G'arbiy Yevropa va vizantiya traktatlari - Искусство - Рефераты

G'arbiy Yevropa va vizantiya traktatlari

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

259 KB

G'arbiy yevropa va vizantiya traktatlari. Rangtasvir materiallari va texnikasiga oid antik traktatlar bizgacha yetib kelmagan. Ular ayrim mualliflarning mehnatlarida, masalan: eramizdan avvalgi III-IV asrlarda yashagan grek ensiklopedisti Aristotelning shogirdi Teofrast, eramizdan avvalgi I asrda yashagan grek vrachi Dioskuriyda, Rimlik arxitektor Vitruviy bayonlarida uchraydi. Bu sohada ayniqsa, Pleneyning bayonnomalari (sochineniye) juda qiziqarlidir. Kay Pleney Sekund Starshiy eramizning I-asrida ko'plab harbiy yurishlarida ishtirok etadi. Shimoliy dengiz safarlarida va o'zining Elba, Dunay, Ispaniya va «Tabiiy tarix» - qadimiy ilmiy bilimlar ensiklopediyasida ko'plab katta ma'lumotlar bilan O'rta asr oxirlariga ikki Irakliy va Teofil traktatlari juda qimmatli hisoblanadi. Irakliyning traktati rimliklarning san'ati va bo'yoqlari deb nomlanadi. O'z davrining rangtasviri va badiiy hunarmandchiligi haqida anchagina to'liq ma'lumot beruvchi «Turli san'atlar haqida yozuvlar» Teofilning yozuvlaridir. Vizantiyada esa Dionistoning «Yerminiya» si qimmatli manbaa xisoblanadi. Uning tarjimasi «Cherkov tasvirlari materiallarini qo'shish va tayyorlash» ga to'g'ri keladi va bu yerda Ikonopis texnikasi qoidalariga to'htalib o'tiladi. Shu davrlarda italiyan rangtasvirchisi Chennino Chennini tomonidan yozilgan «Rangtasvir haqida traktat yoki san'at haqida kitob» asarida ham ajoyib ma'lumotlar bor (1400 y) Chennini traktatining rus tiliga qilingan tarjimasi muqaddimasida A. Ribnikov ta'kidlaydi: XIV-XV asrlarda qilingan nazariya amaliyot bilan hisoblangan va Chenining traktatlar amaliy qonuniyatlari jam etilgan katta to'plam bo'lmasada lekin u qonuniyatlarning katta tajribalar bilan asos-langan, boy rang-barang madaniyati bilan uyg'unlashtirilgan edi. «Alberti» nomi bilan bog'liq 1435 yilda Florensiyada nashr etilgan arxitektor Leon Batist Alberti tomonidan «Rangtasvir bo'yicha uch kitobi» dan uyg'onish davri traktatlarida ko'p foydalanilgani uning mavqeini oshirdi. Uning

qimmati faqatgina san'atga zaruriy bo'lgan qarashlaridagina emas, san'at falsafasi, bo'yicha masalalarni ko'tarilgani balki uchinchi darajali deb rangtasvir texnikasi masalalariga katta e'tibor berganligidadir. Alberti traktatlari izidan Antonio Averlino Filaretining «Rasm chizmasi san'ati bo'yicha uch kitob» (1464 y) uning ta'sirida paydo bo'ldi. Leonardo da Vinchi «Rangtasvir haqida kitob» traktati butunlay boshqa darajani ko'rsatadi. Hunarmandchilik xalqimizga o'zi ma'lum lekin bo'lajak rassomlar endigi odam tuzilishini hamda tabiatni va odamni shunchaki tasvirlash emas balki masofasi, harakati holatini berishdan iborat bo'ladi.

Shuningdek Paolo Lamatsso (XV asr) Paolo Pino «Rangtasvir haqida dialog» 1548y. Mikelandjelo Biondo (Oliy janob rangtasvir san'ati haqida traktati) (1549 y) asarlari va XV asrning birinchi yarmida yaratilgan Djorjo Vazari tomonidan «Hayot yozuvi» (Jizni poznanii) (1550) nomi bilan mashhur muqaddimasi ancha ahamiyatga egadir. Unda Rimdan Berlingacha, Londondan Peterburggacha yashab ijod qilgan katta rangtasvirchilarga xizmat qildi. Shu sababli, badiiy materiallari haqida to'la-to'kis rassomlarning yozishmalari emas yoki kitoblarga rahbarlik qilmay, balki savdo firmalari, ximiyaviy va texnologik jurnallarga xizmat qila boshladi.

A d a b i yo t l a r. 1. I.A.Karimov. O'zbekiston buyuk kelajak sari. T. 1998 yil 2. I.A.Karimov. Barkamol avlod orzusi. T. 1999 yil. 3..Azimova. B. Natyurmort tuzish metodikasi.T. 1984 yil. 4. Apuxtin O. Tasviriy san'at asoslari. T. 1978 yil.

Похожие

Rangtasvir texnologiyasi

Moyli rangtasvir. Moy bo'yoqli rangtasvir

1917-1945 yillarda G'arbiy Ovro'po mamlakatlari va AQSh teatri

XIX asr oxiri va XX asr boshlarida G'arbiy Ovro'po teatri

XIX asrning birinchi yarmi va o'rtalarida G'arbiy Ovro'po teatri romantizm teatri