Tokarlik va aylana-jilvirlash dastgoxlari moslamalari - Материаловедение - Рефераты

Tokarlik va aylana-jilvirlash dastgoxlari moslamalari

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

2579 KB

Tokarlik va aylana-jilvirlash dastgoxlari moslamalari Reja: 1 Tokarlik va aylana jilvirlash dastgoxlari moslamalari. 2. Markazlar, opravkalar ; 3.L yunetlar , patronlar

TAYANCH IBORALAR: markazlar patronlar patron xomut opravkalar Kengayadigan tsangali opravkalar Tarelka prujinali opravkalar Lyunetlar Universal lyunetlar TSangali patronlar Universal kulachokli patronlar 1 Tokarlik va aylana jilvirlash dastgoxlari moslamalari Tokarlik va aylana jilvirlash dastgoxlarida ishlov beriladigan detallar ko’rinishi va o’lchalariga ko’ra markazlarga yoki patronlarga o’rnatiladi. Bitta markaz oldingi babka shpindelida va ikkinchisi tokarlik yoki aylana jilvirlash dastgoxlarini ketingi babkasi shpindelida joylashadi. Patron oldingi babka shpindeliga o’rnatiladi va maxkamlanadi. Markazlarni quyidagi ko’rinishlari mavjud: 1. Qo’zg’almas normal va mahsus ; 2. Aylanadigan normal va mahsus ; 3. To’g’rilanadigan (plavayuщie) va mahsus ; 4. Riflangan va mahsus ; 5. Kertilgan. Markazni konusli yuzasiga detal o’rnatiladi va uchini burchagi 60, 90, 120 bo’ladi. Markazni quyruq qismi ma’lum bir (N2,3,3,4,5,6) nomerli Morze konuslari bo’yicha tayyorlanadi. Aylanmaydigan markazlar ishqalanish natijasida qattiq yeyiladi. Yeyilishni va ishlash muddatini oshirish uchun aylanmaydiganga qaraganda aniqligi kamroq bo’lgan aylanadigan ketingi markazlar qo’llaniladi (9.1 rasm).

rasm Aylanadigan ketingi markazlar Aylanadigan ketingi markazlar markazli teshiklari bor zogotovkalar va 9.2 rasmdagi aylanadigan ketingi markaz ichi bo’sh teshikli zogotovkalar uchun ishlatiladi. rasm Ichi bo’sh teshikli zogotovkalar uchun aylanadigan ketingi markaz Ko’p keskichli tokarlik dastgoxlarida pog’onali vallarga ishlov berishda prujinali xarakatlanadigan oldingi markaz qo’llaniladi (9.3 rasm).

rasm Prujinali xarakatlanadigan oldingi markaz Bunday markazlar RDB dastgoxlarida iщlov berishda ko’p qo’llaniladi. Tokarlik dastgoxlarida makazlarda ketingi babka dagi yuritma yordamida maxkamlab ishlov berish sxemasi 4.4 rasmda ketirilgan. 1.1 rasm Tokarlik dastgoxlarida makazlarda ketingi babkadagi yuritma yordamida maxkamlab ishlov berish sxemasi.

Povodokli patronlar opravka yoki patronda joylashgan markazlarda o’rnatilgan ishlov beriladigan zagotovka 2 ga dastgox shpidelidan kelayotgan aylanma xarakatni (burovchi momentni) uzatish uchun qo’llaniladi.Povodokli patron xomut 1 povodokli planshayba 3 povodokli patrondan tashkil topgan 9.8 rasm. Xomut 1 qo’lda zogotovka 2 ga kiydiriladi va vint yordamida maxkamlanadi so’ngra zagotovka xomut bilan birgalikda dastgox markazlariga o’rnatiladi rasm Tokarlik dastgoxlarida ishlov berishda detalni aylantirish uchun povodokli patron sxemasi. 2. Markazlar, opravkalar Ichi bo’sh zagotovkalarga va markaziy teshikli detallarga ishlov berish uchun opravkalar konsolli va markazli bo’ladi. Ular vtulkalar, xalqalar va shesternyalar kabi (markaziy teshikli detallar) zagotovkalariga ko’pkeskichli tokarlik,jilvirlash va boshqa dastgolarda ishlov berish uchun qo’llaniladi. Konsolli va markazli opravkalar ishlov berayotgan zagotovkani o’rnatish va markazlash usuliga ko’ra quyidagi ko’rinishlarga ega bo’lishi mumkin: 1. Zagotovkani zazorli yoki tarang (natyag) bilan o’rnatish uchun bikr (tekis) opravkalar. 2. Kengayadigan tsangali opravkalar. 3. Ponali (prunjerli va sharikli) opravkalar.

4. Tarelka prujinali opravkalar. 5. O’zi maxkamlaydigan (kulachokli, rolikli) opravkalar 6. Markazlab kengayadigan vtulkali opravkalar. Opravka 2 konusli qismi 1 bilan shpindel konusiga o’rnatiladi. Zagotovkani opravkada o’q bo’yicha yo’nalgan Q kuchi zagotovkani maxkamlaydi. rasmda kesilgan vtulka 6 li opravka 2 ko’rsatilgan. Bunda vtulkaga zagotovka o’rnatiladi va maxkamlanadi. Konusli qism 2 ga opravka 1 o’rnatilib shpindel konusiga o’rnatiladi. Opravkada detalni maxkamlash bo’shatish mexanizatsialashgan yuritma bilan amalga oshiriladi. Pnemotsilindrni o’ng bo’shlig’iga qisilgan xavoni uzatilganda porshen, shtok va tyaga 7 chapga xarakatlanadi va tyaga galovka (kallak) 5 shayba 4 bilan kesilgan vtulka 6 li konus opravkaga zagotovkani maxkamlaydi. Qisilgan xavo chap pnevmotsilindirni chap bo’shlig’iga uzatilsa porshen, shtok va tyaga o’ngga xarakatlanadi. Golovka 5 shayba 4 bilan vtulkadan uzoqlashadi va detal bo’shatiladi. Markazli opravkalar ichi bo’sh detallar zagotovkalariga ishlov berish uchun butun uzunligi bo’yicha va yon tomonlari (taretslar) bilan o’rnatiladi. SHuningdek (disk) sinfidagi detallar xam markaziy teshiklarga bazalashtirilib, o’rnatib maxkamlanadi. Markazli yuzasi konusli opravkalar 1 (4.20-rasm) tashqi diametri bo’yicha ichi bo’sh detallar zagotovkalarini jilvirlashda ishlatiladi. Zagotovkani bazaviy teshigi 7 kvalitet aniqligida ishlov berilgan bo’lishi shart. Zogotovka opravkaga yoni bilan po’lat yuzaga urish bilan o’rnatiladi.

rasm Markazli yuzasi konusli opravkalar Markazli tekkis yuzali opravkalarda zogotovkani yon yuzasi tayanch bazasi bo’lib, opravkada uni xolatini aniqlaydi. Tekkis markaziy opravka 1 ko’rsatilgan. Uni tsilindrik yuzasiga zogotovkani ba’zaviy teshiklari bilan o’rnatiladi so’ngra almashinadigan shayba 5 kiydiriladi. Zogotovkani 4 gaykani kalit yordamida burash bilan maxkamlanadi (4.21-rasm.). Bunday opravkalar aylana jilvirlash dastgoxlarda ishlov berishda keng qo’llaniladi. rasm Markazli tekkis yuzali opravka.

3.L yunetlar , patronlar Lyunetlar: Uzun l > 12d, bo’lgan detallar zagotokalarini egilishdan saqlash uchun qo’shimcha tayanch sifatida ishlatiladi (l –detal uzunligi, d-detalning eng katta diametri). Lyunetlar konstruktsialariga ko’ra universal va maxsus, dastgoxga o’rnatish usuli bo’yicha qo’zg’almas va qo’zg’aluvchan bo’ladi. Xarkatlanadigan kulachokli universal lyunetlar xar xil diametrga ega bo’lgan zagotokalarni tutib turishda ishlatiladi. Maxsus lyunetlar bir xil o’lchamga ega bo’lgan 1 partiyadagi detallarga ishlov berishda ishlatiladi. Universal lyunetlar stanokka o’rnatilgan bo’lsa qo’zg’almas va karetkaga o’rnatilgan bo’lsa qo’zg’aluvchan deb yuritiladi. rasmda universal qo’zg’almas lyunet ko’rsatilgan. rasm. Universal qo’zg’almas lyunet

TSangali patronlar turli profildagi kalibrlangan prutoklarni revolьver dastgox va avtomatlarda ishlatiladi. SHuninigdek yupqa devorli detallarni revolьver va jilvirlash dastgoxlarida o’rnatish uchun xam ishlatiladi. TSangali patronlarda prutok yoki zagotovkani markazlash va maxkamlash o’q bo’yicha yo’nalgan tsangani mexanizattsiyalashgan yuritmasidan xosil bo’ladigan kuch bilan amalga oshiriladi. TSangalar o’lchamlari normallashtirilgan bo’ladi. TSangali patronda xar xil o’lchamli (diametr va formasi) prutoklarga ishlov berish uchun unga almashinadigan tsangalar komplekti taqdim etiladi. Universal kulachokli patronlar tokarlik va jilvirlash dastgoxlarida ishlov beriladigan turli zagotovkalarni o’rnatish va maxkamlash uchun ishlatiladi.Ular patrondagi kulachoklarni soniga qarab 2 kulachokli 3 kulachokli va 4 kulachokli bo’lishi mumkin. Ikki kulachokli va uch kulachokli patronlar o’z-o’zini markazlaydigan ko’rinishda va to’rtkulachokli patronlarda kulachoklarni bir biriga bog’lanmagan xolda xarakatlanishi ta’minlanadi, bundan tashqari o’zi markazlaydigan bo’lishi ham mumkin. Zogotovkalarni tsilindrik yuzalari bo’yicha o’rnatish va maxkamlash uchun yon tomonidan kalit bilan qo’lda maxkamlanadigan universal 3 kulachokli markazlovchi patronlar donalab va seriyalab ishlab chiqarishda keng qo’llaniladi. rasmda tokarlik dastgoxida shpindelini rezbali qismida o’rnatiladigan o’zi markazlovchi spiral-reykali 3 kulachokli patron keltirilgan. Patron 1 ni tanasiga bir tomonda reykali pazlar bilan 2 chi tomonda konusli tishli g’ildirakka ega bo’lgan reyka 3 bilan ilashgan disk joylashgan. Reyka 3ni krestsimon pazlariga 4 vintlar yordamida to’g’ri va teskari nakladkali kulachoklar 5 o’rnatiladi va maxkamlanadi.

rasm O’zi markazlovchi spiral-reykali 3 kulachokli patron Konusli disk g’ildiragi 2 bilan ilashishda bo’lgan 3 konusli g’ildirak 6 toretsli kalit yordamida aylantirganda yordamida 3 reyka yordamida 5 kulachoklar patron o’qi bo’yicha zagotovkani maxkamlaydi va bo’shatadi. Qopqoq 7 disk 2 bilan patron tanasini bo’ylama xarakatini cheklaydi va patronga qirindilarni tushishidan saqlaydi. rasmda tsilindrik qismiga zagotovka 3 o’rnatilgan tekis opravka 2 ko’rsatilgan. Bunda tortqich, pnevmotsilindr shtokiga maxkamlangan bo’lib, shtok bilan porshenni chapga xarakati galovka 5 bilan tez almashinadigan shayba 4 ni tortadi va zagotovka 3 ni tekkis opravka 2 ga maxkamlaydi. rasm Ichi bo’sh zagotovkalarga va markaziy teshikli detallarga ishlov berish uchun opravka.

Adabiyotlar 1. Islom Karimov. O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida. Toshkent, O’zbekiston, 1997. 2. B.E.Muhamedov Metrologiya. Texnologik ko’rsatkichlarini o’lchash usullari va asboblari Toshkent, - O’qituvchi. 1991. 3. Г.М.Иванов, Н.Д.Кузнецов, В.С.Чистяков. Теплотехнические измерения и приборы. М: Энергоатомиздат. 1984. 4. В.С.Чистяков. краткий справочник по теплотехническим измерениям. – М: Энергоатомиздат. 1990. 5. Н.Д.Кузнецов В.С.Чистяков. Сборник задач и вопросов по теплотехническим измерениям и приборам. . –М: Энергоатомиздат. 1986. 6. Гольцман В.А. Приборы контроля и средств автоматизации тепловых процессов. М.: Высшая школа. 1980. 7. SHoyunusov Sh.SH. Issiqlik texnika o’lchovlari fanidan ma‘ruza matnlari. ToshDTU. 2000. 8. SHoyunusov Sh.SH., Raximdjanov R.T. Issiqlik texnika o’lchovlari fanidan tajriba ishlari uchun-uslubiy qo’llanma. ToshDTU. 1999. 9. Рахимджанов Р.Т., Шоюнусов Ш.Ш., Алимов Х.А. Теплотехнические измерения. Учебное пособие для бакалавров обучаюшихся по направлению «Теплоэнергетика» ТашГТУ 2002.

Похожие

Frezalash dastgoxlari moslamalari

Parmalash va Frezalash dastgoxlari moslamalari

Tokarlik stanoklari

Yig’ish moslamalari

Nazorat moslamalari