Tut ipak qurti ekologiyasi - Сельское и лесное хозяйство - Рефераты

Tut ipak qurti ekologiyasi

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

35 KB

Tut ipak qurti ekologiyasi Reja : 1. Muhit omillari. 2. Muhit omillarini tut ipak qurtiga ta’siri.

1 . Muhit omillari. Hamma organizmlar yashab turgan muhitning ajralmas bir qismidir. Organizm bilan atrof muhit o’rtasida bo’ladigan o’zaro munosabatlarni o’rgatadigan fan EКOLOGI (grekcha – oikos yoki okos yashash joyi yoki muhit va logos - fan) deb ataladi. Ekologiya omillarini asosan to’rtta toifaga bo’lish mumkin. Abiotik yoki anorgonik omillar, organizmga iqlim shart sharoitlarining (issiqlik, namlik, yoruglik va boshqalar) hamda erning tortishh kuchi, atmosferaning tarkibi va xususiyati, radioaktivlik, relef va boshqa omillarning ta’sir etishi. Gidro – edafik yoki suv – tuproq omillari, ya’ni suv tuproqning organizmga zarur yashash muhiti sifatida ta’siri. Biotik yoki organik omillar. Organizmga tirik tabiatning ta’siri, ovqatlanish asosidan organizmlarning o’zaro munosabati, turlararo munosabati va boshqalar. Antropagen omillar. Tabiatga va organizmga odam faoliyatining ta’siri, quruq erlarni o’zlashtirish, irrigastiya sistemalarini ko’rish, zarakurandalarga qarshi kurash, suniy sharoitlar yaratib berish va boshqalar. 2. Ipak qurtiga haroratning ta’siri. Organizmda modda yaxshi almashinishi uchun ma’lum darajada issiqliq kerak. Ayniqsa xashoratlar, jumladan ipak qurtlari uchun harorat katta rol o’ynaydi. Chunki xashoratlar sovuqqonli – paykiloterm, yani doimiy havo haroratiga ega bo’lmagan organizmdir. Qurt urug’ni yozda saqlash uchun eng qulay harorat 25-26 graduss, qishda esa 4-5 gradussdir. Qishlovchi urug’ qisqa muddat ichida 40 gr. Sovuqqa chiday oladi. Urug’ saqlashga qo’yilgandan keyin 5 kun davomida 40 gr issiqlikka 6-12 soat, 35 graduss issiqlikka esa 1-2 sutka chidaydi. G’umbakni pilla ichida eng qulay saqlash harorati 25-26 graduss, -10 gr.da bir necha kun yashay oladi.Ipak qurti 23-27 gr da yaxshi rivojlanadi. 2. Muhit omillarini tut ipak qurtiga ta’siri. Ipak qurtiga namlikning ta’siri. Muhit namligi turlicha bo’lib, hasharotlar ekologiyasida havoning nisbiy namligi, ya’ni suv bugi bilan to’yinish darajasi muhim ahamiyatga ega.

Namlikning ta’siri tanasidagi suv miqdoriga bog’liq bo’lib,u hashoratning hayotchanligiga va serpushtligiga ta’sir etadi. 3 xil xavoning namligi farq qiladi: Absolyut namlik – bu 1m3 havo tarkibidagi suv bugining miqdori (gramm hisobida). Maksimal namlik – ma’lum haroratda havoga qo’shiladigan suv bugining miqdori. Nisbiy namlik – absolyut namlikning maksimal namlikka bo’lgan foizlardagi nisbati. Harorat bilan xavoning nisbiy namligi bir me’yorda bo’lishi ipak qurti xayotida muhim rol o’ynaydi. Qurtxonada namlik ko’p bo’lsa, bug’lanish qiyinlashadi, qurt tanasining harorati oshib ketadi.Aksincha, namlik kamayib ketsa, barg tez quriydi, uning eyilish xususiyati kamayadi, qurtlar kichik pilla o’raydi, pillaning sifati yomonlashadi. qurt boqiladigan xonada eng qulay nisbiy namlik 25 - 26° C haroratda, kichik yoshdagi qurtlar uchuni 70 - 75 %, katta yoshdagi qurtlar uchun 24 - 25° C da 65- 75 %, pilla o’rash davrida 25 - 26° C da 60 - 70'% ni tashkil etishi zarur. Hashoratlarning xayoti uchun yoruglik ekologik omil sifatida muhim rol o’ynaydi. Ipak qurti xonakalashtirilgani uchun u boqiladigan joy qurt boqish maydoni deb ataladi. Qurt boqiladigan maydonning katta-kichikligi ipak qurtining ovqatlanishi. rivojlanishi va xosildorligiga ta’sir etadi. Qurt boqiladigan satxning katta-kichikligi bir qutidagi qurtlar soniga va qurtning yoshiga bogliq. Bir quti qurtga yoshlari bo’yicha quyidagicha oziqlanish maydoni zarur bo’ladi: 1 yoshda - 2m2, 2 yoshda - 6 m2 ,3 yoshda - 15 m2, 4 yoshda - 30 m2, 5 yoshda - 60 m2 kushimcha maydon esa oziqlanish maydonining 30 - 35 % ga teng bo’lishi kerak.

Binolarning harorati va namligi turli xil uy termometrlari, «Avgust» psixrometra, o’zi yozuvchi avtomatik-termograf, gigrograf va boshqa asboblar yordamida o’lchanadi.

Adabiyotlar: 1.Abduraxmanov A.,Rojdestvenskiy К .M. «Ipak qurti naslchiligi va urugchiligi». T. «Mehnat.q».1991y. 2.Ahmedov N. «Ipak qurti urugini jonlantirish». T. «O’qituvchi» 1992y. 3. Ahmedov N., Murodov S. «Tut ipak qurti biologiyasidan laboratoriya amaliy mashg’ulotlar»., T. «Raduga». 1995y. 4. Ahmedov N., Murodov S. «Tut ipak qurti embriologiyasidan laborotoriya amaliy mashg’ulotlar», T: « К onsauditinform» 1997y. 5. Ahmedov N. Murodov S. «Ipakchilik asoslari»,T: «O’qituvchi» 1998y. 6. Murodov S. «Umumiy entomologiya kursi» T: «Mehnat» 1986y. 7. Nasirillaev U. Jumanov U. «Pillakorlarga maslaxatlarimiz» T: «Mehnat» 1992y.

Похожие

Tut ipak qurti kasalliklari, zararkunandalari va ularga qarshi kurash

Ipak qurti seleksiyasi va urug’chiligi

Tut ipak qurtini biologiyasi va urug’ini jonlantirish tartibi

Tut ipak qurtini biologiyasi va urug’ini jonlantirish tartibi

Oziq beruvchi tutzorlar va tut daraxtining bargidan foydalanish