Qishloq xujalik texnikalari uchun moylash- materiallaridan foydalanish va ularning ekspluatatsion xossalari - Машиностроение - Рефераты

Qishloq xujalik texnikalari uchun moylash- materiallaridan foydalanish va ularning ekspluatatsion xossalari

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

91.5 KB

Qishloq xujalik texnikalari uchun moylash- materiallaridan foydalanish va ularning ekspluatatsion xossalari Reja: 1. Ishkalanish turlari va ular tugrisida tushunchalar. 2. Yeyilish turlari va ularning sodir bulishi. 3. Moylash materiallarining turlari va ularga kuyiladigan talablar. 4. Moylarga kushiladigan kushimchalar (prisadkalar) va ularni turlari. 5. Moylarni xolatiga ta’sir kiluvchi faktorlar.

1. Ishkalanish turlari va ular tugrisida tushunchalar Zamonaviy yukori ish unumiga ega bulgan va murakkab transport vositalarini betuxtov ishlashini, chidamliligini va ishonchliligini ta’minlashning asosiy omillaridan biri moylash materiallarini tugri tanlash va ularni optimal ishlash tartibiga rioya kilishdir. Bu muammolarni yechishda olimlardan Chernojukov N.I., Krayn S.E., Papok K.K., Ramayya K.S., Vinogradov G.V., Losikov B.V., Semenida YE.G. va boshkalar uzlarining katta xissalarini kushdilar. Professor Papok K.K. moylash materiallarini xususiyatlarini uzgarish konuniyatlarini urganadigan yangi amaliy fan – moylash materiallari ximmatologiyasiga asos soldi. Ximmatologiya moylash materiallari fizikaviy- ximiyaviy va ekspluatatsion xususiyatlarini, mexanizmlarni, tarmoklarni ishlash tartibi va jarayonlar bilan boglik xolda kuradi. Detallarni nisbiy siljishini xarakteriga kura sirpanish - ishkalanish (ishkalanishni birinchi turi) va dumalash – ishkalanish (ishkalanishni ikkinchi turi) turlariga bulinadi. Shuningdek statik ishkalanish – xarakatlanishga karshilik kursatuvchi kuch va dinamik ishkalanish – sirtlarning xarakatlanishida paydo buladigan kuchlar turlari xam mavjud. Sirpanish – ishkalanish ishkalanuvchi sirtlarda moylash materiallarini mikdoriy katlamiga karab kuyidagi turlarga bulinadi: kuruk ishkalanuvchi sirtlar orasida moylovchi jism bulmasa, suyuklik ishkalanish, chegaraviy ishkalanish, aralash ishkalanishlar (kuruk va suyuk yoki suyuk va chegaraviy) buladi. Dumalash – ishkalanish – bu bitta egri chizik sirti kattik jismni boshka kattik jism sirtida dumalashga karshiligidir. Dumalash – ishkalish kuchi sirpanish – ishkalish kuchidan kam buladi, shuning uchun kullash mumkin bulgan joylarda asosan dumalash podshipniklari kullaniladi. Xar kanday mexanizm bir-biriga tegib xarakatlanishi natijasida ishkalonish sodir buladi. Ishkalanish natijasida detallar yeyiladi, xamda ikalanishni yengishga

kuvvat sarf buladi. Ishkalanishni kamaytirish maksadida moylash materiallaridan foydalaniladi. 2. Yeyilish turlari va ularning sodir bulishi Mashina va mexanizmlarning ishlashi kup omilligi tufayli moylash kanchalik takomillashgan bulmasin, ekspluatatsiya davrida detallar yeyiladi. Detallarda eskirish va yeyilish tushunchalari ishlatiladi. Eskirish – bu kattik jismni yemirilishi va uni sirtidan materiallarni ajralib chikishi xamda ishkalanishda koldik deformatsiyani yigilishi, buning natijasida jismning shakli va ulchamlari uzgarishidir. Yeyilish – bu yemirilish natijasi bulib, ma’lum ulchamlar bilan aniklanadi. Yeyilishning kuyidagi turlari mavjud: 1) Mexanik yeyilish: yeyilishning bu kurinishi asosan ishchi yuzaning uzidan kattik materialga tegishi natijasida sodir buladi (plug lemexlari, kultivator organlari). 2) Molekulyar-mexanik yeyilish: yeyilgan metall zarrachalarining aylanuvchi detallarga yigilib, yepishib kolishi natijasida sodir buladi. 3) Korroziyalanish-mexanik yeyilish: bu xarakatlanuvchi yuzalarga kislota va ishkorlarning ta’siri ostida sodir buladi. Traktor va avtomobillar ishlatilganda yeyilishlar juda xam murakkab kurinishlarda sodir buladi. Masalan, dvigatellarning silindr gilzalari yuzasi, porshen xalklari xavo va yonilg`i bilan birga kiradigan chang tuzonlar ta’sirida yeyilsa, xuddi shuningdek yenganda xosil buladigan zararli oltingugurt kislotasi, bosim, xarorat, kislorod ta’sirida xam yeyiladi. Demak, uch xil yeyilish xam bir vaktda dvigatelda sodir bular ekan. 3. Moylash materiallarining turlari va ularga kuyiladigan talablar

Moylash materiallari vazifasi, kelib chikishi, olinadigan xom-ashega, tashki kurinishiga, kullanilishiga karab kuyidagicha turlarga bulinadi. 1) Kelib chikishi yoki olinadigan xom-ashyosiga karab: a) Mineral yoki neftdan olinadigan moylar: Bu moylar ishlatiladigan moylarning 90%dan kupini tashkil etadi, asosan neftdan yoki ularni kayta ishlash natijasida olinadi. Olinishiga karab distilyat usulda, koldik xom-ashyoni kayta ishlash, kompaundlash yoki aralash uslublarda olinadi. b) Usimlik va xayvonot moylari: Usimlik moylari usimliklarning urugini kayta ishlash yuli bilan olinadi. Texnikalarda kuprok kastorovoy, gorchichnikli, surepli moylar ishlatiladi. Xayvon moylari xayvonlarning (kuy, koramol, texnik baliklar, suyaklar) yegidan olinadi. Bu moylarning yopishkokligi juda xam yukori, moylash xususiyati yaxshi, ammo issiklik ta’sirida uzining xolatini tezda yukotadi. Shuning uchun bu moylar neftdan olingan aralashmalar bilan kushib ishlatiladi. v) Sintetik moylar: Neft va neft bulmagan xom-ashelardan, suyuk va gazkurinishidagi uglevodorodlarni katalitik polimerlash, kremniyning organik birikmalarini sintez kilish orkali ftorouglerodli moylar olinadi. Sintetik moylar barcha texnik talablarga javob beradi, ammo olinishi kimmatga tushganligi uchun fakatgina uta nozik uzellarni moylash uchun ishlatiladi. II) Tashki kurinishiga karab: a) Suyuk moylar (neft va usimlik moylari), oddiy xolatda xam suyuk bulib, okuvchanlik xususiyatiga ega. b) Plastik yoki konsistent moylar (texnik vazelin solidol, konstalin va boshkalar), ular antifriksion, konservatsiyalash, jipslashtirish ishlarida ishlatiladi.

v) Kattik moylar (grafit, slyuda, talk va boshkalar). Bular uz xolatini xar kanday xaroratda va bosimda uzgartirmaydi. Bularni asosan suyuk va plastik moylar bilan kushib ishlatiladi. III) Kullanilishiga karab. a) Motor moylari. Ichki yenuv dvigatellarida (karbyuratorli, dizel, aviatsiya va boshkalar) ishlatiladi. b) Transmissiya moylari-traktor, avtomobil, komayn va boshka mashinalarning transmissiyasida ishlatiladi. v) Industrial moylar-asosan stanoklarni moylash uchun ishlatiladi. g) Gidravlik moylar-xar-xil mashina va mexanizmlarning gidrosistemasida ishlatiladi. d) Kompressor, pribor, silindr, elektrizolyator, vakuum va boshkalarda ishlatiladi. IV) Foydalanilishidagi xaroratga karab. a) Past xaroratda: bunda xarorat 60 0 Sdan oshmasligi kerak (priborlar, industrial). b) Urta xaroratda-xarorat 150-200 0 Sda (turbina, kompressor, silindr va boshkalar). v) Yukori xaroratda –xarorat 300 0 Sgacha kutarilganda. Bu asosan motor moylaridir. Moylovchi materiallar kuyidagi vazifalarni bajarishi xamda shartlarga javob berishi kerak. -ishkalanib xarakatlanuvchi detallarni yeyilishini tuxtatishi yoki kamaytirishi. Buning uchun normal ishchi xolatida ular uzining yepishkoklik va okuvchanlik xususiyatini yukotmasligi zarur. -datallar orasida ishkalanishni kamaytirishi va f.i.k.ni oshirishi. Buning uchun moylar normal yepishkoklikka ega bulishi va bu xolatini xaroratga karab uzgartirmasligi kerak. Eng asosiysi dvigatelni yurgizib yuborishda va minus xaroratda ishlatilganda yukorida keltirilgan barcha xolatini saklashi lozim.

-ishkalanish natijasida xosil bulgan issiklikni moylar uzi bilan olib ketishi, ya’ni detallarni kizib ketishiga yul kuymasligi kerak, sababi kizish natijasida detallarning ishlash sharoiti yomonlashadi. -detallarning ishchi yuzalarini suv, kislorod, kislotalar ta’sirida korroziyalanishiga yul kuymasligi. -silindr-porshen guruxining yaxshi jilsligini ta’minlashi, natijada karterga yengan gazlarning utib ketishiga yul kuyilmasligi. -detallarning yuza kismidan yeyilgan zarrachalar va boshka iflosliklarni yuvib tozalab turishi. -detallarning yuza kismini smola, lak kuyindilari, xamda nagar bosishiga yul kuymasligi. 1.4 . Moylarga kushiladigan kushimchalar (prisadkalar) va ularni turlari Moylash materiallari ishlatilishi davomida unga xar xil ta’sirlar: yukori xarorat, xavodagi bulgan kislorod, dvigatellarda esa: yonuvchi ozuka, yukori bosim va xarorat, yonish natijasida xosil bulgan xar-xil oksid, kislota va ishkorlar moyning okishining doimo uzgarib turishi, mexanizmlarning xar-xil rejimda ishlab turishi kabiladir. Demak, moy ishlatilishi natijasida uning birlamchi sifati uzgarib boradi. Shunday kilib moylar ishlatilishi davomida yetarli darajada yepishkoklikka ega bulishi, yukori termik oksidlanishga chidamli, korroziyalanishni kamaytirish xususiyatiga ega bulishi, xar xil sharoitda xar yaxshi okuvchanlik xususiyatiga ega bulishi zarur. Demak, moylar belgilangan almashtirish muddatigacha uz xolatini tuligiga saklab turishi kerak. Yukorida kursatilgan talablarning bajarilishini ta’minlash uchun motor moylariga ularning sifatini yaxshilash maksadida xar-xil kushimcha (prisadka) kushiladi. Kushimchalar (prisadkalar)-murakkab ximik aralashma bulib, oz mikdordan tortib toki 20…30% va undan xam kup kushilishi mumkin.

Prisadkalar uzining asosiy vazifasini bajaribgina kolmay, kuyidagi talablarga xam javob berishi zarur: moylarda erib ketishi, xaroratda va uzok vakt saklanishda chukindilar xosil kilmasligi, termik va ximik chidamli, dvigatelda ishlatilganda uzining vazifasini tuligicha bajarish kerak. Prisadkalarning turlari va ularning bajarishi kerak bulgan funksiyalarga kuyidagilar kiradi: 1) Oksidlanishga karshi prisadka. Moylarning uzok vakt ishlatilishining eng asosiy kursatkichlaridan biri yukori xaroratda, xamda xar-xil ta’sirlar natijasida ular uz xolatini saklashi, ya’ni oksidlanmasligi zarur. Oksidlanish natijasida moyning sifati buziladi, xamda temir, mislarga katalik ta’sir kursatadi. Eng kup foydalaniladigani alkil-fenol xisoblanadi. Bunda ionol, amin kotishmasi, xamda tarkibida oltingugurt, azot va fosfor, azot va fenol gidroksili bulgan birikmalar kiradi. Bu prisadka oksidlanish jarayoni reaksiyasini parchalaydi, rivojlanishiga yul kuymaydi, xamda oksidlanish jarayoni moddalari bilan kushilib yangi bir oksidlanishga karshi birikmalar xosil kilishi mumkin. 2) Korroziyalanishga karshi prisadka: Dvigatellarning podshipnik (vkladish)lari asosan rangli metall (mis, kurgoshin) kotishmasidan yasaladi. Rangli metallarga moyda xosil bulishi mumkin bulgan kislota, moy oksidlari ta’sir kilib oksidlanadi, keyinchalik esa eriy boshlaydi. Shuning uchun korroziyalanishga karshi prisadkalar sifatida tributilfosfit, trifenolfosfit, oksilfenolyat kabilarning birikmalari ishlatiladi. Bu prisadkalar metall atrofida saklash plenkasi xosil kiladi, xamda korrozillanishga yul kuymaydi. Boshka bir vazifasi esa moylarning oksidlanish jarayonini syokinlashtiradi. Tajribalar shuni kursatadiki moyning kislotalanishi 0,5…0,6 mg KON-ga yetsa podshipnikdagi kurgoshinni yuvib yuborishi mumkin. 3) Yuvuvchi va tozalovchi prisadkalar. Dvigatellar ishlashi natijasida silindr-porshen guruxining detallarida lak va nagarlar xosil buladi. Bular uzidan issiklikni kam utkazadi, xamda porshen xalkalarining xarakatlanishini kamaytiradi natijada dvigatelda kompressiya kamayadi, xamda motor moylarining kuyishini (ugar) kuchaytiradi.

Shuning uchun, yuvuvchi va tozalovchi prisadkalar sifatida xar xil sulfo- karbon kislota, alkilfenolyat, zolasiz va oz zolali polimerlar ishlatiladi. Keyingi vaktlarda SB-3 (boriy tuzli sulfokislot dizel moylari uchun) xamda SK-3 (kalsiy tuzi) ishlatilmokda. Yukori sifatli V va G guruxlariga kiradigan moylarda esa MASK (kup zolali alkilsalitsipot nartiy) prisadkasi ishlatiladi. Bu prisadkalar nagar va laklarning xosil bulishiga yul kuymaydi yoki ularni parchalab yuboradi: 4) Yeyilishiga va tirnalishga karshi prisadkalar. Xarakatlanuvchi detallarning ishchi yuzasida chidamli moy katlami xosil kilish, natijada detallarning yeyilishini kamaytirish zarur. Shuning uchun moylarga prisadka kushilsa moy katlami yanada chidamli buladi. Bularga tabiiy yoglar, yogli kislota, efirlar kiradi. Shuningdek, baland xaroratda detallar bir-birlariga yepishib kolishini oldini olish maksadida aktiv bulmagan oltingugurt yoki fosfor kislotasining efirini kushish mumkin. Tirnalishga karshi prisadkalarga esa oltingugurt, fosfor va xlor, xamda surma, molibden kurgoshinning fosforga kushilgan kushilmalaridan foydalanish mumkin. 5) Moylarning yopishkokligini oshiruvchi prisadkalar. Moylar baland xaroratda xam uzining yepishkoklik xususiyatini yukotmasligi, aksincha past xaroratda esa okuvchanligini yemonlashtirmasligi kerak. Shuning uchun yopishkokligini oshiruvchi prisadkalardan foydalaniladi. Bularga poliizobutilen, polivinilalkil efiri, shuningdek izobutilenni xlorli alyumin bilan – 76 0 Sda polimerlash natijasida superol olinadi. Vinil-n-butil efirini benzol peryokisi bilan polimerlash natijasida vinipol olinadi. Bunday prisadkalar yepishkoklikni oshirishi bilan birgalikda moylashni xam yaxshilaydi. Keyingi vaktlarda polimerli prisadka SKEPS (etilen propilenli polimer) dan foydalanilmokda. Agarda M-4 moyga uni kuyuklashtirish uchun 0,9…1,5% SKEPS prisadkasi kushilsa yepishkoklik indeksi 128, yaxlash xarorati –42 0 S- bulgan M-4 3/8 motor moyi olish mumkin. Moylarni kuyuklashtirish maksadida

xayvonot, usimlik va mineral moylarga yukori chastotali elektr toki ta’sir kildirilib kuyuklashtiruvchi voltoli prisadkasi olinadi. 6) Okuvchanlikni (depressor) oshiruvchi prisadkalar. Oddiy moylarni sovuk xavoda okuvchanlik xususiyati kamayib ketishligi sababli foydalanib bulmaydi. Shuning uchun yaxlash xarorati baland bulgan moylarga okuvchanligini oshirish maksadida dialkilnaftalin, paraflod, santopur, polimetakrilat kabi prisadkalar kushiladi. Bu kushilmalar yaxlash natijasida xosil buladigan kristallarni parchalaydi. 7) Kupiklanishga karshi prisadkalar. Kupiklanish asosan moylarning kuchli aralashuvi va unga xavoning kushilishi natijasida xosil buladi. Kupiklanish darajasiga asosan moyning xarorati, yopishkokligi, zichligi ta’sir kiladi Kupiklangan moy yeyluvchi yuzalarni moylash darajasiga birdaniga yemon ta’sir kiladi. Kupiklanishga karshi prisadkalarga kalsiyli sovun, lanolin, aksilsulfat, kaliy olsati, polisiloksin, polimetilsilokson (PMS-200A) polidimetilsiloksan, polietilsilokson kabilar kiradi. Bular xosil buladigan gaz kupiklarini maydalaydi. Shuningdek keyingi vaktlarda moylarga ularning kupgina ekspluatatsion xossasini yaxshilovchi prisadkalardan xam foydalanilmokda. Bunga alkilfenolli, fenolsulfidli va tarkibida fosfor va oltingugurt bulgan polimer birikmalari kiradi. Ammo, yukorida kursatilgan barcha prisadkalar kaysi moy guruxiga ishlatilishiga karab ularning tarkibi uzgarib boradi. 5. Moylarni xolatiga ta’sir kiluvchi faktorlar Moylarning sifati, xamda ularning fizik-ximiyaviy kursatkichlari, ekspluatatsion xossalarini urganish va tekshirish turtta etapda utkaziladi. Bular: laboratoriya sharoitida, modelda yoki kichik ulchamli bir silindrli dvigatellarda, dvigatel urnatilgan stendda va sungra mashinalarni ekspluatatsiya kilish davomida amalga oshiriladi. Moylarning ekspluatatsion kursatkichlari kuyidagilar xisoblanadi:

1. Moylarningepishkoklik xususiyati. 1 2. Termik oksidlanishga chidamliligi (turgunligi) 3. Korroziyalanishga karshi xususiyati 2 4. Yeyilishga karshi xususiyati. Bu xossalar laboratoriya darslarida tushuntiriladi, kursatiladi. Moylash sistemasi moylanadigan detal va uzellarni bir tekisda va uz vaktida moylab turishi kerak. Shuning uchun moylash sistemasini xam takomillashtirib borish zarur. Moylarga ta’sir kiluvchi va ularning xolatini uzgartiruvchi asosiy faktorlar kuyidagilardir. 1. Motor moylarini oksidlovchi faktorlar. a) birlamchi oksidlovchi modda bu kislorod xisoblanadi. Chidamsiz kislorod birikmalari xarorat va xavodagi kislorodning ta’sirida kislota va kislota oksidlariga aylanadi. Keyinchalik oksidlanish jarayoni kuchayib smola, asfalten, karbenga aylanib, dvigatel detallarida lak va nagar xosil kiladi. Eng zararli oksidlovchi moddalarga kislota oksidi va asfalten kiradi. Bu moddalar yepishkoklik xususiyatiga ega bulganligi sababli porshen xalkalarini kokslanishga olib keladi va natijada xalkalar kuyadi. b) Xaroratning ta’siri. Xaroratning kutarilishi oksidlanish jarayonini tezlashtiradi, masalan, xarorat 50 0 S dan 150 0 S gacha kutarilganda oksidlanish 1700 marta tezlashadi. v) Vaktga boglikligi. Bu kursatkich asosan moyning sifatiga va uning tozalanishiga boglik. Umuman olganda vakt utishi natijasida oksidlanish darajasi xam oshadi. g) Moylarning yuza kismining oksidlanishga ta’siri. Bu faktorlar kislorodning moyda diffuziyalanishiga va oksidlanishiga katta ta’sir kursatadi. Tajribalar shuni kursatadiki oksidlanish asosan yupka katlam tashkil kiladigan gilza va porshen yuzasida xosil buladi. d) Moylarning ximik tarkibi.

Moylar tarkibi xar-xil uglevodorodlardan tashkil topgan bulib, asosan olinadigan xom-ashesiga boglik. Moylar asosan parafinli (0,1…6,5%), naftenli(40…82%), xid beruvchi (15… 40%) uglevodorodlardan, xamda kislorod, oltingugurt, azot birikmalaridan tashkil topgan buladi. Bu uglevodorodlarga kislorodning ta’siri bir-xil bulmaydi. Yukori xaroratda parafin va naftenli uglevodorodlarga kislorod unchalik ta’sir kilmasa, xid beruvchi uglevodorodlarga esa tez ta’sir kiladi. ye) Moylarning tozalanish darajasi. Bu kursatkich xam oksidlanishga ta’sir kursatadi.Moylarni juda kup tozalanishi xam ularning tez oksidlanishiga olib kelishi mumkin. Shuningdek, moylardagi smolalar xam oksidlanishga ta’sir kursatishi mumkin ,buni kuyidagi jadvaldan bilsa buladi: Smola tarkibi % Oksidlangan moydagi mikdori kislotalar, mg.kon chukindilar, % 1,610 0,278 0,098 0,13 0,54 11,16 0,03 0,08 2,28 Demak, kurinib turibdiki, moy tarkibida smolalar bulishi xam oksidlanish darajasini kamaytirar ekan. j) Metall va kotishmalarning ta’siri. Oksidlanishga detallarning materiallari katalizator sifatida katnashishi mumkin, ammo uning ta’siri xar-xil buladi. Masalan, kurgoshinli bronza, kaliyli bronzaga karaganda tezrok oksidlanishga katnashadi. z) Xar-xil tashki moddalarning ta’siri. Moy tarkibida suv, detallarning yeyilishidan xosil bulgan kirindilar, xavodagi chang bulishi oksidlanishni tezlashtirishi mumkin. Ammo, bularni ta’sirini kamaytirish uchun moyni dvigatelda sifatli Filtrlash lozim. Moyni tozalashni takomillashtirish orkali uning ishlash muddatini 2 marta oshirish mumkin.

II. Moylarning sirkulyatsiya (aylanish) darajasiga karab sifati uzgarishi. Moy nasosi moyni karterdan tuxtamasdan surib, moy magistraliga xaydaydi, shundan 20…25% moy moylash uchun sarf bulsa, kolgan kismi kaytib karterga tushadi. Moy nasosining shesternyasining tishlari moyga ta’sir kilib, oksidlanishni tezlashtirishga yerdam berishi mumkin. Shuningdek, dvigatel uzok vakt ishlashi natijasida moyda xar-xil mexanik zarrachalar, xamda yonmaydigan chukindilar kupaya boradi. III. Moylash sistemasidagi moyning mikdorining uning sifatiga ta’siri. Moyning satxini karterda kamayishiga karab uning sifati yemonlasha boshlaydi,satx kupayishi esa moyning tozalanish darajasini yemonlashtiradi, salniklarning teshilishiga sabab buladi. Shuning uchun, karterdagi moyning mikdorini belgilangan satxda saklab turish zarur. IV. Dvigatellarga beriladigan yuklamaning moyning sifatiga ta’siri. Kishlok xujaligida ishlatiladigan traktorlarning dvigatellari kishlok xujalik ishlarini bajarishda 70…90%, transport ishlarida 30…60% mikdorda yuklamada ishlaydi. Shuningdek, kishlok xujalik ishlarini bajarishda traktorlarning ishlash sharoiti turli xil ishlarni bajarishda bir-xil bulmaydi. Dvigatelga yuklama kancha kup berilsa oksidlanish shuncha tezlashadi. Bunga sabab xarakatlanuvchi detallarga issiklik va solishtirma yuklamalarning oshishi, karterga oltingugurtli birikmalarning utib ketishi, xamda sirkulyatsiyalanish darajasining tezlashishi sabab buladi FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR:

1. Vasilyeva L.S. «Avtomobilniye ekspluatatsionniye materiali». M.: Transport, 198 2. Lishko G.P. «Toplivo i smazochniye materiali». M.: Agropromizdat, 1985. 3. Itinskaya N.I., Kuznetsov N.A. «Avtotraktorniye ekspluatatsionniye materiali». M.: Agropromizdat, 1987. 4. Kuznetsov A.V., Kuznetsov N.A. «Praktikum po toplivu i smazochnim materialam». M.: Agropromizdat, 1987.

Похожие

Dizel dvigatellari uchun yonilg`idan foydalanish va ularning ekspluatatsion xossalari

Texnik suyukliklardan foydalanish va ularning ekspluatatsion xossalari

Gazsimon yonilg`ilardan foydalanish va ularning ekspluatatsion xossalari. Kattik va boshka turdagi yonilg`ilar

Karbyuratorli dvigatellarda ishlatiladigan yonilg`idan benzin foydalanish va uning ekspluatatsion xossalari

Ichki yonuv dvigatellari uchun yonilg`i va moylash materiallarini olish