Nuqta harakati tabiiy usulda berilganda uning tezlanishini aniqlash - Механика - Рефераты

Nuqta harakati tabiiy usulda berilganda uning tezlanishini aniqlash

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

78 KB

Nuqta harakati tabiiy usulda berilganda uning tezlanishini aniqlash R e j a : 1 . N u q t a n i n g t r o e k t o r i y a s i 2 . T a b i i y o ` q l a r 3 . E g r i c h i z i q n i n g e g r i l i g i 4 . E g r i l i k r a d i u s i 5 . N u q t a n i n g t e z l i g i 6 . N u q t a n i n g t e z l a n i s h i

N u q t a t r a y e k t o r i y a s i b e r i l g a n b o ` l s i n . S h u n d a n b i t t a n u q t a o l i b u n g a u r i n m a o ` t k a z a m i z . M n u q t a d a n u r i n m a g a p e r p e n d i k u l y a r q i l i b o ` t k a z i l g a n t e k i s l i k k a n o r m a l t e k i s l i k d e b a y t i l a d i . N o r m a l t e k i s l i k b i l a n y o p i s h m a t e k i s l i k n i n g k e s i s h g a n c h i z i g ` i b o s h n o r m a l d e y i l a d i . M n u q t a d a n b o s h n o r m a l g a p e r p e n d i k u l y a r q i l i b o ` t k a z i l g a n t e k i s l i k k a t o ` g ` r i l o v c h i t e k i s l i k d e y i l a d i . N o r m a l t e k i s l i k b i l a n t o ` g ` r i l o v c h i t e k i s l i k n i n g k e s i s h g a n c h i z i g ` i g a b i n o r m a l d e y i l a d i ( 1 0 4 - r a s m ) . 1 0 4 - r a s m U r i n m a , b o s h n o r m a l v a b i n o r m a l d a n t a s h q i l t o p g a n o ` q l a r g a t a b i i y o ` q l a r d e y i l a d i . B u o ` q l a r bn M  t a b i i y k o o r d i n a t a l a r s i s t e m a s i n i t a s h q i l y e t a d i . T a b i i y o ` q l a r n i n g b i r l i k v e k t o r l a r i n i t a s h q i l y e t a d i . T a b i i y o ` q l a r n i n g b i r l i k v e k t o r l a r i n i m o s r a v i s h d a b n, , b i l a n b e l g i l a y m i z . ( 1 0 4 - r a s m ) O l i y m a t e m a t i k a k u r s i d a n m a ’ l u m k i e g r i c h i z i q n i n g b e r i l g a n n u q t a d a g i e g r i l i k r a d i u s i  q u y i d a g i f o r m u l a b i l a n a n i q l a n a d i . K 1   b u n d a K e g r i c h i z i q n i n g e g r i l i g i d e y i l a d i . N u q t a h a r a k a t i t a b i i y u s u l d a b e r i l g a n d a u n i n g t e z l a n i s h i t o p i s h i . N u q t a t e z l i g i n i q u y i d a g i k o ` r i n i s h d a y o z a m i z .    ( 2 1 ) b u n d a  u r i n m a n i n g b i r l i k v e k t o r i . ( 2 1 ) n i ( 1 5 ) g a q o ` y a m i z .   dt d dt d dt d dt d W          ( 2 2 ) b u n d a

n dt d    ( 2 3 ) b u y e r d a n b o s h n o r m a l n i n g b i r l i k v e k t o r i . ( 2 3 ) n i ( 2 2 ) g a q o ` y a m i z . n dt d W    2   ( 2 4 )   dt d W  ( 2 5 ) b u n d a n Wn  2  ( 2 6 ) ( 2 5 ) , ( 2 6 ) f o r m u l a l a r b i l a n n u q t a t e z l a n i s h n i n g u r i n m a v a b o s h n o r m a l b o ` y l a b y o ` n a l g a n t a s h q i l e t u v c h i l a r i a n i q l a n a d i . T e z l a n i s h n i n g u r i n m a b o ` y i c h a y o ` n a l g a n t a s h q i l e t u v c h i s i  W g a n u q t a n i n g u r i n m a y o k i t a n g e n s i a l t e z l a n i s h i d e y i l a d i . 2 2 dt S d dt d W     ( 2 7 ) A g a r 0 2 2  dt S d b o ` l s a u r i n m a t e z l a n i s h  W n u q t a t e z l i g i b i l a n b i r x i l y o ` n a l g a n b o ` l a d i . 0 2 2  dt S d b o ` l s a u r i n m a t e z l a n i s h  W n u q t a t e z l i g i g a q a r a m a - q a r s h i y o ` n a l g a n b o ` l a d i . N u q t a t e z l a n i s h i n i n g b o s h n o r m a l b o ` y i c h a y o ` n a l g a n t a s h q i l e t u v c h i s i n W g a n u q t a n i n g n o r m a l y o k i m a r k a z g a i n t i l m a t e z l a n i s h i d e y i l a d i . N o r m a l t e z l a n i s h i n i n g m o d u l i q u y i d a g i f o r m u l a b i l a n t o p i l a d i .  2 n W  ( 9 6 ) N u q t a n i n g n o r m a l t e z l a n i s h i h a r d o i m b o s h n o r m a l b o ` y l a b t r a y e k t o r i y a n i n g b o t i k t o m o n i g a q a r a b y o ` n a l g a n b o ` l a d i . ( 9 6 ) - f o r m u l a n i q u y i d a g i c h a y o z a m i z . n W W W    ( 9 7 )

( 9 7 ) - f o r m u l a n u q t a t e z l a n i s h i n i n g t a b i i y o ` q l a r b o ` y i c h a y o ` n a l g a n t a s h q i l e t u v c h i l a r i o r q a l i i f o d a s i d i r . N u q t a n i n g t o ` l a t e z l a n i s h i n i n g m o d u l i v a y o ` n a l i s h i q u y i d a g i f o r m u l a l a r b i l a n t o p i l a d i .n2 2 W W W    ( 9 8 ) n W W tg    ( 9 9 ) D e m a k , n u q t a n i n g h a r a k a t i t a b i i y u s u l d a ( 6 9 ) f o r m u l a b i l a n b e r i l g a n d a ( 9 5 ) - ( 9 9 ) f o r m u l a l a r o r q a l i n u q t a t e z l a n i s h i n i n g m o d u l i v a y o ` n a l i s h i a n i q l a n a d i . A g a r n u q t a n i n g h a r a k a t i t o ` g ` r i c h i z i q l i b o ` l s a t r a y e k t o r i y a n i n g e g r i l i k r a d i u s i  g a t e n g b o ` l a d i . 0 W 0 W n 2     n N u q t a n i n g n o r m a l t e z l a n i s h i e g r i c h i z i q l i h a r a k a t d a m a v j u d b o ` l i b n u q t a t e z l i g i n i n g y o ` n a l i s h j i x a t d a n o ` z g a r i s h i n i h a r a k t e r l a y d i . U r i n m a t e z l a n i s h i e s a t e z l i k n i n g m o d u l j i x a t i d a n o ` z g a r i s h i n i h a r a k t e r l a y d i . N u q t a n i n g t e k i s o ` z g a r u v c h a n h a r a k a t i . A g a r u r i n m a t e z l a n i s h o ` z g a r m a s b o ` l s a , b u n d a y h a r a k a t i g a t e k i s o ` z g a r u v c h a n h a r a k a t d e y i l a d i . T e k i s o ` z g a r u v c h a n h a r a k a t t e n g - l a m a s i n i a n i q l a y m i z . D e m a k n u q t a n i n g u r i n m a t e z l a n i s h i . W  = C o n s t , dt d W   dt d W   i n t e g r a l l a b n u q t a t e z l i g i n i t o p a m i z .  =  o + W  . t ( 1 0 0 ) b u n d a  o - b o s h l a n g ` i c h t e z l i g i  - o x i r g i t e z l i g i . ( 1 0 0 ) n i i n t e g r a l l a b h a r a k a t q o n u n i n i t o p a m i z .

2 2 0 t W t S     ( 1 0 1 ) S - y o y k o o r d i n a t a s i . D e m a k ( 1 0 0 ) , ( 1 0 1 ) f o r m u l a l a r b i l a n t e k i s o ` z g a r u v c h a n h a r a k a t d a g i n u q t a t e z l i g i v a t r a y e k t o r i y a b o ` y l a b h a r a k a t t e n g l a m a s i n i t o p a m i z .

Adabiyotlar: 1. P. Shoxaydarova, Sh. Shoziyotov, Sh. Zoirov «Nazariy mexanika» darslik. Toshkent 1991 yil. 2. T.R. Rashidov, Sh. Shoziyotov, K.B.Muminov «Nazariy mexanika asoslari» darslik. Toshkent 1990 y. 3. S. M. Targ «Kratkiy kurs teoreticheskoy mexanik i » «Visshaya shkola» 2002 g.

Похожие

KINEMATIKA

Kinematika nuqta kinematikasi

Moddiy nuqta kinematikasi

Dinamika qonunlarining tadbiqi

Qo’zg’almas o’q atrofida aylanuvchi qattiq jism nuqtasining tezligi va tezlanishi