Фаол эътиқодли шахс фазилатлари - Основы культурологии - Рефераты

Фаол эътиқодли шахс фазилатлари

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

22.2841796875 KB

Фаол эътиқодли шахс фазилатлари ИСЛОМ КАРИМОВ • Мустақил фикрлаш салоҳиятига эгалик, халқ ва давлат манфаатлари билан уйғунлаша билиши; • Мамлакатнинг стратегик йўлига садоқат, тез ўзгараётган замон билан тенг қадам ташлай билиши; • Масъулият ва чуқур билим, малакаларга эгалиги; • Ватанни чин дилдан севиши ва амалий фаолиятида одатий ҳол сифатида намоён этиб туриши; • Жадал ўзгараётган дунёнинг ҳаракатлантирувчи кучларини англаши, ижтимоий воқелик жараёнларини прогноз қила билиши; • Ўз қадр-қимматини билиши (шундагина у бошқаларни ҳурмат қилади), ўз сўзига, бошлаган ишига садоқатли бўла олиши; • Меҳр-оқибатли бўлиши; • Эришилган нарсаларга шукроналик, оптимистлик, эртанги кунга комил ишончда бўлиш («Кеча ким эдигу, бугун ким-миз?»). Мазкур саволни ҳам умуммиллий заминда, ҳам индивидуал заминда ўз-ўзига бериб, жавоб топа билиш; • Қатъиятлилик, принципиаллик; • Бошқаларга ибрат, намуна бўла олиши, мақсад йўлида ўз ортидан эргаштира билиши; • Ҳаёт ва фаолиятда прагматик, рационалистик ёндашув руҳига эга бўла олиш; • Ватан, халқ манфаатлари йўлида бир мушт бўлиб бирла-шишга ўзини ва бошқаларни сафарбар эта билиши; • Меъёрни ушлай билиш фазилатига эга бўлиши (ёлғон ваъдалар бермаслик, оёғи ердан узилмаслик); • Ҳамиша аниқ белгиланган, англанган мақсадлар асосида иш тутиш;

• Фаолиятни одамларни ғоявий бирлаштиришга хизмат қилувчи концепциялар асосида амалга ошириш; • Маданий ва сиёсий ўзликни сақлашга имкон берувчи миллий қадриятларга таяниш; • Ҳар қандай вазиятда босиқлик, ҳушёрликни қўлдан бермас-дан, тадрижий (эволюцион) иш тута билиш; • «Муаммодан қочиш хавфлироқ, унга қарши курашиш керак» деб билиш; • Жамиятни муҳим стратегик мақсадлар сари бошлаш; • Одамларга ўз кучига ишонч ҳосил қилиши учун ёрдам бериш; • Тўғри сўзлаш, одамларни ўзига ишонтира билиш; • Прагматик ислоҳотчи бўлиш; * Ғояларни амалда татбиқ этишдаги изчиллик ва собитқа-дамлик. МАҲАТМА ГАНДИ • Қаршилик кўрсатмаслик, жазоланишга ихтиёрий кўниш (ёмон-лик кучлари билан ҳамкорлик қилмаслик учун); • Аскетизм; • Ишонч; • Қатъият; • Аниқ мақсадлар асосида иш тутиш; • Ғояга садоқат; • Ўзгаларни ўзидан устун деб билиш МОИСЕЙ (МУСО АЛАЙҲИССАЛОМ) • Давлат тартиботларини шакллантириш учун қаттиққўллик; • «Айб-жазо» формуласини қўллаш; • Ишонишга тазйиқий даъват; • Қатъият; • Ғоявий ва диний эътиқод бирлиги; • Ўзгаларни ўзи билан тенг кўриш.

КОНФУЦИЙ • Яхшига яхшилик қиламан, Ёмонга яхшилик тилайман; • Маданиятлилик ва жамиятда ўзликни тўғри тутиш; • Инсонийлик (камтаринлик, адолат, одамларга муҳаббат); • Садоқатлилик, ишончли инсон бўлиш; • Ота-она, ака-ука, эр-хотин, катта-кичик, бошлиқ-ходимнинг адолатли тенгсизлиги; • «Ли», яъни шахе ахлоқи қоидалар, урф-одатлар, анъаналарга уйғунлашиб яшашдан иборатлиги. Инсонни ташқи хатти-ҳаракатига кўра баҳолаш; • Табиатни жонли ҳаётнинг барча шакллари билан тенг кўриш. АЛИШЕР НАВОИЙ • Ҳар ишда ақлга таяниш; • Ҳар ишда маслаҳат, устозлар кўрсатмаларига таяниш; • Ўзидан мавқе ва мансаб жиҳатдан юқори бўлганларга эъти-розеиз итоат; • Аскетизм; • Мақсадли, аниқ ҳисоб-китобли саховат; • Садоқат; • Ишонч, имон; • Компромисс ҳолатида узоқ бўлмаслик, мавжуд ижтимоий му-ҳитга мослашишни истамайдиганларни эътибордан чиқариш; • Компромиссдан консенсусга ўтишга даъват; • Аниқ позицияга эгалик; • Бошқалар манфаатини ўз манфаатидан устун қўйиш. ЖАН ЖАК РУССО

• Ҳиссиёт, туйғулар - шахе моҳиятини ташкил этади; • Шахсни тушуниш учун уни рационал тартиботлар муҳитида эмас, эмоционал муҳитда ўрганиш лозим; • Ҳиссий, яъни меҳр, симпатия асосидаги бирлашув жамиятнинг ҳақиқий жипелигини таъминайди; • Жамиятни эстетик англаш зарур; • Ижобий фазилатлар - бу мавжуд тартиботларни яхши кўриш, салбий хислатлар-бу иллатларни яхши кўришдир; • Муносабатлардаги зиддиятлар шахенинг ички яхлитлигига рахна солади; • «Мен баъзи фактларни ҳотирадан чиқариб қўйишим, одам-ларнинг исмларини алмаштириб айтишим, амалдаги тартиб-ларга риоя қилмаслигим, саналарда чалғишим мумкин, аммо худди шу асноларда нимани ҳис этганим, нима ёққану, нима ёқмагани ҳеч қачон хотирамдан ўчмайди». Демак, ҳамма ran инсоннинг ички ҳиссиётидадир; • Шахе ахлоқи субординация асосида эмас, фақат ташқи ва ички шарт- шароитлар, манфаатлар гармонияси юзага келган ҳолдагина ижобийлашади; • Ишонч; • Ҳаракат. ТОМАС ГОББС • Сентиментализмни рад этиш, рационализмни устувор билиш; • Ахлоқий қадриятлар: эгоизм, утилитаризм (фонда, манфаат), хиссиз рационализм ҳар бир инсонга хосдир; • Ҳокимият ва фойда шахе интилишининг асосидир; • «Инсон инсонга бури»; • Ишончсизлик; • Аниқлик; • Инсонлараро муносабатлар муайян вақт доирасидаги шарт-номадир.

МАКС ВЕБЕР • Эътиқод мустаҳкамлиги; • Инсон хатти-ҳаракатлари турмуш тарзи ва мотивацияга бево-сита боғлиқдир; • Идеал типга эргашиш; • Иқтисодий асосга таяниб иш тутиш - инсонга хос; • Ҳаёт оқилона бошқарилувчи (рационал бюрократия) тартибот-лар тизимига асосланиши лозим. Вебер рационал бюрократияси элементлари: 1. Тор ихтисосликларга бўлиниб ишлаш; 2. Раҳбарларнинг мутахассислардан иборат бўлишлари ва улар ўз функционал мажбуриятларини қатъий бажаришлари; 3. Ҳокимиятнинг қатъий иерархияси; 4. Расмий қоидалар тизимига риоя; 5. Ўзаро муносабатларда ҳиссий нейтраллик ва шахе кучини рўкач қилиб иш тутмаслик; 6. Тараққиёт суръати эмоционал ёндашувга тескари пропорцио-нал, рационал ёндашувга эса тўғри пропорционалдир. огюст конт Инсон интеллектуал ривожининг уч босқичини асослаган: • 1-босқич (теологик)-дунё тўла равишда диний талқин эти-лишдан иборат; • 2-босқич (метафизик) -дунёнинг кўпгина жиҳатларини диний эмас, дунёвий изоҳласа бўлади, деган концепциядан иборат; • 3-босқич эса (позитив) дунё воқеалари ва ўзгаришларини илмий асослаш концепциясидан иборат. Конт социологияни Социал статика ва социал динамика қисм-ларига ажратади. Социал статика ижтимоий тузумнинг барқарор амал қилиши қонуниятларини ўрганади. Социал динамика эса инсоният тарихий тараққиётининг ривожланиш жараенларини ўрганади.

Конт жамият тартиботларининг мустаҳкамлиги ҳамда тараққиёт суръати ўртасида органик уйғунлик мавжудлигини исботлаган. ФРИДРИХ НИЦШЕ • У муайян фалсафий тизим асосида дунёни тушунишни рад этади; • Дунё доимий шаклланувчи, такрорланувчи, муайян мақсад-ларсиз ҳаракатланувчи хилқат; • Дунёнинг асосини ирода ташкил этади. Ирода ҳукмронлик қилишга, ўз «Мен»и доирасини кенгайтиришга, бошқаларнинг манфаатларини чеклашга имкон беради; • Ахлоқ шахе иродасини сўндириш вазифасини ўтайди; • Итоат, тинглаш, сабр ва виждон шахе иродасини сусай-тиради; • Инсон хатти-ҳаракатлари «Ҳукмронлик қилиш» истагини бекитишга қаратилган. Заиф шахсларда «Ҳукмронлик қилиш» истаги эркинлик, озодликка интилиш тарзида ифодаланади. Кучли шахсларда «Ҳукмронлик қилиш» кўпроқ ҳокимиятни эгаллаш, агар ҳокимиятга эга бўлиш имконияти чекланган бўлса, «адолат» учун кураш тарзида намоён бўлади. Ўта кучли шахсларда эса бу хусусият инсониятга муҳаббат шак-лида намоён бўлиб, бошқаларнинг худди шундай иродасини бўғиш тарзида ниқобланади. РИЧАРД ВЕЙСМАН • Интуицияга таяниш; • Бугунги кундан қониқиш; • Қаноат, сабр; • Ҳаракатчанлик; • Омадли эканлигингизга ишонч; • Эртанги кун завқи билан яшаш; • Алданиб қолишдан чўчимаслик.

Похожие

Ҳаёт ўзгаришлари ва шахс камолоти

Инсон ва шахс. Оила маънавияти

Шахс маънавияти ва уни шакллантириш омиллари

Хулқ-атворда шахс маънавиятининг намоён бўлиши

Шахс ва миллат. Ватан туйғуси ва фуқаролик масъулияти