Маҳсулотни сертификациялаш - Метрология - Рефераты

Маҳсулотни сертификациялаш

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

144 KB

Маҳсулотни сертификациялаш РЕЖА : 1. Сертификатлаш 2. Мувофиқлик аттестацияси . 3. 3.Мувофиқлик сертификати . 4. Мувофиқлик белгиси . 5. Сертификатлаш системасининг турлари 6. Сертификациялаш ташкилотлари.

Сертификациялаш – бу маҳсулотни стандартларга, техник шартларга жавоб беришини ҳужжатлар орқали тасдиқлашдир. Маҳсулот сертификатлаш маҳсулотга мувофиқлик сертификати бериш орқали унинг тегишли стандартлар ва техник хужжатларга жавоб беришини тасдиқлашдир. «Сертификатлаш» тушунчаси стандартлаштириш бўйича махсус Халқаро Кенгаш Комитети ташкилоти (ИСО) томонидан ишлаб чиқилган. Сертификатлаш (мувофиқлик сертификатлаши) умумий тушунча бўлиб, маҳсулотни технологик жараёнларни ва хизматларни сертификатлашда учинчи томоннинг (бир томон – ишлаб чиқарувчи, иккинчи томон – истеьмолчи) иштирок этишини назарда тутади. ИСО мувофиқликнинг 3 та кўринишини ўрнатади:  мувофиқлик ҳақида ариза;  мувофиқлик аттестацияси;  мувофиқлик сертификацияси; Мувофиқлик ҳақида ариза – бу ишлаб чиқарувчининг аризаси бўлиб, анда сертификатлаш ташкилотларидан ташқарида ишлаб чиқарилган маҳсулот, технологик жараён ёки хизматларнинг маьлум стандартларга ёки бошқа меьёрий-техникавий ҳужжатларга жавоб беришига ишлаб чиқарувчининг ўз-ўзини сертификатлаш деб ҳам аталади. Мувофиқлик аттестацияси – бу маьлум маҳсулот намунаси маьлум стандартлар ёки меьёрий-техник хужжатларга жавоб бериши тўгьрисида учинчи томон, синов лабораториясининг аризасидир. Бунда ишлаб чиқарилган маҳсулотлар сериясининг мувофиқлигига баҳо берилмайди, балки синов ўтказиш учун юборилган маҳсулот намунасининг сифатигагина кафолат берилади.

Мувофиқлик сертификацияси – ишлаб чиқарилган маҳсулот, технологик жараён ёки хизматларнинг маьлум стандарт ва меьёрий техник ужжатларга жавоб беришига учинчи томоннинг берган кафолатидир. Шундай қилиб, мувофиқлик сертификацияси учинчи томон орқали кафолатланади ва ўрнатилган қонунларга мувофиқ ташкилий система чегарасида амалга оширилгандагина тан олинади. Бунда учинчи томон серияли ишлаб чиқарилган маҳсулотларнинг стандартлар шартига абсолют жиҳатдан эмас, балки маьлум ишончлилик даражаси билан жавоб бера олишини тасдиқлайди. Ушбу ишончлилик даражаси маҳсулотнинг ўрнатилган шартларга мувофиқлигини таьминловчи ишлар ҳажмига богьлиқ ҳолда турлича бўлиши мумкин. Ишончлилик даражаси қанчалик юқори бўлса, маҳсулот сифатини таьминлаш бўйича амалга оширилган ишлар ҳажми шунчалик катта бўлади. Амма маҳсулотнинг стандарт шартларига мувофиқлигининг ишончлилик даражаси қанчалик паст бўлса, уни эксплуатация қилиш ҳаражатлари шунчалик катта бўлади. Кўриниб турибдики, маҳсулотни эксплуатация қилиш ва сифатини таьминлашга кетган ҳаражатларнинг минимал қиймати маҳсулотнинг стандарт шартларига мувофиқлигини талаб этилган даражада ишончлилик билан жавоб беришининг оптимал даражада бўлишини таьминлайди. Мувофиқлик сертификацияси сертификатлаш системаси чегарасида амалга оширилади. Система чегарасида сертификациялаш ягона қонунлар асосида амалга оширилиши керак. Сертификатлаш системалари 3 та даражада: миллий, регионал ва ҳалқаро даражада яратилиши мумкин. Айрим маҳсулот тури, технологик жараён ёки хизматларга нисбатан сертификатлаш системасини ифодаловчи сертификатлаш схемалари мавжуд. Маҳсулотнинг стандарт шартларига жавоб бериши мувофиқлик сертификати ёки мувофиқлик белгиси билан тасдиқланади. Мувофиқлик сертификати - маҳсулот технологик жараён ёки хизматлар тегишли стандарт ёки меьёрий ҳужжатларга мос келишини

тасдиқловчи, сертификациялаш системаси қоидаларига мувофиқ берилган ҳужжатдир. Мувофиқлик белгиси – бу қонун томонидан ҳимояланадиган белги бўлиб, сертификациялаш системаси қоидаларига кўра фойдаланилиб, маҳсулот, технологик жараён ёки хизматлартегишли стандартларга жавоб бера олишини кафолатлайди. Мувофиқлик сертификати ва белгиси тузилишига кўра ҳам, мазмунига кўра ҳам сертификатлаш системаси томонидан ўрнатилган шартларга жавоб бериши керак. Улар амалдаги қонунларга кўра берилади. Шуни таькидлаш керакки, сертификация истеьмолчига маҳсулотнинг стандартларга тўлиқ жавоб берадиган ишлаб чиқарилганлиги учун кафолатберади. Аммо у, маҳсулотни жаҳон бозори даражасидаги юқори техник даражада ишлаб чиқарилганлигини кафолатламайди. Сертификатлаш системасининг турлари Юқорида айтиб ўтилганидек, сертификация ўз-ўзини сертификатлаш ва учинчи томон орқали сертификатлашга бўлинади. Ўз-ўзини сертификатлашда мувофиқлик сертификатлари тайёрловчилар томонидан берилади. Уларда, оқибатда, корхонани номи, маҳсулотнинг сертификатлашга тегишли бўлган тавсифлари рўйхати, қабул қилинган маҳсулотлар партиясини тартиб рақами, шунингдек мана шу маҳсулотга нисбатан амалдаги меьёрий-техникавий ҳужжатлар кўрсатилади. Ўз-ўзини сертификатлашда қуйидагиларга асосланади:  маҳсулотга нисбатан аниқ ва тўлиқ маьлумотларнинг (стандартлар, техник шартлар ва бошқа меьёрий техникавий ҳужжатларнинг) бўлиши;  корхонада сифатни назорат қилишни ташкил этишнинг юқори даражаси: материаллар ва яримфабрикатлар, технологик жараённинг барча босқичлари, тайёр маҳсулот, уни ўраш-жойлаш бўйича;

 ишлаб чиқарувчилар томонидан мувофиқлик аризасига кўра маҳсулотнинг стандарт шартларига ва бошқа меьёрий-техникавий ҳужжатларга жавоб беришига тўлиқ масьулиятни, жавобгарликни тан олиш. Бунда юридик ёки административ масьулият эмас, балки истеьмолчилар олдидаги маьнавий масьулият, сифатнинг номувофиқлиги сабабли бозорда ўз маҳсулотига нисбатан талабни ёьқотиб қўйиш ҳавфи масьулияти назарда тутилади. Умуман олганда фирманинг нуфузи учун жавобгарлик назарда тутилади. Ўз-ўзини сертификатлаш АҚШ, Канада, Германия, Голландия ва бошқа кўпгина ҳолатларда кенг тарқалган. Бу давлатларда кўп ҳолларда ишлаб чиқарувчи корхона махсус ўраш жойлаш ишларини амалга ошириш ёки маҳсулотнинг миллий стандартларга жавоб беришини тасдиқловчи сертификатлар бериш орқали унинг сертификатлаштирилганлигини кўрсатади. Ўз-ўзини сертификатлашдан фарқли равишда учинчи томон орқали сертификациялаштириш бетараф томон орқали амалга оширилади.  баҳолаш ишларининг сертификатлаштиришнинг амалдаги қоидаларига мувофиқ ҳолда тўгьри амалга оширилганлигини баҳолаш ва тасдиқлаш;  намуналарни синовдан ўтказиш;  ишлаб чиқаришнинг технологик жараёни ҳолатини назорат қилиш; ИСО 9000 га мувофиқ сертификациялаш ишларини амалга оширишнинг 10 та системаси мавжуд. Улар маҳсулот сифатини аниқлаш ва таьминлаш ишларининг ҳажмига кўра бир-биридан фарқланади. 1-5 системалар маҳсулот намуналарини умумий ҳолда назорат қилишга асосланиб, ишларининг ҳажмига кўра бир-биридан фарқланади. 1-5 системалар маҳсулот намуналарини умумий ҳолда назорат қилишга асосланиб, назорат ишлари ҳажмининг ўсиб бориши билан тавсифланади. 6-8 системалар ўзаро богьланмаган, 1-5 системаларга ҳам богьлиқ эмас. 1-система. Ушбу система учинчи томон орқали махсус синов марказларида маҳсулотни умумий ҳолда синовдан ўтказишга асосланган.

Бундай сертификатлашда фақатгина намунанинг тегишли стандарт ва меьёрий хужжатларга мувофиқлиги ўрнатилади. Сертификациялашнинг бундай системаси мувофиқлик сертификациясини тавсифлайди. Амалга ошириладиган ишларнинг оддийлиги ва сарф-ҳаражатларнинг ортиқча талаб этилмаслиги сабабли бу усул савдо-иқтисодий алоқаларда миллий, ҳамда халқаро кўламда кенг тарқалган. 2-система. Бунда 1-системадан фарқли равишда савдо соҳасидан олинган маҳсулот намуналарини вақти-вақти билан назорат синовидан ҳам ўтказилади. Сертификатлашнинг ушбу системаси истеьмолчиларга сифациз маҳсулот этказилиши олдини олиш имконини беради. 3-система. Бу системада, 2-системадан фарқли назорат синовлари вақти-вақти билан маҳсулот савдо соҳасига бориб тушмасдан ўтказилади. Бу эса стандартларга жавоб бермайдиган маҳсулотларнинг жўнатилишининг олдини олади. 4-система. Сертификациялаш системасининг асосида 1-3 системаларида назарда тутилган намуналарнинг вақти-вақти билан ўтказиладиган назорат синовлари ётади. Ушбу система яроқсиз маҳсулотнинг сотиб олиниш эҳтимолини камайтиради. Аммо бунда маҳсулот сифатини назорат қилиш ишларининг ҳажми ортади. Шуни таькидлаш лозимки, 1-4 системалар маҳсулотларни стандартлар шартига ва бошқа меьёрий-техникавий ҳужжатларга мувофиқлигини аттестациядан ўтказиш учун тавсифлидир. 5-система. Сертификатлашнинг бу системаси 4-системадан фарқли қўшимча равишда ишлаб чиқарувчи корхонада сифатни таьминлаш системасининг фаолияти ва ишлаб чиқарувчи корхонани аттестациядан ўтказишни кўзда тутади. Бундай система фақатгина маҳсулотнинг сифатини ўрнатибгина қолмай, балки корхонанинг талаб этилаётган сифат даражасида

маҳсулот ишлаб чиқара олиш имконитини ҳам баҳолашга имкон беради. 5- система халқаро сертификациялаш системаларида ва саноат ривожланган

Учинчи томон орқали сертификациялаш турлари 3.1.-жадвалСертификациялаш турлари Корхоналарни аттестацияси Корхоналарда назорат синовларини ташкил этилишини баҳолаш Намуналарни синов маркзларида синовдан ўтказиш Маҳсулот сифатининг кейинги назорати Савдодан олинган намуналар ни синовдан ўтказиш Ишлаб чиқаришдан олинган намуналарни синовдан ўтказиш Сифатни таьминлш системалар и фаолиятин инг назорати 1. - - Қ - - - 2. - - Қ - - - 3. - - Қ - - - 4. - - Қ - - - 5. Қ - Қ Қ Қ Қ 6. Қ Қ - - - -

7. - - Такрорланмаларда 100 % - - - 8. - - 100% - - -

мамлакатларда кенг тарқалган. У 4-системага қараганда мураккаброқ ва қимматроқдир, лекин истеьмолчи маҳсулот сифатининг юқори даражада эканлигига ишончи комил бўлади. ушбу система мувофиқлик сертификацияси асосида ётади. 6-система. Ушбу система фақатгина ишлаб чиқарувчи корхонада маҳсулот сифатини таьминлаш системасини таьминлашни амалга оширишгагина асосланган. Баьзи ҳолларда уни корхонани аттестациядан ўтказиш деб ҳам аталади. Бу система стандарт тугалланган маҳсулотга нисбатан шартларни қаноатлантирмай, фақатгина ишлаб чиқариш турига нисбатан шартларни ўрнатганда қўлланади. 7-система. Ушбу система ҳар бир тайёрланган маҳсулотлар партиясидан танланмаларни синовдан ўтказишга асосланган. Сертификациялашнинг бу тури учун ишлаб чиқарилган маҳсулотларнинг ҳажми ва ўрнатилган сифат даражасига богьлиқ ҳолда танланманинг ҳажмини аниқлаш муҳимдир. Танланмаларнинг шаклланиши қабул қилинган қоидаларга мувофиқ ваколанган синов марказлари томонидан амалга оширилади. Маҳсулот партиясининг савдо тармоқларига этказилиши танланмаларни синовдан ўтказиш натижалари асосида қабул қилинади. 8-система. 7-системадан фарқли ҳар бир ишлаб чиқарилган маҳсулотнинг стандартлар шартларига мувофиқлигини синовдан ўтказишга асосланган. Бу системада маҳсулот сифатига нисбатан қатьий шартлар қўйилиб, уларнинг тегишли стандартлардан бироз бўлсада четланиши истеьмолчига катта зарар этказиши мумкин бўлган ҳолларда қўлланилади. Ушбу сертификациялаш чичтемасини қўллаш соҳасига мисол қилиб, қимматбаҳо металлардан ясалган буюмларни ўраш-жойлаш, космик аппаратлар ишлаб чиқарилишини келтиришимиз мумкин. Шуни таькидлаш зарурки, у ёки бу сертификациялаш системасини танлаш маҳсулотнинг табиатига, ишлаб чиқаришнинг ўзига хос

хусусиятларига, айирм давлатларнинг иқтисодий шарт-шароитларига ва бошқаларга богьлиқдир. Сертификациялаш ишларини амалга ошириш учун қуйидагилар асос бўлиб хизмат қилади:  Товар ишлаб чиқарувчининг имкониятларига, импорт қилувчи давлат қонунларига, истеьмол шартларига жавоб бериши тўгьрисида хулоса чиқариш мумкин бўлган критерийларни танлаш;  Сертификациялаш ташкилотининг репутацияси, унинг компетентлиги, шунингдек синов ўтказувчи давтгоҳлар ва ўлчов асбобларини такомиллаштириш;  Технологик жараёнлар ва сифатни бошқариш системасини қўллашнинг муқимлиги;  қабул қилинган сертификациялаш принципларини бошқа сертификация- лаш системалари принциплари билан ўзаро таққослаш мумкинлиги; Сертификациялаш ташкилотлари. Сертификациялаш системасининг мураккаблигига қараб учинчи томон турли ташкилотларининг бўлиши назарда тутилади. Биринчи системада келтирилган намуналарни фақатгина типик синов, ўтказилганда, фақат битта сертификациялаш ташкилотига эга бўлиши этарлидир. Шу билан бир вақтда 5-системада сертификациялаш ташкилоти билан бир қаторда стандартизациялаш ва назорат қилиш ташкилотлари системасида иштирок этиши ҳам талаб қилинади.

Умумий ҳолда учинчи томон орқали сертификациялаш системасининг ташкилий тузилишини қуйидагича тасвирлаш мумкин. 3.1-расм. Сертификатлаш ташкилоти системага ва унинг фаолиятига бошчилик қилади: Қонун чиқарувчи соҳаси Савдо соҳаси Истеъмол сохаси Стандартлаш бўйича миллий ташкилот Сертификатла ш ташкилот Миллий метрологик хизмат Назорат қилиш ташкилоти Синов лабораториялари Ишлаб чиқарувчи корзона 3.1 . Учинчи томон орқали сертификатлаш системасининг ташкилий тузилиши

 айрим маҳсулотлар сифатини назорат қилишни мамлакатимизда жорий этилган қонуниятлар ва норматив актлар бўйича ташкил этиш;  савдо соҳаси ва маҳсулотнинг истеьмолчилари томонидан илгари сурилаётган стандартлар бўйича шартларга риоя қилиш мажбуриятлари бўйича. Ушбу ташкилот учинчи томоннинг барча умумий синовларни ўтказиш, корхонада ва савдо соҳасида маҳсулот сифатини назорат қилиш, назоратни ташкил қилиш ва бошқа шу кабилар билан богьлиқ бўлган вазифаларини бажаради. Синовлар хусусий лабораторияларда амалга оширилади, агар улар ёьқ бўлса, у ҳолда айрим функцяларни бажариш бўйича ихтисослашган миллий ташкилотларнинг лабораторияларида амалга оширилади. Сертификатлаш ташкилотларининг асосий функцияларига қуйидагилар киради:  қабул қилинган система чегарасида сертификацияни амалга ошириш тартибини ишлаб чиқиш;  сертификатлаш синовларини амалга ошириш учун синов лабораторияларини аттестациядан ўтказиш;  ишлаб чиқарувчи корхоналарда маҳсулот сифатини таьминлаш системаларини баҳолаш;  корхоналарни сертификациялаш системаларига киритиш тўгьрисида қарор қабул қилиш;  мувофиқлик сертификатини ёки мувофиқлик белгиси билан маҳсулот ишлб чиқаришни кафолатлайдиган лицензияни бериш;  сертификацияланадиган маҳсулотлар рўйхатини олиб бориш;

 сертификацияланаётган маҳсулотнинг сифати тўгьрисидаги мунозараларни кўриб чиқиш. Учинчи томон орқали сертификациялаш системалари қуйидаги ҳолатларда тузилиши мумкин:  ишлаб чиқарувчилар ассоциацияларида;  маҳсулотнинг асосий истеьмолчилари ёки истеьмолчилар гуруҳи қошида;  стандартлаштириш бўйича миллий ташкилотларда;  юқори халқаро нуфузга эга хусусий ташкилотлар билан;  кенг савдо шохобчаларига эга бўлган йирик савдо ташкилотларида; Сертификатлаш системасининг муҳим таркибий элементи бўлиб, корхонада сифатни таьминлаш системасининг фаолиятини назорат қилувчи ташкилот ҳисобланади. Бундан ташқари, у сертификатлаш ташкилотлари лабораторияларида синовни ташкил этишни вақти-вақти билан назорат қилишни амалга оширади. Учинчи томон орқали сертификациялаш системасига метрологик хизмат ва стандартлаштириш бўйича миллий ташкилот киради. Биринчи ташкилот амалдаги қонунларга мувофиқ равишда корхоналардаги ва синов лабораторияларидаги ўлчов асбобларини текшириш ишларини амалга оширса, иккинчиси керакли станлартларни ишлаб чиқишни таьминлайди. Шуни таькидлаш зарурки, халқаро сертификациялаш системаси ягона халқаро стандартларга риоя қилишни назарда тутади. Агар корхона бошқа стандартлар бўйича маҳсулот ишлаб чиқарса, у ҳолда ушбу сертификациялаш системасига кирмайди, унинг маҳсулоти эса рақобатбардош бўлмайди. Хулоса қилиб айтадиган бўлсак, сертификатлаш – бу маҳсулотнинг маьлум стандартларга ёки техник шартларга мувофиқлигини ҳужжатлар билан тасдиқлашдир. Мувофиқликнинг 3 та кўриниши ўрнатилган:

- мувофиқлик тўгьрисида ариза; - мувофиқлик аттестацияси; - мувофиқлик сертификацияси. Маҳсулотнинг стандартлар шартига жавоб бериши мувофиқлик сертификати ёки мувофиқлик белгиси билан тасдиқланади. Ўз-ўзини сертификациялашда мувофиқлик сертификатлари ишлаб чиқарувчиларга берилади, учинчи томон орқали сертификациялаш эса холис томоннинг иштирокида амалга оширилади. Сертификациялаш тартиби ва унга қўйиладиган талаблар. Сертификациялаш тартиби қуйидаги асосий тадбирларни амалга оширишдан иборат. - Сертификация ўтказиш учун қарор ва ариза декларация бериш; - Сертификациялаштириладиган маҳсулотлардан тажрибалар ўтказиш учун намуналар олиш. Меьёрий ҳужжатлар бўйича намуналар олиш миқдорини белгилаш. - Маҳсулот ёки ишлаб чиқаришни сертификациялаштириш схемасини танлаш; - Олинган натижаларни таҳлил қилиб мувофиқлик сертификатини бериш тўгьрисида қарор қабул қилиш; - Давлат стандарти рўйхатидан маҳсулотни ўтказиб, мувофиқлик сертификатини бериш; - Халқаро сертификатлаш ташкилотлари томонидан берилган мувофиқлик сертификатларини тан олиш; - Сертификациядан ўтган маҳсулотнинг сифат кўрсаткичларининг барқарорлигини назорат қилиш; - Сертификация натижаларининг ахбороти;

- Норозиликларни кўриб чиқиш. Сертификациялаштириш ишларини амалга ошириш учун сертификацияга тегишли ташкилотга ариза-декларация ва унга қўшимча ҳужжатлар жўнатилади. Тегишли аризани қабул қилган ташкилот бир ой давомида ҳужжатларни кўриб чиқиб, сертификациялашга оид талабларга мос келиши тўгьрисида қарор қабул қилади, қайси тартибда ва кимлар томонидан ўтказилиши белгиланади. Танланган намуналар Миллий сертификациялаш тизимининг аккредитланган синов лабораторияларида синовдан ўтказилади. Лозим бўлса сертификациялаштириш ташкилоти тажрибалар ўтказиш учун усулубий кўрсатмалар ишлаб чиқишни ташкил эатади. Ижобий натижалар олинганда синов баённомаси мазкур маҳсулотни сертификациялаш ташкилотига ва бир нушасини ариза берувчига жўнатади. Ишлаб чиқариш ташкилоти томонидан маҳсулотнинг таркиби ўзгарса зудлик билан ахборот берилиши керак. Сертификация ўтказувчи ташкилот тажриба баённомасини олгач, сифат системаси сертификатини расмийлаштиради. Давлат рўйхатидан ўтказилади ва эгасига топширилади. Бу сертификатнинг муддати мазкур маҳсулотга талаблар белгиланган меьёрий ҳужжатларнинг муддатига мос равишда белгиланади. Муддат уч йилдан ошмаслиги керак. Маҳсулотнинг таркиби ёки ишлаб чиқариш технологияси ўзгарса, унинг сифат кўрсаткичларига таьсир эца, у ҳолда сертификациялаш ташкилотига зудлик билан ахборот берилиши керак. Бу ташкилот ўз навбатида тажриба ўтказиш воситаларига ўзгаришлар тавсия этади. Шунда ҳам талабларга мос келмаса мувофиқлик сертификати бекор қилинади. Сертификатланган маҳсулотнинг сифат кўрсаткичлари барқарорлигини текширув назорати шу маҳсулотни ишлаб чиқариш жараёнига сертификат берган ташкилот томонидан махсус режа асосида амалга оширилади. Зарур ҳолларда бетараф мутахассисларни текширув назоратига жалб этиш мумкин.

Текширув назорати натижаларига кўра сертификациялаш ташкилоти мувофиқлик сертификати ёки мувофиқлик белгисини қуйидаги ҳолларда бекор қилиши ёки тўхтатиб қўйиши мумкин. - меьёрий техник ҳужжатлардаги талаблар ўзгарса; - маҳсулотнинг таркиби ва тузилиши ўзгарса; - ташкилот ёки ишлаб чиқариш технологияси ўзгарса; - сифатни таьминловчи система, технология, синаш услублари ўзгарса. Текширув назорати томонидан аниқланган камчиликларни бартараф қилингунга қадар мувофиқлдик сертификатини бериш тўхтатиб турилади. Шу муддатда ҳам аҳвол ўзгармаса, мувофиқлик сертификати бекор қилинади. Бундан ташқари сертификат бериш ёки мувофиқлик белгисини қўйиш қуйидаги ҳолларда ҳам бекор қилинади: - маҳсулотда аниқланган камчиликларни бартараф қилиб бўлмаса; - ишлаб чиқарувчи ўзининг молиявий мажбуриятларини бажармай қўйса; - ишлаб чиқарувчи сертификатни вақтинча тўхтатиб қўйгандан кейин муддатни узайтириш бўйича чора-тадбирларни амалга оширмаса; - маҳсулотни ишлаб чиқариш тўхтатилган бўлса. Сертификациялаштириш ташкилоти бу ҳақда расмий ахборот беради ва мазкур маҳсулот ишлаб чиқариш сертификатини давлат рўйхатидан чиқаради. Ахборот билан таьминлаш сертификациялаш ташкилоти иштирокчилари билан ҳамкорликда амалага оширилади.

ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЕТЛАР: А.А. Абдувалиев и др. «Основ и стандартизации сертификации и управления качеством» «Фан ва технология» Тошкент. 2005 г, 534 страниц.  И.Ф.Шишкин. «Основ и метрологии, стандартизации и контроля качества» Москва, Издательство стандартов, 1988, 319 страниц; Б.Э.Мухаммедов «Метрология, технологик параметрларни улчаш усуллари ва асбоблар», Тошкент, Ўқитувчи, 1991, 320 бет;

Похожие

Миллий сертификациялаш системалари

Маҳсулотнинг назоратга тақдим этиш йўллари якка маҳсулотни танлаш

Сертификациялашнинг ташки савдо холатига таъсири

“Метрология, стандартлаштириш ва сертификатлаштириш” фанидан маърузалар матнлари тўплами

Стандартлаштиришнинг турли даражадаги объектлари