Gidrogenizatsiya qilingan va eterifikatsiya qilingan yog‘lar - Пищевая технология - Рефераты

Gidrogenizatsiya qilingan va eterifikatsiya qilingan yog‘lar

Загружено в:

05.05.2023

Скачано:

0

Размер:

45.5 KB

Gidrogenizatsiya qilingan va eterifikatsiya qilingan yog‘lar Reja: 1. Gidrogenizatsiyaning mohiyati. 2. Suyuq moylarni gidrogenizatsiya qilish texnologiyasi. 3. Eterifikatsiya va pereeterifikatsiya qilingan yog‘lar.

Gidrogenizatsiyaning mohiyati. Gidrogenizatsiya qilingan yog‘larni salomaslar deb ataladi. Salomas – bu suyuq o‘simlik moylarini va hayvon yog‘larini vodorod bilan to‘yintirish natijasida olinadi. U uy harorati sharoitida qattiq konsistensiyaga egadir. Salomaslar margarin, kulinariya va qandolatchilikda ishlatiladigan yog‘lar olishda asosiy hom ashyo hisoblanadi, shuningdek sovunlar ishlab chiqarishda ham ulardan foydalaniladi. Gidrogenizatsiyaning mohiyati shundaki, glitseridlardagi to‘yinmagan yog‘ kislotalarining radikallari qo‘shbog‘lariga vodorodni biriktirib olib yuqori molekulali tez erimaydigan to‘yingan yog‘ kislotalariga aylanadi. Bir vaqtning o‘zida suyuqlanish tempraturasi yuqori bo‘lgan izoolein kislotasi ham hosil bo‘ladi. Ozuqabop salomaslar olish uchun kungaboqar, paxta, soya, yeryong‘oq, kunjut shuningdek kit yog‘laridan ham foydalaniladi. Salomaslar olish uchun qo‘llaniladigan paxta moylari katallizatorlarning faolligiga salbiy ta’sir ko‘rsatuvchi oqsil moddalari va erkin yog‘ kislotalaridan tozalangan bo‘lishi kerak. Vodorod temir birikmalaridan kontakt yoki elektrolitik usullar yordamida olinadi. Reaksiya quyidagicha boradi. СН2О – СО – С17Н33 СН2О – СО – С17Н35 СНО – СО – С 17 Н 33 + 3Н 2 СНО – СО – С 17 Н 35 СН2О – СО – С17Н33 СН2О – СО – С17Н35 Vodorod bilan to‘yintirish jarayonini tezlatish uchun nikel yoki misnekil katalizatorlaridan foydalaniladi. Katalizator doimiy ravishda muallaq holda bo‘dishi kerak. Yog‘ni vodorod bilan to‘yintirish avtoklavlarda olib boriladi. Avtoklavlar esa aralashtiriladigan, isitadigan va sovitadigan moslamalar bilan jihozlangan bo‘lishi kerak. Oldindan qizdirilgan yog‘ning 1 tonnasiga 0,2-0,5 kg katalizator qo‘shiladi

va 1,5 atmosfera bosim ostida vodorod yuboriladi. Xom ashyoning turiga qarab jarayon 180-250 0 S da 3-4 soat davom etadi. Jarayonning oxiriga yetganligini aniqlashda salomasning suyuqlanish tempraturasi asos bo‘lib xizmat qiladi. Gidrogenizatsiya jarayonida olinadigan salomasning nafaqat suyuqlanish haroratini, balki uning qattiqligini boshqarish imkoniyati ham mavjud bo‘ladi. Kerakli xossaga ega bo‘lgan salomas tayyorlangandan keyin uni 120-140 0S gacha sovitiladi, katalizatorlardan xalos etish uchun filtrlanadi, 400S gacha sovitiladi va yog‘ saqlash xonalaridagi idishlarga joylanadi. Yog‘larni uzluksiz gidrogenizatsiya qilish liniyalarida ham aynan shu texnologik rejimlarga amal qilinadi. Ozuqabop salomaslarning o‘ziga xos begona ta’mlarsiz va hidlarsiz, rangi esa oqdan oq-sariq ranggacha hamma joyida bir xil bo‘lishi kerak. Salomaslarda suv miqdori 0,2 % dan, nikel miqdori esa 1 kg mahsulotda 0,05 mg dan ortiq bo‘lmasligi kerak. O‘simlik moylaridan olingan salomaslarning kislota soni esa 3,5 mg KON dan ortiq bo‘lmasligi talab etiladi. Shuningdek salomaslar uchun yana bir muhim ko‘rsatkich suyuqlanish tempraturasi hisoblanadi. O‘simlik moylaridan olingan yuqori qattiqlikdagi salomaslarning suyuqlanish tempraturasi 31-34 0 S ni, qattiqlikligi past bo‘lgan salomaslarning suyuqlanish tempraturasi 31-340 S bo‘lishi kerak, kit yog‘idan tayyorlangan salomaslarining ham suyuqlanish tempraturasi 31-34 0 S bo‘lishi talab etiladi.

Adabiyotlar: 1. O’zlem Tokuso’g’lu. Barry G.Swanson. «Inproving Food Quality with Novel Food Processing Technogies». Edited by.Taylor end Francis Group. 2015. p. 485. 2. Food and raw materials. Kemeraovo institute of food science and texnology. 2015, p. 145. 3. Vasiyev M.G‘., Dadayev Q.O. va boshqalar. Oziq-ovqat texnologiyasi asoslari. –T.: “Voris-Nashriyot”, 2012. - 400 b. 4. 4.Yo’ldoshev N., Kadirxodjayeva N. Ishlab chiqarish tehnologiyalari. Darslik. 2014yil.- 350 bet. 5. Adizov R.T., G‘afforov A.X. Xusenov S.Y. Donni tozalash va maydalash texnologiyasi. –T.:” TURON-IQBOL” nashriyoti, 2006. -184 b. 6. Amonova Z.M. Sut va sut mahsulotlari texnologiyasi. –T.: Cho‘lpon, 2004. 132 b. 7. Boboyev S.D., Adizov R.T., Ergasheva X.B. Omixta yem ishlab chiqarish.-T.: O‘zbekiston, 2003. -280 b.

Похожие

Margarinlar texnologiyasi

Karamel mahsulotlari texnologiyasi

Atsilglitserinlarning kimyoviy xossalari

Oqilona ovqatlanishda taomlar tarkibiy qismlarini optimallashtirish

Ovqatlanish fiziologiyasi asosiy energetik va plastik oziq moddalar