Psixologning profilaktik ishi - Психология - Рефераты

Psixologning profilaktik ishi

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

44.5 KB

www.arxiv.uz Reja : 1. Psixoprofilaktika haqida tushuncha. 2. Psixoprofilaktika bosqichlari 3. Psixologning psixoprofilaktik ishlarni tashkil etishi.

www.arxiv.uz Tayanch iboralar: Psixoprofilaktika, diagnostika, korrekstiya, rivojlantiruvchi ishlar. Amaliyotchi psixologlar ish tajribasini tahlil qilib, biz psixologik maslahat doirasida alohida diagnostik ish, alohida korrekstion ish haqida gapirish mumkin emas degan xulosaga keldik. Psixologik maslahatda diagnostik - rivojlanuvchi yo’nalishlar ishning yagona yo’nalishlardir. D.B. Elkoninning ta’kidlashicha, bolalarni tanlash uchun, aniqlangan chetlashishlarni tuzatish maqsadida psixik tarakqiyotni nazorat qilishga yo’naltirilgan maxsus diagnostika zarur. Uning ta’kidlashicha, taraqqiyotda bo’lishi mumkin bo’lgan chetlashishlarni ertaroq tuzatish uchun psixik taraqqiyotni nazorat qilish zarur. Amaliyotchi psixolog faqatgina diagnoz qo’yish bilan cheklanmasdan, keyingi rivojlanish dasturini ishlab chiqish bilan cheklanmasdan, o’zi bergan tavsiyalarning bajarilishini nazorat qiladi, korrekstion va rivojlantiruvchi ishlarni o’zi ham olib beradi. Amaliyotchi psixologning diagnostik - korrekstion ishi murakkab faoliyat turlaridan biri bo’lib, maxsus psitxologik tayyorgarlikni talab qiladi. Amaliyotchi psixologning diagnostik - korrekstion faoliyati murakkab, javobgarlikni talab qilishi bilan birga, kam ishlagandir. Bu jarayon birinchi bo’lib, tarbiyasi qiyin va normal bolalarni o’rganishga baTo’g’ri ishlangan pedalogik tadqikotlarda L.S. Vo’gotskiy tomonidan qo’llangan. Bu sxema bo’yicha I. Shvanstara shaxs taraqqiyotini diagnostika qilishning bosqichli eksperimental-psixologik nuqtai nazarini taklif etadi. Bu bosqichlar quyidagilar: 1. Psixologga rasmiy iltimos. 2. Psixologik muammoni aniqlash. 3. Tadqiqot metodini tanlash. 4. Psixologik diagnoz qo’yish 5. Amaliy tavsiyalar Psixologning rasmiy iltimosga javob tarzidagi ishini birinchi nuqtai nazar sifatida psixologning yoki bu tarbiyasi qiyin O’quvchiga nibatan o’qituvchining ma’lum ijtimoiy talabiga javobini ko’rsatish mumkin. Bu holda O’quvchiga

www.arxiv.uz «tarbiyasi qiyin» tashhizi /diagnozi/ o’qituvchilar, tibbiyot xodimlari, voyaga etmaganlar ishi bo’yicha nazorat xodimlari tomonidan qo’yilgan bo’ladi. Psixologning vazifasi-qiyinchiliklarning sabablarini aniqlash va ularga mos tuzatish /korrekstiya/ metodlarini topishdan iborat. Psixoprofilaktik ish-amaliyotchi psixologning eng kam ishlangan faoliyati turlaridan biri hisoblanadi. Psixoprofilaktika muammolari ko’proq amerika adabiyotlarida aks etgan. Psixoprofilaktikada uch bosqich ajratib ko’rsatiladi: Birinchi bosqich dastlabki profilaktika deb ataladi. Bu bosqich psixolog sog’ lom bolalar bilan ishlaydi yoki maktabdagi barcha O’quvchilarni qamrab oladi. Ko’pchilik mualliflarning ta’kidlashicha, maktab psixik soTo’g’ri liq profilaktikasi uchun qulay hisoblanadi. Ular maktab psixologlarini dastlabki profilaktikani o’tkazadigan mutaxassislar deb tan oladilar. Ikkinchi bosqich profilaktika muammolari mavjud bolalarga qaratiladi. Uning maqsadi - o’qishdagi va xulq - atvordagi qyinchiliklarni iloji boricha erta aniqlab, ularni yo’qotishdan iboratdir. Ikki bosqichda ota-onalar va o’qituvchilarga maslahatni ham o’z ichiga oladi /bolaning o’qishi o’zgarishi uchun ta’lim uslubini o’zgartirish/. Uchinchi bosqich. Psixolog o’qishdagi va xulq - atvordagi yaqqol ko’rinib turadigan muammolari bor bolalarga o’z diqqatini qaratadi. Profilaktikaning dastlabki maqsadi - jiddiy psixologik qiyinchiliklarni va muammolarni yo’kotish va tuzatishdan iborat. Psixolog oldida kelgan bola bilan alohida iTo’g’ri laydi. Maktab psixologining asosiy kuchi uch bosqichga ya’ni «tarbiyasi qiyin» bolalarga qaratiladi va O’quvchilarning asosiy qismi psixolog e’tiboridan chetda qolib ketadi. Hozirgi amerika psixologlari maktablardagi psixologik maslahatni psixik soTo’g’ri liqni maslahati sifatida faoliyat ko’rsatishning tarafdori bo’lib chiqmoqdalar.

www.arxiv.uz Psixoprofilaka amaliyotchi psixolog faoliyatining maxsus turi bo’lib, maktabdagi barcha o’ quvchilarning aqlan ta’minlashning shart-sharoitlarini yaratishdan iborat. Shunday qilib, psixolog profilaktik ishining asosiy vazifalari quyidagilar: 1. har bir yosh bosqichida insonning shaxs sifatida shakllanishi, aqlan barkamollikni ta’minlashning oqilona shart-sharoitlarini yaratish; 2. shaxs kamoloti va intellektual taraqqiyoti bo’saTo’g’ri asida vujudga kelishi mumkin bo’lgan psixologik nuqsonlar va buzilishlarni o’z vaqtini oldini olish hisoblanadi. Psixoprofilaktik ishlarning mazmunini quyidagilar tashkil qiladi: Shaxsning muayyan sharoitga moslashishga oid ishlarni olib borish: kollej va listey o’quvchilarining mazkur muhitga moslashishlariga oid. Kollej, listey, gimnaziyalarga O’quvchilarni qabul qilishda ishtirok etish, o’qituvchilar bilan hamkorlikda O’quvchilar bilan individual ishlash dasturini ishlab chiqish. Listey va kollejlarda bir sinfda boshqa sinfga o’tkazishni psixologik jihatdan tekshirish, O’quvchilar, ota-onalar bilan hamkorlikda ta’limning yangi bosqichiga O’quvchining tayyorgarligini hisobga olgan holda yakkahol ishlash dasturini yaratish, shuning bilan birga ota-onalarga farzandlari bilimlaridagi uzilishlarni kamaytirish uchun maxsus uslubiy yo’l – yo’riq berish. Ta’lim va tarbiya, yashash sharoiti bilan bog’liq nevrotik holatlar, psixologik zo’riqishning oldini olish uchun bolalar bilan ishlash. Kollej va listeylarda eng qulay psixologik muhitni yuzaga keltirish uchun maxsus ish olib borish: pedagogik jamoada muomala shaklini takomillashtirish, O’quvchilar bilan o’qituvchilar muomala jarayonini yaxshilashga yordam berish, shaxsga oid, ixtisoslikka doir muammolar yuzasidan o’qituvchilararo keng ko’lamda maslahatlar berish. Pedagogik jamoa a’zolaridagi psixologik zo’riqish va toliqishni yo’qotish, kamaytirish, ularning oldini olish uchun chora tadbirlarni tarkib toptirishga ko’maklashish.

www.arxiv.uz ¨Yoshlar o’rtasidagi aysh-ishratga, giyohvandlikka, engil turmush kechirishga, qinTo’g’ri ir yo’l bilan boyishga /qizlar orasida engil oyoqlikka/ ruju qiluvchi shaxslar bilan individual ishlashni yo’lga quyish. Og’ir kasallikka uchragan xodimlar, talabalarda bilan ruhiyatni tetiklashtirish, adabiyot qonuniyati bilan ularni tanishtirish, pessimistik kayfiyatdan voz kechib, shukrona yashashga o’rgatish yuzasidan taviyalar berish. O’zlashtirmovchi talabalar ruhiy dunyosidagi nuqsonlarni aniqlash va ularga yordam berish yo’l-yqlarini ishlab chiqish, amaliyotga tatbiq etish hamda korrekstion ishga muhtoj odamlarning individual-psixologik xususiyatlarini hisobga olish. Talabalar, xodimlar, muallimlar o’rtasidagi sodir bo’luvchi nizolarning, oilaviy nizolarning psixologik ildizini o’rganish, shaxslararo munosabatlarning asl mohiyatini namoyon qilish, ularni keltirib chiqaruvchi motivlarni tahlil qilish, favquloddagi vaziyatlarni engillashtirish va tamoman bartaraf qilish yo’llari yuzasidan maslahatlar berish kabi ishlar psixoprofilaktik ishlarning mazmunini tashkil qiladi.

www.arxiv.uz Asosiy adabiyotlar : 1. Karimov I. A. Yuksak ma`naviyat -engilmas kuch T.“Manaviyat”,2008 y. 2.O’zbekiston Respublikasi Xalq ta`limi tizimida psixologik maslahat to’g’risida”gi muvaqqat Nizom –Toshkent, 2002 yil 1 avgust. 3. Nishonova Z. T. Psixologik maslahat. Toshkent, 2006y. 4. Nishonova Z. T. Psixologik maslahat. Toshkent, 2007y. 5. Rogov E.I. Nastol`naya kniga prakticheskogo psixologa T. 1-2-M.,1999g. 6.Umumiy psixologiya. M.G.Davletshin., S.M. To’ychieva.-T., 2002. 7.V.Karimova. Psixologiya T. 2002 yil. 8. G’oziev E.G’ Psixologiya 2002y.

Похожие

Psixologning diagnostik va korrekstion ishi

Psixologning kasbiy va shaxsiy sifatlari

O’qituvchi psixologning mijozi va yaqin hamkori sifatida

Psixologning maktabgacha tarbiya muassasasidagi olib boradigan ishlari

Umumiy o`rta ta`lim maktablarida psixologik maslahatning asosiy