Ekologik tarbiya. Iqtisodiy tarbiya. Mehnat tarbiyasi - Педагогиka - Рефераты

Ekologik tarbiya. Iqtisodiy tarbiya. Mehnat tarbiyasi

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

44 KB

www.arxiv.uz Reja : 1. Ekologiya haqida tushuncha. 2. Ekologik tarbiya va uning sog`liqini saqlashdagi ahamiyati. 3. Ekologik tarbiyani amalga oshirish forma va usullari. 4. Iqtisodiy tarbiya to`g`risida tushuncha. 5. Mehnat tarbiyasi. Mehnatga axloqiy yondashish. Mehnat tarbiyasining tabiatda tutugan o`rni.

www.arxiv.uz “Ekologiya”-yunoncha so`z bo`lib, tirik mavjudotlarning yashash sharoiti va tevarak atrofidagi muhit bilan o`zaro munosabatlari hamda shu asosda yuzaga keladigan qonuniyatlarni o`rganadigan fandir. “Ekologiya” atamasini 1866 yilda nemis zoolog olimi E. Gekqil tomonidan fanga kiritilgan. Bugun inson bilan tabiat o`rtasida munosbatlar muommosi yuzag kelib uning echilishi zaruriyati tug`ildi. SHu sababli yoshlarni e`kologk madaniyatini tarkib toptirish pedagogikaning e`ng dolzarb muammosiga aylandi. O`zbekitsonda Kontsitutsiyaning 18-moddaasiga er va er boyliklarini, suv manbalarini, usimlik va xayvonot dunyosini qo`riqlash, ulardan oqilona foydalanish, havo va suvni toza saqlash muhitni yaxshilash uchun chora-tadbirlar qurish zarurligi takidlangan. O`zbekitson Respublikasining 1992 yil 9 dekabrda qabo`l qilingan “Tabiatni muhofaza qilish to`risidagi qonuni”, “sog`lom avlod uchun” ordenini ta`sis e`itilishi. SHu nomda Davlat datsuri “Ekologik ta`lim tarbiya Kontsitutsiyasi”, ning ishlab chiqilish i. “Ekosan” jamharmasining tuzilishi mamlakatda e`kologik muammolarni bartaraf e`tishda kirishilganidan dalolatdir. Ekologiya noxotirjamlik odatda tabiat boyliklaridan nooqilona foydalanish natijasida vujudga keladi (suv, tuproq, havo, er otsi boyliklari va x.) Hozirgi kunda er bag`ridan yiliga 120 mlrd tonnadan ortiq turli xildagi xar xil xom ashyo, qurilishi materiallari, yoqilg`ilarning qazib olinishi ularning zapasining kesikn kamayishiga olib keladi tabiatda noqulay kelib chiqadi. Ekologik muammolardan ilmiy, iqtisodiy, texnik, gigienik, yuridik,e`tsetik pedagogik kabi yo`nalishlari muhim ahamiyatni kasb e`tadi. Bunda e`kologik ta`lim va tarbiya berish ko`zda tutiladi. Ekologik ta`lim deganda-o`quvchilarga berilishi lozim bo`lgan tabiat bilan inson orasidagi munosabatlarni ifodalovchi bilmilar tizimi tushiniladi. Ekologik tarbiya-insoning atrof muhitga nisbatan munsobatini tarbiyalashdir. Ekologik ta`lim tarbiya umumiy ta`lim tarbiyaning yangi qismi bo`lib, maktabda va o`quv yurtlarida barcha fanlarni o`qitishda amalga oshirish ko`zda

www.arxiv.uz tutiladi. Uning asosiy maqsadi yoshlarda atrof-muhitga ongil munosabatni shakllantrishdan iborat. Ekologik savadxonlik-va madaniyat, birinchi navbatda oiladan boshlanadi, agar oila ba jaaryon shakllanmasa uni maktabda yoki keyingi boqich o`quv yurtlarida qaror topitirish qiyin bo`ladi, Bu borada bizda juda kattatarixiy tajribalar bor. Bunday unumli foydalanish foydadan xoli e`mas. Ms: axlatga bo`lgan munosabat, hojatxonalarni joylashtrish. Daraxtlarga, hayvonot dunyosiga, suvga er va havoga bo`lgan munosbatlarda juda katta tarixiy ana`analar bor. Ekologik tarbiya berishni tayyorlashning mazmuni quyidagilarni o`z ichiga oladi. -Atrof muhit va uning shaxsi ma`naviy dunyosiga ta`siri. -Tabiat va uning ahamiyatini aniqlash: -Tabiatga muhabbatni rivojlantirishda maktab va oilaning hamkorligi. -O`zi yashab to`rgan joyni, uyni ko`kalamzorlashtrishga qiziqtirish. -Atrof-muhit muhofazasi, bunda bolalarning vazifalari. -Tabiatni muhofaza qilish da ota-onalarning namunaligi. -Oilada, maktabda tabiatni, o`simlik va xayvonoit dunyosini e``zozlashag o`rganish jonivor va qushlarni parvarish qilish . Tabiatga ongli munosabat jarayonida o`quvchilarning dunyoqarashini kengaytirish. -milliy an`ana va udumlarni qayta tiklash. YOshlar e`kologik tarbiya jarayonida quyidagilarni bilishlari kerak. 1) Tabiat xaqida tushuncha, tabiiy muhit tabiiy omillar va ular oarsidagi bog`lanish. 2) Tabiat boyliklaridan tejab foydalanish va ularni muhofaza qilish . 3) Atrof muhitni ifloslanishadn saqlash. 4) Tabiatni kelajak avlodlar uchun tabiiy xolda qoldirishga intilish. Iqtisodiy tarbiya Bolalarga maktab va oila sharoitida iqtisodiy tarbiya berish muammosi ko`pdan buyon pedagogikaning asoisiy muammolaridan biri bo`lib qolmokda. Bozor

www.arxiv.uz iqtisodiyotga o`tilayotgan bir paytda yoshlarda iqtisodiy tafakkurni tarbiyalash ayniqsa muximdir. Iqtisodiy trabiya-yoshlarda tejamkorlik, mehnatsevarlik, tashabbuskorlik, ishbilarmonlik, xisob kitoblar haqida fakrlash qobiliyatini kamol toptirishdir. Iloji boricha bu tarbiya turini ham oiladan boshlab maktablarda mutsaxkamlansa maqsadga muvofiq bo`ladi. Oilada iqtisodiy tarbiya samarasini albatta qurish kerak. O`quvchilarga iqtisodiy tarbiya berish maqsadida biz keng va tug`ri yunaltirish vaziflarni o`z oldimizga qo`yishmiz zarur. Iqtisodiy geografiya darslariga iqtisodiy tarbiyaga oid mavzularni chuqurroq tushuntirish. 2 (Hozirgi kunda o`quvchilar nutqidan o`rin olayotgan atamalarni kasblarga bohlab o`rganish). Iqtisodiy tarbiya borasida iqtisodiy geografiya darslarining ikki yo`nalishi alohida ahamiyat kasb e`tadi. -Birinchi yo`nalishi darsda amalga oshiriladi. (9sinfda) “O`zbeksitonning iqtisodiy va ijtimoiy jugrofiyasi” kitobida bu muammoga yirik boblar va ularning mavzulari belgilangan. 1.O`zbekitsonning geogarfik o`rni. 2. O`zbekitsonning tabiiy sharoiti va boyliklari. 3.O`zbekitsonning aholisi va ishchi kuchi. Transport va iqtisodiy aloqalar. 10-sinfda chet e`l iqtisodiy geografiyasiga. 1.jaxon sanoati. 2. jahon qishlok xo`jaligi 3. Jaxon transporti 4.Davlatlar ta`rifi 5.O`zbekitson bilan aloqasi chet e`llarning. Ikkinchi yo`nalishi o`quvchilarning darslikdagi iqtisodiy tarbiyaga qaratilgan topshiriqlar va vazifalarni bajarishlaridir:

www.arxiv.uz Ms: -O`zbekitsonninng tashqi iqtisodiy aloqalari. -O`zbekitsonning iqtisodiy tumanlariing o`zaro iqtiosdiy aloqalari Iqtisodiy tarbiya usullari -suhbat Ma`ruza -amaliy mashg`ulotlar -sanoat korxonalariga sayohati -solishtirish, qiyoslash -xisob kitob Mexnat tarbiyasi. Mehnat va inson bir biri bilan chambarchas bog`langan.Pedagogika yosh avlodni shakllantrishda mehnat tarbiyasi juda katta rol o`ynashini ancha oldin ta`kidlangan. “Trabiyasining o`zi, agar u kishining bahtiyor bo`lishini itsar e`kan, uni baxt uchun tarbiyalanishi kerak e`mas, balki turmush mehnatiga tayyorlash lozim deb yozar e`di K.D. Ushinskiy.” YOsh avlodga mhnat tarbiyasi berish sohasidaga vazifalar. 1) mehnat kishi farovonligining manbai e`kanligi. Har bir kishi mhnat qilish i va uni sevishi lozim. 2) Mehnat qilish zarur degan tushunchani shaklantrish mehnatga odatlanishni tarkib toptirish bilan to`ldiriladi. 3) Bolalarda mehnat malakali va odatlari bo`lgan ta`qdirdagina xar qanday mehnatni bajarish mumkin. 4) mehnat qilish xar bir kishidan chuqur bilim va mehnatni tashkil e`tish qobiliyatini talab e`tadi. 6) mehnat tarbiyasi jarayonida bolalarda jamaotchilik malkalarini tarkib toptirishga e`rishi lozim. 7) Mehnat tarbiyasi kasb tanlashda qator ro`l uynaydi.

www.arxiv.uz Qo`llanilgan adabiyotlar: 1. Munavvarov A.K Pedagogika, Toshkent,”O`qituvchi”, 1996, 151-156, 160-163 b. 2. Tursunov I.Nishonaliev U.Pedagogika kursi: Darslik, Toshkent “O`qituvchi” 1997, 182-2002 b. 3. G`aybo`llaev N.va boshqalar Pedagogika,Toshkent, 2000,80-85 boshqalar. 4. Baranov S.P.va boshqalar Pedagogika, Toshkent, “O`qituvchi” 1990.267-281, boshqalar 5. Savin N.V. Pedagogika, Toshkent, “O`qituvchi”,1975, 25-259 boshqalar. 6. Babanskiy YU.K va boshqalar.Pedagogika, Moskva 1998, 171-172,178-193 boshqalar. 7. Otabaev I.T. nabiev M. Inson va biosfera, Toshkent “O`qituvchi”, 1995, 7-11 boshqalar. 8. www.ziyonet.uz

Похожие

Iqtisodiy va ekologik tarbiya asoslari

Axloqiy tarbiya. Mehnat tarbiyasi va kasb tanlash

Bolalarga ilk iqtisodiy, huquqiy va ekologik tarbiya berish usullari

Mehnat ta`limi dars jarayonida tarbiya.

Axloqiy tarbiya. E`stetik tarbiya. Huquqiy tarbiya