Юкларни ортиш ва жўнатиш бўйича операциялар

Юкларни ортиш ва жўнатиш бўйича операциялар

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

88 KB

www.arxiv.uz Режа: 1. Юкларни ортишга вагон ва контейнерларни тайёрлаш: техник хизмат кўрсатиш ва тижорий кўрик; 2. Юкларни вагонларга ва контейнерларга ортишга қўйиладиган асосий талаблар; 3. Ёпиқ вагонларга юкларни жойлаштириш ва маҳкамлашнинг асосий техник шартлари; 4. Темир йўлининг воситасида юкларни вагонларга ортиш; 5. Умумий фойдаланиш жойларида юк жўнатувчининг воситаларида вагонланган жўнатмаларни ортиш.

www.arxiv.uz Юкларни ортишга вагон ва контейнерларни тайёрлаш: техник хизмат кўрсатиш ва тижорий кўрик. Ортишга олиб кириб бериладиган вагон ва контейнерлар ҳаракат хавфсизлиги ва юкларни асраш талабларига жавоб бериши керак. Станцияда ортишга олиб кириб бериладиган ҳар бир вагон техник хизмат кўрсатишга ва тижорий кўрикка тақдим этилиши шарт. Вагонларга техник хизмат кўрсатишни вагон хўжалиги хизмати ишчилар вагонларни ташишга тайёрлаш пунктларида ёки техник хизмат кўрсатиш пункларида бажарадилар. Вагонларни ташишга тайёрлаш пунктлари , одатда юкларни оммавий ортиш ва тушириш жойларида барпо этилади. Ташишга тайёрланадиган вагонларнинг турига мувофиқ ярим очиқ вагонларни ва платформаларни тайёрлаш пунклари, ёпиқ ва изотермик вагонларни комплекс тайёрлаш пунклари, вагонларни ювиш – буғлаш станциялар ва цистерналарни тайёрлаш пунктлари мавжуд. Вагонларга техник хизмат кўрсатиш пунктлари (пункт технического обслуживания, қуйида ПТО деб юритилади) саралаш ва участка станцияларида барпо этилади. Техник хизмат кўрсатишда вагонларнинг узел ва деталларини ҳолати ва ейилиши ҳамда уларни белгиланган ўлчамларга мослиги, вагон кузовини ташилаётган юкни асрашни кафолатловчи созлиги, вагонларнинг ўтиш майдончаларини, зинаполарини ва ушлаш дасталарини созлиги текширилади . Вагонларни техник хизмат кўрсатишга тақдим этмасдан ва уни вагон хўжалиги ишчилари томонидан ВУ-14 шаклдаги Китобга яроқли (годным) деб эътироф этилганлиги ҳақида ёзмасдан вагонларни ортишга олиб кириб бериш тақиқланади. Вагонларни ташишга тайёрлаш пунктлари ёки техник хизмат кўрсатиш пунктлари мавжуд бўлмаган станцияларда бўш вагонларни ортишга олиб кириб бериш ҳамда ана шундай станцияларда юкли вагонларни жуфтлашган операцияларда фойдаланиш мўлжалланганда, ортиш станциясидан олдинда

www.arxiv.uz жойлашган вагонларни ташишга тайёрлаш пунктларида ёки техник хизмат кўрсатиш пунктларида , уларни кўрикдан ўтказиш, заруриятли ҳолатларда эса таъмирлаши керак. Вагонларни техник хизматга тақдим этиш тартиби ва уларни яроқлилиги ҳақида хабар беришни темир йўли раҳбари белгилайди. Вагон ва контейнерларнинг тижорий кўриги - ташиш жараёни- нинг энг муҳим элементларидан бири ҳисобланиб, уни амалга оширишдан асосий мақсад поездлар ҳаракат хавфсизлигини ва ташилаётган юкларни асрашни таъминлашдан иборат . Вагон ва контейнерларни тижорий муносабатда яроқлилиги ва созлиги (пригодность и исправность): - олдинги ташилган юкдан сифатли тозаланиши; - юкни бузилишини келтириб чиқарувчи бегона хидларни, мойли доғларни ва бошқа ифлосликларни мавжуд эмаслиги; - юкни сизиб тўкилишини келтириб чиқариши ёки нам ёки локомотивдан учқун кириши мумкин бўлган тирқиш ва тешикларни мавжуд эмаслиги; - вагон кузовини ичида ёки полида юкни шикаслантириши мумкин бўлган чиқиб турган мих ва болтларни мавжуд эмаслиги; - вагонларни ёнбош ва том туйниклари ҳамда ўз – ўзидан зичлаша- диган эшикларнинг тушириш туйниклари қопқоқларини зич беркилиши ва пуҳта маҳкамланиши; - тамбалаш – пломбалаш мосламасини қўйиш учун вагон эшигини зулифларини, платформаларнинг устун скобалари ва ярим очиқ вагонлар- нинг боғлаш ярим ҳалқаларини созлиги; - ярим очиқ вагонларни остки тушириш туйникларининг қопқоқлари беркитиш механизмининг иккала зулфига ҳамда этак эшикларини зич ва пухта беркилиши; - ярим очиқ вагонларнинг остки тушириш туйникларининг қопқоқларида деформация мавжуд эмаслиги ва бошқалар билан тавсифланади .

www.arxiv.uz Қиммат баҳо юклар ортиладиган вагонлар алоҳида синчиковлик билан кўрикдан ўтказилади. Вагонларни ортишга тайёрлаш технологияси-га тозалаш ва ювиш , керакли ҳолатларда эса дезинфекция ёки дезинсекция каби дастлабки операциялар мансуб бўлади. Уставнинг 53-бандида, темир йўли, муайян юкни ортиш учун соз (бешикаст) , яроқли, юк қолдиқларидан ва ахлатлардан тозаланган, заруриятли ҳолатларда эса – ювилган ва дезинфекацияланган вагонларни ва контейнерларни олиб кириб бериши шартлиги, фақат истисноли ҳолатлардагина, юк жўнатувчини розилиги билан бир жинсли юкларни ортиш учун вагонларни тозаламасдан ва ювмасдан олиб кириб бериш мумкинлиги белгилаб қўйлган. Тозаланмаган ҳаракатдаги составни ортишга олиб кириб беришга фақат юк жўнатувчининг розилиги билан йўл қўйилади. Бундай ҳолатларда юкларни ташиш Қоидаларининг 32-бўлими, § 3, д бандига мувофиқ темир йўли умумий шаклдаги ГУ-23 актни тузади ва Уставнинг 141- бандига мувофиқ юк жўнатувчининг фойдасига оддий вагонлар учун энг кам иш ҳақининг 1 карраси миқдорида ва ихтисослаштирилган вагонлар учун энг кам иш ҳақининг 2 карраси миқдорида жарима тўлайди, юк жўнатувчи эса бу вагонларни аввал тозалаши ва сўнгра юк ортиши шарт. Вагонларни тозалаш учун юк жўнатувчига темир йўл станциясининг бошлиғи ва юк жўнатувчи ўртасидаги битимда аниқланган вақт ажратилади. Ҳаракатдаги составни муайян юкни ташиш учун тижорий муносабатда яроқлилигини : вагонларни – юк жўнатувчилар , агар ортиш уларни воситаларида амалга оширилса ёки темир , йўли агар ортиш темир йўлининг воситаларида амалга оширилса; контейнерларни, цистерна ва бункерли ярим очиқ вагонларни – юк жўнатувчилар аниқлайдилар. Юк жўнатувчилар муайян юкни ташиш учун яроқсиз вагон ва контейнерларни ортишга қабул қилишни рад этишга ҳақлидирлар . Темир йўли ушбу ҳолатда бундай юкни ташиш учун яроқли ва соз вагон (контейнерни) олиб кириб бериши шарт . Агар юк жўнатувчи яроқсиз вагон

www.arxiv.uz (контейнер) ни ортишга қабул қилишни рад этиш ҳуқуқидан фойдаланмас экан, у ортишга қабул қилган вагон (контейнер) нинг яроқсизлиги сабабли келиб чиққан юкни асралмаганлиги учун жавобгарликдан озод этилмайди . 16.2. Юкларни вагонларга ва контейнерларга ортишга қўйиладиган асосий талаблар. Темир йўлининг воситаларида юк ортилганда ҳам ва юк жўнатувчи-нинг воситаларида юк ортилганда ҳам ташишда поездлар ҳаракат хавфсизлигини, юкларни асрашни таъминлаш шартларига риоя қилиш, шунингдек вагон ва контейнерлардан (юк кўтариши, сиғими ва вақт бўйича) самарали фойдаланиш керак. Вагон ва контейнерларнинг юк кўтаришидан ва сиғимидан самарали фойдаланиш талаблари Уставнинг 54-бандида белгиланган бўлиб, унда: юк жўнатувчи вагонларга ва контейнерларга белгиланган техник нормалардан кам бўлмаган миқдорларда юк ортиши шартлиги; очиқ ҳаракатдаги составга юкларни ортиш ҳаракатдаги составнинг сиғимидан тўлиқ фойдаланиб, аммо унинг юк кўтаришидан оширмасдан амалга оширилиши; юк ортишнинг техник нормалари белгиланмаган юклар вагон (контейнер) ларнинг сиғимидан тўла фойдаланиб, аммо уларнинг юк кўтаришидан оширмасдан юкланиши кераклиги; жўнатувчи темир йўл станциясида вагон (контейнер) ларнинг юк кўтаришидан зиёд юк ортиш аниқланган ҳолатларда темир йўлининг талаби бўйича юк жўнатувчи ортиқча юкни тушириб олиши шартлиги; юкларни ортишдан сўнг юк жўнатувчи вагонни ташқи сиртини ортилган юк қолдиқларидан тозалаши шартлиги баён этилган. Вагонларга, шу жумладан очиқ ҳаракатдаги составларга ва контейнерларга юкларни жойлаштириш ва маҳкамлаш “темир йўл транспортида юкларни ортиш ва маҳкамлашнинг Техник шартлари” га (қуйида Техник шартлар деб юритилади) мувофиқ амалга оширилади.

www.arxiv.uz Вагонларни ва контейнерларни юк кўтаришида ва сиғимидан максимал фойдаланиш, юкларни уларга самарали жойлаштириш ҳисобига эришилади. Вагонга юкни жойлаштириш унинг габаритидан келиб чиққан ҳолдагина амалга оширилмасдан, балки юк массаси юкламасини вагон ёки контейнер полининг майдони бўйича бир текис тақсимланиши талабларидан келиб чиққан ҳолда амалга оширилиши лозим. Вагонларга ва контейнерларга юкларни жойлаштиришнинг умумий талаблари ҳамда шартлари Техник шартларда мукаммал баён этилган. Юкларни ортиш, жойлаштириш, маҳкамлаш ва ташиш учун мосламалар, жиҳозлар ва материаллар (иситиш қўралари, эшик тўсиқлари, шу жумладан сабзавот ва ғалла тўсиқлари, боғлагичлар, панжаралар, турникетлар ва бошқалар) дан фойдаланиш талаб этилади. Уставнинг 55- бандида : - ташиладиган юкни ортиш учун зарур бўлган ташиш мослама ва материалларни юк жўнатувчи тайёрлаши кераклиги; - ташиш мосламаларини юкни ортишда ўрнатишни ва уларни юкни туширишда олиб қўйиш (ечиб олиш) ни кимнинг воситасида ортиш ва тушириш бажарилишига қараб юк жўнатувчи, юк олувчи ёки темир йўли амалга ошириши; - ташиш мосламаларини ўрнатилганлиги ҳақида юк жўнатувчи юкхатида кўрсатиши мумкинлиги; - вагонларга тўсиқларни ва панжараларни ўрнатиш, уларни маҳкам- лаш, вагонларнинг туйнукларини панжаралаш (обрешетка) ҳамда ўрмон материалларини боғлаш ва бошқа ишларни юк жўнатувчи бажариши ва унга ташиш мосламаларини тўғри ўрнатиш жавобгарлиги юклатили-ши; - юк жўнатувчига тегишли бўлган барча ташиш мосламалари тайинланган темир йўл станциясида юк олувчига топширилиши, белгилаб қўйилган . Фақат юк жўнатувчигина у ёки бу юкни ташишга бўлган

www.arxiv.uz ташиладиган юкни хусусиятини билишидан келиб чиққан ҳолда, ўзининг талабидан, юкни ташишга тайёрлашга маъсулиятлиги ҳамда ҳаракат хавфсизлигини ва юкларни, вагонларни, контейнерларни асрашни таъминлаш чора – тадбирларини кўриши керак бўлганлиги боис Уставнинг 55-бандида назарда тутилган тартиблар белгиланиши асосли ҳисобланади. Юк жўнатувчидан Техник шартларига мувофиқ юк ортилган вагонларни қабул қилишни ҳамда юкларни жойлаштириш ва маҳкамлаш тўғрилигини текширишни станциянинг катта қабул қилувчи топширувчиси, у бўлмаган жойларда эса станция бошлиғи ёки станция бошлиғини ўринбосари амалга оширадилар ва вагон вароғида “ Груз погружен и укреплен правильно ” белгисини ёзиб, ортишни текширган хизматчи фамилясини ёзади ва имзолайди. Юк жўнатувчилар ишлаб чиққан ва темир йўли тасдиқланган усулдаги схема ва чизмалар бўйича юклар ортилган вагонни қабул қилишни ва юкларни жойлаштириш ва маҳкамлаш тўғрилигини текширишни станция бошлиғи ёки унинг ўринбосари амалга оширадилар. Йўл сафарида Техник шартлар талабларига мувофиқ ёки юк жўнатувчи ишлаб чиққан ва темир йўл тасдиқлаган усулдаги схема ва чизмалар бўйича юклар ортилган вагонларни назорат қилишни вагонларни тижорий кўрик пункт хизматчиларининг зиммасига юклатилади. Техник шартлар талабларига риоя қилмаслик ташиш жараёнида юкни силжиши, уни габаритдан чиқиши ва ҳатто қулаб тушиши каби хавфли оқибатларни келтириб чиқариши мумкин. 16.3. Ёпиқ вагонларга юкларни жойлаштириш ва маҳкамлашнинг асосий техник шартлари. Ёпиқ вагонларга юкларни жойлаштириш ва маҳкамлаш ҳаракат хавфсизлигини таъминлашни, маневр ва ортиш – тушириш ишларини бажаришни, вагонларни юк кўтаришидан ва сиғимидан тўлароқ фойдаланишни, ташилаётган юкни ва ҳаракатдаги составни асрашни инобатга олган ҳолда амалга оширилиши керак . Юклар вагонга бир текис жойлаштирилади. Агар юкларни вагонга бир текис

www.arxiv.uz жойлаштиришни имкони бўлмаса, унда юк массасини умумий оғирлик марказини Техник шартлар талабларига мувофиқ силжишига йўл қўйилади. Битта вагонга турли массадаги ҳамда турли ўровдаги юкларни ортишда, катта массадаги ва қаттиқ ўровлардаги юклар пастки қаватларга, юмшоқ, панжарали, фанерали, картонли ва шунга ўхшаш ўровлардаги кичик массали юклар эса юқори қаватларга жойлаштирилади. Ўзининг хусусияти бўйича бошқа юкларни шкастлантирувчи ёки бузувчи юкларни битта вагонга биргаликда ортиб жўнатиш тақиқланади . Ёпиқ вагонларга юклар унинг этагидан эшиклар ўртаси бўшлиғи томон бир текисда зичлаб, кўндаланг ва бўйлама йўналишларда тирқишларсиз тахлаб жойлаштирилиши кераки, ташиш жараёнида алоҳида юк жойларини қулаб тушиши, бир бири билан ишқаланиши ва шикастланиши содир бўлмасин. Эшиклар ўртаси бўшлиғида ҳам юклар зичлаб, тирқишларсиз тахланади. Ташиш жараёнида юкларни эшикларга уйилиб ёнбошлаб қолмаслиги истисно қилиш мақсадида улар шчитлар, тўсинчалар ёки тахталар билан тўсилиши керак. Тахлашда юкни силжиши мумкин бўлган иложсиз тирқишлар мавжуд бўлганида, улар паст баҳоли материаллар - картон, пенопласт, яроқсиз резина ғилдиракжилд (покришка) ва бошқалар билан тўлдирилиши керак. Идиш – ўровли ва донали юкларни ёпиқ вагонларга ортишда вагоннинг иккала томонидан ҳам юкни тушириш мумкин бўлиши учун, унинг эшиклари бемалол очилишини таъминланиш лозим. Эшиклар ўртаси бўшлиғида юклар эшиклардан 250 мм масофада тахлаб жойлаштирилиши керак. Агар эшиклар ўртаси бўшлиғида тахлаб жойлаштирилган юклар кўндаланг силжишга омонат (беқарор) бўлса, уларни тирак ва кашак тиргак тўсинчалар, боғлагич ва бошқа мосламалар билан маҳкалаш керак бўлади. Ёпиқ вагонларда юкларни жойлаштириш ва маҳкамлашнинг Техник шартларида (Техник шартлар, 3-бўлим) турли юкларни (фанера, туника ва навланган металларни, бочка, яшик, рулонлардаги қоғозларни ва бошқалар) жойлаштириш ва маҳкалаш тартиблари келтирилган. Битта жўнатмага мансуб бўлган юк

www.arxiv.uz жойларини вагонда шундай жойлашритиш керакки, уларни тамғалари кўриниб турсин. 16.4. Темир йўлининг воситасида юкларни вагонларга ортиш. Вагонларга юкларни ортиш, одатда юк қабул қилинган куни ёки кейинги суткадан кечикмай амалга оширилиши керак. Бўш вагонларни ортишга олиб кириб берилаётган пайтда қабул қилувчи топширувчи ортишни кетма – кетлигини ва тартибини белгилайди, комплекс механизациялашган бригадани олдинда турган ишни бажариш тартиби билан таништиради (16.1- жадвал). Қабул қилувчи топширувчининг кўрсатмасига биноан поезд тузувчи омборнинг участклари бўйича вагонларни ортишга жойлаштириб чиқади. Вагонлар жойлаштириб чиқилганидан сўнг қабул қилувчи топширувчи, станцияда ўрнатилган тартиб бўйича вагонлар техник кўрикдан ўтказилганлиги ҳақида белги мавжудлигини текширади, муайян юкни ортиш учун уни тижорий муносибатда яроқлигини аниқлайди ва комплекс механизациялашган бригадани бригадирига юкларни вагонга ортишни бошлашга кўрсатма беради. Вагонга юкларни ортиш жараёнида, қабул қилувчи топширувчи мазкур жўнатмадаги юк жойларини ажралиб қолишига йўл қўймай, тўғри тахлаб жойлаштиришни ва маҳкамланишини кўздан кечириб туради. Юкларни жойлаштириш ва маҳкамлаш, ҳаракат хавфсизлигини таъминлаш, вагонларни юк кўтаришидан ва сиғимидан тўлароқ фойдаланишни ҳамда юкларни ва вагонларни асрашни инобатга олиб амалга оширилади. Вагонларни кутилаётган олиб чиқишга тайёрлиги ҳақида қабул қилувчи топширувчи телефон, радио алоқа ёки бошқа алоқа узатиш воситасида маневр диспетчарини ёки юк ва тижорат ишлари бўйича смена инженерини (катта техникни) хабардор қилади. 16.1-жадвал

www.arxiv.uz Станция омборидан юкларни вагонга ортиш технологик жараёнининг наъмунавий графиги № Операцияларни номи Вақт, дақ. БажарувчиларОр- тиш- гача Ортиш 1 Комплекс механиз. брига- дани иш тартиби билан таништириш ва ортишга тайёрланиш Қабул қилувчи топширувчи 2 Вагонларни олиб кириб бериш, жойлаштириш ва маҳкамлаш Поезд тузувчилар 3 Вагонларни тижорий кўриги Қабул қилувчи топширувчи 4 Юкларни вагонларга ортиш 60 – 80 Қабул қил. топш., комп. мех. бригада 5 Вагонларни олиб чиқиш-га тайёрлиги ҳақида дис-петчерга Қабул қилувчи топширувчи3-5

www.arxiv.uz хабар бериш 6 Вагонлар эшик (борт) ла-рини беркитиш, пломба-лаш. Юкларни жойлаш- тириш ва маҳкамлашни текшириш Юкчилар, қабул қилувчи топширувчи 7 Вагон вароғига вагонлар, пломбалар, юкларни жой- лаштириш ва маҳкамлаш-ни текширишни ва ортиш-ни тугаши ҳақида маълу- мотларни ёзиш. Белгилан-ган кодларни киритиш Қабул қилувчи топширувчи (катта қабул қилувчи топширувчи) 8 Ҳужжатларни охирги расмийлаштириш Қабул қилувчи топширувчи 9 Товар идорасига ҳужжат-ларни юбориш Юк саройи хизмат-чиси, пневмопочта 10 Вагонларни олиб чиқиш Поезд тузувчилар5-10 70 – 100 5-10 4-6

www.arxiv.uz Умумий вақт Вагонга юклар ортиш тугаганидан сўнг юкчилар вагон эшикларини беркитадилар. Қабул қилувчи топширувчи вагонга тамбалаш – пломбалаш мосламаси (ЗПУ) ни қўйади (ўрнатади), вагон вароғини тўлдиради, унга керакли маълумотларни ёзади. Шунингдек қабул қилувчи топширувчи ГУ-37 шаклдаги пломбалаш Китобини ва ГУ-34 шаклдаги жўнатишга юкларни қабул қилиш Китобини тўлдиради. Ҳаракатдаги составга юкни ортишни станция хизматчилари Техник шартларга мувофиқ амалга оширадилар. Бу ҳолда вагон вароғини олди томонида “ Груз погружен и укреплен правильно ” белгиси қўйилиб, текширувчининг мансаби ва унинг имзоси билан тасдиқланади. Юк ортилган вагонга расмийлаштирилган ГУ-38а шаклдаги вагон вароғи товар идорасига юборилади. Станция омборидан вагонларга юкларни ортишдаги операцияларни бажариш тартиби 16.1-жадвалда келтирилган. Юкларни қабул қилиш ва вагонга ортиш бевосита автомобиль – вагон варианти бўйича ҳам амалга оширилиши мумкин, шу шарт биланки агар ҳаракатдаги составлар автотранспортларни кутиб тўхтаб туриши истисно қилинса. Бунинг учун вагонларни олиб кириб бериш ва юкларни автотранспортда ташиб келтириш вақти, станция ва юк жўнатувчи ўртасида олдиндан мувофиқлаштирилади. Юкларни бевосита вариант бўйича ортишда қабул қилувчи топширувчи жойлар сонини, ўровини, жўнатувчининг тамғасини текширишни таъминлаши керак. Юкхатини номери қабул қилувчи топширувчига товар идорасидан станцияда белгиланган тартибда хабар қилинади. 16.5. Умумий фойдаланиш жойларида юк жўнатувчининг воситаларида вагонланган жўнатмаларни ортиш. Темир йўл

www.arxiv.uz станциясининг бошлиғи юк жўнатувчининг воситаларида ортишга бўш вагонларни олиб кириб бериш вақти ҳақида юк жўнатувчини бўш вагонларни олиб кириб беришдан 2 соатдан кеч қолмай хабар бериши шарт (Уставнинг 57-банди). Хабар бериш тартибини станция бошлиғи белгилайди (телефон, телеграф, почта алоқаси ва бошқалар). Юк жўнатувчи хабар бериш усулларидан бирини танлаб олади ва бу ҳақида станция бошлиғига маълум қилиб қўйади. Телефон орқали хабар бериш тартиби белгиланганида, юк жўнатувчи хабарни қабул қилиш учун масъул шахсни тайинлаши керак ва уни фамиляси ва телефон номерини станция бошлиғига билдириб қўйиши шарт. Агар юк ортиш, туширишга олиб кириб берилган вагонлар ҳисобидан таъминланса, ортишга вагонларни олиб кириб бериш вақти ҳақида хабар бериш талаб этилмайди. Вагонларни ортишга олиб кириб бериш вақти ҳақида хабарларни ёзиб бориш учун станцияда ГУ-2 шаклдаги вагонларни ортишга ёки туширишга олиб кириб бериш вақти ҳақида хабар бериш Китоби юритилади. Ортиш учун бўш вагонларни олиб кириб бериш, хабардаги муддатдан сўнг 2 соатдан ортиққа кечикса, станция юк жўнатувчига янгитдан келгуси олиб кириб бериш вақти ҳақида хабар бериши керак. Вагонлар ортиш учун, хабардаги муддатларга риоя қилмасдан ёки хабар бермасдан олиб кириб берилса, юк жўнатувчи вагонларни тақдим этилган пайтдаёқ қабул қилиши керак. Бунда вагонлар: - белгиланган муддатдан олдин олиб кириб берилганида – ушбу муддат бошланган пайтдан; - белгиланган муддатдан кеч ҳамда хабар бермасдан олиб кириб берилса – вагонлар ҳақиқий олиб кириб берилган пайтдан 2 соат ўтгандан сўнг , олиб кириб берилган деб эътироф этилади : Юк ортиш бошлангунга қадар қабул қилувчи топширувчи юк жўнатувчидан юкхатини олиб юкни ташиб келтиришга ва ортишга рухсат мавжудлигини текширади, ГУ-45 шаклдаги қабул қилувчи топширувчи

www.arxiv.uz эсдалигига вагонни номерини ва ортиш вақтини ёзиб қўйади. Шундан сўнг жўнатувчи омбордан ёки бевосита автомобиль транспортидан юкни вагонга ортишни бошлайди. Қабул қилувчи топширувчи юкхати маълумотлари асосида ГУ-34 шаклдаги жўнатишга юкларни қабул қилиш Китобини ва ГУ-38а шаклдаги вагон вароғини тўлдиради. Битта жўнатмани қисмларга бўлиб ташиб келтирилганида, охирга қисмни ортиб бўлгунга қадар юкхати жўнатувчида қолади. Юк жўнатувчи юк ортилган вагонни темир йўлининг қабул қилувчи топширувчисига тақдим этади. Қабул қилувчи топширувчи юк ортилган вагонни ташқи кўрикда жўнатувчи ўрнатган тамбалаш – пломбалаш мосламасини (агар юк жўнатувчининг пломбасида ташилса), юкни жойлаштириш ва маҳкамлаш тўғрилигини (агар юк очиқ ҳаракатдаги составда ташилса) текширади. Бу ҳолда юк жўнатувчи юкхатини орқа томонидаги 1-графада фамиляси ва мансабини кўрсатиб, имзолаб тасдиқлайди. Ортишни тугагани ҳақида юк жўнатувчи товар идорасига юк операцияларини тугалланганлиги ҳақида хабар беради. Қабул қилувчи топширувчи ортишни тугаган вақтини вагон вароғига ёзиб қўйади. Ортишни бошланиш ва тугаш вақтини ГУ-45 шаклдаги қабул қилувчи топширувчи эсдалигига юк жўнатувчи имзо қўйиб тасдиқлайди. Юкни жойлаштириш ва маҳкамлаш тўғрилиги текширилганидан ва бу ҳақида юкхатига ва вагон вароғига Техник шартларда назарда тутилган тегишли белгилар киритилганидан сўнг юкхати, вагон вароғи, қабул қилувчи топширувчи эсдалиги билан биргаликда товар идорасига юборилади. Товар идорасида олинган ҳужжатлар: юкхати, вагон вароғи ва юк операцияларни тугаганлиги ҳақидаги хабарнома асосида вагонларни нормадан ортиқ тўхтаб турганлигига жарима ундириш учун ГУ-46 шакилдаги вагонларни олиб кириб бериш ва олиб чиқиш баённомаси тўлдиради.

www.arxiv.uz Юк жўнатувчиларнинг, юк олувчиларнинг воситаларида ортишга, туширишга ва қайта ортишга олиб кириб берилган вагонларни нормадан ортиқ тўхтаб туриши учун юк жўнатувчилардан ёки юк олувчилардан жарималар Уставнинг 132-бандига мувофиқ ундириб олинади. Оддий вагонлар (ёпиқ вагонлар, ярим очиқ вагонлар, платформалар) нормадан тўхтаб турганида қуйидаги миқдорларда жарима ундирилади: тўхтаб туриш 1 дан 6 соатгача бўлганида – вагон соат учун 0,05 энг кам иш ҳақи миқдорида; тўхтаб туриш 7 дан 12 соатгача бўлганида – вагон соат учун 0,1 энг кам иш ҳақи миқдорида; тўхтаб туриш 13 дан 18 соатгача бўлганида – вагон соат учун 0,15 энг кам иш ҳақи миқдорида; тўхтаб туриш 18 соатдан зиёд бўлганида – вагон соат учун 0,25 энг кам иш ҳақи миқдорида; 15 минутгача бўлган тўхтаб туриш ҳисобга олинмайди, 15 минут ва ундан ортиқ тўхтаб туриш тўлиқ соатга қабул қилинади. Цистерналарни, цемент ташувчиларни, транспортерларни, бункерли ярим очиқ вагонларни ва бошқа махсус вагонларни (рефрижераторлардан ташқари) тўхтаб туришига жарима миқдори 2 маротабага , рефрижератор вагонларни тўхтаб туришига 3 маротабага оширилади. Ташкилотларнинг ва жисмоний шахсларнинг тасарруфидаги ёки улар ижарага олган вагонлар темир йўлининг йўлларида тўхтаб туришига жарима 50 фоиз миқдорида ундирилади.

Похожие

Юкларни ташишга тайёрлаш ва қабул қилиш бўйича операциялар

Ортиш жойларидан юкларни ташишни маршрутлаштириш

Ортиш жойларидан юкларни ташишни маршрутлаштириш

Юк ва тижорат ишларини бошқариш асослари

Юк ва тижорат ишларини бошқариш асослари