Целлюлоза қуйиш машинасининг тузилиши - Техника и технология - Рефераты

Целлюлоза қуйиш машинасининг тузилиши

Загружено в:

08.11.2019

Скачано:

0

Размер:

489.5 KB

Целлюлоза қуйиш машинасининг тузилиши Режа: 1. Целлюлоза қуйиш машинасининг тузилиши 2. Қоғоз қуйиш машинасида целлюлозани сувсизлантириш 3. Қоғоз полотнони сетка қисмдан пресс қисмига узатиш

Қоғоз массасини суюлтирувчи қурилмалар Пульс (тўлқин) амортизатори (сўндиргичи) босим яшиги олдида жойлашган. Унинг таркибидаги массани киритувчи секция перфорланган плитадан ясалган. Масса юзасини сатҳи тепасида пульс сўндирувчи ҳаво ёстиғи жойлашган. Унга масса, вертикал ёки горизонтал йўналишда берилади. Бунинг асосий вазифаси қоғоз қуйиш машинасини тозалаш тизимида ҳосил бўлган масса оқимини пульсацияланишини сўндиришдан иборат. Оқим таратгичнинг вазифаси масса оқимини машина йўналиши бўйлаб йўналтириш ва массани бир тексда қоғоз полотно эни бўйлаб тарқатиб беришдан иборат. Босқичли диффузор блоки – массани босим яшиги эни бўйича бир тексда ҳар бир босқич диффузорга массани оқиб келишини таъминлайди. Блок пластмассадан ёки зангламайдиган пўлатдан ясалган. Напуск камераси зангламайдиган пўлатдан ясалган, масса тегиб турадиган қисми электрокимёвий усулда силлиқланган. Напуск қурилмаси – напуск тирқишини ростлаб туришга хизмат қилади ва массани тўр устига бир тексда бериб туради. Ростлаш ричаг ёки вентиллар орқали бажарилиши мумкин. Босим яшиги қоғоз қуйиш машинасининг текис тўрига массани бир меъёрда таъминлаб беради. Босим яшиги зангламайдиган пўлатдан ясалган, ичига кўпик сўндиргич ва ювиш қурилмалари ўрнатилган. Босимга масса диффузор плита орқали берилади.

30-расм . Машинанинг асосий қисмлари 1-тақсимлагич; 2-босим яшиги; 3-дефлокуловчи валлар; 4-яшикни олд қисмини бошқаргич; 5- яшигини тепа қисмини бошқаргич; 6-кўпикга қарши пуркагич Қоғоз массасини суюлтирувчи қурилмалар Қоғоз массасини қуйиш, қоғоз ва картон олиш машиналари схемасининг ажралмас қисми ҳисобланади. Бу системанинг асосий вазифаси – массани машинанинг босим яшигига (напорный ящик) жўнатишга тайёрлашдан иборат. Массани қуйишга тайёрлаш учун қуйидаги ишлар бажарилади: - аралаштириш ҳавзасидан кейин массани суюлтириш; - массани қўшимчалардан тўлиқ тозалаш; - массани ҳавосизлантириш. Қоғоз массасини тайёрлаш системаси бир нечта блокларни ўз ичига олади. Бу блоклар массани суюлтириш, уюрмали тозалаш, массани ҳавосизлантириш ва бошқалардан иборат. Системанинг таркибий қисми қуйидагилардан иборат: насослар, қоғоз массасини бир жойдан иккинчи жойга жўнатиш учун керакли арматура ва коммуникациялар, чиқиндилар, айланма ва тоза сувлардир.

Ярим маҳсулот тури ва маҳсулотга қўйилган талабларга қараб, массани тайёрлашда айрим блоклар бошқа функцияларни ҳам бажариши мумкин. Кўп қаватли маҳсулот тайёрланганда (картон, асосқоғоз ва бошқалар), маҳсулотнинг ҳар бир қаватини қуйишда қоғоз массасини алоҳида тайёрлаш системаси бўлиши керак. Бу қоғоз олиш машинасининг ишлашига ижобий таъсир кўрсатади. Толали яриммаҳсулотлар фабрикага келтиришидан олдин тегишли бўлимларда тозаланади ва ифлосликдан тозаланади. Шу сабабли қуйишга тайёрлашда толаларнинг исрофи жуда кам бўлади. Қуйишдан олдин массани тозалашнинг типавий схемаси 31-расмда келтирилган. 31-расм . Массани бир босқичли суюлтириш усулида тайёрлаш системасининг схемаси: 1 – аралаштирувчи насослар; 2 – уюрмали тозалагич; 3 – машина усулида навларга ажратиш; 4 – босим яшиги; 5 – тўр тагидаги сув сақланадиган бак; 6 – машина ҳавзаси. Одатда, босим яшигида кичик концентрацияли (0,4...0,5 %) масса икки босқичли системани қўллаб суюлтирилади. Биринчи босқичга масса уюрмали тозалагичдан олдин 0,7...1,0 % гача, иккинчи босқичга эса босим яшигида керакли концентрациягача суюлтирилади. Бу усуллар уюрмали тозалашни қисқартиришга ёрдам беради.

Бу усул 1 м 2 майдонли қоғоз массаси ҳар хил бўлганда ишлатилади, чунки масса ҳажми тез-тез ўзгартирилади. Система барқарор ишлаши учун 2– босқичда массани керакли ҳажмда суюлтириш керак бўлади. Айрим ҳолларда бир босқичли системадан фойдаланилади. Бунда массанинг концентрацияси босим яшиги хусусиятига кўра суюлтирилади. Массани машинага беришдан олдин ҳавосизлантириш технологик схемаси 8 – расмда келтирилган. Асосий оқим суюлтирилгач, масса машинанинг саралаш қисмига жўнатилади. Массани декулаторда суюлтириш учун тўр тагидаги сувдан фойдаланилади. Юқори тезликда ишлайдиган машиналарда бу усул кенг қўлланилади. 32-расм . Массани тайёрлашда деаэрациялаш схемаси: 1 – аралаштирувчи насослар; 2 – уюрмали тозалагич; 3 – декулятор; 4 – машина ёрдамида навларга ажратиш; 5 – босим яшиги; 6 – тўр тагида жойлашган сув баки; 7 – машина ҳавза. Массани машина ҳавзаларида сақлаш. Қоғоз массаси қоғозни қуйишга тайёрлаш системасига майдалаш-тайёрлаш бўлимидан келади. Бу бўлимда яриммаҳсулот майдаланади, қисман тозаланади ва керакли композитлар: тўлдиргич, бўёқ, елим ва бошқа моддалар қўшилади. Тайёр компонент машина ҳавзасига 3...4 % ли концентрацияда берилади. Машина ҳавзасининг вазифаси компонентлар ва масса концентрациясининг барқарорлиги сақлаш ҳамда буфер заҳирани кейинги технологик бўлимга узлуксиз етказиб туришдан иборат.

Машина ҳавзасида узлуксиз аралаштирилиб туриш орқали Компонентларнинг бир хиллиги ва масса ҳоссаларининг барқарорлигига эришилади. Парракли куракларнинг айланиш частотасини ўзгартириб туриш орқали аралаштириш тезлиги ҳосил қилинади. Машина ҳавзасининг ҳажми, машинанинг қувватига қараб, 10...90 мин ишлаб туриши ҳисобидан танланади. Машина ҳавзаси горизонтал ёки вертикал цилиндр шаклида бўлади. Ҳозир, асосан, вертикал цилиндр шаклидаги машиналар ишлатилмоқда. Қоғоз массасини суюлтириш (33-расм ). Қоғоз массаси қоғоз қуйиш машинасига узатишдан олдин суюлтирилади. Массани суюлтириш учун машина тўри тагидаги сувдан фойдаланилади. Суюлтириш даражаси 1 м 2 ли қоғознинг массасига, толаларнинг қайси дарахт ёки пахта момиғидан олинганига, майдаланиш даражасига, шунингдек, масса температураси, тўр столи конструкцияси (тўр узунлиги, сўрувчи яшик қуввати)ги боғлиқ. Кам қувватли машиналарда массани суюлтириш учун сув бир текисда тошиб турадига баклардан сув узлуксиз бериб турилади. Бу бакларнинг сатхи йиғувчи регистрдан 4...6 м баландликда жойлашган бўлади. Айланма сув ва масса насослар орқали узатилади. Ортиқча айланма сув ва масса тўсиқдан тошиб, қувур орқали қайтиб айланма сув йиғиладиган бакка, масса эса – машина ҳавзасига қуйилади. Тез ҳаракатланадиган машиналар учун бу усулни қўллаб бўлмайди, уларда аралаштирувчи насослар ишлатилади.

Массани, аралаштирувчи насослар қоғоз массасини концентрацияси 5 % бўлганча ҳайдаши мумкин. Суюлтирувчи сувни сўрувчи насос линиясига беришдан олдин қўшимча қувур пайвандланади. Система бир меъёрда ишлаши учун қувуридаги босим 10 кПа дан кам бўлмаслиги лозим. 33- расм . Қоғоз массасини суюлтирувчи қурилма: 1 – корпус; 2, 3 – қувурлар; 4 – заслонка; 5–компонентларнинг чиқиш жойи; 6 – аралаштирувчи насос. Қурилма корпус ( 1 ) нинг пастки қисмига ўрнатилган. Қуюқ масса насос ёрдамида машина ҳавзасидаги қувур ( 2 ) орқали айланма сув бериладиган қувур (3) қувур ичига ўрнатилган қувур орқали берилади. Бу қуюқ масса ва айланма сув нисбати 5 қувурлар орқали берилаётган дан 10 гача бўлиши керак. Компонентларнинг чиқиш жойи (5) даги насос ( 6 ) ёнида “портловчи” эффект ҳосил бўлади. Масса суюлтирилгач, унинг концентрацияси, а.қ. толаларга нисбатан 0,1...0,3 % ташкил этади. Қоғоз қуйиш машинасида целлюлозани сувсизлантириш Массада суспензияси концентрацияси (целлюлоза толалари) энг ками 1%, шнек - пресслардан кейинги концентрацияси 25-40%. Махсус машиналарда валларга ўралган рулон ҳолида ва варақлар кўринишида, қуруқлик даражаси 70 - 95% га етказилади. Сувсизлантириш ва қуритиш машиналарининг техник кўрсаткичлари 24-жадвалда келтирилган.

24-жадвал Сувсизлантириш ва қуритиш машиналарининг техник кўрсаткичлари Кўрсаткичлар Целлюлозанинг кўриниши Сульфит, қоғоз учун Сульфит, кимёвий қайта ишлаш учун Сульфит, эритиш учун Қуввати, т/сутка 150 150 160 Машина тезлиги, м/мин 30 37-260 45-200 Машина типи Текис сеткали Текис сеткали Текис сеткали Ҳўл пресслар сони 3 3 4 Қиздирувчи цилиндрлар сони 2 йўқ 4 Қиздирувчи цилиндрлар диаметри , мм 1500 - 1500 Машинани қуритиш қисми Ҳаво билан цилиндрли цилиндрли Машинанинг узунлиги, м 74 75,5 - Целлюлозани сувсизлантириш . Машинанинг тўли қисмнинг қуввати қуйидаги формула билан ҳисобланади: Q = blh кг/соат бунда b- сеткани ишчи эни , мм; l - тўрли столни узунлиги, м ; h – юқланиш коэффициенти (съём), 1 м 2 сетка юзасидан соатига 100 – 150 кг олинади. Тўрни ҳаракат тезлиги 20 дан 150 м/мин ва ундан юқори. Сўрувчи яшиклардан сувсизлантириш тезлиги қуйидаги формула билан аниқланади: С = P , м/мин. H бунда С – 1 м 2 га минутига тўғри келган суюқлик миқдори; р – ҳаракат кучланиши, кг/м 2 ; Н – фильтрлаш гидравлик ўртача қаршилиги, кг . мин/м 2 .

Сўрувчи яшик сеткалари тешикчаларининг умумий юзаси қуйидагича аниқланади: F = Q , м 2 . c бунда Q - бир вақтда сўрувчи яшикдан сўриб олинадиган сув миқдори, м 3 /мин ; с – сувсизлантириш тезлиги, м 3 /мин . Пресслар билан сувсизлантириш. Ишлаб чиқаришда прессларнинг валл турлари кўп. Булар икки валли ва кўпвали пресслардир. Икки валли прессларга одатдаги (силлиқ валли) сўрувчи, желоблик ва берктешикли пресслар киради. Кўп валли пресслар - комбинацияланган пресслар. Одатдаги пресс . Одатдаги пресс деб, иккита силлиқ валлар орасидан қоғоз полотно билан сукно ўтадиган валларга айтилади. Бу анча эски констукция ҳисобланади. Пресснинг пастки вали, одатда резина билан қопланган, тепадагиси – гранит билан қопланган: 35-расм. Одатдаги икки валли прессдаги валларнинг жойланиши : 1 – қоғоз полотно; 2 – тепа вал; 3 – пастка вал; 4 - прессловчи сукно. Резина билан қопланган вал қуйидаги имкониятни беради: пресслаш зонасининг кенглигини, ҳамда унинг муддатини ошириш; сукно емирилишини камайтириш (механик валларга нисбаттан). Пресс валларини гранит билан қоплашдан мақсад, ҳар хил композицияли қоғоз полотнони гранитга нисбатан адгезиясининг пастлигидир. Гранит қопламани фойдали томонларидан бири – ишқаланиш натижасида қаттиқлиги сабабли, емирилишга чидамликлиги.

Пресслаш зонасида қоғоз полотнони узатиш ва ундан сиқиб чиқарилган сувни ўтказишда, прессловчи сукно хизмат қилади. Сукнони юргузувчи валиклар антикоррозия қопламали пўлатдан ясалган. Ишлаш давомида пресслаш зонасида сув, қоғоз полотносидан ташқари, сукнодан ҳам сиқиб чиқарилади. Бу сув пастки вал тагига ўрнатилган идишда йиғилади. Пресслаш зонасида, прессга керакли босимни яратиш учун, пресс валларига механик сиқувчи ўрнатилган. Пресс валлари ҳамда унинг бошқа элементлари станинага ўрнатилади. Ишлаш қобилиятини асосий критерияси – мустахкамлик ва тебранишга бардошлик. Булардан ташқари, конструкцияси, прессловчи сукнони алмаштириб туришга қулай бўлишлигиидир. Гранитли вал . Гранитли валнинг асосий элементи бу гранит қоплама. Қоплама бир бўлак граниттдан тайёрланади. Гранитга металл сердечник ўрнатиш учун, тешилади. Гранит қоплама - сердечникка резбали флянецлар орқали сиқиб қўйилади. Сердечникни гранитли қопламага махамлашдан олдин у қиздирилади. Сердечник қиздирилган ҳолда гранитли қопламага махкамланса, совуганда мустахкамлиги янада ошади. Қоплама билан сердечник орасидаги бўшлик бетон ёки полиуратан кўпиги билан тўлдирилади. 36-расм. Гранитли вал : 1 – чап гайка; 2, 7 – шайбалар; 3 – прокладка; 4 – сердечник; 5 – гранит қобиғи (рубошка); 6 – втулка; 8 – шиток; 9 – унг гайка

Сўрувчи пресс . Кўп қоғоз ва картон қилучи машиналарда биринчи пресслар сифатида сўрувчи пресслар қўлланилади. Сўрувчи пресс сўрувчи вал, жуфт гранит ва чўян валлардаи иборат. Сўрувчи перфарланган вал резина билан қопланган бўлиб, ичига сўрувчи камера ўрнатилган. Пресс ишлаганда, сўрувчи камерада вакуум-насос ёрдамида вакуум ҳосил қилинади 37-расм . Сўрувчи прессда қоғоз полотнони пресслаш: 1 – резинали қоплама; 2 – пўлат қоплама; 3 – орқа зичлагич; 4 – олд зичлагич; 5 – сукно; 6 – юқори вал Камерада вакуум 50...85 кПа даражада ушлаб турилади. Камерани эни 100...150 мм, металл қопламадиги тешикчалар диаметри 3,7...4,0 мм, резина қопламада – 4...5 мм ни ташкил этади. Вални очиқ юза қисми (живое сечение) 16...20 % ташкил этади. Шовқинни камайтириш учун қопламларда тешикчалар спиралл шаклида жойлаштирилган. Сўрувчи вал, полотно билан сукно орасида ҳаво пуфакчаларини, уларни пресслаш зонасига киришдан олдин ҳосил бўлишига йўл қўймайди ҳамда қоғоз полотнони эзилишининг олди олинади. Валлардаги тешикчалар, сув ҳаракат йўлини қисқартириб, сукно ғоваклари орасидаги босимни камайтиради, шунинг билан пресслаш зонасида қоғоз полотноси таркибидаги сувни чиқаришни осонлаштиради.

Сўрувчи валларнинг камчилиги: конструкцияси ва эксплуотация қилишни мураккаблиги, хизмат даврининг камлиги, қимматлиги, нисбаттан мустахкамлигини пастлиги, ишчи босимини чегараланганлиги. Ундан ташқари, валнинг тешикчалар жойлашган қисмларида босим, валнинг бошқа жойларига қараганда пастлиги. Бу ҳол қоғоз полотно намлигини прессдан чиқишда нотекислигига олиб келади. Желобкали пресс . Бу кўп учрайдиган пресс. Пресс тепа гранит вал ва пастки резина қопламалардан иборат бўлиб, қоплама юзасига желобчалар (чуқурчалар) ўйилган. Пресслаш зонасида сукно сув билан тўйинганда, сув чуқурчаларга ўтиб, сукнода йўналиш бўйлаб сув оқишининг олди олинади ҳамда пресслаш жараёнини меъёрида боришини таъминлайди. Желобли валлни тўғри ишлаши учун прессловчи сукнони ва қоғоз полотнони пресслаш зонасига тўғри узатиш керак (заправить). 38-расм. Желобли прессга қоғоз полотнони ўтказиш (узатиш) схемаси: 1 – қоғоз полотно; 2 – тепа вал; 3 – желобли вал; 4 – прессловчи сукно Иккала ҳолатда ҳам сукно ва полотно пресснинг тепа валида бирлаштирилган. Бунда полотно билан сукно орасида ҳаво пуфакчалари ҳосил бўлмайди. Вариантлар ичида а билан б вариантлари қулай ҳисобланади. Бу усулда оғир қоғоз ва картонлар олинади, чунки полотно баландга сукно билан кўтарилаётганда узулиш хавфи бўлмайди.

Желоблик прессларнинг бошқа пресслардан устунлиги: - тайёрлаш ва эксплуотация қилишини арзонлиги; - прессдан кейин қуруқлик даражасини юқорилиги; - полотнони эзмасдан юқорироқ босимда ишлаши; - полотнони эни бўйлаб намлигини бир текисдан бўлиши. Берк тешикли пресс валл . Маълумки, камерадаги вакуумнинг юқорилиги, тезлиги кам бўлган машиналарда, қоғоз полотнони прессдан кейин қуруқлигига қисман таъсир этади. Берк тешикли вал пўлат қобиқли бўлиб, усти резинка ёки полиуретан материал билан қопланган. Усти берк ҳолда тешилган. Тешикчалар диаметри – 2,3 дан 4,0 мм гача, чуқурлиги – 10...13 мм. Тешиклар юзаси, вал юзасини 30 % ташкил этади. Қоғоз полотнони сетка қисмдан пресс қисмига узатиш Қоғоз қилиш машинасининг ишидаги энг катта қийинчилик – бу қоғозни сўрувчи гауч-валдан биринчи прессга ўтказиш. Чунки қоғозни қуруқлиги юқори (18...20 %) бўлганлиги сабабли мустахкамлиги паст, ўтказиш вақтида чўзилиши сабабли узилиб кетиши мумкин. Қоғозни ўтказишда ҳал қилувчи фактор унинг нам ҳолидаги мустахкамлигидир. Айниқса бу ҳол, юқори тезликда ишлаётган машиналарни юпқа турдаги қоғозлар олишда муҳим ҳисобланади. Паст тезликда ишлайдиган машиналарда қоғоз полотнони пресслаш қисмига узатиш қуйидагича бажарилади. Қоғозни қўл билан биринчи пресс сукноси устига ташланади. Ёки бу амал сиқилган ҳаво кучи билан автомат ёрдамида ҳам бажарилади. Бунда трубкадаги ҳаво босими 0,4...0,6 МПа ташкил этади.

Қулай усул – қоғоз полотнони ўтказишда – ўтказишни ушлаб туриш усули ҳисобланади. 39-расм. Вакуум орқали сўриб олувчи қурулмада сеткани буриш вали: 1 – сетка; 2 – гаучни сиқувчи вали; 3 – тепа сукно; 4 – сўриб олучи вал; 5 – пуркалган сувни йиғувчи камера; 6 – тепа сукно қоғоз билан; 7 – пастки сукно; 8 – сеткани буриш вал; 9 – сўрувчи гауч - вали Кўп ҳолларда иккита вакуум камерали сўрувчи вал қўлланилади. Биринчи камеранинг кенглиги 70...90 мм, камерадаги вакуум – 0,06...0,07 МПа , қоғоз полотно сеткадан ажратиб олинади. Иккинчи камеранинг кенглиги 140...150 мм , қоғоз полотнони сўрувчи сукнода ушлаб туриш учун, ундаги вакуум – 0,04...0,05 МПа . Сўрувчи қурулмани меъёрида ишлаши учун, ўтказувчи сукнони эффектив даражада тозалаш зарур. Ундан ташқари, сўрувчи вал тешикларидан томчиланаётган сувни, марказдан қочирма куч таъсирида, четлаштириш керак (устранит). Пресслаш валларининг қопламалари. Прессловчи валларни қопламаларига қуйидаги талаблар қўйилади: - қаршилик кўрсатувчанлик ва чидамлик; - иссиқни ўзида кам сақлаш; - термостабиллик;

- қирқилишга ва емирилишга қаршилик; - минерал мой ва эритувчиларга қаршилик; - қоплама юзасидан қоғозни осон ажратиб олиш. Прессловчи валларни қоплаш учун табиий ва синтетик каучукдан олинган резина, ҳамда ҳар хил полимер материаллар қўлланилади. У ёки бу материал билан валларни қоплаш, уларни ишлатиш (қандай қоғоз олишига) жойига қараб танланади. Масалан, ёғоч целлюлоза массаси таркибида смола кўплиги сабабли, юмшоқ қопламага салбий (ёпишади) таъсир қилади. Шунинг учун ёғоч целлюлоза массасини ишлатганда, ҚКМ прессловчи валлари қопламасининг қаттиқлиги юқори бўлиши керак. Пресслаш зонасида, сукнони кўп вақтга чидаши, пресслаш параметрининг тўғри танланишига боғлиқ. Қоплама материал ва унинг қалинлиги тўғри танланганда дастлабки 1...4 соат ишлаш давомида қоплама температураси ва қаттиқлиги стабиллашади. Кўпчилик материаллар учун нормал ишчи температура 70 о С дан ошмайди. Температура 70...90 о С бўлганда қоплама валдан ажралиб кетиш хавфи туғилади. Температура 110...150 о С бўлганда резинали қоплама валдан тезда ажралиб кетади. Ҳозирги вақтда қоплама материал сифатида полиуретан кенг қўлланилмоқда. Полиуретанли қоплама резинага қараганда анча мустахкам, ишқаланишга чидамли. Полиуретан физик-механик хоссаси унинг қаттиқлигига боғлиқ.

Фойдаланилган адабиётлар: 1. Рахмонбердиев Ғ. Р., Примқулов М. Т., Тошпулатов Ю. Т. Қоғоз технологиясининг асослари. Тошкент, “Алоқачи”, 2009, 404 бет. 2. Примқулов М. Т., Рахмонбердиев Ғ. Р. Қоғоз олиш жихозлари. Тошкент, “Фан ва технология”, 2009, 80 бет. 3. Примқулов М. Т., Рахмонбердиев Ғ. Р., Яқубов С. Қоғоз олиш машина ва аппаратлари. Тошкент, “Фан ва технология”, 2010, 240 бет. 4. Примқулов М. Т., Раҳмонбердиев Ғ. Р. Целлюлоза-қоғоз ишлаб чиқариш асбоб-ускуналари. Т.: Фан ва технология. 2009. 156 бет. 5. Примқулов М. Т., Раҳмонбердиев Ғ. Р. Қоғоз технологияси, Тошкент, “Фан ва технология” 2009, 232 бет. 6. Примқулов М. Т., Раҳмонбердиев Ғ. Р. Целлюлоза ва қоғоз технологияси. Т.: Фан ва технология. 2009. 168 бет. 7. Примқулов М. Т., Раҳмонбердиев Ғ. Р. ,Эгамбердиев Э. Целлюлоза ва қоғоз технологиясидан масалалар. Т.: “Фан ва технология”. 2009. 168 бет.

Похожие

Пахта целлюлоза массасини сақлаш ҳавзаларининг тузилиши

Целлюлоза технологияси

Целлюлоза олиш

Пахта момиғини Bi Vis аппаратида узлуксиз пишириш

Лаборатория шароитида қоғоз қуйиш