Ахборот ресурс маркази ва уларнинг талабалар билимини оширишдаги роли - Педагогиka - Рефераты

Ахборот ресурс маркази ва уларнинг талабалар билимини оширишдаги роли

Загружено в:

25.04.2023

Скачано:

0

Размер:

84.5 KB

Ахборот ресурс маркази ва уларнинг талабалар билимини оширишдаги роли Режа: 1. Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти ахборот- ресурс марказининг асосий вазифалари. 2. Ахборот-ресурс марказининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари. 3. АРМнинг фойдаланувчиларга хизмат кўрсатиш бўйича мажбуриятлари

Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти ахборот-ресурс марказининг асосий вазифалари Самарқанд Иқтисодиёт ва сервис институти «Ахборот Ресурс Маркази» Ўзбекистон Республикаси биринчи Президентининг 2006 йил 20 июнь ПП381 рақамли «Республика аҳолисини ахборот-кутубхона билан таъминлашни ташкил этиш тўғрисида»ги қарорини амалга ошириш мақсадида институт кутубхонаси саналиб кутубхоначилик библиография ва ахборотлар билан ўз вақтида таъминлаб турувчи ташкилотдир. Ўзбекистон Республикаси биринчи Президентининг «Республика аҳолисини ахборот-кутубхона билан таъминлашни ташкил этиш тўғрисида»ги 2006 йил 20 июнь ПП-381 рақамли қарори асосида Ахборот Ресурс Маркази Самарқанд Иқтисодиёт ва Сервис институти кутубхонаси негизида ташкил қилинди ва ушбу марказ мажбуриятларидан келиб чиқиб шартномалар асосида кутубхона ишига тегишли норматив хужжатлари, кўрсатма ва устави қоидаларига асосланади. Ахборот Ресурс маркази Ўзбекистон республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги СамИСИ тасарруфидадир. - Ахборот Ресурс Маркази ўз фаолияти давомида асоссан Ўзбекистон Республикаси Президентининг қарорлари, Таълим муассасалари бошқарув органларининг қарорлари, буйруқлари ва бошқа норматив-ҳужжатларига, Олий таълим муассасаси Уставига, Институт раҳбариятининг буйруқлари ва фармойишларига, иеститут ички тартиб ва қоидаларига амал қилади. - Ахборот Ресурс Маркази универсал жамлама ҳужжатларини йиғиш,тўплаш,сақлаш ва улар ҳақида ахборот матнлар,овоз ёздириш ва тасвирлаш илмий тадқиқот ишлари учун керакли маълумотлар,ахборотлар билан ўз вақтида истеъмолчиларнинг талабини таъминлаб турувчи, кутубхоналараро алоқа юритиш, фан, техника, маданият ва маърифат ишлари буйича шуғулланувчи ташкилотдир.

Самарқанд Иқтисодиёт ва сервис институти кутубхона биноси, фондлари, жиҳозлари давлат мулки бўлиб, у доимо давлат ҳимоясидадир. АРМ фондидан фойдаланиш тартиби, уларга хизмат кўрсатиш шартлари, АРМдан фойдаланувчиларнинг ҳуқуқлари ва жавобгарлиги АРМ Уставида ўз ифодасини топган. АРМларга умумий ташкилий методик раҳбарлик, уларнинг ишларини мувофиқлаштириш Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Республика ахборот-кутубхона тизими фаолиятини мувофиқлаштириш бўйича Идоралараро кенгаш, идоравий ва ҳудудий марказлар тизими орқали, Ўзбекистон Миллий кутубхонаси, Республика методик маркази, идоралар аро кенгашнинг ишчи органи орқали, Институт АРМ ва кутубхонаси орқали амалга оширилади. Самарқанд Иқтисодиёти ва сервис институти қошида ташкил этилган Ахборот ресурс маркази (АРМ) фаолияти демакратия, инсонпарварлик, умумий фойдаланишга қулайлик, умуминсоний қадриятларининг устуворлиги, фуқоролик, шахснинг эркин камол топиши принципларига асосланади ва АРМ хизматидан фойдаланувчилар учун хизмат кўрсатади. АРМ дан фойдаланиш хизмати бепул, АРМ томонидан кўрсатиладиган пулли хизматларнинг айрим турлари руйхати, улар учун тўланадиган ҳақ миқдори қонун ҳужжатларида белгиланади. Ахборот ресурс маркази юксак самара билан фаолият кўрсатиш мақсадида аҳолининг барча қатламлари улардан бемалол фойдалана олишлари учун қуйдаги ишларни амалга оширади: - Ахборот ресурс маркази ресурслар фондини анъанавий ва ноанъанавий ахборотларни тарқатувчи илмий-бадиий хужжатларни, маълумотларни фаннинг барча соҳаларига тегишли бўлган адабиётлар билан таъминлаши фондни шакллантиришни ўз лодига мақсад мақсад қилиб олади; - бошқа ташкилот ва жамоалар ҳақида маълумотлар баъзасини ва банкини яратиш учун интернет орқали ахборот ресурс фондини тўлдиради. Ахборот маҳсулотини ташкил этиш:

- ахборотларни қайта ишлаш ва таҳлил қилиш; - католог ва картотекалар ёрдамида барча ахборот ташувчи маълумотларга қайта ишлов бериш Ахборот Ресурс Маркази ахборот фондини олиб боришни зиммасига олади; - маҳаллий нашрлардан иборат регионал электирон католог яратиш ва Республика электрон католог мажмуасига киришишда иштирок этиш; - услубий библиографик қўлланмалар ва тавсифий библиографиялар ишлаб чиқиш. Табақалаштирилган кутубхона-ахборот хизматини амалга оширади. - истеъмолчиларнинг талаблари асосида ахборот ресурсларини ташувчилари ҳақида турли маълумотлар бериб боради; - АРМдан фойдаланувчиларни кутубхоначилик ишида кечаётган янгиликлар ҳақида хабардор қилишни ташкил этади.Уларни янгиликларни мустақил ўрганишга ва ахборотлардан фойдаланишга имконият яратиб беради; - Ахборот ресурс маркази истеъмолчиларига «ziyonet» ахборот тармоғига улаш ва уларнинг ресурсларига киришга имконият яратиб беради; - истеъмолчиларнинг талабларини инобатга олган ҳолда улар учун ихтисослаштирилган маълумотлар базасини яратади; - Ўзбекистон Республикаси Оммавий ахборот воситалари, вилоятларнинг маълумот баъзаларига келиб тушган барча нашрлар билан ишлаш истимолчилар учун очиқ бўлиб,айрим хизмат турлари белгиланган тартибда пулли, яъни ҳақ олинади (электрон жараёнларидан фойдаланиш) кабилар учун. Ахборот Ресурс Маркази ҳудудий бўлими ходимларини ўқитиш,уларнинг малакасини ошириш курсларини ташкил этиш, консультациялар бериб бориш имкониятини яратади: - марказда кутубхоначилик менежменти ва маркетинги,янги илғор ахборот кутубхона технологиялари ҳақида ходимларни малакасини ошириш, қайта тайёрлаш курсларини ташкил этиш;

- кутубхоначи мутахасисларга электрон маълумотлар баъзасини бошқариш тизими, интернетдаги янгиликлар ва ахборот ресурсларидан фойдаланувчиларга консультация хизматини кўрсатиб боради. Самарқанд Иқтисодиёт ва сервис институти профессор-ўқитувчилари, аспирант, магистр ва ишчи ходимлар барча қатлами, у қайси миллат вакили ёки бошқа давлат фуқороси бўлишдан қатъий назар фойдаланиш ҳуқуқини беради. Ахборот технологияларидан фойдаланган ҳолда фойдаланувчиларнинг мунтазам таълим олишига ва мустақил равишда таълим олишга кўмаклашади. Миллий маънавий-ахлоқий қадриятларни кенг тарғиб қилиш ва халқнинг маданий-тарихий меросидан баҳраманд бўлишни таъминлаш, маънавий бой ва уйғун камол топган шахснинг ижодий ўсишиучун имкониятлар яратади. Ахборотларга бўлган талабаларга мувофиқ ва АРМ маълумотни қидириш апарати тизими орқали хар қандай фондлардан кенг фойдаланган ҳолда янги ахборот технологиялари (маълумотларнинг электрон базалари, Интернет ресурслари) асосида аҳолига зарур даражада ахборот хизмати кўрсатади. Кутубхона ахборот маданиятини тарбиялаш, фойдаланувчиларни ахборотлар қидиришнинг замонавий методларига ўргатади. Кутубхона ахборот-жараёнларининг замонавий технологияларнинг ва копьютерлаштиришни жорий этиш асосида ишларни такомиллаштиради. Самарқанд Иқтисодиёт ва сервис институти АРМ муассасаси фойдаланувчиларнинг ахборотга бўлган эҳтиёжлари мувофиқ ахборот кутубхона фондини шакллантириш. Маълумотлар қидириш аппаратларини маълумотлар баъзаларини, католог ва картатекаларини ташкил этиш ва юритиш. Маданий, таълим, ахборот ва бошқа дастурлар, лойиҳалар, акцияларни биргаликдаамалга ошириш учун, шунингдек фойдаланувчининг хужжатларга

ва ахборотларга эҳтиёжларини янада тўлиқ қондириш учун АРМлар, ахборот кутубхона марказлари (АКМлар), кутубхоналар таълим муассасалари, ўзиниўзи бошқариш органлари, ижтимоий таъминот хизматлари, миллий- маданий марказлар билан фаолиятини мувофиқлаштириш ва кооперациялашни ривожлантиради. Кутубхона хизматлари рўйхатини кенгайтириш, АРМни имкониятлар асосида жиҳозлаш, кутубхона ахборот жараёнларини компьютерлаштириш ва Интернент соҳаси хизмат сифатини оширади. Ахборот ресурс марказининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари Иқтисодиёт ва сервис институти қошидаги Ахборот Ресурс Маркази қуйдаги ҳуқуқ ва мажбуриятларга эга; Ўзбекистон Республикаси Президенти 2006 йил 20 июндаги ПП-381 рақамли – «Республика аҳолисини ахборот-кутубхона билан таъминлашни ташкил этиш тўғрисида»ги қарори асосида иш олиб боради. АРМ мустақил равишда кутубхоначилик-ахборот ишларини асосий вазифаларини ва мақсадларини олдига қўйиб ўз вазифаларини ва мақсадларини олдига қўйиб ўз вазифалврини амалга оширади. Ахборот ресурс маркази ва бошқа ҳужжатлар билан бойитиш, тўлдириш манбаларини ўзи белгилайди. Кутубхона фондларининг ҳисобини, яъни ҳисобдан чиқариш ва ҳужжатларнинг олиниши йўриқнома асосида қилинади. АРМ тасдиқланган таърифда кутубхоначилик ахборот хизмат турлари пулли амалга оширилади. Ўзбекистон Республикасининг қонунчилигидан келиб чиққан кутубхоначилар ассоциацияси ёки иттифоқларига иштирок этиш. АРМга хизмат турлари ҳақида истеъмолчиларни хабардор қилиб бориш. Электрон катологларни доимий таҳлил этиш. Норматив ҳужжатлар асосида католог ва картотекаларни тўлдириш.

Самарқанд Иқтисодиёт ва сервис институти Профессор-ўқитувчилар ва талабаларнинг ва барча АРМга аъзо бўлган истеъмолчиларнинг талаб ва истакларини инобатга олиб норматив ҳужжатлар асосида фондларини тўлдириш. Барча ахборот ташувчи манбаларни жойлаштириш тартибини системага солиб боради ва сақланишига назорат ўрнатади. Ахборот ресурс маркази манбаларидан фойдаланувчилар томонидан зарар етказиш ҳоллари учраса АРМдан фойдаланиш қоидаси ҳамда Ўзбекестон Республикаси қонунларидан келиб чиқиб жарима ундирилади; Низомда кўрсатилган мақсадлар ва вазифаларга мувофиқ,ўз фаолиятининг мундарижасини ва аниқ шаклларини мустақил равишда белгилайди; АРМ тузилмасини, штат рўйхатини ва ундан фойдаланиш қоидаларини ишлшаб чиқиш ҳамда уларни Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти раҳбарияти томонидан тасдиқлайди; Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти қошидаги АРМ кутубхона ва ахборотлар фондларни сақланиши учун жавобгарликни ўз зиммасига лоади: Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти қошидаги АРМ муассасасининг ваколатига тааллуқли функцияларнинг, бажарилмагани учун қонун хужжатларида белгиланган тартибда жавоб беради. Самарқанд Иқтисодиёт ва сервис институти қошидаги АРМ муассасаси кутубхона ахборот фондларига зарар етказилишига айбдор бўлган АРМ ходимлари амалдаги ҳужжатларида назарада тутилган тартибда жавоб берадилар. АРМ ходимларнинг меҳнат муносабатлари Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжутларига мувофиқ тартибга солинади.

АРМнинг фойдаланувчиларга хизмат кўрсатиш бўйича мажбуриятлари АРМ фондларидаги ҳужжатлар ва материалларни уларнинг сақланишини таъминловчи белгиланган қоидаларга мувофиқ ҳисобга олиш, сақлаш ва фойдаланишни амалга ошириш: маълумотнома-библиографик аппаратни, шу жумладан электронкаталогни юритиш: тавсиянома тусидаги библиографик қўлланмаларни ишлаб чиқариши лозим. АРМ қуйидагиларга мажбур: - Фойдаланувчиларни АРМдаги ва ундан ташқаридаги барча ахборот ресурсларидан фойдаланиш имконияти билан таъминлаш; - АРМдан фойдаланувчиларнинг истакларини ўрганиш ва тўлиқ қондириш; кутубхона, библиографик, маълумотнома-ахборот хизмати кўрсатишни такомиллаштириш, ушбу мақсадларда фойдаланувчилар билан якка тартибда ва гуруҳлар бўйича иш олиб боришнинг турли шаклларидан фойдаланиш; - фойдаланувчиларга хизмат кўрсатишда юксак маданият ва малакалиликни таъминлаш, зарур ҳужжутлар ва материалларни қидириб олишда зарур ёрдам кўрсатиш; - фойдаланувчиларга қизиқишлари ва ахборотларга бўлган эҳтиёжларини ўрганиш асосида турли манбалардаги ахборот ресурсларини берган олда табақалаштирилган кутубхона-ахборот ресурсларини берган ҳолда табалаштирилган кутубхона-ахборот хизмати кўрсатишни амалга ошириш; - зарур ахборотни қидириб топишда, ўқитишда мустақилликни амалга ошириш учун шарт-шароитлар яратиш ва мустақил равишда таълим олиш кўникмаларини ривожлантиришга кўмаклашиш; - фондларда зарур ҳужжутлар ва материаллар мавжуд бўлмаган тақдирда уларни қидириб топиш ишларни амалга ошириш ҳамда уларни кутубхоналараро абонемент, шу жумладан халқаро абонемент тизими орқали тақдим этиш;

- Самарқанд Иқтисодиёт ва сервис институти миқёсида ўтказиладиган оммавий тадбирларни юқори савияда ўтказишни таъминлаш; - АРМнинг ижобий нуфузини яратишга кўмаклашиш, АРМ фондларини ва унинг томонидан кўрсатиладиган хизматларни реклама қилиш, фойдаланувчиларнинг эҳтиёжларини ўрганиш ҳамда уларнинг хоҳишларига биноан янги хизматни ташкил этиш. Самарқанд Иқтисодиёт ва сервис институти қошидаги АРМ муассасаси Ахборот технологияларига асосланган ҳолда фойдаланувчиларнинг мунтазам ва мустақил равишда таълим олишига кўмаклашиш, замонавий талабларни ҳисобга олган ҳолда ҳужжатли ахбортлар билан АРМ аъзоларини талабини қондириш, кутубхона ва марказ фаолиятининг асосий вазифасидир. Миллий маънавий-аҳлоқий қадриятларни кенг тарғиб қлиш ва халқнинг маданий-тарихий меросидан баҳраманд бўлишни таъминлаш, маънавий бой ва уйғун камол топган шахснинг ижодий ўсишига имкониятлар яратиш. Ахборотларга бўлганталабларга мувофиқ ва АРМ маълумотни қидириш аппарати тизими орқали ҳар қандай фондлардан кенг фойдаланган ҳолда янги ахборот технологиялари (маълумотларнинг электрон базалари, Интернет ресуралари) асосида профессор-ўқитувчилар, аспирант магистрант, ишчи-ходимлар ва талабаларга зарур даражада ахборот хизмати кўрсатишни ўз зиммасига олади. АРМга аъзо бўлган профессор-ўқитувчилар, аспирант, магистрант, ишчи-ходимлар ва талабалар ҳамда аҳолининг ахборот маданиятини тарбиялаш, уларга ахборот технологияларини замонавий услубда қидиришни ўргатиши зарур. Ахборот жараёнларининг замонавий технологияларини ва компьютерлаштиришни жорий этиш асосида ишларни такомиллаштиради. Самарқанд Иқтисодиёт ва сервис институти қошидаги профессорўқитувчилар, аспирант, магистрант ва талабалари ва АРМдан фойдаланувчиларнинг ахборотга бўлган эҳтиёжларини ҳисобга олган ҳолда АРМ фондини шакллантириш, маълумотларни қидирш аппаратини,

маълумотлар базаларини, каталоглар ва картотекаларни ташкил этишва уларнинг иш фаолиятини йўлга қўйиш. Маданий, таълим, ахборот ва бошқа дастурлар, лойиҳалар, акцияларни биргаликда амалга ошириш учун, АРМдан фойдаланувчиларнинг ҳужжатларга ва ахборотларга бўлган эҳтиёжларини тўлиқроқ қондириш учун АРМлар, ахборот-кутубхона марказлари, бошқа олий таълим муассасалари, ўз-ўзини бошқариш органлари, ижтимоий таъминот хизматлари, миллий маданий марказлар билан ҳамкорликни йўлга қўяди. АРМ хизматлари рўйхатини кенгайтириш, техник жиҳозлаш, ахборот жараёнларини компьютерлаштириш асосида хизматнинг самарали сифатини йўлга қўяди. Ривожланган давлатлар тажрибасини ўрганиш, таҳлил қилиш ва соҳани ривожлантириш борасида илмий тадқиқотлар олиб боришни амалга оширади. Ягона таъриф сеткаси асосида меҳнатга ҳақ тўлаш фонди доирасида лавозим маошларини, устмалар ва қўшимча тўловларни, мукофотлаш ва миқдорларини белгилаш ҳуқуқига эга; Ахборот Ресурс Маркази фойдаланувчиларга ноёб ва қимматли нашрларни беришда, шунингдек АРМдан фойдаланиш қоидаларига белгиланган бошқа ҳолларда гаров суммасини белгилаш ҳуқуқига эга; АРМдан фойдаланиш қоидаларига мувофиқ фойдаланувчилар томонидан АРМга етказилганзарарни ундириштурлари ва миқдорларини белгилаш; Юридик ва жисмоний шахслар биланшартномалар асосида АРМ кутубхона фондидан фойдаланиш шартларини белгилашни ўз зиммасига олади; Самарқанд Иқтисодиёт ва сервис институти, таълим касб-ҳунар дастурлари, ўқув режалари, илмий-тадқиқот ишлари, тематика билан танишиш имкониятига эга. Унинг таркибий бўлинмаларидан АРМ олдига

қўйган вазифаларнини ҳал этиш учун зарур бўлган материаллар ва маълумотларни олиш ҳуқуқини беради; Самарқанд Иқтисодиёт ва сервис институти қошидаги АРМ муассасаси ташкилотларга, таълим муассасаси номидан вакиллик қилиш, кутубхона ва ахборот библиографик масалалари бўйича илмий конференциялар, йиғилишлар ва семинарлар ташкил этиш ҳуқуқига эга; Бошқа АРМлар кутубхоналар ташкилотлар ташкилотлар билан белгиланган тартибда ёзишмалар олиб бориш ҳуқуқига эга, амалдаги қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда ахборот-кутубхона бирлашмалари билан ахборот алмашиниш хуқуқига эга; Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти қошидаги Ахборот Ресурс Маркази Хорижий давлатларнинг АРМлари, кутубхоналари ҳамда бошқа муассаса ташкилотлари билан белгиланган тартибда ҳамкорликда амалга ошириш, шу жумладан заруриятга кўра халқаро китоблар айрибошлашни юритиш, белгиланган тартибда халқаро ташкилотларга аъзо бўлиб кириш, халқаро кутубхоначилик ва бошқа дастурларни амалга оширишда иштирок этиш ҳуқуқига эга.

Адабиётлар: 1. Мирзиѐв Ш.М. Танқидий таҳлил, қатъий тартиб интизом ва шахсий жавобгарлик – ҳар бир раҳбар фаолиятининг кундалик қоидаси бўлиши керак. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар маҳкамасининг 2016 йил якунлари ва 2017 йил истиқболларига бағишланган мажлисидаги Ўзбекистон Республикаси Президентининг нутқи. // Халқ сўзи газетаси. 2017 йил 16 январь, №11. 2. Мирзиѐев Ш.М. Эркин ва фаровон демократик Ўзбекистон давлатини биргаликда барпо этамиз. Тошкент, ―Ўзбекистон‖ НМИУ, 2017. –29 б. 3. Мирзиѐев Ш.М. Қонун устуворлиги ва инсон манфаатларини таъминлаш юрт тараққиѐти ва халқ фаровонлигининг гарови. ―Ўзбекистон‖ НМИУ, 2017. – 47 б. 4. Мирзиѐев Ш.М. Буюк келажагимизни мард ва олижаноб халқимиз билан бирга қурамиз. ―Ўзбекистон‖ НМИУ, 2017. – 485 б. 5. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги ―Ўзбекистон Республикасини янада ривожлантириш бўйича ҳаракатлар стратегияси тўғрисида‖ ги ПФ-4947-сонли Фармони. Ўзбекистон Респубикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2017 й., 6-сон, 70- модда 6. Ўзбекистон Республикаси Президентининг ―Олий таълим тизимини янада ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида‖ги

Похожие

Чет тили ўрганишда ахборот воситаларининг роли

Ўқув дарсларининг турлари ва уларнинг мутахассислар тайёрлашдаги роли

Кутубхона бўлимлари ва кутубхонадан фойдаланиш тартиб қоидалари. Ахборот ресурслар маркази ҳақида маьлумот

Янги ахборот технологиялари ва уларнинг таълим тизимига жорий этилиши

Талабалар шахсини ўрганиш методлари