Ҳосилни териш, ташиш ва сақлашда ишлатиладиган анжом-ускуналар, идишлар ва жойлаш материаллари - Сельское и лесное хозяйство - Рефераты

Ҳосилни териш, ташиш ва сақлашда ишлатиладиган анжом-ускуналар, идишлар ва жойлаш материаллари

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

36 KB

Ҳосилни териш, ташиш ва сақлашда ишлатиладиган анжом-ускуналар, идишлар ва жойлаш материаллари Режа: 1. Ҳосилни териш, ташишда ишлатиладиган анжом ускуналар. 2. Идишлар ва жойлаш материаллари. 3. Узум жойлайдиган бостирмалар.

1. Узум териш ва ташишда ишлатиладиган анжом-ускуналар жуда содда ва хўжаликда тайёрланиши мумкин. Буларга нарвон, сават, челак, илмоқлар ва бошқалар киради. Анжом- ускуналар жуда қисқа муддат ишлатилади, лекин қолган вақтларда улар кўздан кечирилиб, тузатилиб етишмагани тўлдирилиб турилади. 2. Сараланган узум маҳсулоти албатта яшикларга жойланади. Яшиклар икки хил бўлади. Биринчиси, оборот яшиклар, яъни шу хўжаликда 2-3 маротаба ишлатиладиган, лекин бошқа жойларда консерва заводи, узоқ муддат сақлашга, бозорга ишлатилмайдиган яшиклардир. Иккинчиси, стандарт яшиклар. Бу яшиклар ҳаммаси номерланган ва ҳар бирига маълум миқдорда маҳсулот жойланади. Масалан, узум 1-сонли стандарт яшикларга жойланади. Узумни жойлаш учун намлиги 25% ли ёғоч ва тахталар ишлатилади. Бунинг сабаби бу намликдан пастроқ бўлган тахталарни ишлатиш ман этилади, чунки намлиги паст бўлган яшиклар янги узилган узумни сўлитиб қўяди. Ҳамма яшиклар , йиғим тугагандан кейин ёки сақлаш вақтидан ўтгандан кейин яхшилаб кўздан кечирилади, таъмирланади, қайноқ сувга ботирилиб олинади ёки фумигация қилиниб, бостирма остига тахланади. Хўраки узумларни узоқ муддат сақлаш ёки узоқ жойларга жўнатиш учун асосан жойлаш материалларидан қоғоз ишлатилади. Жуда камдан-кам холатда ёғоч ёки тахта қипиғи ишлатилади. Ҳамма турдаги мевалар, жумладан узум узиш учун ҳам энг яхши идиш саватдир. Тагининг кенглиги 20см, усти 30см, баландлиги 40см келадиган челаксимон чўзиқ сават узум териш учун жуда қулай ҳисобланади. Истеъмол ва майиз қилинадиган узум ҳосилини териш учун 10-12кг узум сиғадиган ясси ва думалоқ сават энг яхши ҳисобланади. Бу саватда узумлар эзилмайди. Винобоп узумлар учун 15-20 кг сиғадиган бўлиши керак. (2).

Сақлашга қўйиладиган ёки узоққа юбориладиган, истеъмолга мўлжалланган узумнинг хўраки навларини саралаш жойларига ташишда енгил замбиллардан фойдаланилади (1). Шароб ишлаб чиқариш, шарбат тайёрлашга мўлжалланган узумлар саватлардан олиниб, бочкалар ёки катта яшикларга тўлдирилади ва қайта ишлаш пунктларига жўнатилади. 3. Боғи бўлган ҳар бир хўжаликда узумларни навларга ажратиш, яшик ва бошқа идишларга жойлаш ҳамда жўнатгунча сақлаб туриш учун махсус бинолар бўлиши, шунингдек, маҳсулотни, идишларни ҳамда ишчиларни офтоб, чанг ва ёмғирдан сақлайдиган иншоотлар зарур. Бунинг учун ётоқхона ва ҳоказолар қуриш мумкин (1). Бостирманинг тўрт томони очиқ қолиши керак. Бунинг учун ёғоч, темир ёки ғишт устунлар устига икки томонга қия қилиб том ёпилади. Бостирмада қўйидагилар бўлиши лозим; а) боғдан келтирилган маҳсулотни қабул қилинадиган майдонча; б) узумларни навларга ажратиш, яшикларга жойлаш ва тамғалаш бўлими; в) жойлаш материаллари сақланадиган омбор; г) кичикгина идора. Бостирманинг бўйи энига нисбатан 3 ёки 4 марта катта бўлиши керак (2). Бостирма қуриш имконияти бўлмаганда, узумни навларга ажратиш ва яшикларга жойлаш учун вақтинча чайла қурилади ёки брезент чодир тикилади. Бостирма токзор майдонидан четда бўлиши лозим (3). Бостирманинг ишга яроқли майдони 500 кв, метрдан кам бўлмаса, бу бостирмада ҳар гектаридан 20 тоннадан ҳосил берган 20-25 гектар токзор ҳосилига товар ишлов бериб жойлаш мумкин (2).

Адабиётлар: 1. Х. Бўриев, Р. Ризаев ”Мева-узум маҳсулотлари биокимёси ва технологияси”, Т., 1996. “Меҳнат”, 30-37 бетлар. 2. Х. Бўриев, Р. Жўраев, О. Алимов. “Мева-сабзавотларни сақлаш ва уларга дастлабки ишлов бериш”. Т., “Меҳнат”, 2002, 97-98 бет. 3. А. Рыбаков. ”Мева хосилини йиғиб олиш, сортларга ажратиш, жойлаш ва ташиш”, Т., ЎзФа, 1952. 27-50 бет. 4. А. А. Рыбаков ва бошқалар. «Ўзбекистон узумчилиги». Т., ”Ўқитувчи”, 1969, 175-178 бет.

Похожие

Ҳосилни идишларга жойлаш ва ташишни ташкил этиш

Махсулотларни етилиш даврлари, хосилни териш ва ташиш

Мева ҳосилини териш, ташиш, сақлаш ва қайта ишлаш технологияси

Тупроққа механизмлар ёрдамида ишлов бериш, ташиш, жойлаш

Узум ҳосилини фойдаланиш мақсадига қараб териш муддатлари, ҳосилни сақлаш ва қайта ишлаш