Бой тарихимиз, дину диёнатимиз, урф-одат ва анъаналаримизнинг кайта тикланиши – маънавий юксалишдир - Основы культурологии - Рефераты

Бой тарихимиз, дину диёнатимиз, урф-одат ва анъаналаримизнинг кайта тикланиши – маънавий юксалишдир

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

71 KB

Бой тарихимиз, дину диёнатимиз, урф-одат ва анъаналаримизнинг қайта тикланиши – маънавий юксалишдир Ўзбекистон давлат мустақиллигини қўлга киритган кундан бошлабоқ халқимизнинг бой маънавий меросини тиклаш ва ривожлантириш, жамият маънавиятини юксалтириш давлат сиёсати даражасига кўтарилиб, уни таъминловчи маданий-маърифий ислоҳотларнинг йўналишлари белгилаб олинди. Чунончи, агар истиқлолнинг дастлабки йилларида жамият маънавий ҳаётидаги энг бош вазифа фуқароларда собиқ шўролар даврига хос тафаккурни эскича фикрлаш сарқитларидан бартараф этиш бўлган бўлса, иккинчи муҳим вазифа сифатида фуқаролик жамиятини шакллантириш белгиланди. Зеро, истиқлол туфайли мамлакатимизда демократик жамият барпо этиш учун жуда катта ва муҳим ижтимоий-сиёсий, ҳуқуқий асос яратилди. Шу билан бирга, мамлакатимиз ҳукумати, жамият аъзолари томонидан мустақилликни маданий-маърифий жабҳаларсиз мустаҳкамлаш мумкин эмаслиги тўғрисидаги хулосага келиниши истиқлолни реал ҳақиқатга, бажарилиши кафолатланган муайян ижтимоий ҳодисага айлантирди. Жамиятда рўй бераётган барча ижтимоий-иқтисодий, сиёсий, ахлоқий- мафкуравий ислоҳотлар ўз такомилига фақат маданий йўллар туфайли етиши мумкинлиги барчага аён бўлмоқда. Ўзбекистон Президенти Ислом Каримов бу ҳақда: “Барчамиз яхши англаб олишимиз керакки, ҳаётимизнинг бошқа соҳаларидаги аҳвол, амалга оширилаётган ислоҳотларимизнинг самарадорлиги, аввало, халқ маънавиятининг тикланиши, бой тарихий меросимизнинг кенг ўрганилиши, анъаналаримизнинг сақланиши, маданият ва санъат, фан ва таълим ривожи билан узвий боғлиқдир” 1 деб таъкидлаб, айнан шу соҳаларни ривожлантиришга жиддий эътибор қаратди. 1 Каримов И.А. Ўзбекистон XXI асрга интилмоқда. –Т.: “Ўзбекистон”, 1999, 18-б.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2013 йил 12 июндаги “Ўзбекистон Республикаси давлат мустақиллигининг йигирма икки йиллик байрамига тайёргарлик кўриш ва уни ўтказиш тўғрисида”ги Қарорида ҳам бу ҳақда “давлатимиз томонидан мустақилликнинг илк кунларидан бошлаб аҳоли, биринчи навбатда, ёшларимизнинг жисмонан бақувват, маънавий жиҳатдан етук авлод бўлиб улғайишига берилаётган юксак эътиборнинг тасдиғи сифатида мамлакатимизда давлат бюджети харажатлар қисмининг 60 фоизга яқини таълим, соғлиқни сақлаш, илм-фан, маданият ва санъат, спорт соҳалари ривожига йўналтирилгани дунё тажрибасида камдан-кам учрашини, Ўзбекистон айни соҳаларда жаҳонда етакчи ўринларни эгаллаб бораётгани нуфузли халқаро экспертлар ва таҳлил марказлари томонидан эътироф этилаётгани” қайд этилган. Мустақиллик йилларида “озод, ўз ҳақ-ҳуқуқларини яхши танийдиган, боқимандаликнинг ҳар қандай кўринишларини ўзи учун ор деб биладиган, ўз кучи ва ақлига ишониб яшайдиган, айни замонда ўз шахсий манфаатларини халқ, Ватан манфаатлари билан уйғун ҳолда кўрадиган комил инсонларни тарбиялаш” устувор вазифа этиб белгиланган экан, бу борада, аввало, халқимизнинг тарихий хотирасини тиклашга жиддий эътибор қаратилди. Давлатимиз раҳбари Ислом Каримов таъкидлаганидек, “Тарих хотираси халқнинг, жонажон ўлканинг, давлатимиз ҳудудининг холис ва ҳаққоний тарихини тиклаш миллий ўзликни англашни, таъбир жоиз бўлса, миллий ифтихорни тиклаш ва ўстириш жараёнида ғоят муҳим ўрин тутади. Буюк аждодларимизнинг ишлари ва жасоратлари тарихий хотирамизни жонлантириб, янги фуқаролик онгини шакллантирмоқда. Ахлоқий тарбия ва ибрат манбаига айланмоқда” 2 . 1998 йил июнь ойида Президентимиз Ислом Каримовнинг бир гуруҳ тарихчилар билан бўлган суҳбатида ўзбек халқи ва ўзбек давлатчилиги тарихини, тарихимизнинг бошқа саҳифаларини холисона илмий асосда ёритиш вазифалари белгилаб берилди. 1998 йил 27 июлда эса Вазирлар Маҳкамасининг “Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси 2 Каримов И.А. Ўзбекистон XXI аср бўсағасида: хавфсизликка таҳдид, барқарорлик шартлари ва тараққиёт кафолатлари. –Т.: “Ўзбекистон”, 1997. 140-б .

тарих институти фаолиятини такомиллаштириш тўғрисида”ги Қарори қабул қилинди. Мазкур қарорда республика тарихчилари олдига ўзбек халқининг ўзлигини англаш билан боғлиқ бўлган муҳим тарихий муаммолар, хусусан, ўзбек халқининг келиб чиқиши тарихи, ўзбек давлатчилиги тарихи каби бошқа кўплаб масалаларни илмий асосланган ҳолда халққа етказиш вазифаси қўйилди. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2012 йил 27 январдаги “Ўзбекистоннинг энг янги тарихи бўйича Жамоатчилик Кенгашини ташкил қилиш тўғрисида”ги Қарори ҳам ана шу мақсад сари қўйилган яна бир жиддий қадам бўлди. Йиллар давомида атайлаб бузиб кўрсатилган тарихимиз мустақиллик йилларида холислик, тарихийлик, ҳаққонийлик тамойиллари асосида қайта ўрганила бошланди. Натижада ўзбек халқининг бой тарихи ва давлатчилигига бағишланган қатор илмий тадқиқотлар, монографиялар, дарсликлар ва ўқув адабиётлари яратилди. 1995 йилда Амир Темур халқаро хайрия жамғармаси ташкил этилиб, Президент Фармони билан 1996 йил Амир Темур йили деб эълон қилинди. Шу йили Соҳибқироннинг 660 йиллигига бағишланган юбилей мамлакатимизда ва жаҳон миқёсида нишонланди. ЮНЕСКОнинг Париждаги бош қароргоҳида Амир Темурга бағишланган маданият ҳафталиги (1996 йил 20 – 26 апрель), “Темурийлар даврида фан, маданият ва маорифнинг гуллаб- яшнаши” мавзуида илмий конференция ва кўргазма бўлиб ўтди. Амир Темурнинг шахси бутун маърифий инсониятнинг бойлиги эканлиги тан олинди. Амир Темур юбилейи муносабати билан ўнлаб тарихий обидалар таъмирланиб, қайта тикланди, янги иншоотлар қурилди ва боғлар яратилди. 1996 йил 18 октябрда Самарқанд ва Шаҳрисабз шаҳарлари марказида кўркам Амир Темур майдони барпо этилди ва буюк аждодимизга улуғвор ҳайкал ўрнатилиб, 28 августда ҳар икки шаҳарга “Амир Темур” ордени топширилди. 1996 йил 18 октябрь – Тошкентда Темурийлар тарихи давлат музейи тантанали равишда очилди. 1996 йил 23 – 26 октябрда Тошкент шаҳрида

“Амир Темур ва унинг жаҳон тарихидаги ўрни” мавзуида халқаро конференция бўлиб ўтди. Шунингдек, 1999 йил 5 ноябрда ватанпарвар сиймо, халқ қаҳрамони Жалолиддин Мангуберди таваллудининг 800 йиллиги нишонланди. Урганч шаҳрида Жалолиддин Мангуберди хотирасини абадийлаштирувчи ёдгорлик мажмуи барпо этилди. Эътиборли жиҳати, 1999 йил 2 мартда Ўзбекистон Республикаси Президентининг “9 майни Хотира ва қадрлаш куни, деб эълон қилиш тўғрисида”ги Фармони эълон қилинди. Фармоннинг ижроси сифатида 1999 йил 9 майда мамлакатимизда биринчи бор 9 май – Хотира ва қадрлаш куни сифатида нишонланди. Мазкур тадбирлар халқимизда миллий онгни юксалтиришга, тарихий хотиранинг тикланишига, ёшларни миллий истиқлол ғоялари руҳида тарбиялашга хизмат қилмоқда. Президентимиз Ислом Каримов ташаббуси билан Тошкентда мустамлакачилик даври қурбонлари хотирасини абадийлаштириш мақсадида 2000 йил 12 майда Тошкентнинг Юнусобод туманидаги Бўзсув бўйида “Шаҳидлар хотираси” ёдгорлик мажмуи очилди. 2001 йил 31 август – қатағон қурбонларини ёд этиш куни сифатида Ўзбекистонда илк бор ўтказилди. 2002 йил 31 август куни Тошкентнинг “Шаҳидлар хотираси” ёдгорлик мажмуида “Қатағон қурбонлари хотираси” музейи ташкил қилиниб, 2008 йил 31 августда унинг янги экспозицияси очилди. Замонавий, мустақил ва эркин ўзбек халқининг миллий, маънавий жиҳатдан кўп қиррали тараққиётга эришишида жуда қадим замонлардан бери шаклланиб, камол топиб келаётган бой маданий мероси, анъаналари, урф- одатлари, қадрият-удумларининг аҳамияти ғоят беқиёсдир. Шу нуқтаи назардан, ушбу бебаҳо омиллар мустақил Ўзбекистоннинг келгусидаги жадал равнақини таъминлашда, жаҳон ҳамжамиятидаги мавқеининг янада юксалиши учун хизмат қилиши табиий. Ўзбекистон мустақиллик йўлидаги дастлабки қадамларини қўяётган даврлардаёқ миллий ривожланиш тамойилларига содиқлигини кўрсатди. Бунда халқ анъаналари, урф-одатлари, маросимларини қайта тиклаш

масаласини матонат ва қатъийлик билан кун тартибига қўйди ҳамда бу борада зарур тадбирларни дадиллик билан амалга ошира борди. “Биз учун тарихий, маданий, умуман, маънавий қадриятлар, – деб таъкидлайди давлатимиз раҳбари, – халқимизнинг руҳини баланд сақлаш, ёш авлодни тарбиялаш энг асосий вазифа бўлиб қолиши керак... Биз қурадиган жамият Ўзбекистон халқининг турмушини, ҳуқуқлари ва эркинликларини кафолатлаши, миллий қадриятларимиз ва маданиятимиз қайта тикланишини, инсоннинг маънавий-ахлоқий баркамоллигини таъминлаши керак” 3 . Ҳақиқатан ҳам, инсон онги ва тафаккурида ўзгариш ясалмагунча, унинг дунёқарашини янги ижтимоий-сиёсий жараёнларга мувофиқлаштирмагунча ҳар қандай ҳаракатлар беҳуда ва фойдасиздир. Шу сабабли мустақиллик даврида халқ анъана ва қадриятларини тиклаш масаласи давлат сиёсати даражасигача кўтарилганлиги асло бежиз эмас. Бунинг натижасида анъана ва қадриятларимизнинг бундан кейинги ривожи ҳамда равнақ топиши учун кенг имкониятлар яратилди. Бу эса ўз навбатида, халқимизнинг ўзлигини англашга интилишини кучайтирди, миллий ғурурнинг юксалишига самарали таъсир кўрсатди. Президентимизнинг 1990 йил 2 майдаги Фармони 4 билан Наврўз анъанавий байрами қайта тикланиши натижасида тарихий ўзликни англашдаги ҳақиқат қарор топди. Наврўз нафақат ўзбекларнинг, балки диёримизда яшаётган жамики миллат ва элат вакилларининг ҳам ардоқли ва севимли байрамига, халқлар дўстлиги ва биродарлигини мустаҳкамлашнинг муҳим воситаларидан бирига айланди. Зотан, Наврўз эзгуликнинг тимсолидир. У шунчаки намойиш эмас, балки инсоний туйғуларга маънавий қувват берувчи, уларни яқинлаштирувчи, ягона Ватан туйғусини мустаҳкамловчи бебаҳо қадриятдир. Айни пайтда Меҳржон, Ҳосил байрами, Қовун сайли, халқ байрамлари, спортнинг миллий турлари ҳамда турли халқ ўйинлари кенг ўрин олувчи бадиий спорт байрамларининг улкан кўламда тикланиши 3 Каримов И.А. Истиқлол ва маънавият . –Т. “Ўзбекистон”. 113-б. 4 Қаранг: “ Совет Ў збекистони ” газетаси. 1990 йил , 3 май.

фуқароларимизнинг, айниқса, ёшларимиз дунёқараши – эътиқодини шакллантириш ва мустаҳкамлашда, уларда она заминга меҳр-муҳаббат билан қараш, ризқ-рўзимиз асоси бўлмиш сувни тежаб-тергаб сарфлаш, табиатни, ер ости ва ер усти бойликларини асраш, бободеҳқон меҳнатини эъзозлаш, умуман, ўлкамиздаги жамики жонзод ва табиатни асраб-авайлаш руҳида тарбиялашда муҳим омил ҳисобланади. Давлатимиз раҳбари ислом динига, унинг расм-русумларига, байрамларига, диний тарбия ва таълимига алоҳида эътиборни қаратар экан, мустабид шўро тузуми даврида ҳам ўз фикр-мулоҳазаларини билдириб келди ва уларнинг ечимини амалий равишда топиш учун усул ва йўл-йўриқларни белгилаб бера олди. “Ислом дини бу ота-боболаримиз дини, у биз учун ҳам иймон, ҳам ахлоқ, ҳам диёнат, ҳам маърифат эканлигини унутмайлик, – деб уқтиради Юртбошимиз, – Ана шу маърифатни кишиларимиз жон-жон деб қабул қиладилар ва яхши ўгитларга амал қиладилар. Меҳр-оқибатли, номусли, ориятли бўлишга, иззат-эҳтиром тушунчаларига риоя этишга ҳаракат қиладилар” 5 . Истиқлол йилларида ислом дини мавқеининг тикланиши, диний маросимлар, миллий қадриятларимиз, асрий байрамларимизнинг халққа қайтарилиши, мусулмонларнинг муқаддас Ҳаж ва Умра амалларини адо этиш имкониятига эришганликлари, диний-ахлоқий масалалар бўйича китобларнинг чоп этилиши, диний эркинлик ва бағрикенгликни таъминлаш каби кенг оммага манзур кўп савобли ишлар тезкорлик билан амалга оширилди. Мустақиллик шарофати боис мўътабар Қуръони Карим ва ҳадисларни чоп этиш имконияти пайдо бўлди. Жумладан, 1991 йилда Қуръони Карим илк бор ўзбек тилида Алоуддин Мансур таржимаси ва Имом ал- Бухорийнинг “Саҳиҳи Бухорий” – 4 жилдлик ҳадислар тўплами ўзбек тилига таржима қилиниб, нашр этилди. 1991 йил 14 июлда Ўзбекистон ҳуқуқий тажрибасида биринчи бор “Виждон эр кинлиги ва диний ташкилотлар тўғрисида”ги Қонун қабул қилинди. Ўзбекистон Республикасининг 5 Каримов И.А. Ватан саждагоҳ каби муқаддасдир. 3- жилд , – Т. : “ Ўзбек и стон ”. 1995, 40-б.

Конституцияси қабул қилингач, виждон эр кинлиги, давлат ва дин ўртасидаги муносабатлар конституцион тамойиллар асосида тартибга солинди. 1998 йил 1 май куни ушбу қонуннинг янги таҳрири қабул қилинди. Эътиборли томони, 1992 йил 27 март кунида Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Рўза ҳайити ва Қурбон ҳайитининг биринчи кунларини дам олиш куни деб эълон қилиш тўғрисида”ги Фармони имзоланди. Ўзбекистон Президентининг 1990 йил 2 июндаги “Мусулмонларнинг Саудия Арабистонига Ҳаж қилиш тўғрисида”ги Фармонига биноан Ўзбекистон халқи вакиллари тарихида биринчи марта бевосита ҳукумат ҳомийлигида ҳар йили Ҳаж ва Умра амалларини адо этиш имкониятига эга бўлди. Мустақиллик йилларида 32 мингдан ортиқ ўзбекистонликлар Макка ва Мадинада Ҳаж сафарида бўлдилар. Юзлаб масжидлар мусулмонларга қайтарилди, янгилари барпо этилди. “Ислом нури” газетаси ва “Ҳидоят” журнали нашр этилмоқда. Президентимизнинг 1992 йил 7 мартдаги Фармони билан ислом дини омилидан, унинг маънавий имкониятларидан кенг фойдаланиш мақсадида Вазирлар Маҳкамаси ҳузурида Дин ишлари бўйича қўмита ташкил этилди. Унинг тасарруфида Халқаро ислом-тадқиқот институти ва 10 та мадраса фаолият кўрсатмоқда. Уларда 1000 дан ортиқ талаба-ёшлар таълим олмоқда. Диққатга сазовор томони, давлатимиз раҳбари ташаббуслари билан ислом таълимоти ва фалсафасини кенг ўрганиш, ўзбек халқининг диний, тарихий ва маданий меросини чуқур илмий тадқиқ этиш, юқори малакали диншунос ва иқтисодчиларни тайёрлаш мақсадида 1999 йил 7 апрелда Тошкент ислом университети ташкил этилди. 2007 йил – Ислом конференцияси ташкилотининг Таълим, фан ва маданият масалалари бўйича муассасаси – АЙСЕСКО (ISESСО) томонидан Тошкент шаҳри Ислом маданиятининг 2007 йилдаги пойтахти деб эълон қилинди. 2007 йил 14-15 август кунлари Тошкент ва Самарқанд шаҳарларида Тошкент шаҳрининг “Ислом маданияти пойтахти” деб эълон қилинишига бағишланган “Ўзбекистоннинг ислом цивилизацияси ривожига қўшган

ҳиссаси” мавзуида халқаро конференция ўтказилиб, унда 30 дан ортиқ давлатлардан келган олимлар қатнашди. Бугунги кунда республикамизда 17 та диний конфессия рўйхатга олинган ва расман фаолият кўрсатмоқда. 170 дан ортиқ диний ташкилотлар ишлаб турибди. Шунингдек, 1,7 мингдан ортиқ масжидлар, христиан ибодатхоналари ва бошқа диний марказлар таъмирланди ва янгидан қурилди. Маълумки, собиқ тоталитар тузуми даврида буюк алломаларимиз, мутафаккирларимизнинг адабий ва илмий мерослари фақат бирёқлама ёндашган ҳолда эълон қилинар, мумтоз асарлар эса узуқ-юлуқ ҳолда нашр этиларди. Ҳатто уларнинг, айниқса, динга алоқадор жиҳатлари умуман олиб ташланар ва шу тариқа асарларнинг мантиқий яхлитлигига путур етказиларди. Бунга улуғ бобокалонимиз, сўз мулкининг султони Алишер Навоийнинг ғазалиёти, “Хамса”си ва бошқа беназир асарлари мисол бўла олади. Эндиликда мустақиллик шарофати туфайли улуғ алломалар, олимлар, мутафаккирларнинг ижодий мероси чуқур ва холис ўрганилган ҳолда, яъни тўлалигича асл ҳолатига мос равишда нашр этилаётгани диққатга сазовордир. Маърифатпарвар алломалар Беруний, Ибн Сино, ал-Хоразмий, Аҳмад Фарғоний, Имом Бухорий, Имом Термизий, Хожа Аҳмад Яссавий, Нажмиддин Кубро, Баҳоуддин Нақшбанд, Маҳмуд Замахшарий, Абу Мансур Мотуридий, Бурҳониддин Марғиноний, Насафий, Абдулхолиқ Ғиждувоний, Маҳдуми Аъзам ва бошқа бобокалонларимизнинг бой маънавий мерослари, маърифат ва маданият равнақи борасидаги дунёқараши, назарий қарашлари, жамият тараққиёти йўлидаги хизматлари ҳозирда мустақил Ўзбекистонимизда яшаётган миллат ва элат вакилларини эзгу орзулар сари етакламоқда, халқлар ўртасида биродарлик ва ҳамжиҳатлик руҳини кучайтирмоқда. Мустақил давлатимизнинг бу борадаги амалиёти миллатимизнинг маънавий юксалиши ва жамият ижтимоий-иқтисодий тараққиётини маърифий мезонлар, маънавий фазилатлар, ахлоқий меъёрлар билан

таъминлаш ва маданиятни халқ руҳига сингдиришга қаратилган бўлиб, катта тарбиявий аҳамият касб этмоқда. “Ўтмишдаги алломаларнинг бебаҳо мероси, – деб ёзади мамлакатимиз раҳбари, – қанчадан-қанча авлодларнинг маънавий-руҳий онгини ва турмуш тарзини шакллантирган эди ва ҳамон таъсир кўрсатмоқда” 6 . Буюк мутафаккир аллома Имом Муҳаммад ибн Исмоил Бухорий “Ал- Жомеъ ас-саҳиҳ” (“Ишончли тўплам”), “Ал-адаб ал-Муфрад” (“Адаб дурдоналари”) деб номланган шоҳ китоблар, шунингдек, ҳадис илми, фиқҳга доир ўнлаб асарлар муаллифи ҳисобланади. Алломанинг “Ал-Жомеъ ас- саҳиҳ” китоби ўзбек тилига таржима қилиниб, “Ҳадис” (тўрт жилдлик) номи билан нашр этилди. Халқимизнинг асрий орзуси ушалиб, азиз диёримиз мустақиллик туфайли бобокалонларимизнинг бир неча асрлар аввал яратган бой илмий, маданий-маърифий меросларида илгари сурилган инсонпарварлик ва бунёдкорлик ғояларидан ҳамюртларимизнинг баҳраманд бўлиши ва айни чоғда ёшларимизга маънавий озиқ бериш, демакки, маърифий-маданий камолот сари дадил қадам ташланди, десак асло муболаға бўлмайди. Айниқса, улардаги ҳалоллик, поклик, ростгўйлик, адолат, яхшилик, саҳийлик каби фазилатларни қарор топтириш ва мустаҳкамлашга доир ғоялар халқимизга ҳамон хизмат қилмоқда. Узоқ ўтмишда ўзларининг фидокорона меҳнатлари туфайли бизга улкан илмий ва маънавий мерос қолдирган улуғ боболаримиз сингари, уларга ҳамнафас бўлиб, ХХ асрда яшаб, ижод қилган таниқли адибларимиз – Маҳмудхўжа Беҳбудий, Абдулла Қодирий, Абдулҳамид Чўлпон, Абдурауф Фитрат ва уларнинг бошқа сафдошлари ўз асарлари билан халқимизнинг маданий-маърифий ва маънавий равнақига салмоқли ҳисса қўшдилар. Буюк замондош адибларимиз ўзларининг бебаҳо ижодий мерослари орқали халқимизнинг маънавияти, маърифатини, миллий қадриятлари ва онгини юксалтиришга катта ҳисса қўшган. Муқаддас диёримизнинг эркинлиги ва мустақиллиги, ўзбек халқининг бахту саодати йўлида ўз азиз жонлари ва 6 Каримов И.А. Ўзбекистон: миллий истиқлол, иқтисод, сиёсат, мафкура. 1-жилд. – Т. : “ Ўзбекистон ” , 199 6 , 40-41-б.

истеъдодларини фидо қилган бу табаррук инсонлар авлодлар қалбида Ватанга муҳаббат ва садоқат туйғуларини ҳамон тарбия этиб келмоқда. Айни чоғда миллий, маънавий қадриятларимиз ва маданий меросимизнинг тикланиши ва унинг халқаро миқёсда эътироф этилиши борасида буюк мутафаккир алломаларнинг таваллуд айёмлари тантанали равишда ўтказилди. Жумладан, Аҳмад Фарғонийнинг 1200 йиллиги, “Алпомиш” достони, унинг афсонавий қаҳрамони Алпомишнинг 1000 йиллиги тантаналари ўтказилди. Ислом оламининг донишмандлари, мутафаккирлари Имом Бухорий тавалудининг 1225 йиллиги, Имом Термизийнинг 1200 йиллиги, Абу Мансур Мотуридийнинг 1130 йиллиги, Маҳмуд Замахшарийнинг 920 йиллиги, Хожа Абдулҳолиқ Ғиждувонийнинг 900 йиллиги, Нажмиддин Кубронинг 850 йиллиги, Бурҳониддин Марғинонийнинг 910 йиллиги, Баҳовуддин Нақшбанднинг 675 йиллиги, Хожа Аҳрор Валийнинг 600 йиллиги нишонлангани фикримиз далилидир. Эътиборли томони, жамиятда юксак маданий фазилатларни камол топтириш, ёшларни бой меросимиз, тарихий анъаналаримиз, умуминсоний қадриятларга ҳурмат руҳида тарбиялаш мақсадида Республика Маънавият тарғибот маркази ташкил этилди. Атоқли маърифатпарвар алломаларимизнинг ижодий меросларини тадқиқ этиш ва ҳозирги замон ўзбек тилига кўчириш учун зарурият туғилди. Тарихий адолат қарор топиб, Хоразмда Маъмун академияси қайта тикланди. Зеро, буюк ватандошларимиз бўлмиш олиму фузало ва мутафаккирларнинг бой маданий меросини ўрганиш ва тарғиб қилишни йўлга қўйиш ҳозирги жамиятимиз учун ғоявий жиҳатдан етук, илмли, баркамол миллий кадрларни етиштиришни таъминлашга кўмак бериши билан ҳам муҳим аҳамият касб этади. Тарих учун йигирма икки йил деярли у қадар катта муддат эмас, албатта. Шундай бўлсада, Ўзбекистон Республикаси мустақилликка эришганидан буён ўтган давр мобайнида ижтимоий ҳаётнинг барча соҳаларида улуғвор ўзгаришлар содир бўлмоқда. Уларнинг концептуал

ғояси инсонпарварлик бўлиб, мақсади мамлакатимизда инсонпарвар жамият қуриш ҳамда баркамол авлодни тарбиялашдир. Дарҳақиқат, истиқлол йилларида халқимизнинг кўҳна тарихи, бой урф-одатлари ва анъаналари, гўзал тили, беқиёс ва бетакрор маданияти, беназир санъати, халқ ҳунармандчилиги қайта тикланиб, янада ривожлантирилди. Мана шундай маънавий негизлар халқимизнинг ўзлигини англаб, диёримизда эркин ва фаровон ҳаёт яратишида бунёдкорлик сари илҳомлантирмоқда.

Фойдаланилган адабиётлар рўйхати: 1. Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси. –Т.: “Ўзбекистон”. 2008. 2. Каримов И.А. Ўзбекистон: миллий истиқлол, иқтисод, сиёсат, мафкура. 1-жилд. -Т.: “Ўзбекистон”, 1996. 3. Каримов И.А. Биздан озод ва обод Ватан қолсин. 2 -жилд . – Т.: “ Ўзбекистон ” , 1996. 4. Каримов И.А. Ватан саждагоҳ каби муқаддасдир. 3-жилд. –Т.: “Ўзбекистон”, 1996. 5. Каримов И.А. Бунёдкорлик йўлидан. 4-жилд. –Т.: “Ўзбекистон”, 1996. 6. Каримов И.А. Янгича фикрлаш ва ишлаш – давр талаби. 5 -жилд . – Т.: Ўзбекистон, 1997. 7. Каримов И.А. Хавфсизлик ва барқарор тараққиёт йўлидан. 6 -жил д. –Т.: “Ўзбекистон”, 1998. 8. Каримов И.А. Биз келажагимизни ўз қўлимиз билан қурамиз. 7-жилд. –Т.: “Ўзбекистон”, 1999. 9. Каримов И.А. Озод ва обод Ватан, эркин ва фаровон ҳаёт – пировард мақсадимиз. 8-жилд. –Т.: “Ўзбекистон”, 2000. 10. Каримов И.А. Ватан равнақи учун ҳар биримиз масъулмиз. 9-жилд. –Т.: “Ўзбекистон”, 2001. 11. Каримов И.А. Хавфсизлик ва тинчлик учун курашмоқ керак. 10-жилд. –Т.: “Ўзбекистон”, 2002.

Похожие

Мусулмонларнинг анъана, маросим, урф-одат ва байрамлари

Маънавият тушунчаси, унинг келиб чикиши

Наврўз уйдирма ва ҳақиқат

Миллий ва умуминсоний маънавият хамда уларнинг узаро муносабати

Миллий ва диний кадриятларнинг тикланиши. Давлат билан диний ташкилотлар уртасидаги муносабат