Сервис тизимини синфланиш ва асосий кўрсатгичлари - Сельское и лесное хозяйство - Рефераты

Сервис тизимини синфланиш ва асосий кўрсатгичлари

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

60 KB

Сервис тизимини синфланиш ва асосий кўрсатгичлари Режа : 1. Қишлоқ хўжалигида сервис тизимининг ўзига хос хусусиятлари 2. Асосий кўрсагичлари ва синфланиши

Таянч иборалар ва тушунчалар Сервис, сервис хизмат, воситаларининг техник сервиси, двигател, ҳаракат узатиш механизми, иш машинаси, ишлаб чиқариш агрегати, бошқарувчи система, механик хизмат курсатиш Замонавий қишлоқ хўжалик машиналарига ФТС кўрсатиш тизимини такомиллаштириш Замонавий қишлоқ хўжалик машиналарини ишлаб чиқараётган корхоналар, фирмалар ва компаниялар билан ҳамкорликда ташкил этилган ҳамда машина ишлаб чиқарувчиларнинг республика ҳудудларидаги бўлинмалари (сервис ва техник марказлари, дилерлик ташкилотлари, вакиллари) томонидан бажарилаётган техник хизмат кўрсатиш, техник қаровларни ўтказиш, машина ва агрегатларни таъмирлаш, уларни мавсумий ишларга тайёрлашга доир хизматларни ўз ичига олган ФТС тизимини такомиллаштириб бориш истиқболда ҳам муҳим вазифалардан бири бўлиб қолади. Ўзбекистон қишлоқ хўжалигида амал қилаётган ФТС тизимини такомиллаштириш ва самарасини ошириш мақсадида қуйидаги ташкилий, муҳандислик ва иқтисодий тадбирларни амалга ошириш тавсия қилинади: - мамлакатимизга техника воситаларини экспорт қилган ёки маҳаллий қишлоқ хўжалиги машинасозлиги заводлари билан ҳамкорликда қўшма корхоналар тузиб, уларни ишлаб чиқараётган хорижий фирмалар ва компаниялар, трактор ва қишлоқ хўжалик машиналари чиқаришга ихтисослашган республика корхоналари, янги техника воситаларини четдан олиб келаётган ташкилотлар ўз машиналарига сифатли ФТС кўрсатиш тизимини шакллантиради, Қорақалпоғистон Республикаси ва вилоятларда сервис марказлари, ўзоқ туманларда эса дилерлик шохобчаларини ташкил этади;

- ташкил этиладиган сервис марказлари ва дилерлик шохобчаларининг ҳудудлар бўйича жойлашиш ўринлари, таъмирлаш ва хизмат кўрсатиш объектларининг (марказий таъмирлаш устахоналари, сервис автомашиналари ва бошқалар) таркиби ва миқдорларини муҳандислик- иқтисодий тадқиқотлар натижалари билан аниқлаш; - ФТС ижрочилари (сервис ва техник марказлар, дилерлик шохобчалари) фермер ва деҳқон хўжаликлари, туман ва муқобил МТПлар (ФТС истеъмолчилари) балансидаги тракторлар, ғалла комбайнлари ва бошқа юқори унумли қишлоқ хўжалик машиналарини техник жиҳатдан соз ҳолатда ушлаб туради, рўй бериши мумкин бўлган носозликларни олдини олади, машина ва агрегатларни жорий ва капитал таъмирлайди, кафолатли ва кафолатсиз муддатларда уларга техник хизмат кўрсатади, техника воситаларини агротехник тадбирлар мавсумлари давомида бузилмасдан ишлашини таъминлайди, хизмат кўрсатиш тезкорлиги ва сифатини оширади, баҳоларини камайтириш чораларини кўради; - республика қишлоқ хўжалиги машинасозлиги корхоналари томонидан ишлаб чиқарилаётган трактор, ғалла комбайнлари ва бошқа янги техника воситаларининг кўпчилиги мураккаб механик, пневматик, гидравлик ва электрик тизимлар ҳамда электроника асбоблари билан жихозланганлигини эътиборга олиб, мазкур корхоналарнинг республика ҳудудларида ташкил этилган техник марказларини юқори аниқликдаги диагностика, таъмирлаш ва хизмат кўрсатиш қурилмалари билан қайта жиҳозлаш, ФТС хизматлари турлари ва сифатини ошириш; - истеъмолчиларнинг янги машина, механизм ва қурилмалар ҳамда хизмат турларига бўлган эхтиёжларини ўрганиш, уларни жамлаш ва таҳлил қилиш орқали буюртмалар портфелини шакллантириш; - истеъмолчиларнинг буюртмаларига асосан уларга янги техника ва эҳтиёт қисмларни етказиб бериш; янги машиналарни сотишга тайёрлаш (уларни охиригача йиғиш, чиниқтириш ва содир бўлган носозликларни бартараф этиш);

- ФТС кўрсатиш тезкорлигини ошириш мақсадида кўп функцияли замонавий асбоб ва ускуналар билан жиҳозланган кўчма устахоналар сонини ошириш, барча сервис марказлари ва шохобчаларида диспетчерлик хизматини йўлга қўйиш; - техника воситаларининг агротехник мавсумлар давомида ишдан тез чиқадиган детал, узел ва агрегатлари таркиби ва ҳажмларини аниқлаш, бу маълумотлар асосида эҳтиёт қисмлар заҳирасини олдиндан барпо этиш; - хорижий техника воситалари учун зарур бўладиган эҳтиёт қисмларни республика машинасозлик корхоналари, МТП цехларида ишлаб чиқаришни ташкил этиш мақсадида уларни зарур конструкторлик- технологик ҳужжатлар билан таъминлаш; - сервис марказлари ва туман МТПлари устахоналарида замонавий техника воситалари, уларнинг узел ва агрегатларини капитал таъмирлашни йўлга қўйиш; - истеъмолчиларга ўзларининг мустақил таъмирлаш ва техник хизмат кўрсатиш базаларини ташкил этишда методик ва амалий ёрдам кўрсатиш; - сервис марказлари ва истеъмолчиларни янги машиналарни бошқариш, ишлатиш ва таъмирлашга доир меъёрий-техник ҳужжатлар ва қўлланмалар билан таъминлаш, заводлар томонидан машина конструкциясига киритилган ўзгартиришлар тўғрисида уларга ахборотлар жўнатиш; - сервис ижрочилари ва истеъмолчиларини янги техника воситалари, диагностика асбоблари, таъмирлаш-хизмат кўрсатиш қурилмаларидан тўғри фойдаланиш қоида ва тартибларига ўқитиш, уларнинг малакасини ошириб бориш. Автомобилларга техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлашнинг режавий-огоҳлантирувчи тизимининг асослари Автотранспорт воситаларини ишлатиш жараёнида бузилиш ва носозликлар пайдо бўлади, улар техник хизмат кўрсатиш (ТХК) ва таъмирлаш (Т) орқали бартараф этилади.

ТХК ва Т тизимининг асоси унинг тузилмаси ва меъёрларидан иборат. ТХК нинг асосий вазифаси бузилиш ва носозликларнинг пайдо бўлиши олдини олиш амалларини, Т нинг вазифаси эса уларни бартараф этиш амалларини бажариб, автомобилнинг қобилиятини тиклашдан иборат. ТХК режа асосида бузилишнинг олдини олиш мақсадида, мунтазам равишда, белгиланган даврийлик ва иш хажми билан бажариладиган амаллар мажмуидан иборат. Автомобилларга техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлашнинг режавий- огоҳлантирув тизими дунё амалиётида қабул қилинган. ТХК ва Т тизимининг қуйидаги даражалари белгиланган: - давлат, тармоқлараро ва тармоқ ичи даражаларидаги тизим меъёрлари ва талаблари мулкчилик шаклидан ва муассасавий бўйсунишидан қатъий назар барча ёки аксарият таъкидланган ташкилотлар учун мажбурий бўлади. Масалан, “Автомобил транспорти ҳаракатдаги таркибига техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш ҳақидаги Низом” [49], “Автотранспорт корхоналарини технологик лойиҳалашнинг тармоқ меъёрлари” [46] ва бошқалар; - тармоқ ичи даражасидаги тизимда бирлашмалар, ҳолдинглар, хиссадорлик жамиятлари, транспорт компаниялари эксплуатация хусусиятлари ва тўпланган тажрибалари асосида, режавий-огоҳлантирувчи тизим тамойилларини сақлаган ҳолда “Автомобил транспорти ҳаракатдаги таркибига техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш ҳақидаги Низоми” меъёрларидан фойдаланиб, ўзлари учун ТХК ва Т тартиботларини ишлаб чиқадилар. Бунда шу бирлашмага кирувчи корхоналар гуруҳи учун тизим тавсиялари мажбурий бўлади. Масалан, ўз таркибида илмий тадқиқот институтлари бўлган ёки уларнинг хизматларидан фойдаланган ёки йирик мутахассислар гуруҳига эга бўлган йирик бирикма ва компаниялардан Мосшаҳартранс, Мосавтотранс,

АҚШ почта хизмати автотранспорт компанияси, Ангрен “Автонефтранс” корхонаси ва бошқалар ишлаб чиққан ТХК ва Т тартиботлари. Собиқ иттифоқ автомобил транспортида ТХК ва Т Низомлари 1943 йилдан бошлаб, амалиётга киритилабошланган. 1943 йилда “Автомобилларга профилактик хизмат кўрсатиш ҳақидаги Низом” тасдиқланган эди. 1947, 1949, 1954, 1963, 1974, 1989-1994 йилларда бу ҳужжат, автомобиллар конструкцияси такомиллашуви, ишлаш шароитининг ўзгариши, тўпланган тажрибаларни ҳисобга олган ҳолда такомиллашиб борган. Низомлардаги ТХК даврийлигининг ошиб бориши ва иш хажмининг камайиши (1.1...1.6 - расмлар) автомобиллар конструкциясининг такомиллашуви автомобиллар техник эксплуатацияси соҳасидан олиб борилган илмий тадқиқот ишларининг амалиётга татбиқ этилиши натижасидир. ТХК ва Т тизимини такомиллаштиришда 1963 йилда автомобилсозлик саноати намоёндаси сифатида собиқ иттифоқнинг машинасозлик ва автомобилаштириш давлат қўмитаси ва автотранспорт соҳаси намоёндаси сифатида собиқ РСФСР автомобил транспорти ва шоссе йўллари вазирлиги томонидан ишлаб чиқилган ва тасдиқланган “Автомобил транспорти ҳаракатдаги таркибига техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш ҳақидаги Низом” алоҳида босқич бўлиб ҳисобланади. Ишлаб чиқарилаётган ва ишлатилаётган автомобилларнинг амалдаги техник даражаси ва ишончлилиги биринчи марта давлат миқёсида меъёр сифатида тан олинган ва тасдиқланган эди. 1984 йилда собиқ Иттифоқ автомобилсозлик саноати ва собиқ РСФСР автомобил транспорти вазирликлари томонидан янги “Автомобил транспорти ҳаракатдаги таркибига ТХК ва Т ҳақидаги Низом” да автомобил ишлаб чиқарувчилари ва автотранспортчилар томонидан хамкорликда янги автомобиллар даражасини баҳолаш, ишлаш шароитини ҳисобга олган холда

автомобиллар техник эксплуатацияси (АТЭ) меъёрларини ресурслар бўйича ва тезкор тўғрлаш масалалари аниқ келтирилган. Низом икки қисмдан иборат. Биринчи қисмда ТХК ва Т асослари, тармоқдаги техник сиёсат, ТХК ва Т турлари ва вазифалари, даврийлик, иш ҳажми, автомобил ва агрегатлар ресурси, ТХК ва ЖТ да туриш меъёрлари, ТХК нинг намунавий умумлашган амаллар номлари, эксплуатация шароитини ҳисобга олиш ва меъёрларини тузатиш усулари, ТХК ва Т ни ташкил қилиш бўйича асосий қоидалар келтирилган. Иккинчи қисмда муайян автомобил русумлари ва модификациялари бўйича меъёрлар, шу жумладан: ТХК ва Т турлари, ТХК даврийлиги, амаллар рўйхати ва иш ҳажми, автомобил ресурси (ёки мукаммал таъмиргача босган йўли), иш ҳажмининг иш турлари бўйича тақсимоти, химмотологик карта ва бошқа кўрсатмалар келтирилган. Бу Низомда собиқ иттифоқ автомобил заводларида ишлаб чиқарилган автомобиллар учун меъёрлар келтирилган бўлиб, ҳозиргача ўша автомобил русумлари учун амал қилади. Автотранспорт воситалари сервиси тизими ҳақида тушунча Дунё амалиётида автомобилсозлик компаниялари ўзлари ишлаб чиқарган автомобилларни харидорларга сотиш учун техник хизмат кўрсатувчи, эҳтиёт қисм ва ашёлар билан савдо қилувчи корхоналар мажмуаси бўлмиш автосервис корхоналарини ташкил этганлар. Кейинчалик автомобил паркининг ўсиши билан автомобилсозлик компанияларидан мустақил сервис корхоналари ҳам пайдо бўла бошлаган. Автосервис корхоналарида автотранспорт воситаларига техник хизмат кўрсатилади, тижорат ишлари амалга оширилади ва мижозлар билан ишланади.

Сервис тизими тузилмаси ва меъёрлари. Автотранспорт воситаларининг техник шай ҳолда бўлиши автосервис корхоналари томонидан ўз вақтида ўтказиладиган техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш амаллари орқали таминланади. Автосервис ҳам режавий-огоҳлантирувчи тизимга асосланган бўлиб, техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш тўғрисидаги Низомларда ва автомобилсозлик компанияларининг ўз “Автомобиллардан фойдаланиш бўйича йўриқнома” ва бошқа меъёрий ҳужжатларида ўз аксини топган. Сервис тизими тузилмаси 2.7-расмда келтирилган. Автомобиллар сервиси 3 та даврга бўлинади: - сотишолди даври; - кафолат даври; - кафолатдан кейинги давр. Автомобилларга сервис хизмати кўрсатиш автомобилсозлик компанияларнинг дистрибьютерлари ёки дилерлари томонидан амалга оширилади. Масалан, “Дженерал Моторс Узбекистан” (қисқача “ДжиЭм Уз”) ёпиқ акциядорлик жамияти томонидан ишлаб чиқарилаётган автомобиллар учун “Кафолат сиёсати ва амаллар бўйича Йўриқнома”сида [52] дистрибьютерлар ёки тўғридан-тўғри “ДжиЭм Уз”га бўйсинувчи дилерлар учун қуйидаги асосий кўрсатмалар келтирилган: - атамалар рўйхати; - кафолат сиёсати; - кафолат амаллари мажмуаси; - янги автомобилларни олиш ва сақлаш; - маҳсулот ҳақида компаниялар маъсулияти; - маҳсулот ҳақида маълумот. 1.4. Автомобилнинг юриш қисми ҳолатини текшириш ва зарурат туғилганда созлаш: - шиналардаги хаво босими;

- ғилдиракларни қотирилганлиги; 1. Автомобилларни ювиш, 2. Кафолатли хизмат кўрсатиш, 3. Техник хизмат кўрсатиш, 4. Жорий таъмирлаш, 5. Автомобилларни техник кўрикдан ўтказишга тайёрлаш, 6. Автомобиллар ва эҳтиёт қисмлар сотиш, 7. Техник эксплуатация бўйича маслаҳатлар бериш, 8. Кузовнинг занглашига қарши ишлов бериш, 9. Сотиш олди тайёргарлиги, 10.Ташхислаш, 11. Йўлда техник хизмат кўрсатиш, 12. Агрегатларни мукаммал таъмирлаш.

Адабиётлар : 1. Хабатов Р.Ш. и др. Эксплуатиция машина – тракторного парка. 2. Заволишин Ф.С. Основы расчета механизираванных процессов в растениеводстве М.Колос.1973 3. Общеесоюзные нормы технологического проектирования ОНТП. М.Колос.1990-1991. 4. Завражнов А.И.Технологическое проектирование ферм и комплексов. Алма-Ата. Кайнар, 1982. 5. Рыбоков М.И. Проектирование механизации произвадстваннтх процессов в жавотноводстве. Алма-Ата. 1986. 6. Романович Ж А Сервесноя деятельност 6 Учебник М. 2007 г. Калацев С Л 7. Зайченко Ю.П. Исследевоние операции Киев «Вища Школа» 1978. 8.Санаев Н.С. ва бошқалар. Фермер хўжаликларида бизнес режа тузиш ва амалиётга жорий этиш

Похожие

Сервис хизмати кўрсатиш тартиби, шакли, усуллари ва асосий қоидалари

Сервис тушунчаси ва унинг ривожланиши

Техник сервис ва уни ташкиллаштириш асослари

Сервис тизимининг сифат кўрсаткичлари

Сервис пунктларини лойиҳалаш асослари