Автомобилсозликда йиғиш технологик жараёни ва ахамияти - Машиностроение - Рефераты

Автомобилсозликда йиғиш технологик жараёни ва ахамияти

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

46.5 KB

Автомобилсозликда йиғиш технологик жараёни ва ахамияти РЕЖА: 1. Йиғиш жараёни бўйича умумий тушунчалари. 2. Йиғиш технологияси кетма-кетлиги.

1.Машанасозлик жумладан автомобилсозлик заводларининг махсулоти бу механизм ёки машини мураккаб ишлаб чикариш жараёнининг натижаси булиб, материал ва ярим фабрикатларни тайёр махсулотга айлантиришдир. А втомобилсозликда деталларнинг турли туман бирикмалари учрайди. Бирикмаларнинг тахминан 35…40% цилиндрик вал-втулка 15..20% текис, 15..20% резбали 6..7% конуссимон, 2..3% сферасимон бирикмадир. Бу бирикмалар турлича, яъни конструктив иктисодий технологик томонлари б ў йича характерланади. Бундан ташкари бир бирига нисбатан силжиш даражаси, ечиш имконияти (разборка), йигиш ва демонташ технологияси бирикмадаги контакт тури, мустахкамлиги, к им ё вий тур ғ унлиги, йи ғ ишдаги мехнат сарфи ва бош қ алар билан хам характерланади. Фойдаланиш шароити ва тузилишига к ў ра деталларнинг бирикиши қў з ғ алувчан ва қў з ғ алмас турларга б ў линиш и мумкин. Қўзғалувчан бирикма деталлари ишчи холатда бирор траектория бўйича харакатланиши мумкин. Кўзғалмас бирикма деталлари эса ишчи холатда харакатлана олмайди. Булар демонтаж шартига кўра очиладиган (разъемные) ва очилмайдиган (нераземные) турларга бўлинади. Бунда очиладиган бирикма деганда, яъни очганда бирикма деталлари хеч кандай шикастланмайдиган бирикмага айтилади. Қолган бирикмалар булиши мумкин: қўзгалмас ажраладиган (резбали, пазли, конуссимон);қўзгалмас ажралмайдиган (масалан прессланган, заклепкали);қўзгалувчи ажраладиган (мисол вал-сирпаниш подшипниги,цилиндр-поршень); қўзгалувчи ажралмайдиган (мисол баъзи бир подшипниклари,узатмалар қутиси бирламчи валининг подшипниги). Баъзи тадқиқотларда хамма бирикмалар беш синфга бўлинади: механик бирикма, пайвадланган ва кавшарланган, магнитланган ва комбинацияланган. Аммо конструктив, конструктив технологик ва техник иктисодий талабларга жавоб берадиган б ў линиш ечилмаган . Замонавий машинасозлик ишлаб чикаришда йиғиш жараёни жуда катта ахамиятга эга. Автомобилсозликда умумий мехнат сарфининг 18….20% йиғиш жараёнига туғри келади. Йиғиш жараёнининг таркиби эса қуйидагича:

Механизациялашган кисм 30……35 Қўл мехнати 65…..70 Машинасозлик прогрессив шакилларни ривожланиши, яъни ишлаб чиқаришнинг ихтисослашуви ва бу жараённинг деталлар ва технология бўйича кенг миқёсда амалга ошуви автомомбиллар ишлаб чиқариш жараёни хусусий ишлаб чиқариш жараёнларига майдалаш имкониятини яратади. Бу холда якуний махсулот бошка корхоналардан келаётган детал ва агрегатлар хисобига йигиш заводларининг оқимли линияларида хосил қилинади. Бу ўз навбатида автомобиллар ишлаб чиқаришни кўпайтиради, ишлаб чиқаришининг самаралироқ шаклларини қўллашга имкон беради ва нихоят тайёрлаш қийматини камайтиришга имкон беради. Бугунги кунда автомобил заводларининг турлари қуйидагича: 1. Яккалаб ишлаб чиқариш 2.Сериялаб - кам серияли - кўп серияли 3. Ялпи ишлаб чиқариш Йиғув корхоналарини ташкил килиш чет эл санотида кенг тарқалган. Маслан Американинг « Қ райслер» фирмаси 15 та йи ғ ув заводига «Дженерал моторс» фирмаси эса 23 та йи ғ ув за в одига эга. Бундан таш қ ари А Қ Ш да 6 мингдан ортик завод автомобилларнинг алохида деталларини тайёрлайди. Автомобилсозликда о қ илона йи ғ илган махсулот к ў п холларда унинг ишончлилигини ва к ў пга чидамлилигини белгилашда хал қ илувчи рол ў йнайди. Машинасозликда асосий ишлаб чи қ ариш объекти – бу машина, механизм ва қ урилмалар, уларнинг агрегат в а деталларидир. Машинасозлик буюмлари узларининг мураккаблиги ва ташкил этувчиларининг сонига кў ра содда, комплекс ва қ урилмаларга б ў линади. Содда буюмлар факатгина деталлар ё ки деталлар ва узеллардан ташкил топади. Комплекс буюмларга детал ва узеллардан таш қ ари группалар хам киради. Қ урилмалар содда ва комплекс

буюмлар мажму а си б ў либ фойдаланишига қ араб ў заро электр ёки бош қ а ало қ алар билан бириккан б ў лади. 2. Хар қ андай машинани ҳ охлаган тартибда йи ғ иш мумкин эмас. Йи ғ иш кетма – кетлиги энг аввало йи ғ илаётган буюмнинг конструкциясига ёки уни нг таркибий қ исмларига, ҳ амма йи ғ иш ишларининг б ў линиш даражасига бо ғ лик. Деталлар ва группаларни йигиш технологик жараёнига киритиш тартиба буюмни комплектовкалаш тизимини характерлайди. Масалан автомобил карбюратори уч қ исмдан иборат: остки қ исми, устки қ исми, қ оп қ о қ . Йи ғ иш технологик жараёнини ишлаб чи қ аришда буюмни шундай қ исмларга ажр а тиш керакки, конструктив шароит энг к ў п сонли узелларни бир – бирига бо ғ лик б ў лмаган холда йи ғ иш имконини берсин. Шу муносабат билан машина ёки механизмда конструктив ва йи ғ иш элементлари мавжуд. Масалан коструктив йи ғ иш элементларига двигателнинг газ та қ симлаш механизми КШМ, ва бош қ алар йи ғ иш эл е ментида эса асосий шарт йи ғ илаётган механизмда узеллар бир – бирига бо ғ лик б ў лмаган ҳ олда йи ғ илиш и назарда тутилади. Йиғиш элементларини комплектлаш учун уни схема тарзида фойдаланадилар. Мураккаб машиналар учун бу схемалар жуда катта бўлгани учун уни яхлитланган холда келтирилади. Машинасозликда йиғиш ишлаб чиқариш якка, сериялаб (кам серияли, катта серияли) ва кўплаб (ялпи) бўлиши мумкин. Ишлаб чиқаришнинг тури йиғиш жараёнининг технологияси ва ташкил қилинишига энг асосий таъсир килувчи омиллардан бири бўлиб хизмат қилади. Яккалаб ишлаб чиқаришнинг асосий белгиларидан бири йиғиш участкасидан жуда кўплаб буюмларнинг тўпланиши ягона технологиянинг йўклиги, универсал жихоз ва ускуналардан фойдаланиш билан характерланади. Сериялаб ишлаб чиқаришда махсулот маълум вакт оралиғида қайтарилиб турувчи сериялаб партиялаб ишлаб чиқарилади. Уларнинг қайтарилиш

кўламига боғлик бўлган ҳолда шартли равишда: кичик серияли, серияли ва катта серияли ишлаб чиқаришга бўлинади. Кам серияли ва қисман серияли ишлаб чиқаришда мослаб қўйиш ишларининг хажми яккалаб ишлаб чиқаришга қараганда бир мунча камрок. Ялпи ишлаб чиқаришда бир хил махсулотни ишлаб чиқариш тўхтовсиз амалга оширилади. Бу узелларни йиғиш ва умумий йиғиш ишлари бир биридан аниқ қилиб ажратилган. Хар кайси иш ўрни учун маълум иш ҳажми бириктириб қўйилган. Уни бажарилиши йиғишнинг умумий темпи билан узвий боғлиқ. Ялпи хамда сериялаб ишлаб чиқариш йиғишга келадиган бир хил деталларга ўзаро алмашувчанлик принципида йиғилади (жоизлик ва ўлчаш группаси чегарасида). Ялпи ишлаб чиқаришда қисман катта серияли ишлаб чиқаришда махсулотни йиғиш оқим қаторларида бажарилганлиги учун мослаб қуйиш ишлари бажарилмайди Йиғиш операцияси деб бир ёки бир нечта ишчи томонидан мазкур узел махсулот устида бажарилган технологик жараённинг тугалланган қисмига айтилади. Ўзгармас жихоз иштирокида маълум бирикма устида бажарилган амалнинг бир бўлагига ўтиш дейилади. Йиғиш жараёнида ишчининг алохида тугалланган харакати ўтиш элементи деб аталади. Масалан тишли ғ илдиракни вал билан йи ғ иш икки ў тишдан иборат битта операцияни ташкил килади. Хар қ айси ў тиш эса бир неч т а элементлардан ташкил топган: вални олиш, вал охирига тишли ғ илдиракни қ уйиш, пресс тугмачасини босиш ва хоказо. Умумий холда йи ғ иш амалининг таркибига қ уйидагилар киради: детални бериш; деталларни бир бирига нисбатан ў рнини ани қ лаш (ориентация) бириктириш (контактни амалга ошириш), куч билан қ отриш, йи ғи лган узелни ечиб олиш ва нихоят назорат (баъзи холларда ечиб олмасдан туриб назорат ў тказилади).

Умуман йи ғ иш жараёнида қ уйидаги асосий ишлар қ илинади: Тайёрлов- детал ва сотиб олинган (узеллар) йи ғ иш шароити талаб қ илинган холатга келтарилади (деконсервациялаш, ў лчовларига к ў ра турларга ажратиш, маълум идишларга солиш ва бо шқ алар). Мослаб ў рнатиш – мазкур амалда йи ғ илиш жараёнини таъминлаш ва кейи н ги йи ғ ишнинг боришини таъминлаш дир .

Похожие

Автомобил агрегатларини йиғиш технологик жараёни

Йиғиш технологик жараёнини лойихалаш

Автомобилсозликда таянч

Автомобилсозликда янги технологиялар

Деталларининг нуқсонларини аниқлаш. Машиналарни йиғиш, чиниқтириш, синаш ва бўяшнинг технологик асослари