Donlarning qobig’ini ajratishning texnologik chizmalari. Qobiq ajratishda hosil bo’lgan mahsulotlarni saralash - Пищевая технология - Рефераты

Donlarning qobig’ini ajratishning texnologik chizmalari. Qobiq ajratishda hosil bo’lgan mahsulotlarni saralash

Загружено в:

29.08.2022

Скачано:

0

Размер:

72.166015625 KB

Donlarning qobig’ini ajratishning texnologik chizmalari. Qobiq ajratishda hosil bo’lgan mahsulotlarni saralash Reja: 1. Qobiq ajratish mahsulotlarini saralash jarayoni. 2. Qobiq ajratishda hosil bo’lgan mahsulotlarning tavsifi. 3. Qobiq ajratish jarayonining usullari. 4. Qobiq ajratishda hosil bo’lgan mahsulotlarni saralash sxemalari. 5. Yorma zavodlarida mahsulotlarni saralash uchun qo’llaniladigan elakdonlarning sxemalari.

1. Qobiq ajratish mahsulotlarini saralash jarayoni. Yorma zavodlaridagi asosiy texnologik jarayonlardan biri - bu yormabop ekin donlarining qobig’ini ajratish jarayonidir. Arpa, sholi, suli va tariq donlarining gul qobigini ajratilishi, grechixa va bug’doy donlaridan meva qobig’ini ajratish, nuxatdan esa urug’ qobiqlarini ajratish donlarning turi va tuzilishi, tarkibi va h.k.larning har xilligi tufayli yorma zavodlarida har bir tur doni uchun alohida ishlov berish texnologik sxemasiga ega bo’lishlikni taqozo etadi. Qobiq ajratgich mashinalarida yorma ekin donlarining qobig’ini ajratgandan keyin aralashma hosil bo’ladi. Bu aralashmani beshta mahsulotga ajratish mumkin: 1. Qobig’i ajratilgan mag’iz, gul qobig’idan tozalangan don; 2. Qobig’i ajratilmagan don - gul qobig’idan tozalanmagan don; 3. Maydalangan mag’iz - standart bilan ruxsat berilgan butun yormadan razmerlari bo’yicha kichik bo’lgan mag’iz bo’lakchalari; 4. Qobiq - qobiq ajratishda olingan gul plyonkalar (meva, urug’ qobiqlari). 5. Un - mag’iz va qobiqni mayda yanchilgan bo’lakchalari, standart bo’yicha belgilangan elakdan o’tgan mahsulot. 2. Qobiq ajratishda hosil bo’lgan mahsulotlarning tavsifi. Qobiq ajratishda qobig’i olingan mag’iz asosiy mahsulot hisoblanadi. Qobig’i olingan mag’iz tayyor yorma (grechixa uchun) hisoblanadi yoki qo’shimcha ishlov bergandan keyin qayroqlash va silliqlashdan keyin (suli, sholi, arpa, bug’doy, makkajuxori mag’izi uchun) yorma hisoblanadi. Qobig’i ajratilmagan donni qayta qobiq ajratish mashinalarida qobig’ini ajratish uchun yuboriladi. Maydalangan mag’iz oziq-ovqat mahsuloti (maydalangan gurunch mag’izi, maydalangan grechixa mag’izi) yoki ozuqa mahsuloti (sulini va tariqni qayta ishlaganda olingan maydalangan ozuqa) sifatida qo’llaniladi.

Qobiq ozuqa mahsuloti sifatida (suli,arpa va boshqalar) va texnik maqsadlarda (gidroliz sanoati uchun, qoplash materiallari va boshqalar uchun xom- ashyo sifatida) qo’llaniladi. Un - omuxta em ishlab chiqarishda qimmatli komponent hisoblanadi. 3. Qobiq ajratish jarayonining usullari. Qobiq ajratishdan keyin hosil bo’lgan mahsulotlarni saralash ularning fizik xususiyatlariga asoslangan. Boshqa mahsulotlardan kichik razmerlari bilan farq qiladigan un va maydalangan mag’iz belgilangan razmerli elaklarda ajratib olinadi. Un shtamplangan yoki metal matoli elaklarning elanmasi bilan ajratib olinadi. Unni ajratib olish uchun qo’llanadigan elaklarning nomeri qayta ishlanadigan ekin doni turidan bog’liqdir. SHolini qayta ishlashda hosil bo’lgan unni aylana teshikli diametri 1,5 mm elak elanmasi bilan olinadi, nuxatning uni - aylana teshikli diametri 1,0 mm, arpaning uni - N 056, bug’doyning uni - N 063, grechixaning uni - N 080 elak elanmasi bilan olinadi. Maydalangan mag’iz unni ajratib oladigan elaklarning qoldig’i bilan yoki standart tomonidan o’rnatilgan elaklar bilan ajratib olinadi. Qobiq don va mag’izdan aerodinamik xususiyatlari bilan farq qiladi va aspiratorlarda ajratib olish mumkin. SHunday qilib, ketma ket elovchi mashinalarni va aspiratorlarni qo’llagan holda un, maydalangan mag’iz va qobiqni ajratib olish mumkin. Buning uchun oddiy elovchi mashinalar - elakdon, markazdan qochma burat, yormaajratgich, aspiratorlar qo’llaniladi. Qobig’i ajratilgan mag’iz va don aralashmasini bir biridan ajratish murakkab operastiya hisoblanadi. CHunki bu komponentlarning fizik xususiyatlari bo’yicha farqlari juda kam. Qobig’i ajratilgan mag’iz va donni ajratish uchun xar xil usullar va mashinalar qo’llaniladi. Qobiq ajratishdan keyin hosil bo’lgan mahsulotlarni saralash uchun qo’llanadigan prinstipial sxema 7-rasmda keltirilgan.

Qobig’i ajratilgan mag’iz va don aralashmasini bir biridan ajratish jarayoni faqat qobig’i (plyonkasi) mag’iz bilan birga o’smagan donlar uchun qo’llaniladi. Bu ekin donlarining qobig’ini ajratish natijasida, xossalari bilan farq qiluvchi ikkita mahsulot - qobig’i ajratilgan mag’iz va qobig’i ajratilmagan don olinadi. Yorma ajratishni quyidagi to’rtta ekin donlarini qayta ishlaganda qo’llash mumkin: sholi, tariq, suli va grechixa.7-rasm. Qobiq ajratishdan keyin hosil bo’lgan mahsulotlarni saralashni prinstipial sxemasi. 1- qobiq ajratgich mashinasi; 2-elovchi mashina; 3-aspirator; yorma ajratgich mashinasi. 4. Qobiq ajratishda hosil bo’lgan mahsulotlarni saralash sxemalari. Qobiq ajratish jarayonining texnologik sxemasi deganda qobiq ajratish va qobiq ajratishdan keyin hosil bo’lgan mahsulotlarni saralash jarayonlari tushiniladi. Qobiq ajratish jarayonining ikkita prinstipial texnologik sxemasi mavjud: 1 usul - mag’izni oraliqda ajratib olmasdan qobiq ajratish; 2 usul - mag’izni oraliqda ajratib olib qobiq ajratish. Birinchi sxema asosida donning qobig’i ajratilsa, birinchi mashina ishlov berilgandan keyin un, maydalangan mag’iz va qobiq ajratib olinadi va qolgan qobig’i ajratilgan mag’iz va don aralashmasi keyingi ikkinchi qobiq ajratish mashinasiga uzatiladi. Bu jarayon shunday vaqtgacha davom etadiki, to aralashmada qolgan qobig’i ajratilmagan donlarning miqdori tayyor yorma uchun o’rnatilgan miqdordan kam bo’lgancha. Bunday texnologik sxema aralashmalarni ajratishni iloji bo’lmaganda (arpa, bug’doy, nuxat, makkajuxori donlarini qobig’ini ajratishda) qo’llaniladi 9-rasm. Mag’izni oraliqda ajratib olib qobiq ajratish sxemasi o’ziga quyidagilarni kiritadi: un, maydalangan mag’iz va qobiqni ajratib olish; qobig’i olingan mag’izni qobig’i olinmagan dondan ajratish.

Qobig’i olinmagan don qayta alohida qobiq ajratish sistemasiga yuboriladi. Bu uskunalarga tushadigan yuklamani kamaytiradi va mag’izni qo’shimcha maydalanishdan saqlaydi. 5. Yorma zavodlarida mahsulotlarni saralash uchun qo’llaniladigan elakdonlarning sxemalari. Yorma zavodlarida maydalangan mahsulotlarni yirikligi bo’yicha saralash uchun elakdonlar qo’llaniladi. Elakdonlarning konstrukstiyalaridan bog’liq holda ularda 14 ta elak ramkalari bo’ladi. Elakdonga keladigan mahsulotning tavsifiga asosan elak ramkalari har sxema asosida yig’ilgan bo’ladi. Yorma zavodlarida A1-BRU rusumli elakdonlar qo’llaniladi. A1-BRU rusumli elakdon asosan yorma zavodlarida qo’llaniladi: grechixa zavodlarida yormalarni saralashda; tariq zavodlarida qobig’i ajratilgan donlardan ozuqa unini ajratishda;, arpa zavodlarida yormalarni dastlabki saralash uchun qo’llaniladi. A1-BRU rusumli elakdonlarda elak ramkalarini joylashuvi bo’yicha 4 ta texnologik sxema qo’llaniladi. 1sx 2sx 3sx6 - 6 - 6 - 6 - 2 - 2 - 6 - 6 - 2 - 6 - 6 - 2 -

Adabiyotlar 1. Vasiyev M.G., Dodaev.Q, Isabaev I, Sapaeva Z, Gulyamova Z “Oziq-ovqat texnologiyasi asoslari”. Darslik. Voris nashryoti. Toshkent – 2012y – 400b. 2. Adizov R.T., G’affarov A.X., Xusenov S.Yu. “Donni tozalash va maydalash texnologiyasi”. O’quv qo’llanma. – T.: “TURON-IQBOL” nashriyoti,2006. -184b. 3. В.А.Бутковский "Мукомолное производство". M., ВO "Агропромиздат".1991г. 4. В.А.Бутковский, Мелников Е.М. "Технология мукомолного и крупяного и комбикормового производства". M., " Агропромиздат ", 1999г. 5.Г.А. Егоров "Технология муки, крупы и комбикормов". M., издателство "MГУПП" 1999г. 6.Тursunxodjaev P. "Un va yorma texnologiyasi" T., TKTI 2006 y.

Похожие

Oraliq yorma mahsulotlarini sifati bo’yicha ajratish. Yorma zavodlarida donning qobiini ajratuvchi mashinalar

Yorma ishlab chiqarish texnologiyasi

Donlarning issiqlik va gidrotermik xossalari va ularni texnologik jarayonlarga ta’siri

Un yorma ishlab chiqarishda xom-ashyo sifatida donning xossalarini o’rganish. Donni chiqindilardan tozalash dastgoxlari

Don va don maxsulotlarini maydalash jarayoni. Maydalangan mahsulotlarni yirikli bo’yicha ajratish