляцион қувватни ўрнатиш керак ва асбобнинг матога таъсир қилиш вақтини камайтиришга интилмаслик керак. Монополяр контакциз коагуляция Контакциз монополяр коагуляция капилляр қон кетишида тез гемостазга ва юзаки патологик жараёнларда тўқималарнинг абласёнига эришиш учун ишлатилади. Унинг контактли монополяр коагуляциядан асосий афзалликлари тўқималарнинг фаол электродга ёпишмаслиги ва тўқималарнинг микробиал ифлосланишини истисно қилишдир. Шу билан бирга, контакциз монополяр коагуляция учун самарали таъсир фақат сирт (2- 3 мм) тўқима қатламига эришилади. Юқори частотали оқимнинг оқим даври юқорида тавсифланган монополяр кесиш режимларига ўхшайди. Контакциз монополяр коагуляция режимларида юқори частотали оқим фаол электроддан тушириш учқуни, беморнинг танаси орқали ўтади ва нейтрал электродга тарқалади. Чиқариш учқуни беморнинг танаси билан алоқа қиладиган жойда тўқималарнинг контакциз монополяр коагуляцияси содир бўлади (расм).

Расм. Контакциз монополяр коагуляция (учқун коагуляцияси) Юқори частотали оқимнинг махсус танланган параметрлари туфайли, қурилманинг танланган иш режимига қараб, коагуляция мажбурий (тезроқ ва чуқурроқ) ёки сирт бўлиши мумкин, таъсир қилиш вақти ошганда чуқурликнинг силлиқ ўсиши билан. Контакциз коагуляция режимлари номида умумий қабул қилинган терминология мавжуд эмас, турли ишлаб чиқарувчиларнинг қурилмаларидан фойдаланганда сиз ходимлар учун кўрсатмаларда келтирилган режимларнинг тавсифи билан танишишингиз керак. Қоида тариқасида, мажбурий ва чуқур контакциз коагуляция "ФУЛГУР", юзаки контакциз коагуляция "бузадиган амаллар"деб номланади. Контакциз коагуляция учун кесиш учун электродлар (пичоқлар, игналар, илгаклар, илмоқлар) ва алоқа коагуляцияси учун электродлар (тўплар, "тугмалар") ишлатилиши мумкин. Аргоноплазма коагуляцияси Аргоноплазмалик (аргон) коагуляция бу контакциз монополяр коагуляциянинг бир тури. Ушбу усул ёрдамида фаол электрод, фаоллаштирилган электрожарроҳлик аппарати билан, инерт, осон ионланадиган газ – аргон билан пуфланади. Фаол электрод тўқималарга яқинлашганда, аргон муҳитида йўналтирилган оқинди пайдо бўлади, аргон плазмасининг массаси ҳосил бўлади (расм). Юқори частотали оқим фаол

электроддан аргон плазма массаси орқали, беморнинг танаси орқали ўтади ва нейтрал электродга тарқалади. Беморнинг танаси аргон плазмасига машъал билан тегиб турган жойда тўқималарнинг контакциз монополяр коагуляцияси содир бўлади. Расм. Аргоноплазмик коагуляция Контакциз аргоноплазмик коагуляциядан фойдаланиш қуйидаги афзалликларга эга: • инерт газ аргон кислородни коагуляцион зонадан чиқариб юборади, тўқималарнинг чаррланишига (карбонланишига) тўсқинлик қилади, чуқур исиниш содир бўлади, бунинг натижасида операциядан кейинги даврда репаратив жараёнлар тўқималарни рад қилмасдан тезроқ содир бўлади; • контакциз таъсир қилиш микробларнинг ифлосланишини ва электроднинг ёпишишини йўқ қилади, бу эса электродни тўқимадан узоқлаштирганда коагуляцион қорақўтирнинг ажралишини олдини олади; • кенг суртмада капилляр қон кетишида тез ва самарали гемостазга эришилади; • патологик тўқималарнинг юзаки (3 мм гача) аблацияси, ингичка деворли ичи бўш органларнинг тешилиши ва базал қатламга қўпол шикастланиш хавфисиз мумкин, бу оддий монополяр коагуляция ҳақида содир бўлиши мумкин; • ионланган аргоннинг плазма оқими даволанган тўқималарга бактериостатик, бактерицид ва аналгезик таъсир кўрсатади.

Аргон плазма машъаласи орқали ўтадиган юқори частотали оқимнинг махсус танланган параметрлари туфайли коагуляция мажбурий (тез ва чуқур) ёки юзаки бўлиши мумкин, коагуляция чуқурлиги (3 мм гача) силлиқ ошади. Аргоноплазмик коагуляция режимлари номида умумий қабул қилинган терминология мавжуд эмас, турли ишлаб чиқарувчиларнинг қурилмаларидан фойдаланганда сиз ходимлар учун кўрсатмаларда келтирилган режимларнинг тавсифи билан танишишингиз керак. Аргоноплазмик коагуляцияни амалга ошириш учун аргонни этказиб бериш модули билан жиҳозланган электрожарроҳлик аппаратлари ёки электродга аргонни этказиб беришни таъминлайдиган электрожарроҳлик аппаратларига махсус аргон блоклари – префикслари қўлланилади. Биполяр усул. Биполяр кесиш Биполяр режимларда юқори частотали оқим битта фаол биполяр асбобнинг иккита қутблари (шохлари) ўртасида улар орасидаги тўқима бўлаги орқали оқади (расм). Нейтрал электроднинг мавжудлиги талаб қилинмайди. Расм. Биполяр электрожарроҳлик таъсири

Биполяр режимда тўқималарни ажратиш механизми монополяр таъсир пайтида содир бўладиган жараёнларга ўхшайди – электр токининг юқори зичлиги билан ҳужайра ичидаги ва ҳужайралараро суюқлик тезда қайнатилади ва ҳужайраларни йиртиб ташлайди - тўқима кесилади ( расм). Расм. биполяр кесиш Биполяр коагуляция Биполяр коагуляцияда, худди биполяр кесишда бўлгани каби, юқори частотали электр токи биполяр асбобнинг бир шохидан иккинчисига улар орасидаги тўқима бўлаги орқали оқади. Электрожарроҳлик аппарати тўқималарни нисбатан секин иситишга ва коагуляцион таъсирга эришишга имкон берадиган махсус шаклдаги оқим ҳосил қилади (расм). Биполяр коагуляциянинг афзаллиги катта томирлардан қон кетганда (1,5-3 мм гача) гемостазга эришиш имкониятидир.

Расм. Биполяр коагуляция Бу ерда, шунингдек, монополяр коагуляцияда бўлгани каби, буни ёдда тутиш керак тўқималарни иситиш жараёни бир зумда содир бўлмайди . Қурилманинг тўғри ишлаш режими ва тавсия этилган қувват билан битта биполяр коагуляция вақти 1-2 сония бўлиши мумкин. Қувватни ошириш орқали биполяр коагуляцияни тезлаштиришга ҳаракат қилганда, улашган сирт тўқималари тезда қурийди ва чуқур қатламларни электр токидан ажратиб туради. Коагулянтнинг қалинлиги қон кетишини ишончли тўхтатиш учун этарли эмас. Биполяр коагуляция учун нейтрал электрод керак эмас. Биполяр усулларнинг афзаллиги беморга электр юкини минималлаштириш ва нотўғри ишлатилганда нейтрал электроддан куйиш эҳтимолини йўқ қилишдир. Бемор ва шифокор хавфсизлигини таъминлаш учун умумий талаблар Электрожарроҳлик аппаратларидан фойдаланганда тўқималарни ажратиш электроднинг матога механик таъсири натижасида эмас, балки тўқимадаги юқори частотали электр токининг таъсири туфайли содир бўлади. Шунинг учун, матони ажратиш режимларидан фойдаланганда (масалан, "кесиш", "аралаш" ёки "аралаш 1") симли электродларга механик куч ишлатиш тавсия этилмайди, чунки улар деформацияланиши ва тезда ишламай қолиши мумкин. Электроднинг ҳаракати энгил ва силлиқ бўлиши керак, электрод ушлагичи (тутқич) ёзма қалам каби ушлаб турилиши керак. Тавсия этилган қувватларда тўғри режимларда ишлаганда, тўқималарни ажратиш тез ва самарали бўлади. Тўқималарни самарали ажратиш учун фақат фаол электроднинг учидан фойдаланиш тавсия этилади.

Жарроҳлик пайтида фаол электродларни вақти-вақти билан шўр сув билан намланган дока ёрдамида тўқима ва қондан тозалаш тавсия этилади. Электрод юзасида тўқима қолдиқлари электроднинг тўқималарга ёпишишига ва кесиш самарадорлигининг пасайишига олиб келиши мумкин. Махсус ёпишқоқ бўлмаган монополяр ва биполяр электродлардан фойдаланиш тавсия этилади "CЛЕАНТипс", юқори сифатли коагуляцияни таъминлаш ва электрожарроҳлик аппаратининг тўғри танланган режимида операция пайтида тўқималарнинг ёпишишини истисно қилиш. Ишлаш тақиқланган : • бошқарув блокининг қопқоқлари олиб ташланган ҳолда; • бошқарув блоки ва тармоқ кабелининг корпусига механик шикастланиш билан; • корпуслар ва педал кабеллари механик шикастланганда; • корпусга ёки кабелга зарар этказадиган электрожарроҳлик асбоблари эгалари томонидан; • шикастланган изоляцияга эга электрожарроҳлик асбоблари АПРЕЛ бошқарув блокига суюқлик солинган идишларни ўрнатинг ва уни суюқлик оқадиган шланглар ёнига қўйинг, чунки суюқликнинг тўкилиши ва унинг блокга кириб бориши мумкин (1расм). 14). Тақиқланган бошқарув блокини дезинфекциялашда уни эритма билан идишга жойлаштиринг. Бу эритманинг блокга киришига ва электр элементларининг шикастланиши билан қисқа туташувга олиб келиши мумкин. ТАВСИЯ ЭТИЛМАЙДИ генератöрнинг тармоқ вилкасини эрга уланмаган розеткага уланг ва электрожарроҳлик аппаратини тармоққа улаш учун тармоқ вилкасидаги узатма кабеллари ва адаптер қурилмаларидан фойдаланинг. TAQIQLANADI Rasm 14

Тақиқланган уй қурилиши ва сертификатланмаган электродлар ва аксессуарлардан фойдаланинг. Тақиқланган таъмирлаш ишларини бажариш учун ишлаб чиқарувчидан рухсати бўлмаган таъмирлаш ташкилотида таъмирланган қурилмадан фойдаланинг. Эҳтиёт бўлинг! Э лектрожарроҳлик диссекцияси ва тўқималарнинг коагуляцияси пайтида тутун ҳосил бўлади, бу нафақат операция майдонининг визуализациясини ёмонлаштиради, балки бемор ва ходимлар учун ҳам зарарли бўлиши мумкин. Тутунни махсус филтрлар билан жиҳозланган тизими ёрдамида жарроҳлик тутун аспиратори билан олиб ташлаш тавсия этилади. Беморнинг хавфсизлигини таъминлаш. Беморнинг операция столидаги жойлашуви Куйишнинг олдини олиш учун қуйидагиларни истисно қилиш керак нуқта беморга гинекологик стулнинг металл қисмларига, операция столига, таянчларга ва бошқаларга тегиш. 15 ва 16), шунингдек ҳар қандай электр ўтказувчан нарсалар. Операцион стол қўшимча равишда изоляцион гиламча (каучук гиламча ёки ярмига катланмış мойли чойшаб) ёки махсус антистатик қоплама билан қопланиши керак. Noto'g'ri!

Расм. Ткўзойнак беморга металл қисмларга тегиш операцион стол Расм. Ткўзойнак беморга металл қисмларга тегиш гинекологик кафедра Операциядан олдин беморнинг танасидан барча металл буюмларни олиб ташлаш керак: узуклар, билагузуклар, занжирлар, сирғалар, "пирсинг" буюмлари ва бошқалар. Нейтрал электрод ва электрожарроҳлик асбобларининг кабеллари беморнинг танасининг очиқ жойларига тегмаслиги учун жойлаштирилиши керак, чунки юқори частотали (радио тўлқинли) оқим, ҳатто бузилмаган изоляция орқали ҳам тўқималарнинг куйишига олиб келиши мумкин. Электрод кабеллари ва тутқичлари намланган бўлса, куйиш хавфи ортади. Нейтрал электрод қопламаси Нейтрал электрод беморнинг танаси билан алоқа қилиши керак бутун сирт (расм. Беморнинг танаси билан нейтрал электроднинг йўқлиги ёки этарли даражада алоқа қилмаслиги тананинг эркин туташган ёки металл буюмлар ёки нам чойшабларга тегиб турган жойларини куйишига олиб келиши мумкин. Тўғри! Нотўғри! ва б

Расм. Нейтрал электрод қопламаси: а-тўғри, б-нотўғри Не қўлланиладиган жойнинг териси яхши тургор ва қон таъминоти, аниқ мушак қатламига эга бўлиши керак. Не тўғридан-тўғри тоза, қуруқ терига қўлланилиши керак, шунинг учун не қўллашдан олдин терининг танланган жойини тараш, тозалаш (масалан, тери кремидан) ва қуритиш керак. Афзалне қоплама жойлари: 1. Думба . Не қатъий равишда битта думба устига қўлланилиши керак (расм). Акс ҳолда, бутун не юзасининг беморнинг танаси билан қаттиқ алоқаси таъминланмайди, бу эса электр энергиясининг не юзасида нотекис тақсимланишига олиб келади ва куйиш эҳтимолини оширади. Расм. Думба устига не қўйиш 2. Кестириб. Не соннинг антероакуляр юзасига қўлланилиши керак (расм). - феморал артериядан узоқда.

Расм. Кестириб, не қўйиш Тақиқланган не ни қўллаш: • чандиқ ўзгариши билан терига; • яллиғланган терига; • катта томирлар ва нервлар устида; • суяк ўсимталари устида; • металл имплантлар ва танадаги ҳар қандай бегона нарсалар, масалан, "пирсинг"буюмлари устида; ЖУДА ХАВФЛИ не ни оксипитал минтақага, бўйинга қўлланг, сакрум , тизза бўғимининг майдони, Ахиллес тендони остида ва товон остида. Тақиқланган не ва беморнинг танаси ўртасида нам ва қуруқ дока, чойшаб ёки бошқа турдаги қистирмаларни ётқизиш (расм). Нотўғри! Расм. Не устига қистирма қўйиш Тақиқланган не билан алоқани яхшилаш учун намланган чойшаб ёки ўтказувчан Гелдан фойдаланинг. Суюқлик ёки гел нотекис қурийди, нейтрал электрод билан алоқа қилиш майдони камаяди, бу куйиш хавфини оширади.

Операция пайтида беморнинг танаси ва нейтрал электрод ўртасида ҳеч қандай суюқлик оқмаслигини таъминлаш керак. Ҳар бир операциядан кейин нейтрал электродни дезинфексия қилиш керак, даволанишдан кейин уни сув остида ювиш ва кейинчалик ишлатишдан олдин пластинкани яхшилаб қуритиш керак. Агар ушбу қоидаларга риоя қилинмаса, беморда кимёвий куйиш ва контакт дерматит ривожланиши мумкин. Не сиртининг ҳар қандай шикастланиши беморнинг шикастланиш жойида куйишига олиб келиши мумкин. Тақиқланган фаоллаштирилган электрожарроҳлик воситаси билан нейтрал электродга тегинг, масалан, қурилманинг ишлашини текшириш учун, чунки бу ҳолда сирт шикастланиши мумкин.). Расм. Нейтрал электродга тегиниш фаол Шуни эсда тутиш керакки, битта қисмли не (қайта ишлатиладиган ва бир марта ишлатиладиган) ишлатилганда (расм). 22. а, б) қурилма фақат не нинг қурилма билан электр алоқаси мавжудлигини назорат қилади. Икки қисмли не дан фойдаланганда (расм). 22. в) замонавий қурилмалар нинг қурилма билан электр алоқаси мавжудлигини ҳам, унинг беморнинг танасига туташган майдонини ҳам назорат қилади. Нотўғри !

Расм. Нейтрал электродлар: а-Суперўтказувчилар каучукдан қайта фойдаланиш мумкин; б-бир қисмли бир марталик, ёпиштирилган; б-икки қисмли бир марталик, ёпиштирилган. Тақиқланган икки қисмли не-ни металл юзаларга ёпиштиринг ёки қисмларни бир-бирига ёпиштиринг. Буни электрожарроҳлик аппарати танага уланиш сифатида қабул қилиши мумкин. Жарроҳлик пайтида электр куйишининг энг яхши олдини олиш беморнинг соннинг антеро-ташқи юзасига ўрнатиладиган бир марталик икки қисмли нейтрал электроддан фойдаланишдир (расм). Бир мартали ишлатиладиган не-ларни қайта ишлатиш тавсия этилмайди. Нотўғри! бир вақтнинг ўзида иккита электрожарроҳлик аппарати билан ишлаш учун ҳар бир не ни "ўз" аппаратининг операцион майдонига иложи борича яқинроқ жойлаштириш керак. Икки не нинг алоқа қилишига йўл қўймаслик керак (расм). Тўғри!

Расм. Не нинг нисбий жойлашуви вариантлари Жарроҳлик пайтида не нинг беморнинг танасига ёпишишини мунтазам равишда текшириш керак, айниқса не нинг силжишини олдини олиш учун беморнинг операция столидаги ҳолатини ўзгартиргандан сўнг. Акс ҳолда, беморнинг танасининг энг кутилмаган жойларида куйишлар пайдо бўлиши мумкин (расм). Расм. Нейтрал электрод оксипитал минтақа остига силжиганида бош терисининг электр куйиши. Электрожарроҳлик ускунасидан нотўғри фойдаланиш хавфи Танланган восита ва иш режими учун тавсия этилган қувват қийматларидан фойдаланиш керак. Биринчи фойдаланишда сиз тавсия этилган диапазоннинг ўртасидан қувватни ўрнатишингиз керак. Агар операция пайтида кесиш кучининг пасайиши кузатилса, биринчи навбатда, ўрнатилган қувватни ошириш ўрнига, беморнинг танасига не нинг мослигини текшириш керак. "Қувват этишмаслиги" сабаб бўлиши мумкин: • нейтрал электроднинг эркин жойлашиши; • ушлагичлар ва бошқарув блокининг улагичларида ёмон алоқа; • кабеллардаги нуқсон; • асбобга ёпиштирилган мато.

Қандай бўлмасин, қувватни ошириш эмас, балки унинг йўқолишининг сабабини йўқ қилиш тавсия этилади. Шуни эсда тутиш керакки, электрожарроҳлик воситаси узоқ вақт фаоллашгандан кейин яна бир неча сония давомида иссиқ бўлиб қолади ва тўқима билан алоқа қилганда куйишга олиб келиши мумкин. Жарроҳлик пайтида электрожарроҳлик воситаси механик манипулятор сифатида ишлатилса, оқим таъминоти тугагандан сўнг уни совутиш керак. Фаол электродларни ҳеч қачон беморнинг танасига ёки унинг ёнига қўймаслик керак, шунда бу электродлар тасодифан танага тўғридан-тўғри ёки билвосита тегиши мумкин (металл буюмлар ёки нам чойшаблар орқали). Агар электрожарроҳлик аппарати тасодифий фаоллашса, масалан, педал тугмачасини ёки ушлагич тугмачасини бехосдан босиш ва педал, ушлагич ёки бошқарув блокининг нотўғри ишлаши туфайли беморнинг куйишига олиб келиши мумкин (расм). Расм. Нотўғри педал тасодифан фаоллашганда, беморнинг кестириб ётган электроддан аргоноплазма машъаласи (операцион ички кийим орқали) билан кестириб, терининг куйиши. Беморнинг танасида фойдаланилмаган асбобларни қолдирмаслик керак. Жарроҳлик ярасини суғориш ёки жарроҳлик эмишини ёқиш билан бир вақтда электрожарроҳлик воситасини фаоллаштириш юқори частотали оқимнинг суюқликка оқиб кетишига ва бемор ва ходимларнинг куйишига олиб келиши мумкин.

Электрожарроҳлик ускуналарини нотўғри ишлатиш билан боғлиқ хавфларга мисоллар: • "Чуқурликка тушиш". Кесиш асбобини катта чуқурликка "тушириш" хавфи мавжуд, чунки электрожарроҳлик билан кесиш пайтида механик ҳаракатлар талаб қилинмайди ва тўқималарга қаршилик ҳисси йўқолади. Бунга йўл қўймаслик учун асбобни ёзма қалам каби ушлаб туриш ва фақат учи билан ишлаш керак. • Тўқималар ва ички органларнинг куйиши . Бундай ҳолат юқори қувватларда ишлаганда ёки фаоллаштирилган асбоб билан тўқималарга тасодифан тегса мумкин. • Қон кетишининг қайталаниши. Агар ишлатилган асбоб учун режим, қувват ва таъсир қилиш вақти нотўғри танланган бўлса, коагуляцияни амалга оширгандан сўнг қон кетиши тикланиши мумкин. Танланган асбоб учун ҳаддан ташқари юқори қувват ўрнатилганда энг кўп учрайдиган хато. Натижада, ҳаракат қилганда, асбобга улашган ингичка мато қатлами тезда қурийди ва матонинг чуқур қатламларини электр токининг ўтишидан ажратиб туради. Натижада қон томирларини тўсиб қўйиш ва қон кетишини тўхтатиш учун этарли бўлмаган, тўқималарнинг ингичка қатлами ҳосил бўлади. Бундан ташқари, бу ингичка қуритилган қатлам, қоида тариқасида, асбобга ёпишади ва уни олиб ташлаганингизда чиқиб кетади. • Қон томирлари ва тўқималарнинг исталмаган коагуляцияси. Коагуляциянинг томирлар бўйлаб ёки кесиш ва коагуляция зонаси яқинида жойлашган юқори намлик бўлган тўқималарга исталмаган тарқалиши хавфи мавжуд, айниқса ҳажмли монополяр коагуляция (абласён) пайтида. • Нотўғри режимни тасодифий фаоллаштириш . Агар коагуляция режими ўрнига педал тугмачалари (електрод ушлагичидаги тугмалар) тасодифий аралаштирилса, кесиш режими бехосдан фаоллаштирилиши мумкин ва аксинча. • Биполяр коагуляция режимини тасодифий фаоллаштириш. Автоматик ишга тушириш функцияси бўлган қурилмаларда (масалан,

эА141М қурилмаларида "би Ауто старт/стоп" режими, ОНЙХ/ОНЙХ-А) биполяр коагуляция режимини тасодифан фаоллаштириш эҳтимоли мавжуд. Агар ушбу режим ёқилган бўлса, сиз айниқса эҳтиёт бўлишингиз ва биполяр воситани механик манипулятор сифатида ишлатмаслигингиз керак. • Тўқималардан қорақўтирнинг исталмаган ажралиши , коагуляция қилинган. Бу матоларни асбоб билан ушлашда, шунингдек ифлосланган асбоблар билан ишлашда механик таранглик туфайли юзага келиши мумкин. Коагуляция процедурасидан олдин асбобларни ёпишқоқ тўқималардан тозалаш керак ва коагуляция жараёнида тўқималарни асбоб билан эҳтиёткорлик билан, тарангликсиз ушланг. Контакт коагуляцияси учун кесиш учун мўлжалланган ўткир асбобдан фойдаланиш тавсия этилмайди. Нерв-мушак стимуляцияси хавфи 300 кҲз дан юқори частотали электр токи нерв-мушак стимуляциясини келтириб чиқармайди. Шу билан бирга, қурилманинг нормал ишлаши пайтида, айниқса контакциз коагуляция режимларида ишлаганда пайдо бўладиган электр жойи текислаш хусусиятига эга. Электр токи спектрида пайдо бўладиган паст частотали компонентлар аппаратнинг нормал ишлаши пайтида мушак тўқималарининг қисқаришига олиб келиши мумкин. Юрак стимулятори бўлган беморларни операция қилиш ТАВСИЯ ЭТИЛМАЙДИ бемор ёки шифокор электрокардиостимулятор (юрак стимулятори) мавжуд бўлганда монополяр электрожарроҳлик муолажаларидан фойдаланинг. Бундай ҳолда, юқори частотали оқим ва индукция қилинган оқимлар билан юрак мушакларининг коагуляцияси таъсири остида юрак стимулятори ишламай қолиши хавфи мавжуд.

Ходимларнинг юқори частотали куйишининг олдини олиш Электрожарроҳлик аппаратлари нейтрал электрод ва фаол электрожарроҳлик воситаси ўртасида юқори частотали кучланишни ҳосил қилади. Фаоллаштирилган асбобдан юқори частотали электр токининг операция столи яқинидаги одам орқали ўтиши хавфи мавжуд, бу эса электр шикастланишига (куйишга) олиб келиши мумкин. Ходимларнинг куйишини олдини олиш учун қуйидаги тавсияларга амал қилиш керак: Электрожарроҳлик асбобларининг тутқичлари ва кабеллари ходимлар ва бемор танасининг очиқ жойларига тегмаслиги учун жойлаштирилиши керак , чунки бузилмаган изоляция орқали бошқариладиган юқори частотали (радио тўлқинли) оқим куйишга олиб келиши мумкин. Электрод кабеллари ва тутқичлари нам бўлса, куйиш хавфи ортади. Нотўғри! Монополяр режимларда ва айниқса контакциз коагуляцион режимларда кесиш ва коагуляцияни амалга оширишда операция зонасида жойлашган ҳар қандай металл қисмларга ёки операция столининг металл қисмларига нуқта тегмаслик керак тегиш жойида куйиш эҳтимолини истисно қилиш учун. Агар тегинишни олдини олиш мумкин бўлмаса, шуни эсда тутиш керакки, қурилманинг ишлаш зонасида тананинг металл буюмлар билан алоқа қилиш майдони қанчалик катта бўлса, ходимларда куйиш эҳтимоли шунчалик кам бўлади (расм). Нотўғри! . Фаоллаштирилган асбобнинг металл қисмларига, асбоб бўғимларига ва тутқичга тегмаслик керак (расм. 27), бу электрожарроҳлик куйишига олиб келиши мумкин. Жарроҳлик қўлқопларини изоляция қилиш юқори частотали токдан ҳимоя қилиш учун этарли эмас. Асбоб тутқичи фақат изоляция қилинган қисмдан ушлаб

турилиши керак, электрожарроҳлик асбобларини алмаштириш ва тозалаш фақат фаол бўлмаган асбоб билан амалга оширилиши керак. Тўғри! Нотўғри! Расм. Қурилманинг ишлаш зонасида металл буюм билан алоқа қилишнинг турли жойлари: а-нотўғри, б-тўғри Нотўғри! Нотўғри! Тўғри!

а б Расм. Амалиёт пайтида электрод ушлагичида (тутқичда) шифокор қўлининг ҳолати: а-нотўғри, б-тўғри Монополяр режимларда ишлаганда, шифокор қўли билан беморнинг танасига тегмаслик керак, чунки тегиниш жойида ўтиш мумкин бемордан шифокорга юқори зичликдаги электр токи, бу куйишга олиб келиши мумкин. Агар тегинишни олдини олиш мумкин бўлмаса, шуни эсда тутиш керакки, алоқа майдони қанчалик катта бўлса, куйиш эҳтимоли шунчалик кам бўлади. Электрожарроҳлик воситаси таъсир қилиш зонасидан узоқда жойлашган бўлса, уни фаоллаштирмаслик керак, э лектроднинг тасодифий фаоллашиши билан куйиш хавфини камайтириш учун. Асбобни фақат мато билан бевосита алоқа қилишдан олдин фаоллаштириш керак. Ёнувчан материалларнинг ёнишини олдини олиш Ёнувчан, алкоголли анестезикалар, шунингдек азот оксиди ва кислороддан фойдаланишни истисно қилиш керак, агар бу моддалар хавфли консентрацияга эришмасдан тезда йўқ қилинса. Қорин олд деворининг терисини, ташқи жинсий аъзоларни алкоголли антисептиклар билан даволашда сиз 2-3 дақиқа кутишингиз керак. даволанишдан кейин ва шундан кейингина оловни олдини олиш учун электрожарроҳлик манипуляциясини

бошланг. Операция хонаси ҳавосида ёки электрожарроҳлик асбобининг таъсир зонасида ёнувчан ва портловчи газлар концентрациясининг ошиши билан қурилманинг нормал ишлаши пайтида ҳосил бўлган учқунлардан ёнғин чиқиши мумкин. Фаоллаштирилган электрожарроҳлик асбобининг ёнувчан материал ва операция хонасида ишлатиладиган ёнувчан суюқлик ва газлар билан алоқа қилишига йўл қўймаслик керак. Бемор остида ёки бемор танасининг бўшлиқларида ёнувчан эритмалар тўпланиши хавфи мавжуд. Қурилмани ишлатишдан олдин кўрсатилган жойларда суюқлик тўпланишини олиб ташлаш керак. Қурилманинг нормал ишлаши пайтида ҳосил бўлган учқунлардан дока ёки пахта каби баъзи материалларнинг ёнғин хавфи мавжуд (айниқса, бу материаллар ёнувчан суюқликлар билан намланган бўлса). Иложи бўлса, тозалаш ва дезинфекция қилиш учун ёнмайдиган моддалардан фойдаланиш керак. Тозалаш ёки дезинфекция қилиш учун ишлатиладиган ёнувчан учувчи моддалар, масалан, ёпиштирувчи эритувчилар, электрожарроҳлик аппарати бошланишидан олдин буғланиб кетиши керак. Тақиқланган ҳар қандай электр кабелларини, шу жумладан асбоб ушлагичларини ёки нейтрал электродни металл буюмларга ўраб қўйинг, чунки натижада пайдо бўлган индукция қилинган оқимлар учқун ва ёнувчан материалларнинг ёнишига олиб келиши мумкин. Электрожарроҳлик ускуналарини бошқа қурилмалар билан биргаликда ишлаш Юқори частотали электр токини қўллашда қурилманинг ишлаши яқин атрофдаги электрон қурилмаларнинг нотўғри ишлашига олиб келиши мумкин. Қурилма кабеллари ва бошқа қурилмаларнинг кабеллари бир-бирига аралашмаслиги керак. Иложи бўлса, бошқа қурилмаларнинг кабеллари қурилманинг кабелларидан иложи борича узоқроқ жойлаштирилиши керак.

Аргоноплазмик коагуляция режимлари билан электрожарроҳлик аппарати газ ускуналарининг хавфсиз ишлашига қўйиладиган талаблар Силиндр, Витес қутиси ва юқори босимли шлангларни ўрнатиш, йиғиш ва улаш сертификатланган техник мутахассислар томонидан амалга оширилиши керак. Балон ишончли тарзда ўрнатилиши керак. Силиндрларни тушириш ва уриш мумкин эмас. Иситиш мосламалари ёнида аргон билан силиндрни жойлаштирманг, балонга тўғридан-тўғри қуёш нури тушишига йўл қўйинг. Аргон цилиндрида стандарт белгилар бўлиши керак кул рангга бўялган, яшил чизиқ ва яшил рангдаги "аргон" ёзуви бўлиши керак (расм). Расм. Белгиланган аргон шишаси Тақиқланган аргоноплазмик коагуляция учун ушбу белгиларсиз силиндрлардан ва аргон бўлмаган силиндрлардан фойдаланинг. Балон фақат "тўлиқ очиқ" ёки "тўлиқ ёпиқ"ҳолатларда муҳрланган. Оралиқ ҳолатларда силиндрдан атмосферага газ оқиши мумкин. Шунинг учун, қурилмада ишлашни бошлашдан олдин, силиндрнинг валфи тўлиқ очилиши керак ва иш охирида у бутунлай ёпилиши керак. Қин ва вулва патологиясини даволаш учун электрожарроҳлик ускуналари турлари

Қин ва вулва патологиясини даволаш учун ФОТЕК томонидан ишлаб чиқарилган кенг полосали радио тўлқинли қурилмаларнинг қуйидаги моделлари қўлланилади: 1. Е81м аппарати. Амбулатория дастурлари учун мўлжалланган электрожарроҳлик аппаратларининг энг оддий модели. Ушбу моделда тўқималарни кесиш ва коагуляция қилиш учун минимал этарли режимлар тўплами мавжуд. Танланадиган режимга қараб, коагуляциясиз кесиш, шунингдек, ҳар хил қалинликдаги қўшма коагуляция билан кесиш мумкин. Машинада ҳам монополяр, ҳам биполяр коагуляция учун сирт ва чуқур режимлар мавжуд. Номинал чиқиш қуввати 90 Вт. 2. Е354м аппарати. 400 ваттнинг юқори чиқиши моделни нафақат амбулатория шароитида, балки стационар шароитда ҳам ишлатишга имкон беради. Қурилма 7 та монополяр режимни амалга оширди, улар орасида юқорида кўриб чиқилган моделда мавжуд бўлмаган ФУЛГУР ва 1 биполяр тўқима коагуляцияси режими мавжуд. 3. ЕА141М аппарати. Стандарт кесиш ва коагуляцион режимларни, шунингдек тўқималарнинг аргоноплазмик коагуляцияси режимларини ўз ичига олган 400 Вт қувватга эга қурилма. Аргоноплазмик коагуляция ўзини гемостаз ва патологик тўқималарнинг абласёнининг хавфсиз ва сифатли усули сифатида кўрсатди. Инвазив саратон касаллигига шубҳа – эСМО - шифокорнинг тактикаси: Биринчи триместр-аборт қилиш ва стандарт даволаниш имкониятларини муҳокама қилиш, акс ҳолда индивидуал тактика. II- триместр-лимфаденектомия. III- триместр. Иб1 босқичи-метастазларнинг йўқлиги: ҳомиладорлик пайтида кутиш ва кўриш тактикаси ёки кимёвий кейинги гистеректомия билан.

Метастазларнинг мавжудлиги: ҳомиладорликни тўхтатиш имкониятини муҳокама қилиш, ҳомиладорлик пайтида кимё, кейин туғруқ пайтида радикал гистеректомия ёки туғруқдан кейин кимёвий нурланиш. III- триместр. Ҳомиладорлик даврида ИБ2-ИВА - кимио босқичи, босқичга қараб жарроҳлик ёки кеморадиотерапия фойдасига танлов, аборт қилиш имкониятини муҳокама қилинг. II- триместр-узоқ метастазлар ҳомиладорлик пайтида кимёвий моддалар, кейинги стандарт даволаш билан ҳомиладорликни тўхтатиш имкониятини муҳокама қилинг. III-триместр физиологик туғруқгача даволанишни кечиктирмаслик ва эрта этказиб бериш имконияти тўғрисида қарор қабул қилиш. Ҳомиладорлик пайтида саратон касаллигини даволаш шемаси (онкогинеколог лар уюшмаси): Биринчи триместр (микроинвазив саратон ИА1). 1. Ҳомиладорликни сақлаб қолиш исталмаса, лекин тугруқ фаолиятини сақлаб қолмоқчи бўлсангиз – тиббий аборт, 4-8 ҳафтадан сўнг – бачадон бўйни конизацияси. 2. Ҳомиладорликни сақлаб қолиш исталмаса ва репродуктив функцияни якунлаш қарор қилинганда – гистеректомия. 3. Ҳомиладорлик ва туғруқ функциясини сақлаб қолиш керак болса – ҳомиладорликни сақлаб қолинади, шошилинч абдоминал тугруқдан кейин 68 ҳафта ўтгач – бачадон бўйни конизацияси. 4. Ушбу ҳомиладорликни сақлаб қолиш, аммо кейинчалик репродуктив функцияни якунлаш керак болса – бир вақтнинг ўзида абдоминал тугруқдан кейин гистеректомия. II ва III триместр (микроинвазив саратон ИА1). Ҳомиладорлик ва туғруқ функциясини сақлаб қолиш керак болса, кесар кесиш ташриҳидан сўнг 6-8 сўнг ҳафтадан – бачадон бўйни конизацияси. Ушбу ҳомиладорликни сақлаб қолиш, аммо кейинчалик репродуктив

функцияни якунлаш керак болса –– бир вақтнинг ўзида абдоминал тугруқдан кейин гистеректомия. Биринчи триместр (ПШМ ИА2, ИБ, ИИ). 2-3 ҳафтадан сўнг ёнбош лимфаденектомия билан радикал гистеректомия ёрдамчи нурланиш терапияси. II ва III триместр 20 ҳафтагача-ёнбош лимфаденектомия билан радикал гистеректомия, 2- 3 ҳафтадан сўнг ёрдамчи нурланиш терапияси. 20 ҳафтадан сўнг ҳомиладорликни 32-35 ҳафтагача узайтириш, кесар кесиш, радикал гистеректомия, кимё ёки радиация терапияси мумкин. Биринчи триместр (БС, ИВ). Ташқи нурланиш, ҳомиладорлик тугаганидан кейин-радиация ва кимётерапия. II, III триместр. 20 ҳафтагача кичик кесар кесиш, субтотал гистеректомия, кимёвий нурланиш. 20 ҳафтадан кўпроқ вақт давомида – субтотал гистеректомия билан кесар кесиш, кимётерапия.

Адабиётлар: 1. Гултекин М, Зайифоглу Караcа М, Куcукйилдиз И, Дундар С, Бозтас Г, Семра Туран Ҳ, эт ал. Инитиал ресулц оф популатион басед cервиcал cанcер сcреенинг програм усинг ҲПВ тестинг ин оне миллион Туркиш wомен. Инт. Ж. Cанcер. 2018; 142:1952–1958. 2. Густафсон КС, Фуртҳ эЕ, Ҳеитжан ДФ, Фанслер ЗБ, Cларк ДП. ДНА метҳйлатион профилинг оф cервиcал сқуамоус интраепитҳелиал лесионс усинг лиқуид-басед cйтологй спеcименс: ан аппроач тҳат утилизес реcеивероператинг чараcтеристиc аналйсис. Cанcер. 2004;102(4):259–268. 3. Гуятт ГҲ, Охман АД, Вист ГЕ, Кунз Р, Фалcк-Йттер Й, Алонсо-Cоелло П, Счунеманн ҲЖ. ГРАДЕ: ан эмергинг cонсенсус он ратинг қуалитй оф эвиденcе анд стренгтҳ оф реcоммендатионс. Бмж. 2008;336(7650):924–926. 4.ҲеалтҳCоунcил. Сcреенинг фор cервиcал cанcер [Сcреенинг оп баармоедерҳалсканкер], Вол 2011/07 (Ҳеалтҳ Cоунcил, Ден Ҳааг, 2011). 5.Ҳесселинк АТ, Ҳеидеман ДА, Стеенберген РД, Cоупе ВМ, Овермеер РМ, Рижкаарт Д, Беркҳоф Ж, Меижер CЖ, Сниждерс ПЖ. Cомбинед промотер метҳйлатион аналйсис оф CАДМ1 анд МАЛ: ан обжеcтиве триаге тоол фор ҳигҳ-риск ҳуман папилломавирус ДНА-поситиве wомен. Cлин Cанcер Рес. 2011;17(8):2459–2465. 6.Ҳонг ЖҲ, Тсаи CС, Лаи Ч, Чанг ТC, Wанг CC, эт ал. Риск стратифиcатион оф патиенц wитҳ адванcед сқуамоус cелл cарcинома оф cервих треатед бй радиотҳерапй алоне. Инт Ж Радиат Онcол Биол Пҳйс. 2005; 63:492–499. дои: 10.1016/ж. ижробп.2005.02.012.

Похожие

Колпоскопия усулнинг тамойиллари ва Асослари. Номенклатура ва терминология

Бачадон бўйни касалликларини даволаш усуллари

Бачадон бўйни анатомияси ва физиологияси

Онкологик касалликлар ва уларнинг кимётерапияси асослари

Клиник фармация асослари вазифалари ва зарурияти